.jpeg)
ئارا ئیبراهیم به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تى ته‌ندروستى چه‌مچه‌ماڵ زانیارى له‌سه‌ر گیانله‌ده‌ستدانى کارگێرى مه‌ڵبه‌ندى یه‌کێتى له چه‌مچه‌ماڵ به کۆرۆنا ئاشکرا ده‌کات و ده‌ڵێت:" " خۆى باسى ده‌کرد که هه‌موو رۆژێک نێرگه‌له‌ى کێشاوه‌و به‌هۆى کۆرۆناوه گیانى له‌ده‌ستدا". فوئاد حه‌مه خان، کارگێرى مه‌ڵبه‌ندى یه‌کێتى نیشتمانى کوردستان له چه‌مچه‌ماڵ ئه‌مڕۆ گیانى له‌ده‌ستدا، شه‌ریف ره‌حیم، وته‌بێژى به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تى ته‌ندروستى چه‌مچه‌ماڵ له‌لێدوانێکدا به هاوڵاتى وت:" کاک فوئاد حه‌مه‌خان رۆژى 2ى حوزه‌یران سه‌ردانى نه‌خۆشخانه‌ى چه‌مچه‌ماڵى کردووه‌و داخڵمان کردو خۆى باسى کرد که هه‌ست ده‌کات کۆرۆنایه‌تى سیه‌کانى ئازارى هه‌یه، که پشکنینمان بۆ کرد پۆزه‌تیڤ بوو حاڵه‌ته‌که‌ى خراپ بوو پێویستى به پلازما هه‌بوو". ناوبراو وتیشى:" خۆى بۆى باسکردین که رۆژانه نێرگه‌له ده‌کێشێت که ئه‌وه‌ش شتێکى خراپه‌و زه‌ره‌ر له سییه‌کانى مرۆڤ ده‌دات و به‌تایبه‌ت ڤایرۆسى کۆرۆناش راسته‌وخۆ بۆ سییه‌کان ده‌چێت، بۆیه ره‌وانه‌ى سلێمانى کرا". وته‌بێژى به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تى ته‌ندروستى چه‌مچه‌ماڵ، ئه‌وه‌شى دووپاتکرده‌وه به‌داخه‌وه ئه‌مڕۆ 7ى حوزه‌یران فوئاد حه‌مه خان به کۆرۆنا له سلێمانى گیانى له‌ده‌ستداوه که ته‌مه‌نى 47 ساڵ بووه. شه‌ریف ره‌حیم، ئه‌وه‌شى دووپاتکرده‌وه که له 20ى نیسان نه‌خۆشخانه‌که‌یان داخستووه به‌و پێیه‌ى هیچ حاڵه‌تێکى ڤایرۆسى کۆرۆنا نه‌بووه، به‌ڵام، وتیشى:" له ئێستادا 7 حاڵه‌تى دیکه تۆمار کراوه‌و چواریان پیاون و سیانیان ژنن و له ئێستادا له نه‌خۆشخانه‌ى چه‌مچه‌ماڵ له‌ژێر چاودێرى ته‌ندروستیدان و پشکنینى دیکه‌شمان کردووه‌و حاڵه‌تى دیکه‌ى ڤایرۆسى کۆرۆنا تۆمار ده‌کرێت له‌به‌رئه‌وه‌ى ئه‌وانه‌ى تووش بوون به‌رکه‌وته‌ى دیکه‌یان له‌گه‌ڵ خه‌ڵکدا هه‌بووه". فوئاد حه‌مه خان له‌دایکبووى ساڵى 1972 بوو، جگه له کاروبارى حیزبی، هونه‌رمه‌ند و شانۆکاریى چه‌مچه‌ماڵ بوو و سه‌رۆکى تیپى شانۆیى (سپى حه‌سار) بووه.
شاناز حه‌سه‌ن پزیشكانی نیشته‌جێى خولاو و دێرین لە سنووری پارێزگاكانی هه‌ولێر و سلێمانی و هەڵەبجە و ئیدارەكانی گەرمیان و راپەڕین نەخۆشخانەكانیان بەجێهشت و رایانگه‌یاند تا موچه وه‌رنه‌گرن ناچنه سه‌ر ده‌وامه‌کانیان. ئه‌مڕۆ شه‌ممه 6ی حوزه‌یرانی 2020، ژماره‌یه‌ك له پزیشكی نه‌خۆشخانه‌كانی سنوری پارێزگای هه‌ولێر و سلێمانی، نەخۆشخانەکانیان جێهێشت‌و بایکۆتیان راگەیاند، ئه‌و پزیشكانه داوادەکەن موچەکانیان لەکاتی خۆیدا پێبدرێت. یاد زانا ، پزیشکى نیشته‌جێى خولاو له‌سلێمانى، له لێدوانێکدا به هاوڵاتى وت" ئێمه وه‌ک پزیشکانى سنورى پارێزگاى سلێمانى، به‌هه‌مومانه مانمان گرتووه، کێشه‌که ئه‌وه‌یه ئێمه به‌رکه‌وته‌ى یه‌که‌مى کۆرۆناین و ده‌وامیشمان هیچ که‌منه‌کراوه‌ته‌وه و وه‌ک فه‌رمانبه‌رانى تر و له‌کاتێکیشدا موچه وه‌رنه‌گرین ئه‌مه یه‌کسانى نییه". ئه‌م پزیشکه ئاماژه‌ى بۆ ئه‌وه‌کرد" ئێمه وه‌ک پزیشکه تازه دامه‌زراوه‌کان له‌مانگى 12وه کارده‌که‌ین، تائێستا دوو موچه‌مان وه‌رگرتووه، بۆیه له‌ئێستادا بریارمان داوه ئێمه 30 رۆژ کارده‌که‌ین دواى وه‌رگرتنى موچه ده‌بێت موچه وه‌ربگرین، وانه‌بێت مانده‌گرین تا موچه‌کانمان وه‌رده‌گرین ، چونکه ئێمه ژیانى خۆمان و که‌سوکارمان ده‌خه‌ینه مه‌ترسیه‌وه بۆ ئیشێک که موچه وه‌رنه‌گرین بۆ بیکه‌ین". لە سنووری پارێزگاكانی سلێمانی و هەڵەبجە و ئیدارەكانی گەرمیان و راپەڕین زیاتر لە 1000 پزیشكی نیشتەجێ هەن. شەوی رابردوو پزیشکانی سلێمانی، هەڵەبجە، ئیدارەی راپەڕین و گەرمیان لە راگەیێندراوێکدا ئاماژەیان بەوە کردووە، "بڕیارماندا لە رۆژی شەممە 6-6-2020 تەواوی نەخۆشخانە و مەڵبەند و بنکەتەندروستییەکان بە شوێنە فریاگوزاری و ساردەکانەوە چۆڵدەکەین. بەرپرسیاری روودانی هەر دۆخێکی نەخوازراویش لە ئەستۆی حکومەتە". محه‌مه‌د ئازاد، پزیشکى نیشته‌جێى دێرین له نه‌خۆشخانه‌ى گشتى که‌لار، له لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت" ئێمه داواى مافێکى زۆر زۆر سه‌ره‌کى خۆمان ده‌که‌ین، به‌تایبه‌ت له‌م بارودۆخه‌دا به‌رده‌وام ده‌وام ده‌که‌ین، و زۆر ماندوو ده‌بین، به‌رده‌وام کارده‌که‌ین، بۆیه به‌بێ موچه‌ش زۆر زۆر بێزار ده‌بین". به‌خه‌مێکى زۆره‌وه ئه‌م پزیشکه‌ى باسى له هاورێیه‌کى پزیشکى کردو وتى" به‌داخه‌وه له‌م وڵاته‌دا پزیشکى هاورێم هه‌یه ژن و ماڵ و منداڵى هه‌یه دینارى پێنیه، جا له‌وڵاتێکدا دکتۆر پاره‌ى پێنه‌بێت ده‌بێت کارمه‌ند ، ئه‌وانه‌ى له‌ماڵه‌وه‌ن و بروانامه‌یان نیه ئه‌بێت چۆن بژین و بارودۆخیان چۆن بێت".چیبکات، فه‌رمانبه‌رانى تر چیبکه‌ن". ئه‌م پزیشکه جه‌ختى له‌وه‌کرده‌وه" له‌که‌لاردا ئه‌مرۆ هه‌موو نه‌خۆشخانه‌کان ده‌وامیان راگرتووه و تا موچه وه‌رنه‌گرن ده‌وام ناکه‌ن بەرپرسیاری روودانی هەر دۆخێکی نەخوازراویش لە ئەستۆی حکومەتە". بەهۆی بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنا و دابەزینی نرخی نەوت، حکومەتی هەرێمی کوردستان مووچەی مانگی شوباتی فەرمانبەرانی دابەشنەکردووە. لەبارەی هەنگاوی دووەمی ئەو پزیشکانە لە ئەگەری دابەشنەکردنی مووچە، دکتۆر هاوژیر گوتی "تاوەکو مووچەمان پێنەدەن ناچینەوە دەوام، جا ئەگەر دوو تا سێ هەفتەی دیکەش بخایێنێت". مانگرتن و دەوامنەکردنی ئەو پزیشکانە لەکاتێکدایە دوو هەفتەیە تووشبوون و گیانلەدەستدان بە ڤایرۆسی کۆرۆنا لە هەرێمی کوردستان بەشێوەیەکی خێرا رووی لە زیادبوون کردووە
شاناز حه‌سه‌ن وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى حکومه‌تى هه‌رێم زه‌نگى مه‌ترسیدارى ڤایرۆسى کۆرۆنا لێیداوه‌و هۆشدارى توند ده‌داته هاوڵاتیان به‌تایبه‌ت دواى ئه‌وه‌ى رۆژانه حاڵه‌ته‌کانى تووشبون و ڤیان له‌ده‌ستدان له به‌رزبونه‌وه‌دایه. وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى حکومه‌تى هه‌رێم رایگه‌یاند له‌ئێستادا 453 توشبوى ڤایرۆسى کۆرۆنا له‌هه‌رێمدا له‌نه‌خۆشخانه‌کانن و چاره‌سه‌ر وه‌رده‌گرن و له‌و ژماره‌یه 19یان بارى ته‌ندروسیان ناجێگیره. یه‌که‌م حاڵه‌تى تووشبوون به ڤایرۆسى کۆرۆنا له‌هه‌رێمى کوردستان له‌سنورى پارێزگاى سلێمانى له 3ى ئازارى 2020دا تۆمارکرا. وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى ئاشکراى کرد کۆى گشتى توشبوانیش به‌کۆرۆنا له هه‌رێمى کوردستان گه‌یشتوه‌ته 910 توشبون و له‌نێویاندا 16 حاڵه‌تى گیانله‌ده‌ستدان و 441 توشبوو چاکبونه‌ته‌وه‌و له‌ئێستادا 453 توشبوو له‌ژێر چاودێرى پزیشکیدان. ئه‌و ڤایرۆسه‌ى نابینرێت سه‌دان که‌سى به‌ره‌و نه‌خۆشخانه‌کانى هه‌رێم بردووه تائێستا پارێزگاى سلێمانى 505 تووشبوى تۆمارکردووه و له‌ئێستادا329حاڵه‌تیان له‌نه‌خۆشخانه‌کاندا ماونه‌ته‌وه و له‌و ژماره‌یه 163یان چاره‌سه‌رکراون، 13یان گیانیانله‌ده‌ستداوه. هێرش سه‌لیم، جێگرى به‌رێوه‌به‌رى ته‌ندروستى گشتى سلێمانى له لێدوانێکدا به هاوڵاتى وت"له‌کۆى 329نه‌خۆشى کۆرۆنا له‌نه‌خۆشخانه‌کانى سلێمانیدا 11 یان بارى ته‌ندروستیان ناجێگیره و له‌ژێر چاودێرى وردى پزیشکیدان و دۆخه‌که‌یان له‌مه مه‌ترسیدایه". هه‌روه‌ها ئاماژه‌ى به‌وه‌کرد له‌و 11 توشبووه دوو که‌سیان مه‌ترسیان له‌وانى دیکه زیاتر له‌سه‌ره‌و پێویستیان به ئامێرى هه‌ناسه‌دانى ده‌ستکرد هه‌یه و یه‌کێکیان پیاوه‌وه‌و ئه‌وى دیکه‌شیان له‌ته‌مه‌نى گه‌نجێتیدایه. له‌دواى سلێمانى، پارێزگاى هه‌ولێر زۆرترین تووشبوى کۆرۆناى تێدا تۆمارکراوه که تائێستا 292که‌س توشى کۆرۆنا بون و له‌و رێژه‌ییه 230که‌سیان چاکبونه‌ته‌وه 59نه‌خۆش چاره‌سه‌ر وه‌رده‌گرن و سێ هاوڵاتى به کۆرۆنا گیانیان له‌ده‌ستداوه. دلۆڤان محه‌مه‌د فاتح، به‌رێوه‌به‌رى گشتى ته‌ندروستى هه‌ولێر له لێدوانێکدا به هاوڵاتى وت" له‌ئێستادا 59نه‌خۆشى کۆرۆنا له‌نه‌خۆشخانه‌ن و له‌ژێر چاودێریدان که‌به‌داخه‌وه ته‌ندروستى چواریان ناجێگیره، له‌و چوار که‌سه‌ش دوانیان مه‌ترسى زیاتریان له‌سه‌ره و هه‌ناسه‌ى ده‌ستکردمان بۆ به‌کارهێناون". به‌ڕێوه‌به‌رى گشتى ته‌ندروستى هه‌ولێر جه‌ختى له‌بوونى ڤایرۆسى کۆرۆنا کرده‌وه‌و داواى له هاوڵاتیان کرد رێنماییه‌کانى ته‌ندروستى جێبه‌جێ بکه‌ن. هاوکات، له پارێزگاى دهۆک تائێستا 91که‌س توشى ڤایرۆسه‌که بون و 26یان چاره‌سه‌ریان وه‌رگرتووه و چاکبونه‌ته‌وه و له‌ئێستادا 65حاڵه‌تیان له‌ژێر چاودێرى پزیشکیدان و هیچ حاڵه‌تێکى گیانله‌ده‌ستدان تۆمارنه‌کراوه. حه‌مزه ره‌زیکى، به‌رپرسى راگه‌یاندنى ته‌ندروستى دهۆک، له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت" له‌کۆى ئه‌و 65نه‌خۆشه‌ى وه‌ک توشبووى کۆرۆنا له‌نه‌خۆشخانه‌ن چواریان یان ته‌ندروستیان ناجێگیره و له‌ژێر ئۆکسجیندان، به‌ڵام پێویستیان به هه‌ناسه‌دانى ده‌ستکرد نیه". له‌سه‌ره‌تاى بڵاوبونه‌وه‌ى ڤایرۆسه‌که له پارێزگاى هه‌ڵه‌بجه‌دا 22حاڵه‌تى تێدا تۆمارکراوه‌و که‌له‌ئێستادا هه‌مویان چاکبونه‌ته‌وه و نێردراونه‌ته ماڵه‌وه واته هیچ توشبویه‌ک له نه‌خۆشخانه‌کاندا نین له‌و پارێزگایه به‌پێى وته‌ى به‌رپرسانى ته‌ندروستى پارێزگاکه. پێنجوێن ئه‌و قه‌زایه‌ى به‌هۆى تۆمارکردنى 60 حاڵه‌تى کۆرۆناوه زه‌نگى مه‌ترسیدار لێیدا که سنورێکى به‌رفراوانى له‌گه‌ڵ وڵاتى ئێراندا هه‌یه که له‌و وڵاته‌دا رۆژانه ده‌یان که‌س به ڤایرۆسى کۆرۆنا گیان له‌ده‌ستده‌ده‌ن، به‌ڵام به‌رپرسى یه‌که‌مى ته‌ندروستى له‌و قه‌زایه ده‌ڵێت پێنجوێن مه‌ترسى له‌سه‌ر نییه. خالید عه‌بدوڵا به‌رێوه‌به‌رى فه‌رمانگه‌ى ته‌ندروستى قه‌زاى پێنجوێن، له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت" به‌داخه‌وه له‌م دوو رۆژه‌دا 60حاڵه‌ت له‌سنورى پێنجوێن تۆمارکرا به‌خۆشحاڵیه‌وه له‌ئێستادا له‌نه‌خۆشخانه‌کانى سنوورى سلێمانى چاره‌سه‌ر وه‌رده‌گرن و بارى ته‌ندروستیان جێگیره". هه‌روه‌ها ئه‌وه‌ى دووپاتکرده‌وه که تۆمارکردنى حاڵه‌ته‌کانى ڤایرۆسى کۆرۆنا له پێنجوێن به‌راده‌یه‌کى زۆر په‌یوه‌ندى به سنوره‌کانه‌وه هه‌یه. به‌رێوه‌به‌رى فه‌رمانگه‌ى ته‌ندروستى قه‌زاى پێنجوێن ئه‌وه‌شى روونکرده‌وه که له‌ئێستادا پشکنینیان بۆ 400 که‌سى نوێ کردووه‌و چاوه‌ڕوانى ئه‌نجامى پشکنینه‌کانن. سه‌ره‌راى ئه‌وه‌ى رۆژانه وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى هه‌رێمى کوردستان ئامارو پشکنینه‌کانى تایبه‌ت به ڤایرۆسى کۆرۆنا بڵاوده‌کاته‌وه، به‌ڵام هێشتا به‌شێک له هاوڵاتیان ئاماده‌نین رێنماییه‌کانى ته‌ندروستى جێبه‌جێ بکه‌ن له‌کاتێکدا ئه‌وانه‌ى تووشى ڤایرۆسه‌که ده‌بن هاورێى و هاوزمان و هاوشارییه‌و بۆیه جێبه‌جێکردنى رێنماییه‌کان له‌پێناو پاراستنى سه‌لامه‌تى ته‌ندروستى خۆمان و خزم و که‌سوکارو دراوسێ و گه‌ره‌ک و شاره‌کان و هه‌رێمى کوردستانه.
شاناز حه‌سه‌ن وته‌بێژى وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى رایگه‌یاند ئه‌گه‌ر له 500حاڵه‌تیش 200که‌سیان پێویستیان به هه‌ناسه‌دانى ده‌ستکرد بێت، ئه‌وا لۆد دروست ده‌بێت، به‌ڵام له 10هه‌زار حاڵه‌تیش که ته‌ندروستى هه‌مویان جێگیر بن لۆد له‌سه‌ر هه‌ناسه‌دانى ده‌ستکرد دروست نابێت، بۆیه ده‌وه‌ستێت له‌سه‌ر ژماره‌ى توندى حاڵه‌ته‌کان و ده‌ڵێت" 200 بێدمان ئاماده‌یه بۆ حاڵه‌تى توندى توشبوو له هه‌رێمى کوردستان". محه‌مه‌د قادر، وته‌بێژى ته‌ندروستى حکومه‌تى هه‌رێم له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت" به‌دیاریکراوى 10هه‌زار نا، چونکه ئه‌گه‌ر له 500حاڵه‌تیش 200که‌سیان پێویستیان به هه‌ناسه‌دانى ده‌ستکرد بێت، ئه‌وا لۆد دروست ده‌بێت، به‌ڵام له 10هه‌زار حاڵه‌تیش که ته‌ندروستى هه‌مویان جێگیر بن لۆد له‌سه‌ر هه‌ناسه‌دانى ده‌ستکرد دروست نابێت، ده‌وه‌ستێت له‌سه‌ر توندى حاڵه‌ته‌کان، به‌ڵام ده‌کرێت به‌پێى داتا کان له 10هه‌زار بۆ 15هه‌زار که‌س گریمانه‌ى ئه‌وه ده‌کرێت 200توشبویان پێویستى به هه‌ناسه‌دانى ده‌ستکردبێت که له‌ئێستادا ئێمه 200 بێدمان بۆ ئه‌وه ئاماده‌کردووه". باس له‌وه‌ده‌کرێت هه‌رێمى کوردستان تواناى وه‌رگرتنى 10هه‌زار توشبووى ڤاییرۆسى کۆرۆناى هه‌یه، که‌له‌ئێستادا 905توشبوو هه‌یه. محه‌مه‌د قادر وتى:" شکاندنى قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆ زۆر کاریگه‌رى نابێت ئه‌گه‌ر بێتوو له‌سه‌ر ئاستى تاکه‌که‌سى رێنماییه‌کان جێبه‌جێبکرێت و له‌ئێستادا رێنمایى تاکه‌که‌سى و کاریگه‌ریه‌کانى زۆر زیاتره له قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆ چونکه له‌کاتى قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆدا که هاوڵاتیان پابه‌ند نه‌بن مه‌ترسیه‌که هه‌ر به‌رده‌وام ده‌بێت". ناوبراو مه‌ترسى بڵاوبونه‌وه‌ى ڤایرۆسى کۆرۆناى بۆ ئه‌وه گه‌رانه‌وه که له‌ئێستادا ئه‌وانه‌ى تووش ده‌بن له‌ناو کۆمه‌ڵگادان" هیوادارین دۆخه‌که له کۆنتڕۆڵ ده‌رنه‌چێت، وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى داواى کردووه که هاوڵاتیان پێویسته پابه‌ندى رێنماییه ته‌ندروستییه‌کان بن". وته‌بێژى وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى حکومه‌تى هه‌رێم باسى له‌وه‌شکرد له‌ئێستا هیچ که‌موکوریه‌کیان بۆ ئامێر و که‌ره‌سته‌ى پزیشکى و ده‌رمان و کارمه‌ند و پزیشکدا نیه ووتى " بۆ ئه‌و ژمارانه‌ى ئێستا، به‌ڵام که هاتوو ژماره‌کان چه‌ند هێند زیاتر بون بێگومان کێشه دروست ده‌بن". له‌ئێستادا له‌هه‌رێمى کوردستان 905 توشبووى ڤایرۆسى کۆرۆنا تۆمارکراوه و 441 نه‌خۆش چاکبونه‌ته‌وه و تائێستا 15 حاڵه‌تى گیانله‌ه‌دستدان تۆمارکراوه.
شاناز حه‌سه‌ن " براکه‌م ته‌نیا به‌ردى گورچیله‌ى هه‌بوو فرێیدا بۆیه بردمانه نه‌خۆشخانه، که‌س نه‌یزانى چۆن توشى کۆرۆنا بووه"، نازه عومه‌ر،خوشکى هاوبیر ته‌مه‌ن 37 ساڵ که به کۆرۆنا گیانى سپارد، چیرۆکى که‌ره‌نتینه‌کردنى خێزانه هه‌شت ئه‌ندامیه‌که‌یى و گیانله‌ده‌ستدانى براکه‌ى بۆ هاوڵاتى ده‌گێرێته‌وه. نازه تاقانه‌یه و پێنج براى هه‌یه، له‌گه‌ڵ دایکى و براژنى واته هه‌ر هه‌شت ئه‌ندامه‌که له 16ى ئایارى 2020 له پشکنیندا ده‌رده‌که‌وێت که هه‌ڵگرى ڤایرۆسه‌که‌ن و که‌ره‌نتینه ده‌کرێن. نازه عومه‌ر، برایه‌کى ترى هه‌بووه بێجگه له هاوبیر، نه‌خۆشى سییه‌کانى هه‌بوه‌و به‌هۆیه‌وه له‌ماوه‌ى قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆدا بارودۆخى تێکده‌چێت و له‌نه‌خۆشخانه ده‌مێنێته‌وه و له‌به‌ر ئه‌وه رۆژانه براکانى چاودێرى ده‌که‌ن و له‌لاى ده‌مێننه‌وه. هاوبیر عومه‌ر، ته‌مه‌نى 37ساڵه ماوه‌ى ساڵێکه له خێزانه‌که‌ى جیابۆته‌وه، دوو کوڕى هه‌بووه و پێشمه‌رگه‌ى یه‌کێتى بووه له هێزه‌کانى 70 سه‌ر به به‌رگرى فریاکه‌وتن له فه‌رمانه‌ده‌یى ده‌وامى کردووه. نازه خوشکى هاوبیر ته‌مه‌ن 24 ساڵ به هاوڵاتى وت:" هاوبیر ماوه‌ى سالێکه به‌ردى گورچیله‌ى هه‌بوه و له‌ماوه‌ى قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆدا، دوو سێ جار سه‌ردانى نه‌خۆشخانه‌ى کردووه تا کۆتا جار به‌رده‌که‌ى فرێداوه، له‌دواى فرێدانى به‌رده‌که‌ى تۆزێک بێهێز بوو بۆیه دوو رۆژ له‌نه‌خۆشخانه مایه‌وه و هیچ کێشه‌ى ترى نه‌بووه". دایکى هاوبیر نه‌خۆشى درێژخایه‌نى هه‌یه و له‌وکاته‌دا ئه‌ویش بارى ته‌ندروستى ناجێگیر ده‌بێت و دواى مانه‌وه‌ى له‌نه‌خۆشخانه نازه و براژنه‌کانى به نۆره چاودێرى ده‌که‌ن، بۆیه دواى ده‌رکه‌وتنى برایه‌کى که کۆرۆنایه‌تى هه‌ر هه‌شت ئه‌ندامى خێزانه‌که‌ى که‌ره‌نتینه ده‌کرێن به‌وته‌ى نازه عومه‌ر خوشکى هاوبیر. بوته‌ى نازه عومه‌ر، له 16ى ئایاره‌وه که له پشکنین ده‌رچووه هه‌ڵگرى ڤایرۆسى کۆرۆنان، دواى مانه‌وه‌ى چه‌ند شه‌وێک له‌نه‌خۆشخانه‌یه‌ک له‌شارى سلێمانى ره‌وانه‌ى نه‌خۆشخانه‌ى شه‌هید تاهیر عه‌لى والى له‌سه‌رچنار ده‌کرێن. " به‌داخه‌وه له‌و نه‌خۆشخانه‌یه‌ى سه‌ره‌تا هیچ که‌س به‌لاماندا نه‌هات و چاودێرى نه‌کراین، به‌ڵام له19ى مانگه‌وه گه‌یاندراینه نه‌خۆشخانه‌که‌ى سه‌رچنار به ده‌ست خۆشیه‌وه زۆر چاودێرى ده‌کراین"، نازه عومه‌ر وا ده‌ڵێت. برایه‌کى هاوبیر که سه‌ره‌تا توشى کۆرۆنا بووه به‌ڕێوه‌به‌رى پاککه‌ره‌وه‌ى یه‌کێکه له‌نه‌خۆشخانه‌کانى سلێمانى به وته‌ى نازه گومان ده‌که‌ن له‌وێوه ڤایرۆسه‌که‌ى بۆ گوازرابێته‌وه. خوشکه‌که‌ى هاوبیر ئاماژه‌ى بۆ ئه‌وه‌کرد له‌دواى ئه‌وه‌ى ده‌رکه‌وت کۆرۆنایانه و وه‌ک هه‌ڵگرى ئه‌و ڤایرۆسه داخڵى نه‌خۆشخانه بون، هه‌مویان دۆخى ته‌ندروستیان هیچ کێشه‌ى نه‌وبوه و هیچ نیشانه‌یه‌کیان نه‌بوه ته‌نیا "هاوبیر عومه‌ر"که دواى دوو رۆژ ته‌ندروستى تێک ده‌چێت و ده‌برێته به‌شێکى تر و هه‌ناسه‌دانى ده‌ستکردى بۆ دابین ده‌کرێت. نازه و دایکى و سێ براى له‌دواى مانه‌وه‌ى هه‌فته‌یه‌ک له‌نه‌خۆشخانه که به‌رده‌وام رۆژانه دوو جار پشکنیان بۆ کراوه و نێردراونه‌ته‌وه ماڵه‌وه له‌لایه‌ن به‌رپرسانى ته‌ندروستى سلێمانییه‌وه. نازه له‌درێژه‌ى گێرانه‌وه‌ى چیرۆکى براکه‌یادا وتى" ئێمه هیچ ده‌رمانمان پێنه‌درا، ته‌نیا له نه‌خۆشخانه‌که‌دا که‌ره‌نتین کراین و هه‌شت رۆژ له‌نه‌خۆشخانه‌ى سه‌رچنار ماینه‌وه و رۆژانه پشکنینمان بۆ دوباره ده‌کرایه‌وه و تا ئه‌و رۆژه‌ى له‌نه‌خۆشخانه ده‌رچوین"، وتیشى:"من خۆم له‌نه‌خۆشخانه‌که‌دا بوم، توشى بوى دیکه‌ى کۆرۆنا هه‌بون و ئه‌وه راستیه‌کى حاشا هه‌ڵنه‌گره". له تۆڕه کۆمه‌ڵایه‌تییه‌کان وا بڵاوکراوه‌ته‌وه، خوشکى هاوبیر عومه‌ر، ئه‌و گه‌نجه‌ى به‌هۆى کۆرۆنا گیانى له‌ده‌ستدا، یه‌کێک بووه له‌وانه‌ى باوه‌ڕى به کاریگه‌ریى کۆرۆنا نه‌بووه و پێشتر له پۆستێکى فه‌یسبووکدا باسى له‌وه کردبوو، خێزانه هه‌شت که‌سییه‌که‌یان له نه‌خۆشخانه‌یه‌کى سلێمانى که‌ره‌نتینکراون، له پۆسته‌که‌یدا ده‌ڵێت "ته‌نیا بۆ پاره‌خواردن و قه‌ده‌غه‌ى هاتووچۆ ئێمه‌یان که‌ره‌نتین کردووه، بۆیه ئه‌گه‌ر وتیان نه‌خۆشخانه‌ى ئاسا نه‌خۆشى لێیه، درۆ ده‌که‌ن، ئێمه سه‌لامه‌تین". نازه رونکردنه‌وه‌ى له‌سه‌ر ئه‌و پۆسته‌داو په‌شیمانى له‌سه‌ر ده‌ربرى و وتى" من بۆیه ئه‌و پۆسته‌م کرد، له‌کاتێکدا ئێمه له‌ناو ئوتۆمبێلى فریاکه‌وتندا بوین، ده‌گوازراینه‌وه بۆ نه‌خۆشخانه ده‌رنه‌که‌وتبوو هه‌ڵگرى ڤایرۆسه‌که‌ین یان نا، گوێم لێبوو له‌یه‌کێک له که‌ناڵه‌کان رایگه‌یاند هه‌شت توشبوى دیکه‌ى کۆرۆنا تۆمارکرا که ئه‌وه زۆر جێگه‌ى سه‌رسوڕمان بوو بۆمن و زۆرم پێناخۆش بوو بۆیه ئه‌و پۆسته‌م کرد". له‌ئێستادا دوو براژنى نازه و برایه‌کى ته‌نیا هه‌ڵگرى ڤایرۆسى کۆرۆنان و له ئوتێلى ته‌رخانکراو بۆ هه‌ڵگرانى ڤایرۆسه‌که له گوندى گه‌شتیارى سه‌ناریا که‌ره‌نتینه کراون. جێگرى به‌رێوه‌به‌رى گشتى ته‌ندروستى سلێمانى جه‌ختله‌وه ده‌کاته‌وه هاوبیر عومه‌ر به ڤایرۆسى کۆرۆنا گیانى له‌ده‌ستداوه. به‌پێى دواین ئامارى وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى تا شه‌وى 2ى حوزه‌یرانى 2020 ، له‌هه‌رێمى کوردستاندا 973 که‌س تووشى ڤایرۆسى کۆرۆنا بوون و له‌و ژماره‌یه‌ش 14 که‌س گیانیان له‌ده‌ستداوه‌و 346 که‌س له نه‌خۆشخانه‌کاندا ماونه‌ته‌وه‌و 434 که‌سیش به‌ته‌واوى چاکبونه‌ته‌وه‌و نێردراونه‌ته ماڵه‌وه هێرش سه‌لیم، جێگرى به‌رێوه‌به‌رى گشتى ته‌ندروستى سلێمانى، له لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت" هاوبیر عومه‌ر راسته پێشتر به‌هۆى فرێدانى به‌ردى گورچیله له‌نه‌خۆشخانه‌ى شۆرش ماوه‌ته‌وه، به‌ڵام ئه‌وه یه‌کێک نیه له جۆره‌کانى نه‌خۆشى، ئه‌م گه‌نجه هیچ نه‌خۆشیه‌کى نه‌بوه و به کۆرۆنا گیانى له‌ده‌ستداوه". رونیشیکرده‌وه" ئێمه ته‌نیا که‌سێک نه‌خۆشیه بۆماوه‌یى و درێژخایه‌نه‌کانى هه‌بوبێت به نه‌خۆشى هه‌ژمار ده‌کرێت، چونکه به‌ردى گورچیله هیچ کاریگه‌ریه‌کى نابێت له‌دواى فرێدانى". هاوبیر عومه‌ر، چوار براى دیکه و خوشکێکى تاقانه‌ى هه‌بووه، ژیانى هاوسه‌رگیرى پێکهێناوه و خاوه‌نى دو منداڵه که ته‌مه‌نیان له نێوان دو ساڵ و 12 ساڵاندا بون، کوڕى خه‌باتکارى ناو حزبى پاسۆک عومه‌ر پاسۆک بوو.
شاناز حه‌سه‌ن سه‌ره‌راى به‌رزى ئاماره‌کانى تووش بوونى هاوڵاتیان به کۆرۆناو توندکردنه‌وه‌ى رێکاره‌کانى وه‌زاره‌تى ناوخۆ، به‌ڵام به‌شێک له خه‌ڵک متمانه‌یان به بوونى ڤایرۆسه‌که نییه‌و بۆچونى جیاواز باس ده‌که‌ن. رۆژى شه‌ممه، 30ى ئایارى 2020، پیاوێکى ته‌مه‌ن 37 ساڵ که باوکى دوو منداڵ، به‌هۆى تووشبوونى به کۆرۆنا له نه‌خۆشخانه‌یه‌کى سلێمانى گیانى له‌ده‌ستدا. به‌پێى ئاماره‌کانى وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى حکومه‌تى هه‌رێم تا ئێستا حه‌وت که‌س له هه‌رێمى کوردستان به ڤایرۆسى کۆرۆنا گیانیان له‌ده‌ستداوه و ده‌یانى دیکه‌ش تووشى ڤایرۆسه‌که بوون و چه‌ند که‌سێکیش له‌ژێر چاودێرى وردى پزیشکیدان. هه‌روه‌ها له عێراق رۆژانه سه‌دان که‌س تووشى ڤایرۆسه‌که ده‌بن و له‌سه‌ر ئاستى وڵاتانى جیهان تا ئێستا زیاتر له شه‌ش ملیۆن که‌س تووشى کۆرۆنا بوون و نزیکه‌ى 373 هه‌زار که‌س گیانیان له‌ده‌ستداوه. به‌شێک له هاوڵاتیانى هه‌رێمى کوردستان پێیانوایه ئه‌و ڤایرۆسه‌ى له کوردستان هه‌یه جیاوازه و خه‌ڵک ناکوژێت و وه‌کو وڵاتانى دیکه نییه‌و به‌شێکیش به مه‌ترسیدار ناوى ده‌به‌ن و خۆپارێزى ته‌ندروستى جێبه‌جێ ده‌که‌ن. عه‌بدوڵا بابه‌کر، ته‌مه‌ن 51 ساڵ، کاسپکار له‌ناو بازاڕى سلێمانى به هاوڵاتى وت" هیچ له‌کۆرۆنا ناترسم، چونکه متمانه‌م به هیچ بریارێک و قسه‌یه‌کى ئه‌م حکومه‌ته نیه، بۆیه کۆرۆناش به ده‌ردى به‌ڵێن و بریاره‌کانى دیکه‌یانه". ئه‌و کاسپکاره‌ى ناو بازارى سلێمانى وتیشى:"بوونى نه‌خۆشى کۆرۆنا راست نییه‌و ته‌نیا بۆ بێده‌نگکردنى خه‌ڵکه، ئه‌وانه‌ى گیانیان له‌ده‌ستداوه نه‌خۆشى دیکه‌یان هه‌بووه". گۆران عومه‌ر، هاوڵاتیه‌کى ترى شارى سلێمانییه‌و کارى میوه‌فرۆشى ده‌کات و ئه‌ویش متمانه‌ى به حکومه‌ت و لێپرسراوانى دیکه نییه که باس له بوونى کۆرۆنا ده‌که‌ن له هه‌رێم و به هاوڵاتى وت" دۆخى ته‌ندروستى له‌م وڵاته‌دا زۆر باش نییه‌و ناتوانن شت بۆ خه‌ڵک بکه‌ن، بۆیه ئه‌و ڤایرۆسه هه‌ر بێته هه‌رێمى کوردستانه‌وه هه‌موومان وێران ده‌بین، بۆیه سیقه‌م نیه هاتبێت". گۆران پێشیوابوو باسکردنى کۆرۆنا له‌لایه‌ن حکومه‌تى هه‌رێمه‌وه بۆ کپکردنى ناره‌زایه‌تییه‌کانى هاوڵاتیانه" ده‌ترسن خۆپیشاندان بکرێت بۆیه باسى کۆرۆنا ده‌که‌ن". ناجیه قادر، ژنێکى ته‌مه‌ن 51 ساڵ ده‌مامک و ده‌ستکێشى به‌کارهێنابوو له‌کاتى گه‌ڕانه‌وه‌ى له‌سه‌ر کاره‌که‌ى بۆ هاوڵاتى ئاماژه‌ى به‌وه‌کرد گرنگه هه‌موو خه‌ڵک ئاگادارى رێنمایه‌کان بێت و خۆى بپارێزێت، چونکه ئه‌م ڤایرۆسه هه‌یه‌و مه‌ترسیداره‌و گاڵته‌ى پێناکرێت. ناجیه وتیشى:" من له‌لاى خزم و که‌س و کار گاڵته‌م پێده‌که‌ن و به ترسنۆک ناوم ده‌به‌ن، به‌داخه‌وه هه‌ندێک خه‌ڵک ئاوا بیر ده‌کاته‌وه، به‌ڵام خۆم ده‌پارێزم و رێنماییه‌کانى ته‌ندروستى جێبه‌جێ ده‌که‌م". دوێنێ محه‌مه‌د قادر، وته‌بێژى وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان له چاوپێکه‌وتنێکیدا له‌گه‌ڵ هاوڵاتى جه‌ختى له‌وه‌کرده‌وه که هاوڵاتیان له‌به‌رده‌م مه‌ترسییه‌کى گه‌وره‌ى ڤایرۆسى کۆرۆنادان و ئه‌وه‌ى دووپاتکرده‌وه که به‌رزبونه‌وه‌ى تۆمارکردنى تووشبوانى کۆرۆنا له‌م چه‌ند رۆژه‌ى رابردوو نیشانه‌ى ئه‌وه‌یه که ڤایرۆسه‌که له کۆڵان و گه‌ره‌ک و شه‌قامه‌کان و کۆمه‌ڵگادا بڵاوبووه‌ته‌وه. وته‌بێژى وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى پێشیوابوو نابێت هاوڵاتیان متمانه‌یان به ڤایرۆسه‌که نه‌بێت، وتى:" له نه‌خۆشخانه‌کاندا ده‌یان که‌س له‌ژێر چاودێرى وردى پزیشکیدان و سه‌دان که‌س که‌ره‌نتینه کراون... مه‌ترسییه‌که ئه‌وه‌یه ئێستا ئه‌وانه‌ى ئێستا تووش ده‌بن به‌رکه‌وتنیان له‌گه‌ڵ خه‌ڵکى دیکه هه‌یه". شاره‌زایه‌کى ده‌روونى و په‌روه‌رده‌یى ده‌ڵێت به‌شێکى زۆر له هاوڵاتیان تووشى شڵه‌ژانى و نائارامى بوونه‌ته‌وه له دۆخێکى ده‌رونى ناجێگیردان. محه‌مه‌د نه‌جیب، رێنمایکارى په‌روه‌رده‌یى و ده‌روونى به هاوڵاتى وت:"خه‌ڵک به‌جۆرێکه زۆرێک خه‌وتن و خواردنیان لێ تێک چووه ئه‌گه‌ر پزیشک پشکنینیان بۆ بکات ئه‌شێ توشى نه‌خۆشى دیکه‌ش هاتبن، هه‌ندێ له‌و خه‌ڵکه‌ى وا ترساون وه‌ک به‌رزى فشارى خوێن و شه‌کره و گرفتى گه‌ده، ئه‌ویش به هۆى ئه‌و دڵه‌ڕاوکێ تونده‌ى ژماره‌یه‌ک له هاوڵاتى تووشى هاتووه". ئه‌و رێنماییه په‌روه‌رده‌کاره باس له‌وه‌ش ده‌کات که، ناتوانرێت بوترێت دۆخه‌که گه‌وره کراوه به‌وپێیه‌ى ئه‌م ڤایرۆسه له جیهاندا هه‌یه و نکۆڵى لێ ناکرێ، به‌ڵام وه‌ک ئه‌و ده‌ڵێت، پێشتر ڕێکاره‌کان توندتربوون بۆیه خه‌ڵکیش ناچار بوو پابه‌ند بیت، بۆیه هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ى قه‌ده‌غه لابرا به‌هۆى ئه‌و په‌یوه‌ندییه کۆمه‌ڵایه‌تییه و هاتوچۆ زۆر بووه ئه‌وه‌ش واى کرد نه‌خۆشییه‌که زیاتر بڵاوببێته‌وه. محه‌مه‌د نه‌جیب ئه‌وه‌ش روونده‌کاته‌وه بۆ هاوڵاتیان و ده‌ڵێت:" پابه‌ند نه‌بن به‌ڕاستى کاره‌سات ڕووده‌دات ڕێژه‌ى توشبوان زیاتر ده‌بێت، چونکه خودى ده‌زگاکانى ته‌ندروستیش ئاماژه به‌وه ده‌که‌ن به‌هۆى که‌مى و سنورداربوونى جێگا و نه‌بوونى ئامێرى پێویست مه‌ترسى گه‌وره هه‌یه و ئه‌گه‌ر وا بروات دۆخه‌که له کۆنترۆڵى ئه‌وانیشدا نامێنێت".
شاناز حه‌سه‌ن کاسپکاران و به‌شێک له هاوڵاتیان له‌به‌رده‌م قایمقامییه‌تى سلێمانى خۆپیشاندانی ناره‌زایه‌تیان ده‌ربڕیووه‌و تا ئێستا به‌رده‌وامه‌و داوا ده‌کرێت کارئاسانى بۆ دابینکردنى بژێوى ژیانیان بکرێت، پارێزگاری سلێمانیش بریاره گرژییه‌کان که‌مبکاته‌وه و رێگاکان بکرێته‌وه. ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه 2ى حوزه‌یرانى 2020 به‌شێک له کاسپکارو هاوڵاتیان چوونه به‌رده‌م قایمقامییه‌تى سلێمانى و داوایان کرد رێگاى کارکردنیان لێ نه‌گیرێت و دوکان و بازاره‌کان بکه‌نه‌وه و تا ئێستاش خۆپیشاندان و ناره‌زایه‌تییه‌کان به‌رده‌وامه‌و به‌پێى به‌دواداچونه‌کانى هاوڵاتى پارێزگارو قایمقامى سلێمانى و چه‌ند به‌رپرسێکى دیکه له کۆبونه‌وه‌دان بۆ بریاردان له‌سه‌ر شکاندنى قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆ. بڕوا جه‌بار، ته‌مه‌ن 37ساڵ، ماوه‌ى 5ساڵه له‌ناوبازاڕى سلێمانى دوکانى هه‌یه و وتى" ئه‌وه چه‌ند مانگێکه ڤایرۆسى کۆرۆنا بڵاوبۆته‌وه، به هه‌مووى به‌شى مانگێک کاسپیم نه‌کردووه، بۆیه له‌وه زیاتر له‌تواناماندا نیه و پێویسته کار ئاسانیمان بۆبکرێت". بروا دوو منداڵى هه‌یه و رۆژانه 30هه‌زارى ده‌ست ده‌که‌وێت له‌کاتى ئاسایدا، ئاماژه‌ى بۆ ئه‌وه‌کرد قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆ زیانى دارایى پێگه‌یاندووه‌و نه‌یتوانیوه بژێوى رۆژانه‌ى په‌یدا بکات. وتیشى:"به‌هه‌مان شێوه‌ى پێشتر کرێ دوکان و کرێى خانوو ده‌ده‌م و پاره‌ى ئاو و کاره‌باش له‌ولاوه بۆستێت، بۆیه ته‌واو له به‌یانیوه دوکان ده‌که‌مه‌وه و گوێ به هیچ بریارێک ناده‌م". هه‌روه‌ها کاسپکارێکى دیکه‌ى ناو بازارى سلێمانى به‌ناوى لوقمان مه‌حمود، ته‌مه‌ن 40ساڵ ک کارى ده‌ستگێرى ده‌کات له لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت" من ئه‌مرۆ کارنه‌که‌م به‌شى نانى سبه‌ینێم پێنیه، چیم داوه له ڤایرۆس و نه‌خۆشى، چونکه ناکرێت له‌به‌ر ڤایرۆسێک بچمه ژوره‌وه و له برسا بمرم". لوقمان به وته‌ى خۆى کرێچییه و 5منداڵى هه‌یه باس له‌وه ده‌کات رۆژانه له 7ى به‌یانیه‌وه کار ده‌که‌ن له‌گه‌ڵ کوره‌که‌ى تا بتوانن خه‌رجى ماڵ و منداڵ دابین بکه‌ن " پێویسته پارێزگار و وه‌زیرى ناوخۆش چاوێک به بارودۆخى هه‌ژاراندا بگێڕن ئه‌نجا قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆ ده‌ربکه‌ن"، لوقمان واى وت. بێجگه له ناره‌زاییه‌تییه‌کانى کاسپکارانى ناو بازارى سلێمانى، ئه‌نجومه‌نى مامۆستایانى نارازى به‌هۆى دواکه‌وتنى موچه‌وه له به‌رنامه‌یاندایه خۆپیشاندان ئه‌نجام بده‌ن. دلسۆز عه‌لى ،مامۆستاى نارازى، بۆ هاوڵاتى باسى له‌وه‌کرد کۆبونه‌وه‌ى ئه‌مرۆمان بۆ رێکخستنه‌وه‌ى ئه‌ندامه‌کانى خۆمان و ریکخستنه‌وه‌ى شه‌قام بوو که تاراده‌یه‌ک په‌رته‌وازیه‌کى پێوه‌دیاره و وتى" ئێمه وه‌ک مامۆستایانى نارازى زیاتر کارمان له‌سه‌ر ئه‌وه‌کردووه، موچه‌خۆر و فه‌رمانبه‌ر و کاسبکاران هه‌مووى رێکخه‌ینه‌وه و ده‌نگى هه‌مویان کۆبکه‌ینه‌وه". وتیشى"به‌داخه‌وه حکومه‌ت کارێکى کردووه به خه‌ڵک، که‌س برواى به ئه‌وه نیه کۆرۆنا هه‌یه یاخود نیه باوه‌رى نه‌ماوه که له‌وانه‌شه قسه‌راست بێت هه‌بێت و مه‌ترسى بێت". ئاماژه‌ى بۆ ئه‌وه‌شکرد" ئێمه ده‌مانه‌وێت خۆپیشاندان له‌کاتێکدا بکرێت ئامانجێکى دیاریکراوى هه‌بێت، تائێستا کاته‌که‌یمان دیارینه‌کردووه". هاوکات، عادل حه‌سه‌ن، ئه‌ندامى ئه‌نجومه‌نى مامۆستایانى نارازى، له لێدوانێکدا بۆ هاوڵاتى ئاماژه‌ى به‌وه‌کر وه‌ک ئه‌نجومه‌نى مامۆستایان پشتیوانى خۆپیشاندانى خۆرسکانه ده‌که‌ن، وتیشى:" ئه‌م بارودۆخه تاسه‌ر ئاوا نابێت، خه‌ڵک ئاوا بێده‌نگ نابێت، له‌ئاینده‌یه‌کى نزیکدا ئاماده‌سازى بۆده‌که‌ین و کۆبونه‌وه له‌گه‌ڵ ده‌سته‌ى لایه‌نه‌نارازه‌ییه‌کانى ترى کۆمه‌ڵگه ده‌که‌ین و ئنجا بریارى خۆپیشاندان ده‌ده‌ین". عادل حه‌سه‌ن داواى له حکومه‌تى هه‌رێم کرد له بێده‌نگى تێبگات:"که دۆخه‌که ته‌قییه‌وه خه‌ڵک بێده‌نگى نامێنێت، حکومه‌ت به‌رده‌وام بێت له برسیکردنى خه‌ڵک، خه‌ڵکیش قبوڵى دۆخه‌که ناکات". به‌پێى ئه‌و به‌دواداچونانه‌ى هاوڵاتى کردوویه‌تى دواى ئه‌وه‌ى رێبه‌ر ئه‌حمه‌د، وه‌زیرى ناوخۆ له کۆنگره‌یه‌کى رۆژنامه‌وانیدا ده‌سه‌ڵاتى داوه‌ته پارێزگاره‌کان که کارئاسانى بۆ هه‌ندێ سێکته‌ر بکرێت، بریاره که‌مێکى دیکه هه‌ڤاڵ ئه‌بوبه‌کر پارێزگارى سلێمانى له کۆنگره‌یه‌کى رۆژنامه‌وانیدا کارئاسانییه‌کان و کردنه‌وه‌ى رێگاکان رابگه‌یه‌نێت.
سازدانى: شاناز حه‌سه‌ن ئه‌ندامێکى کورد له په‌رله‌مانى عێراق ده‌ڵێت دابه‌شکردنى موچه‌ى فه‌رمانبه‌رانى هه‌رێم ئه‌رکى حکومه‌تى هه‌رێمه نه‌ک به‌غدا و ده‌شڵێت:" حکومه‌تى هه‌رێم له‌ماوه‌ى 30 رۆژدا له‌گه‌ڵ حکومه‌تى عێراق رێکنه‌که‌وێت، خه‌تاى هه‌رێمه". به‌پێى نوسراوه فه‌رمییه‌که‌ى حکومه‌تى عێراق که له 19ى ئایار 2020 ره‌وانه‌ى حکومه‌تى هه‌رێم کراوه ته‌نها 18 رۆژ له‌به‌رده‌م هه‌رێمدایه بۆ گه‌یشتن به رێککه‌وتن. موسه‌نا ئه‌مین، ئه‌ندامى فراکسیۆنى یه‌کگرتوو له په‌رله‌مانى عێراق، له چاوپێکه‌وتنێکدا له‌گه‌ڵ هاوڵاتى، ئاماژه‌ى به‌وه‌کرد حکومه‌تى هه‌رێم و عێراق له‌سه‌ر یاساى 2019ى بودجه‌ى عێراق رێککه‌وتن که حکومه‌تى هه‌رێم رۆژانه 250 هه‌زار به‌رمیل نه‌وت راده‌ستى به‌غدا بکات، به‌ڵام به‌هۆى پابه‌ندنه‌بونى حکومه‌تى هه‌رێم به‌و یاساییه‌وه نه‌توانرا بودجه‌ى هه‌رێمى کوردستان ره‌وانه بکرێت. هاوڵاتى: حکومه‌تى عێراق ماوه‌ى 30رۆژى دیاریکردووه بۆ رێککه‌وتن؟ته‌نها 18 رۆژ له‌به‌رده‌م حکومه‌تى هه‌رێمدا ماوه، پێتان وایه ده‌گه‌نه ڕێکه‌وتن؟ موسه‌نا ئه‌مین: ئه‌وه زیاتر وه‌فدى هه‌رێم ده‌توانن وه‌ڵامى ده‌قیق بده‌نه‌وه، به‌ڵام ده‌بێت بیکه‌ن و ده‌شتوانن بیکه‌ن که خۆیان بیانه‌وێت، چونکه پێشتر هاتون و سه‌ردانیان کردووه و کۆمه‌ڵێک بیرۆکه‌یان پێیه، که ئه‌وه چوارچێوه‌یه‌که بۆ رێککه‌وتن، راسته ده‌بێت به‌یاسا رونکرده‌وه بۆ ده‌ستور بکرێت، به‌ڵام له بنه‌ما ده‌ستوریه‌کاندا به‌شى ئه‌وه‌نده‌ى تێدایه بتوانرێت رێککه‌وتن بکرێت. هاوڵاتى: پێتانوایه پرسى موچه په‌یوه‌ندى به حکومه‌تى هه‌رێمه‌وه هه‌یه یان حکومه‌تى فیدڕڵى عێراق؟ موسه‌نا ئه‌مین: پرسى موچه و قوتى خه‌ڵک، پرسى ده‌وڵه‌تى عێراقه به هه‌رێم و به‌غداشه‌وه، وه به پله‌ى یه‌که‌م به‌رپرسیارێتى و ئه‌رکى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستانه، ئه‌گه‌ر داهاته‌کانى هه‌رێم له‌حاڵه‌تێکدا به‌شى ئه‌وه نه‌کات موچه‌ى پێدابین بکات، ئه‌وکات ده‌بێت له حکومه‌تى فیدراڵییه‌وه به‌شى ئه‌وه‌ى بۆ بنێردرێت بتوانێت ئه‌رکه‌کانى خۆى راپه‌رێنێت. هاوڵاتى:پرۆژه بودجه‌ى عێراق بۆ ساڵى2020 گۆرانکارى تێداده‌کرێت به‌هۆى دابه‌زینى نرخى نه‌وته‌وه؟ موسه‌نا ئه‌مین: بێگومان بودجه‌ى ئه‌مساڵ جیاواز ده‌بێت له‌گه‌ڵ بودجه‌ى ساڵانى رابردوو، له‌به‌ر ئه‌وه‌ى داهاتى عێراق وه‌ک خۆى نه‌ماوه، به‌ڵام تائێستا بودجه نیه ته‌نیا ره‌شنوسه و به‌ڵام ماده‌م نرخى نه‌وت به‌م شێوه‌ى ئێستا زۆرشکاوه له‌چاو جاراندا به دڵنیاییه‌وه گۆرانکارى به‌سه‌ردا دێت، چونکه هه‌م داهات گۆراوه و هه‌م خه‌رجیه‌کانیش گۆراون به‌جۆرێکى تر هه‌م رێککه‌وتنى نێوان هه‌رێم و به‌غداش ده‌گۆرێت، بۆیه بودجه‌ى 2020 ره‌نگه جیاوازبێت له بودجه‌ى ساڵه‌کانى پێشووتر. هاوڵاتى: پێتانوایه په‌سه‌ندکردنى بودجه ئه‌گه‌ر رێککه‌وتن بکرێت له‌گه‌ڵ به‌غدا، بۆ حکومه‌تى هه‌رێم و هاوڵاتیان سوودى هه‌بێت؟ موسه‌نا ئه‌مین: سوده‌که‌ى به‌پێى رێککه‌وتنه‌که‌ى نێوان هه‌رێم و به‌غدا ده‌بێت تائێستا نه‌کراوه، به‌ڵام خۆى بونى یاساى بودجه بێگومان بۆ عێراق گرنگه و به‌گشتى و بۆ هه‌رێمیش به‌تایبه‌تى، له‌به‌ر ئه‌وه‌ى به‌پێى ئه‌و یاساى بودجه‌یه حکومه‌تى فیدراڵیى داهاتى نه‌وت ده‌دات به هه‌رێمى کوردستان، ئه‌گه‌ر یاساکه نه‌بێت رێککه‌وتنێکى نوێ ده‌وێت بۆیه بونى بودجه باشترینه بۆ هه‌رێم، به‌ڵام به‌مه‌رجێک وادابرێژرێت له به‌رژه‌وه‌ندى خه‌ڵکى هه‌رێم بێت. هاوڵاتى: ئه‌گه‌ر رێککه‌وتنه‌کانى نێوان هه‌رێم و به‌غدا دواکه‌وت یان هه‌ر نه‌گه‌یشته رێککه‌وتن، پێتان وایه به‌غدا هیچ بره پاره‌یه‌کى تر بۆ هه‌رێم بنێرێت؟ موسه‌نا ئه‌مین: به‌پێى کۆتا بریارى حکومه‌تى فیدراڵیى ده‌بێت له‌ماوه‌ى 30رۆژدا رێککه‌وتنى له‌گه‌ڵدا بکات، ئه‌گه‌ر رێککه‌وتن نه‌کرێت، حکومه‌تى هه‌رێم هۆکارى رێکنه‌که‌وتنه‌که بێت، بێگومان کێشه دروست ده‌بێت بۆ ئه‌و داهاته‌ى له‌به‌غداوه دێت. هاوڵاتى: حه‌وت وه‌زاره‌تى کابینه‌که‌ى کازمى ته‌واو نه‌کراوه، په‌رله‌مانى عێراق که‌ى ئه‌م پرسه یه‌کلایده‌کاته‌وه؟ موسه‌نا ئه‌مین:بێگومان رێکنه‌که‌وتن له‌سه‌ر کاندیده‌کان هۆکارى سه‌ره‌کى دواکه‌وتنى ئه‌و کاندیدانه بوو، ده‌نگنه‌دان پێیان سه‌ربارى ره‌تکردنه‌وه‌ى ئه‌و کاندیدانه‌شى که هێنرابون، هه‌ندێکى ره‌تکرانه‌وه و هه‌ندێکیان هه‌ر کاندیدى بۆ نه‌هێنرابوو، له‌به‌ر ئه‌وه‌ى رێککه‌وتنى له‌سه‌ر نه‌کرابو هه‌ندێکیشى له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ى رێککه‌وتنیش کرابوو له‌ناو په‌رله‌ماندا ره‌تکرانه‌وه. نازانرێت که‌ى ده‌کرێت، به‌ڵام ده‌بێت به زوترین کات بکرێت، حکومه‌ت ئێستا به‌پێى یاسا ده‌سه‌ڵاتى به‌رێوه‌بردنى کۆبونه‌وه‌کان و بریاره‌کانى هه‌یه، چونکه دوو له‌سه‌ر سێى حکومه‌ت پێکهاتووه، ئه‌و سێ یه‌که‌شى که‌ماوه به‌دڵنیاییه‌وه ده‌بێت به‌م نزیکانه کاندیدى بۆ ئاماده‌بکرێت و ده‌نگى له‌سه‌ر بدرێت. هاوڵاتى: تائێستا له کابینه‌که‌ى کازمى ته‌نها یه‌کێتى و پارتى پۆستى وزاریان هه‌یه و به‌شدارن، ئایا لایه‌نه کوردستانیه‌کانى ترى ناو په‌رله‌مانى عێراق به‌شداریان پێناکرێت؟ موسه‌نا ئه‌مین: ئه‌وه ئه‌و یه‌کریزییه هاوپه‌یمانیه ناراستیه‌یه که هه‌موو جارێک پارتى و یه‌کێتى باسى ده‌که‌ن، کاتێک که دێته سه‌ر ئه‌وه‌ى که بیانه‌وێت شتێک ده‌ستخه‌ن له‌به‌غدا باسى یه‌کریزى ده‌که‌ن و هه‌موو لایه‌نه‌کان له‌گه‌ڵ خۆیان کۆده‌که‌نه‌وه و کۆه‌ملێک به‌لێن ده‌ه‌دن و کۆمه‌لێک دارشتنى جوان به‌کارده‌هێنن، به‌ڵاک کاتێک دێته سه‌ر دابه‌شکردنى پۆسته‌کان، و بگره دواى وه‌رگرتنى سه‌یر ده‌کرێت له‌نێوان خۆیاندا دابه‌ش ده‌کرێت، واش خۆیان له‌نێوان خۆیاندا ناکۆکیان هه‌یه، هه‌ر ئه‌و ناکۆکیه بوه هۆکارى ئه‌وه‌ى له حکوه‌متى پێشوو 5وه‌زاره‌تمان هه‌بێت له‌م حکومه‌ته 3وه‌زاره‌تمان هه‌بێت، تائێستاش یه‌کێکیان دانرابێت. هاوڵاتى: به‌و پێیه‌ى دوو وه‌زاره‌تى کورد ماوه و کاندیدى بۆ دانه‌نراوه، هیچ رێککه‌وتنێک له‌نێوان ئێوه و لایه‌نه‌کانى تردا نیه بۆ وه‌رگرتنى پۆسته‌کان؟ موسه‌نا ئه‌مین: ئێمه له‌راستیدا چاودێر نه‌بوین له‌سه‌ر وه‌رگرتنى پۆست، و پۆستى وزاریمان هه‌بێت بۆ ئه‌و پۆسته‌ش زۆر هه‌وڵمان نه‌داوه، هه‌میشه گفتوگۆکانى ئێمه ئه‌وه‌نده‌ى پرسى موچه و بودجه و ده‌ستکه‌وته‌کانى خه‌ڵک بوه نه‌ک باسى پشکى حزبى، له‌کاتێکدا ئه‌وه‌ش حه‌قى شه‌رعى هه‌ڵبژاردنه و مافى ده‌نگده‌ره‌کانى ئێمه‌یه، به‌ڵام به‌داخه‌وه ئه‌و دوو حزبه‌ى تر که‌له‌کاتى هه‌ڵبژاردنیشدا ته‌زویریان کرد، ئێستاش هه‌ر به‌و ده‌نگه ته‌زویرانه ده‌چن له‌وێش پۆسته‌کان بۆ خۆیان داده‌نێن به‌بێ حساب کردن به‌داخه‌وه بۆهێزه سیاسییه‌کانى تر.
.jpg)
سازدانى: ئارا ئیبراهیم وته‌بێژى وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان جه‌ختله‌وه ده‌کاته‌وه که"هه‌رێمى کوردستان له مه‌ترسى گه‌وره‌ى تووشبوون به ڤایرۆسى کۆرۆنادایه"، و ده‌شڵێت:" ئاماره‌کان تا دێت زیاد ده‌بن و چونه ده‌ره‌وه به‌بێ ده‌ستکێش و ماسک مه‌ترسییه‌و نازانرێت کێ هه‌ڵگرى ئه‌م ڤایرۆسه‌سه". محه‌مه‌د قادر، وته‌بێژى ته‌ندروستى حکومه‌تى هه‌رێم له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت"بڵاوبونه‌وه‌ى ڤایرۆسى کۆرۆنا له‌هه‌رێمى کوردستان زۆر بووه‌و ئاماره‌کان ئاماژه‌ى ئه‌وه‌ن که له چه‌ند رۆژى رابردوودا رێژى تووشبوان زیادى کردووه به‌جۆرێک ده‌بێت له‌سه‌ر ئاستى تاک خۆپارێزى بکرێت، هه‌رکه‌سێک که له ماڵکه‌که‌ى ده‌چێته ده‌ره‌وه پێویسته ده‌ستکێش و ماسک به‌کاربهێندرێت چونکه نازانرێت ئه‌وه‌ى له‌سه‌ر شه‌قامه هه‌ڵگرى ڤایرۆسه‌که‌یه یان ناو دیار نییه کێتووش بووه". ناوبراو مه‌ترسى بڵاوبونه‌وه‌ى ڤایرۆسى کۆرۆناى بۆ ئه‌وه گه‌رانه‌وه که له‌ئێستادا ئه‌وانه‌ى تووش ده‌بن له‌ناو کۆمه‌ڵگادان" هیوادارین دۆخه‌که له کۆنتڕۆڵ ده‌رنه‌چێت، وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى داواى کردووه که هاوڵاتیان پێویسته پابه‌ندى رێنماییه ته‌ندروستییه‌کان بن". محه‌مه‌د قادر، وته‌بێژى وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى حکومه‌تى هه‌رێم باسى له‌وه‌شکرد، ئه‌و ماوه‌یه‌ى وه‌زاره‌تى ناوخۆ قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆى راگه‌یانددووه پێویسته هاوڵاتیان پێوه‌ى بابه‌ند بن، وتیشى:" ئاماره‌کانى ئه‌م شه‌ش رۆژه‌ى قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆ پێمان ده‌ڵێت قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆ درێژده‌کرێته‌وه یان نا". ده‌رباره‌ى پێداویستییه پزیشکییه‌کان که له‌لایه‌ن به‌ڕێوه به‌رایه‌تییه‌کانى ته‌ندروستى سلێمانى و هه‌ڵه‌بجه‌وه گله‌یی له وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى ده‌که‌ن، وته‌بێژى وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى وتى:" هه‌موو ئه‌و هاوکارییه پزیشکیانه‌ى هێندراونه‌ته هه‌رێمى کوردستان به‌شێوه‌یه‌کى یه‌کسان و له‌سه‌ر بنه‌ماى ژماره‌ى دانیشتوان و زۆنى شوێنى تووشبوان هاوکارییه پزیشکییه‌کان ده‌گه‌یه‌ندرێت و هاوکارى پزیشکیش له‌نێوان به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیه‌کانى ته‌ندروستیدا هه‌یه". ده‌رباره‌ى ئه‌وه‌ى له مارکێته‌کاندا قه‌ره‌باڵغى زۆرى هاوڵاتیان ده‌بیندرێت و رێنماییه‌کانى ته‌ندروستى جێبه‌جێ ناکرێت، محه‌مه‌د قادر وتى:" وه‌ک وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى داوامان له لیژنه‌کانى قایمقامییه‌ت له سه‌رجه‌م پارێزگاکان کردووه چاودێرى بکه‌ن و ئه‌وانیش تیمه‌کانیان له کاردان، به‌ڵام ئێمه‌ش ئه‌و حاڵه‌تانه ده‌بینین به‌داخه‌وه پێویسته هاوڵاتیان له دوورى مه‌ترو نیوێک له یه‌که‌وه بن و رێنماییه‌کان جێبه‌جێ بکه‌ن".
.jpg)
شاناز حه‌سه‌ن پارێزگاری سلێمانی رایگه‌یاند له‌به‌ر پێویستى بژێوى هاوڵاتیان و کارو کاسبى خه‌ڵک قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆ وه‌ک پێشتر راناگه‌یه‌نرێته‌وه‌و ده‌ڵێت" کارده‌کاته سه‌ر داهات و ئابورى ده‌وڵه‌تیش که دواجار بۆ خه‌ڵک خه‌رج ده‌کرێته‌وه". هەڤاڵ ئەبوبەكر پارێزگاری سلێمانی له لێدوانێکدا به سایتى هاوڵاتى وت"ئێمه له‌سه‌ر دوو پێشنیار کارده‌که‌ین بۆ بارودۆخى ئێستاى هه‌رێم و شارى سلێمانى به‌تایه‌تى، ئه‌ویش یه‌که‌میان له‌لایه‌ن داموده‌زگاکانى حکوه‌مته‌وه به‌تایبه‌ت ئه‌منیه‌کان و که‌رتى ته‌ندروستى چاودێرى وردى بارودۆخه‌که بکرێت و به‌دواداچونى به‌رده‌وام هه‌بێت وه رێکاره‌کانى خۆپارێزى توندتر بکرێته‌وه". هه‌روه‌ها پارێزگاری سلێمانی وتیشى:" له‌هه‌ر شوێنێک قه‌ره‌باڵغى و تێکه‌ڵاوبون ى زۆر هه‌بوو، له‌هه‌ر شوێنێک پابه‌ندنه‌بون به رێنماییه ته‌ندروستیه‌کان هه‌بێت ده‌بێت دابخرێت و دووه‌میش که زۆر گرنگه و کاریگه‌ریه‌که‌ى زۆر زیاتره پابه‌ندبونى هاوڵاتیانه و که گرنگترین شت ئه‌وه‌یه هاوڵاتیان پابه‌ندبن و چونکه ئه‌م دۆخه‌که که‌وتۆته سه‌ر خه‌ڵک،". پارێزگارى سلێمانى جه‌ختى له‌وه‌شکرده‌وه" له‌ئێستادا ته‌نها مه‌ترسى کۆرۆنامان له‌سه‌ر نیه تا به قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆ چاره‌سه‌رى بکه‌ین، به‌ڵکو ئێستا بۆته ئه‌وه‌ى بژێوى ژیانى خه‌ڵک و هاوڵاتیانى پێوه په‌یوه‌سته و داهات و ئابووریی ده‌وڵه‌ت که دواجار له‌خزمه‌تگوزارى و خه‌ڵکدا سه‌رف ده‌کرێته‌وه کارى تێده‌کات". هاوکات هه‌ڤاڵ ئه‌بوبه‌کر وتیشى" له‌م حاڵه‌ته‌دا باشترین ڕێگا لاى ئێمه ئه‌وه‌یه رێکاره‌کان توند که‌ینه‌وه و ئاستى خۆپارێزیش لاى هاوڵاتیان به‌رزبکرێته‌وه". هەڤاڵ ئەبوبەكر دوباره ئه‌وه‌ى دوپاتکرده‌وه" تا که‌سێک هه‌ڵگرى ئه‌م ڤایرۆسه بێت و مه‌ترسى و هه‌ره‌شه‌ى ڤایرۆسه‌که به‌رده‌وامه و ئه‌وه هاوڵاتیان و ئێمه‌ین که ده‌بێت خۆمان بپارێزین و له‌هه‌موو وڵاتیشدا وایه که هاوڵاتیان پابه‌ندى رێنماییه‌کان نه‌بن ئێمه ناگه‌ینه ئه‌نجامێکى باش".
شاناز حه‌سه‌ن جێگرى به‌ڕێوه‌به‌رى ته‌ندروستى سلێمانى ئه‌وه ئاشکرا ده‌کات ئه‌و نه‌خۆشخانانه‌ى که پێشتر له‌به‌ر که‌مبونه‌وه‌ى حاڵه‌ته‌کانى توشبوى کۆرۆنا داخران ئێستا ده‌کرێنه‌وه و و ده‌ڵێت" زیاتر له 70نه‌خۆش له‌نه‌خۆشخانه‌کاندان و 5 بۆ6 نه‌خۆشیان بارى ته‌ندروستیان جێگیر نیه و یه‌کێکیان زۆر هیلاکه". هێرش سه‌لیم، جێگرى به‌ڕێوه‌به‌رى ته‌ندروستى سلێمانى له چاوپێکه‌وتنه‌که‌یدا به‌سایتى هاوڵاتى وت" پێشتر سێ نه‌خۆشخانه‌ى تایبه‌ت به توشبونى کۆرۆنا له سلێمانى هه‌بون و دواى که‌مبونه‌وه‌ى توشبوه‌کان و چاکبونه‌وه‌یان داخران، به‌ڵام ئێستا هه‌ر ئه‌و نه‌خۆشخانانه ده‌کرێنه‌وه که به کۆى گشتى جێگه‌ى 300نه‌خۆشى تێدا ده‌بێته‌وه". لەناو شاری سلێمانی سێ نەخۆشخانە بۆ تووشبووانی كۆرۆنا تەرخانكران یەكێكیان شەهید تاهیر عەلی والی لەسەرچنار، نەخۆشخانەی شەهید ئاسۆ، نەخۆشخانەی ئاسا سەر بەدەزگای تەندروستی پێشمەرگەیه. جێگرى به‌ڕێوه‌به‌رى ته‌ندروستى سلێمانى وتیشى" له‌م ماوه‌یه‌دا 134نه‌خۆشى کۆرۆنا له پشکنیندا ده‌رکه‌وتون و ئێستا زیاتر له 70توشبوو له‌نه‌خۆشخانه‌کاندان، که به‌داخه‌وه 5بۆ6 که‌سیان بارى ته‌ندروستیان ناجێگیره ". ئه‌وه‌شى رونکرده‌وه" که که‌سێکیان ته‌مه‌نى 52 ساڵه و نیشانه‌کانى زۆر به‌توندى تێدا ده‌رکه‌وتووه و زۆر هیلاکه". دکتۆر هێرش سه‌لیم له‌باره‌ى جیاوازى حاڵه‌ته‌کانى ئه‌م دواییه له‌گه‌ڵ ئه‌وانه‌ى پێشتر ئه‌وه‌ى رونکرده‌وه که زۆر جیاوازیان هه‌یه و وتى" ئه‌وانه‌ى پێشتر له‌سه‌دا 80 ى توشبوان بێ نیشانه بون و ئێستا زۆربه‌ى زۆریان نیشانه‌یان هه‌یه و بارى ته‌ندروستیان جێگیر نیه زیاتر ده‌مێننه‌وه و نیشانه‌یان هه‌یه و دۆخیان خراپه هه‌ر ئه‌وه‌شه بۆته مه‌ترسیه گه‌وره‌که". هه‌روه‌ها له وه‌ڵامى ئه‌وه‌ى بۆچى زۆربه‌ى راگه‌یاندنى حاڵه‌ته‌کانى کۆرۆنا له‌هه‌رێمدا له‌کاتى شه‌واندا راده‌گه‌یه‌نرێن، دکتۆر هێرش وتى" پشکینى کۆرۆنا کاتێکى زۆرى پێویسته تا ئه‌نجامه‌که ده‌رده‌چێت که زیاتره له 12کاتژمێر و هه‌موو حاڵه‌تێکیش که راده‌گه‌یه‌نرێت دوو بۆ سێ جار پشکنینى بۆ دوباره کراوه‌ته‌وه و بۆیه زۆربه‌ى کات پکنینه‌کان له‌دواى کاتژمێر 8ى شه‌وه‌وه ده‌رده‌چن و رایانده‌گه‌یه‌نین". هاوکات دوپاتیشى کرده‌وه، ئه‌گه‌ر هاوڵاتیان پابه‌ند نه‌بن به‌رێنماییه‌کانه‌وه حاڵه‌ته‌کان له‌وه‌ى ئێستا زیاتر ده‌بێت و له کۆنتڕۆڵى ئه‌واندا ده‌رده‌چێت، داوا ده‌که‌م هاوڵاتیان پابه‌ند بن به‌رێنماییه ته‌ندروستییه‌کانه‌وه له‌پێناو سه‌لامه‌تى خۆیان و که‌سوکاریان و کۆمه‌ڵگاکه‌مان چونکه خێرایى بڵاوبونه‌وه‌ى زۆر زۆره و بۆیه دۆخه‌که مه‌ترسیداره". له‌ئێستادا له‌هه‌رێمى کوردستان 606که‌س توشى ڤایرۆسى کۆرۆنا بون و 409 که‌سیان چاکبونه‌ته‌وه و 6ح اڵه‌تى مردن تۆمارکراوه که دواین که‌سیان که‌نجێکى ته‌مه‌ن 37ساڵى شارى سلێمانى بوو.
ئارا ئیبراهیم وته‌بێژى به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تى گشتى ته‌ندروستى پارێزگاى سلێمانى ئه‌وه ئاشکرا ده‌کات له‌کۆى 87 حاڵه‌تى تووشبووى ڤایرۆسى کۆرۆنا 9 که‌سیان له‌ژێر چاودێرى وردى پزیشکیدان و یه‌کێکیان دۆخى جێگیر نییه. یاد نه‌قشبه‌ندى، وته‌بێژى به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تى گشتى ته‌ندروستى پارێزگاى سلێمانى له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت:" له‌ئێستادا 87 نه‌خۆشى ڤایرۆسى کۆرۆنا له نه‌خۆشخانه‌کاندان و 9 که‌سیان له‌ژێر چاودێرى وردى پزیشکیدان". ناوبراو وتیشى:" گه‌نجێکى ته‌مه‌ن 37 ساڵ دۆخى ته‌ندروستى زۆر باش نییه‌و له‌هه‌وڵداین به‌و رێکاره ته‌ندروستیانه‌ى ده‌یگرینه به‌ر دۆخى باش ببێت و له‌ژێر چاودێرى وردى پزیشکیدایه". وته‌بێژى به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تى گشتى ته‌ندروستى پارێزگاى سلێمانى ئه‌وه‌ى ره‌تکرده‌وه ئه‌م حاڵه‌تانه‌ى ئێستاى ڤایرۆسى کۆرۆنا شه‌پۆلی دووه‌م بێت، وتى:" ئێمه له سه‌ره‌تاوه دواى کۆرۆنا ده‌که‌وتین و حاڵه‌ته‌کانمان ده‌ستنیشان ده‌کرد، له‌به‌رئه‌وه‌ى خه‌ڵک پابه‌ند بوو به‌رێنماییه ته‌ندروستییه‌کانه‌وه، به‌ڵام به‌داخه‌وه له‌ئێستادا کۆرۆنا له‌ده‌رگاى نه‌خۆشخانه‌کانمان ده‌دات و هاوڵاتیان خۆیان دێن بۆ پشکنین که ئومێدمان ده‌خواست ئه‌وه روونه‌دات". یاد نه‌قشبه‌ندى، جه‌ختى له‌وه‌کرده‌وه که هاوڵاتیان پابه‌ند نین به‌رێنماییه ته‌ندروستییه‌کانه‌وه بۆیه حاڵه‌ته‌کانى ڤایرۆسى کۆرۆنا زیادى کردووه، وتیشى:" ئێمه به‌له‌به‌رچاوگرتنى بژێوى ژیانى دارایى خه‌ڵک و رێنماییه ته‌ندروستییه‌کان هاوسه‌نگییه‌کمان دروست کرد، به‌ڵام وه‌ک چۆن ئێمه هاوکاربووین بۆ ئه‌وه‌ى هاوڵاتیان بژێوى خۆیان دابین بکه‌ن، ده‌بوو ئه‌وانیش پابه‌ند بن به رێنماییه سادانه‌ى که هه‌یه له به‌ستنى ده‌مامک و ده‌ستکێش له‌کاتى کارکردن و چونه‌ده‌ره‌وه‌یاندا". هاوکات، ئه‌وه‌شى دووپاتکرده‌وه ئه‌گه‌ر هاوڵاتیان پابه‌ند نه‌بن به‌رێنماییه‌کانه‌وه حاڵه‌ته‌کان له‌وه‌ى ئێستا زیاتر ده‌بێت و له کۆنتڕۆڵى ئه‌واندا ده‌رده‌چێت، وتیشى:" داوا ده‌که‌م هاوڵاتیان پابه‌ند بن به‌رێنماییه ته‌ندروستییه‌کانه‌وه له‌پێناو سه‌لامه‌تى خۆیان و که‌سوکاریان و کۆمه‌ڵگاکه‌مان".
شاناز حه‌سه‌ن. هاوڵاتى راوێژکارێکى حکومه‌تى هه‌رێم ده‌ڵێت هه‌فته‌ى ئاینده کازمى ئه‌و 400 ملیار دیناره‌ى بریارى له‌سه‌ردابوو ده‌خرێته سه‌ر هه‌ژمارى وه‌زاره‌تى دارایى حکومه‌تى هه‌رێم، وته‌بێژى فراکسیۆنى پارتیش ده‌ڵێت:"ته‌نها بۆ موچه خه‌رج ده‌کرێت". سه‌ره‌راى بڕیاره‌که‌ى مسته‌فا کازمى سه‌رۆک وه‌زیرانى عێراق بۆ ناردنى 400 ملیار دینار بۆ موچه‌ى فه‌رمانبه‌رانى هه‌رێم، به‌ڵام هێشتا بانکى ناوه‌ندى عێراق لقى هه‌ولێر ئاگادار نه‌کراوه‌ته‌وه که ئه‌و پاره‌یه بخرێته سه‌ر هه‌ژمارى وه‌زاره‌تى دارایى و ئابوورى حکومه‌تى هه‌رێم. راوێژکارێکى حکومه‌تى هه‌رێم که نه‌یوست ناوى بهێندرێت له‌لێدوانێکدا به هاوڵاتى وت:" خۆتان ده‌زانن ئه‌م هه‌فته‌یه به‌بۆنه‌ى جه‌ژنى ره‌مه‌زانه‌وه پشوو بووه له هه‌رێمى کوردستاندا، به‌ڵام به‌پێى به‌دواداچونه‌کانى حکومه‌ت به‌غدا هه‌فته‌ى ئاینده بڕیاره بانکى ناوه‌ندى عێراق لقى هه‌ولێر ئاگادار بکاته‌وه که بڕى 400 ملیار دینار بخرێته سه‌ر هه‌ژمارى وه‌زاره‌تى دارایى و ئابوورى". هه‌روه‌ها ئاماژه‌ى به‌وه‌شکرد، به گه‌یشتنى وه‌زاره‌تى دارایى وه‌ک خشته‌ى پێشتر ده‌ست ده‌کاته‌وه به دابه‌شکردنى موچه‌و یه‌که‌م وه‌زاره‌ت، وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى ده‌بێت. له‌لایه‌کى دیکه‌وه، وته‌بێژى فراکسیۆنى پارتى رایگه‌یاند هه‌رکات 400ملیاره‌که هات بۆ موچه ته‌رخانده‌کرێت. پێشه‌وا هه‌ورامى، وته‌بێژى فراکسیۆنى پارتى له په‌رله‌مانى کوردستان له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت:" 400ملیار دیناره‌که تائێستا نه‌گه‌یشتووه، نازانرێت که‌ى ده‌گاته ده‌ست هه‌رێم". هه‌روه‌ها هه‌ورامى وتیشى" تا ئه‌و پاره‌یه نه‌گات هیچ شتێک روننیه، به‌ڵام به گه‌یشتنى ئه‌و 400ملیار دیناره له به‌غداوه بۆ هه‌رێم بۆ موچه ته‌رخانده‌کرێت، چونکه دابه‌شکردنى موچه ئه‌وله‌ویاته ".
شاناز حه‌سه‌ن بریارده‌رى لیژنه‌ى یاسایى له په‌رله‌مانى کوردستان رایگه‌یاند له‌ئێستادا ماوه‌ى 10رۆژه‌که ته‌واو بووه و ده‌ستکراوه به فرۆشتنى ئه‌و موڵکانه‌ى که به‌لێنده‌ر و وه‌به‌رهێنه‌کان له‌برى قه‌رزه‌که دایان نابوو و ده‌ڵێت" له‌حاڵه‌تێکدا که موڵکه‌که نرخى که‌متر بوو له قه‌رزه‌که ده‌ست ده‌گیرێت به‌سه‌ر موڵک و ماڵه‌که‌ى تریدا". یه‌کێک له مادده‌کانى یاساى چاکسازى وه‌رگرتنه‌وه‌ى قه‌رزه‌کانى حکومه‌ته لاى بازرگان و وه‌به‌رھێن و کۆمپانیاکان، ئه‌م مادده‌یه خراوه‌ته بوارى جێبه‌جێکردنه‌وه، حکومه‌ت له رێگه‌ى بانکه بازرگانیه‌کانه‌وه به نووسراو داواى گه‌ڕاندنه‌وه‌ى قه‌رزه‌کانى ده‌کات، ماوه‌ى 10 رۆژیش بۆ گه‌ڕاندنه‌وه‌ى دیارى کراوه. جه‌لال محه‌مه‌د، ئه‌ندامى فراکسیۆنى گۆران بریارده‌رى لیژنه‌ى یاسایى له په‌رله‌مانى کوردستان، له لێدوانێکدا به هاوڵاتى وت" له‌ئێستادا ماوه‌ى 10رۆژه‌که ته‌واو بووه و ده‌ستکراوه به فرۆشتنى ئه‌و موڵکانه‌ى که به‌لێنده‌ر و وه‌به‌رهێنه‌کان له‌برى قه‌رزه‌که دایان نابوو". پێش جه‌ژن له‌لایه‌ن حکومه‌ته‌وه به نوسراو نێردراوه بۆ به‌رێوبه‌رایه‌تى بانکه‌کان و بۆ ئه‌وه‌ى بۆ به‌رێوه‌به‌رایه‌تى خانوبه‌ره ئه‌و قه‌زا و ناوچانه بنێردرێت که ئه‌و به‌لێنده‌ره موڵکه‌که‌ى هه‌یه و له‌برى قه‌رزه‌که‌ی له ره‌هن دا دایناوه. بریارده‌رى لیژنه‌ى یاسایى له په‌رله‌مانى کوردستان، ئاماژه‌ى بۆ ئه‌وه‌شکرد" دواى کردنه‌وه‌ى ده‌وامى فه‌رمانگه‌کان ده‌ستده‌کرێت به فرۆشتنى ئه‌و موڵکانه‌ى وه‌ک ره‌هن دانراون و وه له‌و کاته‌دا که ره‌هنه‌که له برى قه‌رزه‌که که‌متربێت ده‌ست ده‌کرێت به ده‌ستبه‌سه‌راگرتنى ئه‌و ماڵ و مڵکه‌ى که خاوه‌ن قه‌رزه‌که هه‌یه‌تى له حاڵه‌تى ته‌واونه‌کردنى ئه‌و موڵکه‌ى که‌دانراوه". له‌دواى کردنه‌وه‌ى فه‌رمانگه‌کان نوسراوه‌که ده‌گاته به‌رێوبه‌رایه‌تى تۆمارکردنى خانوبه‌ره و ده‌ست ده‌کرێت به کردارى فرۆشتنه‌کان، وتیشى" ئه‌وه‌ش که‌وتۆته سه‌ر جۆرى موڵکه‌کان له قه‌زایه‌ک یان ناوچه‌یه‌ک زوو بفرۆشرێت یان دره‌نگتر بفرۆشرێت". له‌باره‌ى ژماره‌ى به‌لێنده‌ره‌کان و برى پاره‌که‌شه‌وه وتى" ده‌ست به ئیجرائاته‌کان کراوه که 55 به‌لێنده‌ر ماون قه‌رزى حکومه‌تیان لایه و نه‌یانداوه‌ته‌وه که برى پاره‌که ده‌کاته 820ملیار دیناره". پێشتریش له لێدوانێکدا بۆ هاوڵاتى زیاد جه‌بار سه‌رۆکى لیژنه‌ى دارایى له په‌رله‌مانى کوردستان جه‌ختى له‌وه‌کردۆته‌وه که حکومه‌ت مافى خۆیه‌تى ئه‌و قه‌رزانه‌ى لاى بازرگان و وه‌به‌رھێن و کۆمپانیاکان هه‌یه‌تى لێیان وه‌ربگرێته‌وه چونکه کاته‌که‌یان ته‌واو بووه و پێشتریش ئاگادارى کردونه‌وه و ماوه‌ى سێ مانگ کاتى پێداون". هاوکات، جه‌ختى له‌وه‌شکرده‌وه بۆ وه‌رگرتنه‌وه‌ى قه‌رزه‌کانی، حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان دواى گه‌یشتنى ئاگادارکردنه‌وه به کۆمپانیاکان، ده‌بێت له ماوه‌ى 10 رۆژ پاره‌که بگه‌ڕێننه‌وه، "ئه‌گه‌ر نا ده‌ست به‌سه‌ر موڵک و ماڵیان ده‌گیرێت و حکومه‌ت ده‌یانفرۆشێت و پاره‌که‌ى خۆى هه‌ڵده‌گرێته‌وه".
شاناز حه‌سه‌ن ئه‌ندامێکى لیژنه‌ى دارایى له په‌رله‌مانى عێراق رایگه‌یاند کێشه گه‌وره‌که‌ى به‌غدا بۆ دابینکردنى موچه له مانگى شه‌ش و حه‌وت دا ده‌ستپێده‌کات چونکه قه‌یرانى ئابورى وڵاتان به‌هۆى ڤایرۆسى کۆرۆنا و دابه‌زینى نرخى نه‌وت له‌و مانگانه‌دا کاریگه‌ریه‌که‌ى ده‌رده‌که‌وێت و ده‌ڵێت" بۆ هه‌ر مانگێک 4 ترلیۆن دینار کورتهێنانى هه‌یه". شیروان میرزا، ئه‌ندامى فراکسیۆنى یه‌کێتى له لیژنه‌ى دارایى په‌رله‌مانى عێراق له چاوپێکه‌وتنێکدا له‌گه‌ڵ هاوڵاتى ئه‌وه‌ى رونکرده‌وه که به‌غدا بۆ دابینکردنى موچه‌ى هه‌ر مانگێک پێویستى به 6ترلیۆن دینار زیاتر هه‌یه‌و وتى" تائێستا به‌داهاتى ناوخۆشه‌وه داهاتى عێراق ناگاته دوو ترلیۆن دینار بۆیه مانگانه 4 ترلیۆن دینار کورتهێنانى ده‌بێت". هاوڵاتى: باس له‌وه ده‌کرێت عێراق کێشه گه‌وره‌که‌ى بۆ دابین کردنى موچه له‌مانگى شه‌ش و حه‌وت دا ده‌ست پێده‌کات؟ شیروان میرزا: کێشه‌که له موچه‌ى مانگى شه‌ش و حه‌وت دا به‌جدى دروست ده‌بێت، چونکه فرۆشتنى نه‌وتى ئه‌م دوو مانگه و تا گه‌راندنه‌وه‌ى پاره‌که‌ى بۆ عێراق نزیکه‌ى 40 بۆ 45 رۆژى پێده‌چێت، چونکه ئه‌و مانگانه کاریگه‌ریه‌کى ئه‌وکاته ده‌رده‌که‌وێت که کۆرۆنا له‌ئاستێکى به‌رزدابوو و نرخى نه‌وتیش زۆر دابه‌زیبوو نه‌وتى عێراق نه‌ده‌فرۆشرا و ئابورى وڵاتان راوه‌ستابوو بۆیه عێراقیش ده‌مێکه هه‌وڵده‌دات بتوانێت موچه‌ى مانگى شه‌ش و حه‌وت چاره‌سه‌ر بکات. هاوڵاتى: بۆ دابینکردنی مووچه‌و خه‌رجییه‌کانی تری ده‌وڵه‌تی عێراق پێویستیان به 5 ترلێۆن دینار هه‌یه، له‌کاتێکد مانگی ئایار 2 ترلێۆن دینار داهاتیان هه‌بووه؟ که‌واته ئه‌و کورتهێنانه چۆن چاره‌سه‌ر ده‌کرێت؟ شیروان میرزا: له‌و کاته‌ى فرۆشتى نه‌وت گه‌یشته خوار 20دۆلار، فرۆشى نه‌وتى عێراق هه‌مووى نه‌ده‌گه‌یشته ترلیۆنێک و500 ملیار دینار، به داهاتى ناوخۆشه‌وه واته داهاته‌که‌ى ناگاته دوو ترلیۆن دینار، بۆیه به دڵنیاییه‌وه عێراق بۆ دابین کردنى موچه و دابینکردنى بودجه‌ى کۆمه‌ڵایه‌تى و هه‌موو پێویستیه‌کان زیاتر له شه‌ش ترلیۆن دینارى پێویسته، که‌واته له‌م دوو مانگه‌ى داهاتوودا له‌وانه‌یه بۆ هه‌ر مانگێک چوار ترلیۆن کورتهێنانى هه‌بێت ئه‌مه کێشه گه‌وره‌که‌یه که عێراق ده‌بێت به رێگایه‌ک ئه‌م پاره‌یه دابین بکات. هاوڵاتى: ئه‌م گرفته ته‌نیا بۆ ئه‌و دوو مانگه‌یه یاخود بۆ مانگه‌کانى تریش به‌رده‌وام ده‌بێت؟ شیروان میرزا: ئێستا که سه‌یر ده‌کرێت هه‌م نرخى نه‌وت به‌رزبۆته‌وه و وه له‌ووانه‌یه فرۆشى نه‌وتى عێرقیش ورده ورده بچێته‌وه ئاستى خۆى، ئه‌مه واده‌کات بۆ مانگه‌کانى تر بارودۆخه‌که باشتر ببێت، به‌تایبه‌تى ئه‌گه‌ر له‌مه‌ودوا بازاره‌کانى دنیا له کڕینى نه‌وت وه‌ک جارانى لێبێته‌وه، و بچێته‌وه ئاستى پێش بڵاوبونه‌وه‌ى کۆرۆنا ئه‌وکات به دڵنیاییه‌وه نه‌وتى عێراق ده‌فرۆشرێت و که‌واته بۆ مانگى 8 و 9 بارودۆخه‌که باشتر ده‌بێت ئه‌و قورساییه‌ى نامێنێت که له دو مانگى شه‌ش و حه‌وت دا ده‌یبێت. هاوڵاتى: حکومه‌تى عێراقى بۆ دابین کردنى موچه‌ى مانگى نیسان و ئایار قه‌رزى ده‌ره‌کى یاخود ناوه‌کى کردووه؟ شیروان میرزا: له‌راستیدا به دیاریکراوى نازانرێت عێراق چه‌ندى قه‌رز کردووه، به‌ڵام به‌پێى هه‌واڵى رۆژنامه‌وانى له یه‌ک بۆ دوو بانکى ناوخۆیى قه‌رزى کردووه و چونکه ناتوانێت قه‌رزى ده‌ره‌کى بکات چنوکه ئه‌وه پێویستى به‌یاسا هه‌یه، به‌پێى یاساى ئیداره‌ى دارایى حکوه‌مت ناتوانێت له‌خۆیه‌وه قه‌رزى ده‌ره‌کى بکات، پێویستى به رێگه‌پێدان هه‌یه، هه‌ر بۆ ئه‌و بابه‌ته‌ش حکوه‌مت پرۆژه یاسایه‌کى ئاماده‌کردووه که دواى جه‌ژن ده‌ینێرێته په‌رله‌مان داواى رێگه‌پێدان ده‌کات بۆ قه‌رزکردنى ناوخۆیى و نێوده‌وڵه‌تى، بۆیه له‌م قۆناغه‌ى ئێستادا ته‌نیا ده‌توانێت قه‌رزى ناوخۆیى بکات، هاوڵاتى: راوێژکارێکى کازمى باس له پێکهێنانى لیژنه‌یه‌ک ده‌کات بۆ رێکخستنه‌وه‌ى موچه و که‌مکردنه‌وه‌ى موچه‌ى پله‌باڵاکان، ئه‌م لیژنه‌یه په‌رله‌مانییه ؟ ورده‌کاریه‌که‌ى چۆنه؟ شیروان میرزا: لیژنه‌که په‌رله‌مانى نییه، به‌ڵکو ته‌نیا راوێژکاره‌کانى ئه‌نجومه‌نى وه‌زیران و وه‌زاره‌تى داراین وه پێم وابێت له وه‌زاره‌تى نه‌وتیش نوێنه‌رایه‌تى تێدابێت، ئه‌مانه ماوه‌یه‌که گفتوگۆ له‌سه‌ر چۆنیه‌تى روبه‌روبونه‌وه‌ى ئه‌م گرفتانه ده‌که‌ن و ئه‌و قه‌یرانه‌ى که عێراقى تێکه‌وتووه و به‌ڵام تائێستا نه‌گه‌یشتونه‌ته بریارى کۆتایى، ئایا بریارى کۆتایى ئه‌وه‌یه ده‌ستکارى موچه بکه‌ن یان قه‌رز بکه‌ن یان سه‌نه‌د و حه‌واڵه بفرۆشن واته رێگه‌چاره‌یه‌ک بۆ روبه‌روبونه‌وه‌ى ئه‌م قه‌یرانه، که یه‌کێک له پێشنیاره‌کان ده‌ستکاریکردنى موچه‌یه به‌تایبه‌ت موچه‌ى پله‌باڵاکان، وه ه‌دستکاریکردنى ده‌رماڵه‌کان به‌ڵام ئه‌مانه پێشنیارن و هیچیان نه‌بونه‌ته بریارى کۆتایى بۆیه له‌وه ده‌چێت له‌کۆتایدا به‌پێى ئه‌و داهاتانه‌ى حکومه‌ت ده‌ستى ده‌که‌وێت یان ئه‌و پێشنیاره‌ى ده‌بێته بریار به نمونه بریار بدات قه‌رز بکات به‌ڵام بروام وانییه عێراق ده‌ستکارى موچه بکات، به‌ڵام ده‌ستکاریکردنى موچه بۆ ئه‌م قۆناغه، ئه‌گه‌ر نا له 2019وه ئێمه وه‌ک لیژنه‌ى دارایى په‌رله‌مان داوامان له حکوه‌مت کردووه خشته‌ى نوێى موچه‌مان بۆ بنێرێت، به‌و پێیه‌ى که یه‌کسانى زیاترى تێدابێت، که هه‌موومان ده‌زانیین موچه‌یه‌ک له وه‌زاره‌تى دارایى له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌تێکى تر زۆر جیاوازى تێدایه، جیاوازیه‌کى زۆر له‌نێوان فه‌رمانبه‌راندا هه‌یه، بۆیه ئێمه له‌دواى ده‌نگدان له‌سه‌ر یاساى ئیداره‌ى مالى داوامان کردووه ریزبه‌ندى و خشته‌ى موچه به‌ریزبه‌ندى تازه بۆمان بنێردرێت به‌ڵام خۆپیشاندانه‌کان به‌سه‌رداهات و گۆرانکاریه‌کان هاتن و به‌ڵام له‌وانه‌یه له‌داهاتوودا به‌جۆرێکى تر ده‌ستکاریکردنى موچه به‌شێوه‌یه‌ک دادگه‌رى زیاترى تێدابێت بێته‌وه به‌ر باس و لێکۆڵینه‌وه. چوار شه‌ممه20ى ئایارى 2020 حکومه‌تى عێراق بریاریدا بڕى 400 ملیار دینارى بۆ حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان ره‌وانه بکات که پێشتر 453 ملیار دینار بووه‌و بڕى 53 ملیاره‌که‌ى لێ که‌مکراوه‌ته‌وه. هاوڵاتى: دواى ئه‌وه‌ى کازمى ره‌زامه‌ندى پیشاندا له‌سه‌ر ناردنى 400ملیار دینار بۆ هه‌رێم، وه‌زاره‌تى دارایى هه‌رێم دواى رۆژێک رایگه‌یاند 400 ملیاره‌که نه‌گه‌یشتووه? شیروان میرزا: حکومه‌ته‌که‌ى مسته‌فا کازمى به زاژۆى وه‌زیران بریارى ناردنى ته‌مویلى وه‌زاره‌ته‌کان دراوه بۆ پارێزگگاکان و له‌ناویشیدا ئه‌و 400ملیاره‌ى بۆ هه‌رێم ره‌زامه‌ند داوه، به‌ڵام هاتنه‌که‌ى که‌مێک رۆتناتى هه‌یه، چونکه دواى ره‌زامه‌ندى سه‌رۆک وه‌زیران، ئه‌نجومه‌نى وه‌زیران نوسراو ده‌کات بۆ بانکى مه‌رکه‌زى و بانکى مه‌رکه‌زى لقى کوردستان که ئاگاداریان ده‌کاته‌وه بۆ ناردنى بۆ سه‌ر حسابى هه‌رێمى کوردستان، بۆیه گرنگ بریاره‌که‌یه له‌وه‌ده‌چێت له یه‌ک دوو رۆژى داهاتوودا که‌به‌هۆى جه‌ژنه‌وه نه‌بێت چاره‌سه‌ر ده‌بێت. هه‌رچه‌نده حکومه‌تى هه‌رێم چه‌ند جارێک ئه‌وه‌ى باسکردووه که ئاماده‌ن رۆژانه 250 هه‌زار به‌رمیل نه‌وت راده‌ستى کۆمپانیاى سۆمۆ بکه‌ن تا شایسته داراییه‌کان بنێردرێت بۆ هه‌رێم، به‌ڵام به‌هۆى ئاڵوگۆرى کابینه‌ى حکومه‌تى عێراق تا ئێستا هیچ رێککه‌وتنێک نه‌کراوه‌و ته‌نها پرۆژه پێشنیار له‌نێوان وه‌فدى هه‌ولێرو به‌غدا ئاڵوگۆرکراوه. هاوڵاتى: پێتان وایه ئه‌مه دواین بره پاره‌ده‌بێت له‌لایه‌ن کازمیه‌وه بۆ هه‌رێم ره‌زامه‌ندى له‌سه‌ر بدرێت؟ شیروان میرزا: پاره‌که کۆتا مانگ ده‌بێت یان نا نازانرێت، چونکه ئه‌م 400ملیاره ده‌بێته ده‌ستپێکى کۆبونه‌وه و دانوسانه‌کانى دواى جه‌ژن له‌نێوان هه‌رێم و به‌غدا و به‌دڵنیاییه‌وه ئێستاش لێک دور نین، به‌تایبه‌ت که هه‌رێم ره‌زامه‌ندى ده‌ربریوه نه‌وت راده‌ستى به‌غدا بکات و وه ره‌زامه‌ندى ده‌ربریوه له‌سه‌ر داهاتى ناوخۆش گفتوگۆ بکات و خاڵه‌سنوره‌یه‌کان و که ئه‌مه پێشهاتێکى ئه‌رێنى باشه بۆ ده‌ستپێکردنه‌وه‌ى دانوستانه‌کان دواى جه‌ژن، رێککه‌وتنیشیان دور نییه، به‌ڵام که هه‌رێم نه‌وت راده‌ست نه‌کات به دڵنیایه‌ه‌و ره‌زامه‌ند نابێت له‌سه‌ر ناردنى هیچ بره پاره‌یه‌کى تر.
