.jpeg)
شاناز حه‌سه‌ن ئەنجومەنی مامۆستایانی گەرمیان رایگەیاند، ئەگەر تاسه‌ری ئه‌م مانگه، دوو موچەیان پێنەدرێت ئەوا بایکۆتی تاقیکردنەوەکان دەکەن هەروەها دەبێت حکومەت بەڵێنمان پێبدات کە موچەکانمان 30 ڕۆژ جارێک دابەش بکات. مامۆستایه‌ک له ده‌ربه‌نیخان: حکومه‌ت ناچارى کردوین مامه‌ڵه به ژیان و داهاتووى رۆڵه‌کانمانه‌وه بکه‌ین. ئەنجومەنی مامۆستایانی گەرمیان ئه‌مرۆ سێشه‌ممه، 19ئایارى2020 راگه‌یه‌ندراوێكی بڵاوكرده‌وه رایگەیاند " گەر تا بەرواری 1ی حوزەیران بڕی دوو موچەمان پێنەدرێت، ئەوا بایکۆتی تاقیکردنەوەکان دەکەین، هەروەها دەبێت حکومەت بەڵێنمان پێبدات کە موچەکانمان 30 ڕۆژ جارێک دابەش بکات." ئه‌نجومه‌نی ناوبراو پێی وایه كه "سەرجەم لایەنەکانی بەشدار و بێبەش لە دەسەڵات، دەبێت تەحەمولی بەرپرسیارێتیی مێژویی خۆیان بکەن، بەڵێندەدەین تا بەدەستهێنانی ئامانجەکان و گەڕانەوەی تەواوی مافەکانمان، لە خەبات و ناڕەزایەتیی بەردەوام دەبین." هاوکات گۆران جه‌زا ته‌مه‌ن 38ساڵ، 14ساڵه مامۆستایه و له لێدوانێکدا به سایتى هاوڵاتى وت" به‌داخه‌وه مامۆستایان گه‌یاندۆته بارودۆخێکى وا سه‌خت مامه‌ڵه به دڵسۆزى و ئه‌رکه پیرۆزه‌که‌یه‌وه بکات که په‌روه‌رده و فێرکردنه". ئه‌م مامۆستایه دانیشتوى ده‌ربه‌نیخانه و وانه‌ى فیزیا به خوێندکاره‌کانى ده‌ڵێت، باس له‌وه ده‌کات بارودۆخى ژیانیان زۆر سه‌خته و وتى" بێ موچه‌یى کار ده‌کاته سه‌ر بیر و هزرمان و ژیانى لێ ئاڵۆزکردوین، به‌داخه‌وه بۆ حکومه‌تێک ناتوانێت موچه‌ى مامۆستایه‌ک بدات که خۆیانى گه‌یاندۆته ئه‌م ئاسته". گۆران جه‌زا جه‌ختى له‌وه‌شکرده‌وه‌و وتى" زۆر ده‌مێکه مۆڵه‌ت ده‌ه‌دینه حکوه‌مت به‌ڵام له بیباکى ئه‌وان بریارمان داوه مه‌رجه‌کانمان جێبه‌جێنه‌که‌ن پرسیارى تاقیکردنه‌وه دانانێین و ناچینه تاقیکردنه‌کانه‌وه". ئه‌م مامۆستایه ئاماژه‌ى بۆ ئه‌وه‌شکرد" باوه‌ڕناکه‌م مامۆستا هه‌بێت ئه‌و بارودۆخه‌ى پێ خۆشبێت که مامه‌ڵه به ژیانى منداڵه‌کانمانه‌وه ده‌که‌ین، به‌ڵام حکومه‌ت ناچارى کردوین".
شاناز حه‌سه‌ن وته‌بێژى هاتوچۆى هه‌رێمى کوردستان رایگه‌یاند له‌ماوه‌ى دوو مانگى قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆدا زیاتر له 208 روداوى هاتوچۆ رویداوه و 222که‌س بریندار بون و 36که‌س مردون. ئه‌سعه‌د مه‌لا که‌ریم، وته‌بێژى هاتوچۆى هه‌رێم و لیپرسراوى به‌شى ئامار، بۆ سایتى هاوڵاتى ئامارى دوو مانگى قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆى ئاشکراکردو وتى" به‌داخه‌وه هاوڵاتیان پابه‌ندى رێنماییه‌کان نابن و هه‌ر بۆیه روداوى زۆر نه‌خوازراو له‌ماوه‌ى قه‌ه‌دغه‌ى هاتوچۆدا رویانداوه". به‌پێى ئامارى به‌رێوبه‌رایه‌تى هاتوچۆى هه‌رێمى کوردستان له‌ماوه‌ى دوو مانگى قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆدا واته له 10ئازارى2020وه تا 10ئایارى 2020 208 روداوى هاتوچۆ رویان داوه و 222که‌س به‌هۆیه‌وه بریندار بون و 36که‌س گیانیانله‌ده‌ستداوه. وته‌بێژى هاتوچۆى هه‌رێم وتیشى" به‌داخه‌وه زۆرترینى روداوه‌کان له سنورى پارێزگاى سلێمانى بووه که ده‌کاته 96 روداوى هاتوچۆ 115بریندار و 12 مردوى لێکه‌وتۆته‌وه". ئه‌سعه‌د مه‌لا که‌ریم ئاماژه‌شى بۆ ئه‌وه‌کرد" له‌ماوه‌ى قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆدا 1382 ئوتۆمبێل ده‌ستى به‌سه‌ردا گیراوه و زیاتر له 24هه‌زار و 634 به‌ڵگه‌نامه له شۆفێران وه‌رگیراوه به‌هۆى پابه‌ندنه‌بونیان به رێنماییه‌کان به‌تایبه‌ت رێنماییه‌کان ته‌ندروستیه‌کان و ئوتۆمبێلیان به‌کارهێناوه". لیپرسراوى به‌شى ئامار، ئه‌وه‌شى خسته‌ڕوو" له‌ماوه‌ى ئه‌و دوو مانگه‌دا 8هه‌زار و 608که‌س غرامه کراون به هۆکارى جیاواز و 13هه‌زار و 765 به نامه‌ى موبایل غرامه کراون که زیاترینى ئه‌و شۆفێرانه له پارێزگاى دهۆک بون که 6هه‌زار و 654شۆفێر غرامه کراون". له‌ئاماره‌که‌دا ئه‌وه‌ش باسکراوه له‌و ماوه‌یه‌دا زیاتر له 415 ماتۆرسکیل ده‌ستى به‌سه‌ردا گیراوه. به‌هۆى بڵاوبنه‌وه‌ى ڤایرۆسى کۆرۆنا له‌هه‌رێمى وکردستان ماوه‌ى زیاتر له دوو مانگه قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆ راگه‌یاندراوه. تائێستا له‌هه‌رێمى کوردستان 413که‌س توشى ڤایرۆسى کۆرۆنا بون و 339که‌س چاکبونه‌ته‌وه و 5حاڵه‌تى گیانله‌ده‌ستدان تۆمار کراوه.
شاناز حه‌سه‌ن جێگرى به‌ڕێوه‌به‌رى ته‌ندروستى سلێمانى رایگه‌یاند ئێستا کاتى به‌رکه‌وتن نه‌ماوه چونکه له 14رۆژ تێپه‌رێکردووه و بۆیه مه‌ترسی هه‌یه چونکه سه‌رچاوه‌ى توشبوونى که‌سه‌کان نازانرێت و ده‌ڵێت " به‌دڵنیایه‌وه ئه‌و رینماییانه‌ى بۆ هه‌ڵگرتنى قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆ بڵاوکرایه‌وه هیچى جیبه‌جێنه‌کراوه، له‌به‌ر ئه‌وه پێشبینى کراو بوو که ئه‌مه ده‌رکه‌وێت". وته‌بێژى ته‌ندروستى هه‌رێمیش ده‌ڵێت " دوو گریمانه‌مان هه‌یه هه‌م قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆى نێوان شاره‌کان هه‌ڵبگیرێت و هه‌م گریمانه‌ى ئه‌وه‌ى توندتر بکرێته‌وه، به‌ڵام له‌ئێستادا پێشنیارى نیۆمان نیه بۆ لایه‌نه په‌یوه‌ندیداره‌کان و رێنماییه‌کان وه‌ک خۆى به‌رده‌وام ده‌بێت". رۆژی چوارشەممە 13ی ئایار تووشبوویەکی کۆرۆنا لە سلێمانی تۆمارکرا، ئێوارەی رۆژی پێنجشەممەش پێنج تووشبووی دیکەی کۆرۆنا تۆمارکراون کە لە خانەوادەی تووشبووەکەی رۆژی چوارشەممە بوون. دوێنێ شه‌ممه حەوت تووشبووی دیکە تۆمارکران. بە تۆمارکردنی ئەو حەوت کەسە لە ماوەی سێ رۆژی رابردوودا 13 تووشبووی نوێ کۆرۆنا تۆمارکراون. هێرش سه‌لیم، جێگرى به‌ڕێوه‌به‌رى ته‌ندروستى سلێمانى له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت" کۆى ئه‌و حاڵه‌تانه‌ى که له‌م دواییه‌دا له‌سلێمانى توشى ڤایرۆسى کۆرۆنا بوون 13حاڵه‌تن و نۆ حاڵه‌تیان به‌رکه‌وته‌ى که‌سى یه‌که‌مى توشبو بون و سێ که‌سه‌که‌ى تریش له بازیانن و سه‌رچاوه‌ى توشبونیان نه‌زانراوه". جێگرى به‌ڕێوه‌به‌رى ته‌ندروستى سلێمانى رونیکرده‌وه" یه‌که‌م توشبوو پیاوێکى 50ساڵه‌ى کاسب بوو له‌ناو بازاڕى سلێمانى که دواى ده‌رکه‌وتنى توشبون به ڤایرۆسه‌که له‌رێگه‌ى تیمه‌کانمانه‌وه پشکنین بۆ که‌سه نزیکه‌کانى کراو و ده‌رکه‌وت 9که‌س ى دیکه به‌رکه‌وته‌ى بون و وه‌ک هه‌ڵگرى ڤایرۆسه‌که ده‌ستنیشانکران". دکتۆر هێرش سه‌لیم، وتیشى:" سێ توشبوه‌که‌ى تر پیاوێکى چۆفێرى ته‌کسیه له بازیان خۆى و ژنه‌که‌ى و منداڵه‌که‌ى توشبون". ناوبراو جه‌ختى له‌وه‌شکرده‌وه تۆمارکردنى ئه‌م حاڵه‌تانه پێشبینیکراو بون، چونکه له‌لایه‌ن هاوڵاتیانه‌وه رێنماییه‌کان جێبه‌جێنه‌کراوه و گرنگى پێنه‌دراوه و وتى" ئه‌وه‌ى جێگه‌ى مه‌ترسییه، کاتى به‌رکه‌وتن نه‌ماوه و له 14رۆژ تێپه‌ریوه که ئێمه حاڵه‌تمان نه‌بوه بۆیه جێگه‌ى مه‌ترسییه، جاران له که‌ره‌نتینه‌کانه‌وه خه‌ڵکمان ده‌برده نه‌خۆشخانه و توشبوو بون، به‌ڵام ئێستا له‌ناو شوێنه گشتیه‌کان و هاوڵاتیاندا توشبووو تۆمارده‌کرێت که ئه‌وه جێگه‌ى مه‌ترسى ئێمه بووه هه‌ر له‌سه‌ره‌تاوه". جێگرى به‌ڕێوه‌به‌رى ته‌ندروستى سلێمانىله‌باره‌ى درێژکردنه‌وه‌ى قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆوه وتى له پارێزگاکان و له‌لایه‌ن ژورى ئۆپه‌راسیۆنه‌وه بریارى قه‌ه‌دغه‌کردنه‌که ده‌درێت، ئێمه ته‌نیا ئه‌رکى ته‌ندروستى و پشکنین و چاره‌سه‌ر لاى ئێمه‌یه و ئیجرائاته‌کانى تر ده‌که‌وێته سه‌ر شانى پارێزگار و ژورى ئۆپه‌راسیۆن و لیژنه‌کان". دکتۆر هێرش ئاماژه‌ى بۆ ئه‌وه‌شکرد" به‌دڵنیایه‌وه ئه‌و رینماییانه‌ى بۆ هه‌ڵگرتنى قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆ بڵاوکرایه‌وه هیچى جیبه‌جێنه‌کراوه، له‌به‌ر ئه‌وه پێشبینى کراو بوو که ئه‌مه ده‌رکه‌وێت و له‌وانه‌یه زیاتر ببێت چونکه له‌ناو خه‌ڵکدایه و کاتێکد ه‌رده‌که‌وێت ژماره‌یه‌کى زۆرى خه‌ڵک توشبووه". هاوکات محه‌مه‌د قادر، وته‌بێژى ته‌ندروستى هه‌رێم له لێدوانێکدا به سایتى هاوڵاتى وت" وه‌ک وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى دوو گریمانه‌مان هه‌یه هه‌م قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆى نێوان شاره‌کان هه‌ڵبگیرێت و هه‌م گریمانه‌ى ئه‌وه‌ى توندتر بکرێته‌وه، به‌ڵام له‌ئێستادا پێشنیارى نیۆمان نیه بۆ لایه‌نه په‌یوه‌ندیداره‌کان و رێنماییه‌کان وه‌ک خۆى به‌رده‌وام ده‌بێت". وته‌بێژى ته‌ندروستى هه‌رێم وتیشى" به‌شى هه‌ره زۆرى له‌سه‌ر پابه‌ندبونى هاوڵاتبیان ده‌وه‌ستێت، ئه‌ودورکه‌وتنه فیزیکیه به‌رده‌وام بێت که به‌داخه‌وه ئێستا که‌متر بۆته‌وه، که‌به‌داخه‌وه حاڵه‌ته‌کان زیاتربێت مه‌ترسى زۆر زیاتر دروست ده‌کات چونکه ئیستا قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆ نیه بۆیه حاڵه‌ته‌کان زوتر و زیاتر ده‌گوازرێنه‌وه مه‌ترسى زۆرزیاتر دىبێت". تائێستا له‌هه‌رێمى کوردستان 404 که‌س توشى ڤایرۆسى کۆرۆنا بوون 379 که‌س چاکبونه‌ته‌وه و 5حاڵه‌تى مردن یش تۆمارکراون. ،
ئارا ئیبراهیم ئه‌ندامێکى فراکسیۆنى یه‌کێتى له په‌رله‌مانى کوردستان ده‌ڵێت:" پارتى دیموکراسى نییه‌و ئازادییه‌کانى نه‌هێشتووه بۆ خه‌ڵکى بادیدنان"، ده‌شڵێێت:" په‌رله‌مانتار نوێنه‌رى خه‌ڵکه ئه‌و قسانه‌ى وته‌بێژى فراکسیۆنى پارتى بۆ هاوڵاتى کردوویه‌تى وه‌ک نوێنه‌رى حکومه‌تى هه‌رێم قسه‌ى کردووه". زکری ئه‌حمه‌د زێبارى، ئه‌ندامى فراکسیۆنى یه‌کێتى له په‌رله‌مانى کوردستان له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت" ئه‌و خۆپیشاندانانه‌ى ئه‌مڕۆ به‌شێک له مامۆستایان و چالاکوانان ئه‌نجامیاندا داواى ماف و موچه‌ى خۆیان کرد، به‌ڵام به‌داخه‌وه به‌شێکى زۆریان ده‌ستگیر کراون له‌لایه‌ن پارتییه‌وه". ناوبراو وتیشى:" پارتى ناوه‌که‌ى پارتى دیموکراتى کوردستانه، به‌ڵام نه دیموکراتییه‌و نه ئازادى بۆ خه‌ڵکى بادینان هێشتۆته‌وه و رێگرى ده‌کات له هه‌ر که‌سێک بیه‌وێت داواى مافى خۆى بکات". ئه‌و په‌رله‌مانتاره‌ى یه‌کێتى که خه‌ڵکى بادینانه جه‌ختى له‌وه‌کرده‌وه فراکسیۆنى یه‌کێتى پشتیوانى هه‌ر داخوازیى و داواکارییه‌کانى هاوڵاتیان ده‌کات. ده‌رباره‌ى ئه‌وه‌ى وته‌بێژى فراکسیۆنى پارتى بۆ هاوڵاتى ده‌ڵێت:" ئیشى په‌رله‌مانتار نییه بچێته ناو خۆپیشاندانه‌وه، به‌ڵکو له‌رێى رێکاره‌کانى په‌رله‌مانه‌وه ده‌توانێت داواى روونکرده‌وه له وه‌زیرو لایه‌نه په‌یوه‌ندیداره‌کان بکات"، په‌رله‌مانتاره‌که‌ى یه‌کێتى به توندى ئه‌و قسه‌ى ره‌تکرده‌وه‌و وتى:" وته‌بێژى فراکسیۆنى پارتى وه‌ک نوێنه‌رى حکومه‌ت قسه‌ى کردووه، په‌رله‌مانتار راسته له‌سه‌ر پشکى حزبه‌کان ده‌چێته په‌رله‌مان، به‌ڵام نوێنه‌رایه‌تى خه‌ڵک ده‌کات، ئه‌گه‌ر په‌رله‌مانتار نه‌چێته خۆپیشاندان و گوێى له‌داواکارییه‌کانى خه‌ڵک نه‌بێت ئیش چییه". ده‌رباره‌ى ده‌ستگیرکراوه‌کانى خۆپیشاندانه‌کانى دهۆک، زکرى زێبارى ئه‌وه‌ى دووپاتکرده‌وه که له‌سه‌ر خه‌تن له‌گه‌ڵ لایه‌نه په‌یوه‌ندیداره‌کانى دهۆک دو ده‌بێت به زوترین کات ئازاد بکرێن، وتیشى:" به‌رده‌وام له‌سه‌ر خه‌تین بۆ ئه‌وه‌ى ئه‌وانه‌ى ده‌ستگیر کراون هه‌موو داواى حه‌قى خۆیان کردووه ئازاد بکرێن، ئه‌مه‌ى پارتى کردوویه‌تى له بادینان کارێکى نادیموکراسى و نا ئازادییه، ناکرێت خه‌ڵک له‌سه‌ر داواى موچه که دواکه‌وتووه ده‌ستگیر بکرێت". هاوکات، ئه‌وه‌شى دووپاتکرده‌وه که وه‌ک فراکسیۆنى یه‌کێتى که حزبه‌که‌ى به‌شداره له کابینه‌ى نۆیه‌مى حکومه‌تى هه‌رێم داکۆکى له مافى فه‌رمانبه‌ران و مامۆستایان ده‌که‌ن و وتى:" له هه‌ر شوێن و جێگه‌یه‌ک خۆپیشاندان و ناره‌زایه‌تى هه‌بێت پشتیوانى ده‌که‌ین".
ئارا ئیبراهیم وته‌بێژى فراکسیۆنى پارتى ده‌ڵێت ئیشى په‌رله‌مانتار نییه بچێته ناو خۆپیشاندانه‌کانه‌وه، به‌ڵکو ده‌بێت له‌رێگه‌ى کارى په‌رله‌مانه‌وه داوا بۆ وه‌زیرو لایه‌نه په‌یوه‌ندیداره‌کان به‌رزبکاته‌وه. ئه‌مڕۆ زیاتر له سه‌د مامۆستا له سه‌نته‌رى پارێزگاى دهۆک خۆپیشاندانیان ئه‌نجامداو به‌و هۆیه‌وه سه‌رجه‌میان ده‌ستگیر کران، په‌رله‌مانتارێکى یه‌کگرتووى ئیسلامى به هاوڵاتى وت که هێزه ئه‌منییه‌کانى دهۆک"سوکایه‌تیى"یان پێکردووه‌و به "خائین" ناویان بردووه. پێشه‌وا هه‌ورامى، وته‌بێژى فراکسیۆنى پارتى له په‌رله‌مانى کوردستان له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت:" خه‌ڵک حه‌قى خۆیه‌تى داواى مافى خۆى بکات، به‌ڵام ناکرێت هه‌ندێ لایه‌ن ته‌حریزى ئه‌و خۆپیشاندانه بکه‌ن". ناوبراو ئاماژه‌ى به‌وه‌شکرد، په‌رله‌مانتاره‌که‌ى یه‌کگرتوو چووه‌ته ناو خۆپیشاندانه‌کان و "ته‌حریزى" خه‌ڵکى کردووه به‌شدارى بکه‌ن، وتیشى:" ئیشى په‌رله‌مانتار نییه به‌شدارى خۆپیشاندان بکات، به‌ڵکو له‌رێگه‌ى رێکاره‌کانى په‌رله‌مانه‌وه داواى روونکردنه‌وه له وه‌زیرو لایه‌نه په‌یوه‌دنیداره‌کان بکات". ده‌رباره‌ى ئه‌وه‌ى له‌ناو ئه‌و مامۆستایانه‌ى ده‌ستگیر کراون، مامۆستاى تێدا بووه سه‌ر به پارتییه، وته‌بێژى فراکسیۆنى پارتى جه‌ختى له‌وه‌کرده‌وه که پارتى رێگرى له ئه‌ندام و لایه‌نگرانى ناکات به‌شدارى خۆپیشاندان بکه‌ن و داواى مافى خۆیان بکه‌ن:" خه‌ڵکى پارتى وه‌ک هه‌ر لایه‌نێکى دیکه موعاناتى هه‌یه‌و بژێوى ژیانى له‌سه‌ره". له‌لایه‌کى دیکه‌وه، ئه‌ندامێکى دیکه‌ى فراکسیۆنى پارتى ده‌ڵێت:" له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دام وه‌زیرى دارایى بێته په‌رله‌مان تا روونکردنه‌وه له‌سه‌ر دواکه‌وتنى موچه بدات". رێبوار عه‌بدوره‌حیم، ئه‌ندامى فراکسیۆنى پارتى له په‌رله‌مانى کوردستان له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت:" دواکه‌وتنى موچه هه‌ندێ لایه‌نى مه‌وزوعى هه‌یه ئه‌وه نییه حکومه‌ت پاره‌ى هه‌بێت نه‌یدات". هه‌روه‌ها وتیشى:" له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دام وه‌زیرى دارایى و ئابوورى بێته په‌رله‌مان و روونکردنه‌وه له‌سه‌ر دواکه‌وتنى موچه بدات". ئه‌مڕۆ به‌هۆى خۆپیشاندانى به‌شێک له مامۆستایانه‌وه له پارێزگاى دهۆک زیاتر له سه‌د مامۆستاو چه‌ند راگه‌یه‌ندکارێکى یه‌کێتى و یه‌کگرتوو ده‌ستگیر کراون و تا ئاماده‌کردنى ئه‌م راپۆته ئازاد نه‌کراون.
سازدانى: ئارا ئیبراهیم ژنه په‌رله‌مانتارێکى یه‌کگرتووى ئیسلامى ورده‌کارى خۆپیشاندانى مامۆستایان له پارێزگاى دهۆک و زاخۆ بۆ هاوڵاتى ئاشکرا ده‌کات و ده‌ڵێت به‌رپرسه سه‌ربازییه‌کانى پارتى قسه‌ى نه‌شیاویان به‌رانبه‌ر به‌کارهێناوه. هه‌ڵه‌ز ئه‌حمه‌د، ئه‌دنامى فراکسیۆنى یه‌کگرتوو له‌م چاوپێکه‌وتنه‌یدا له‌گه‌ڵ هاوڵاتى، جه‌خت له‌وه ده‌کاته‌وه که حکومه‌تى هه‌رێم به 50 رۆژ جارێ ناتوانێت موچه بدات خه‌ڵک ناچاره بێته سه‌ر شه‌قام. هه‌روه‌ها ده‌شڵێت:" زیاتر له سه‌د مامۆستا ده‌ستگیر کراوه‌و تا ئێستا ئازاد نه‌کراون، مامۆستاى تێدا بووه پارتى بووه‌و هى سه‌رجه‌م لایه‌نه‌کانى دیکه‌شى تێدا بووه، به‌ڵام به‌داخه‌وه به‌رپرسه سه‌ربازییه‌کان به جنێودان مامۆستاکانیان کردووته ناو ئوتومبێلى مونشه‌ئه‌وه". هاوڵاتى:ده‌کرێت دوا زانیاریمان پێ بده‌یت له‌سه‌ر خۆپیشاندانه‌کانى دهۆک و زاخۆ؟ هه‌ڵز ئه‌حمه‌د:پێش 48 کاتژمێر له‌لایه‌ن چه‌ند گه‌نجێکه‌وه داواکارى و یاداشت پێشکه‌ش به پارێزگارى دهۆک کراوه بۆ مۆڵه‌ت دان به خۆپیشاندان، به‌ڵام هیچ وه‌ڵاێکیان نه‌بووه، بۆیه به‌پێى قانون پاش 48 کاتژمێر تێپه‌رى به‌سه‌ر داواکارییه‌که‌دا که‌واته لایه‌نى جێبه‌جێکار به ره‌زامه‌ند بوون بۆى هه‌ژمار ده‌کرێت. هه‌ر دوێنێ هه‌ینى ئه‌وانه‌ى سه‌رپه‌رشتى ئه‌و خۆپیشاندانه‌یان ده‌کرد ده‌ستگیر کرابوون، وه‌ک په‌رله‌مانتارێکى لیژنه‌ى په‌روه‌رده، له‌گه‌ڵ زۆربه‌ى ئه‌وانه‌ى ئه‌مڕۆ به‌شداربوون له خۆپیشاندانه‌که‌دا مامۆستا بووم له‌گه‌ڵ ئه‌واندا به‌شداربووم، به‌ڵام به‌داخه‌وه پله‌دار له‌ئاستى موقه‌ده‌م ئیتهامى منى کرد که ئێمه ته‌حریزى خه‌ڵک ده‌که‌ین بێته سه‌ر جاده، به‌ڵام خۆشبه‌ختانه خه‌ڵک له‌وه تێگه‌شتووه که یه‌کگرتوو وه‌ک لایه‌نێکى ئۆپۆزسیۆن چۆن ده‌یه‌وێت داکۆکى له‌مافى خه‌ڵک بکات. هاوڵاتى: موقه‌ده‌مه‌که وتى چى، ئیتهامه‌که چى بوو که کردى که ده‌زانن به‌رێزتان په‌رله‌مانتارن؟ هه‌ڵز ئه‌حمه‌د: موقه‌ده‌مێک و نه‌قیبێکى پارتى جنێویان پێدام و وتیان ئێوه لایه‌نى دیکه هانتان ده‌دات خۆپیشاندان بکه‌ن، وتیان هاتوویت بۆ ئاژاوه گێریت قسه‌ى زۆر ناشرین و نه‌شیاویان به‌رانبه‌رمان کردووه. هاوڵاتى:چه‌ند مامۆستا به‌شدارى خۆپیشانه‌که‌یان کرد؟ هه‌ڵز ئه‌حمه‌د:ئه‌وانه‌ى به‌شدارى خۆپیشاندانه‌که‌یان کرد 100 مامۆستا ده‌بووم، هه‌موویان ده‌ستگیرکران به ئوتوبوس(مشائه) به قسه‌ى ناشرین و جنێودان بران بۆ بنکه‌ى پۆلیس ئه‌وانه‌ى له‌ناو سه‌نته‌رى دهۆک، ئه‌وانه‌ى زاخۆش ده‌ستگیر کراون، هێزه ئه‌منییه‌کان به جلى مه‌ده‌نییه‌وه بوون به‌شێکیان و رێگریان لێ کردم که لایڤێک بکه‌م، رێگرى له من کرا نا بێت ته‌سویر بکه‌یت، ئه‌و ڤیدیۆیه تۆ بۆ ده‌وڵه‌تێکى دیکه ده‌نێریت، منى ئیتهام کرد به‌وه‌ى که خیانه‌تکارم، باشه ئه‌گه‌ر من خیانه‌تکارم بۆ نامده‌نه دادگا ئه‌مه تۆمه‌تێکى گه‌وره‌یه که من بۆ ده‌وڵه‌تێکى ئیقلیمى ئیش ده‌که‌م. هاوڵاتى:ئه‌وانه‌ى ده‌ستگیر کراون، هیچ که‌سێکیان ئازاد کراون؟ هه‌ڵز ئه‌حمه‌د: نه‌خێر هه‌موو ئه‌وانه‌ى ده‌ستگیر کراون تا ئێستا هیچ که‌سێکیان ئازاد نه‌کراون. هاوڵاتى:ئایا ئه‌شکه‌نجه‌دان و لێدان هه‌بووه له‌وانه‌ى ده‌ستگیر کراون؟ هه‌ڵز ئه‌حمه‌د:ئازار ته‌نها ئه‌شکه‌نجه‌دان نییه، که مامۆستایه‌ک داواى موچه‌و قوتى ژیانى خۆى ده‌کات و دێته سه‌ر جاده، ده‌ستگیرى ده‌که‌یت و ده‌یکه‌یته ناو سه‌یاره‌ى پۆلیس و قسه‌ى ناشرینى پێ ده‌ڵێت له ئه‌شکه‌نجه‌دانه‌که ئازارى زیاتره وه‌کو موته‌هه‌م. هاوڵاتى: ئایا ئه‌وانه‌ى به‌شداربووم سه‌ر به یه‌کگرتوو و هاوپه‌یمانى بوون یان لایه‌نى دیکه‌ى تێیدا به‌شداربوون له‌وانه کۆمه‌ڵ و بێلایه‌ن؟ هه‌ڵه‌ز ئه‌حمه‌د: هه‌موو لایه‌نه‌کانى تێدا بووه، خه‌ڵکى پارتیشى تێدا بووه، من مامۆستا بووم هه‌موو خه‌ڵکى دهۆک ده‌ناسم، دهۆک شارێکى بچوکه و گه‌وره نییه، په‌یوه‌ندى کۆمه‌ڵایه‌تى له دهۆک زۆر به‌هێزه، کادرى پارتى تێیدا بووه له لیژنه‌ى ناوچه‌ى پارتى به‌شدارى خۆپیشاندانه‌که‌ى کردووه، لایه‌نه‌کانى کیده‌ش تێیدا به‌شداربوون بێلایه‌نیشى تێدا بووه، که حکومه‌ت ناتوانێت موچه دابین بکات به 50 رۆژ جارێک، مامۆستا مه‌جبوره بێته سه‌ر جاده. هاوڵاتى: ئه‌و سوکایه‌تییه‌ى به به‌رێزتان کراوه، یه‌کگرتووى ئیسلامى هاتوۆته سه‌ر خه‌ت له‌سه‌ر ئه‌و رووداوانه؟ هه‌ڵه‌ز ئه‌حمه‌د:وه‌کو په‌رله‌مانتار هه‌ر خۆپیشاندانێک هه‌بێت بۆ داکۆکى له مافى خه‌ڵک فراکسیۆنى یه‌کگرتوو به‌شدارى ده‌کات و سه‌رکردایه‌تى یه‌کگرتووش پشتیوانى ده‌کات، له‌سه‌ر رووداوه‌کان بریاره دکتۆر شێرکۆ جه‌وده‌ت، سه‌رۆکى فراکسیۆنى یه‌کگرتوو له‌سه‌ر کۆى رووداوه‌کان کاتژمێر 8ى ئه‌مشه‌و واتا 30 خوله‌کى دیکه قسه‌ى له‌سه‌ر بکات.
هاوڵاتى وه‌زاره‌تی داد-ی ئه‌مەریكی رایگه‌یاند پزیشکێکى به ره‌گه‌ز پاكستانی ده‌ستگیرده‌كه‌ن به تۆمه‌تی ئه‌وه‌ی هه‌وڵیداوه هاوكاری ماددی داعش بكات له عێراق و سووریا. وه‌زاره‌تی داد-ی ئه‌مەریكی ئه‌مرۆ شه‌ممه، 16 ئایارى 2020، به‌یاننامه‌یه‌کى بڵاوکرده‌وه و رایگه‌یاند " محه‌مه‌د مه‌سعود له ویلاتی مینیسۆتا هه‌وڵیداوه پاڵپشتی دارایی كه‌تیبه‌یه‌كی رێكخراوی داعش بكات له عێراق و له‌كاتی گه‌ڕانه‌وه‌شیدا بۆ ئه‌مەریكا كرده‌وه‌یه‌كی تیرۆریستی ئه‌نجامبدات. محه‌مه‌د مه‌سعود- 28 ساڵ له مانگی ئاداری 2020ه‌وه به‌پێی تاوانی تیرۆر له زیندانی كه‌رتی سیربوون له ویلایه‌تی مینیسۆتا زیندانه و رۆژی دووشه‌ممه 11ی ئایار بڕیاری دادگاییكردنه‌كه‌ی ده‌رچوو، به‌ڵام هێشتا لە دادگای ته‌ممیز پێداچوونه‌وه بە بڕیاره‌كه نەکراوە. به‌پێی ئه‌و زانیارییانه‌ی كه له به‌یاننامه‌كه‌ی وه‌زاره‌تی داد-ی ئه‌مەریكادا هاتووه، مه‌سعود له رێگه‌ی تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تییه‌وه په‌یوه‌ندی هه‌بووه به هاورێكانی له سووریا و عێراق. له‌راپۆرتێكی ته‌له‌ڤزیۆنی ئه‌ی بی سی 5ی ویلایه‌تی مینیسۆتا-دا هاتووه، (مه‌سعود) مۆڵه‌تی پزیشكی هه‌یه له پاكستان و وه‌ك كارمه‌ندی رایه‌ڵی توێژه‌ر له سه‌نته‌ری كلینیكی سیریوون- ویلایه‌تی مینیسۆتا له ئه‌مەریكا كاریكردووه، ئه‌ویش دوای ئه‌وه‌ی له رێگه‌ی فیزای H-B1 هاتۆته ئه‌مەریكا. لەنێوان مانگی كانوونی دووه‌م- ئادار ویستویه‌تی له رێگه‌ی ئوردن-ه‌وه بگه‌ڕێته‌وه سووریا و به‌ر له گه‌ڕانه‌وه‌ی برێك پاره‌ی ره‌وانه‌ی داعشه‌كانی كه‌تیبه‌یه‌كی عێراق كردووه. به‌پێی راپۆرته‌كه رۆژی 19ی ئادار له (فڕۆكه‌خانه‌ی نێوده‌وڵه‌تی سات- پاول(MSP))-ی مینیسۆتا له‌لایه‌ن تیمی ئۆپراسیۆنی بنبڕكردنی تیرۆر-ی سه‌ر به پۆلیس فیدرالی (ئێف بی ئای) ده‌ستگیركراوه، ئه‌ویش دوای ئه‌وه‌ی ویستویه‌تی رووه‌و فڕۆكه‌خانه‌ی لۆس ئه‌نجلس- كالیفۆرنیا و له‌وێشه‌وه به كه‌شتی ده‌ریایی بچێته توركیا و له‌وێوه بۆ سووریا. هه‌روه‌ها راپۆرته‌كه ئه‌وه‌شی خستووەته‌ڕوو كه مانگی شوبات، مه‌سعود هه‌وڵیداوه گه‌شتی ئوردن بكات، به‌ڵام به‌هۆی داخستنی فڕۆكه‌خانه‌كانی ئۆردن گه‌شته‌كه‌ی شكستی هێناوه. ئێف بی ئای له مانگی كانوونی دووه‌می 2020ه‌وه چاودێری مه‌سعود-یان كردووه له تۆڕه كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان پشتبه‌ستن به‌و ده‌سه‌ڵاته دادوه‌رییه‌ی دراویانه‌تێ. به‌پێی كۆدی نهێنی قسه‌كردن، مه‌سعود ناوی (بی بی) بووه و په‌یوه‌ندی له‌گه‌ڵ چه‌ند كه‌سێك هه‌بووه. رۆژی 24ی كانوونی دووه‌م (بی بی) په‌یوه‌ندی كردووه به كه‌سێكه‌وه (سی ئێچ ئێس1) گفتوگۆیان له‌سه‌ر سه‌رهه‌ڵدانه‌وه‌ی داعش كردووه له عێراق و به‌ڵێنی پێداون سه‌ردانی سووریا ده‌كات. ته‌نانه‌ت به‌ڵێنی داوه سه‌ردانی خوراسان كه ناوچه‌یه‌كه له باكوری خۆهه‌ڵاتی ئێران و درێژ ئه‌بێته‌وه بۆ ئه‌فگانستان. په‌یوه‌ندی له (سی ئێچ 1، سی ئێچ2، سی ئێچ ئێس) له سێ شوێنی جیای عێراق و سووریا و ئێران هه‌بووه. رێكخراوی تیرۆریستی داعش ساڵی 2014 سه‌ریهه‌ڵدا وه‌ك درێژه‌پێده‌ری رێكخراوی تیرۆریستی ئه‌لقاعده، له دوای چوار ساڵی شه‌ڕكردن و دوای رزگاركردنی مووسڵ له عێراق و ره‌ققه له سووریا، بانگه‌شه‌ی ئه‌وه كرا كه كۆتایی به داعش هاتووه، به‌ڵام تائێستا پاشماوه‌كانی ئه‌و رێكخراوه له عێراق و سووریا جموجۆڵیان هه‌یه.
شاناز حه‌سه‌ن ئه‌ندامێکى فراکسیۆنى یه‌کێتى رایگه‌یاند پێویسته کار بۆ ئه‌وه بکرێت چیدیکه په‌رله‌مان قۆرغ نه‌کرێت بۆ لایه‌نێکى دیاریکراو، وه کار بۆ ئه‌وه بکرێت دانیشته‌کان بۆ کارکردن بێت له‌سه‌ر مافى ته‌واوى هاوڵاتیان و ده‌ڵێت" ناکرێت ئێمه‌ش تازه به‌تازه په‌رله‌مان بکه‌ینه شوێنى مشتومڕى حزبایه‌تى لایه‌نه‌کان". ئه‌مڕۆ شەش فراکسیۆنی پەرلەمانی کوردستان کۆدەبنەوەو لە کۆبونەوەکەدا یاداشتێک دەدەنە پەرلەمان و نارەزایی لە شێوازی کارکردنی پەرلەمان دەردەبڕن و داوای گەرانەوەی رۆڵ و رێز بۆ پەرلەمان دەکەن. عوسمان که‌ریم، په‌رله‌مانتارى فراکسیۆنى یه‌کێتى له په‌رله‌مانى کوردستان له لێدوانێکدا به سایتى هاوڵاتى وت"کۆبونه‌وه‌ى ئه‌مرۆى شه‌ش فراکسیۆنه به‌شدارنه‌بوه‌که‌ى دانیشتنى حه‌وتى مانگ له‌سه‌ر هه‌ڵگرتنى پارێزبه‌ندى په‌رله‌مانتاران، بۆ ئه‌وه‌یه چیدیکه په‌رله‌مان و کارى په‌رله‌مان قۆرغ نه‌کرێت بۆ لایه‌نێکى تایبه‌تى و به‌کاربهێنرێت". باسى له بارودۆخى ته‌ندروستى و ئابورى هه‌رێم کردو وتى" له‌م بارودۆخه‌ى ئێستادا میلله‌ت کێشه‌ى زۆرى هه‌یه، ناکرێت ئێمه‌ش تازه به‌تازه په‌رله‌مان بکه‌ینه شوێنى مشتومڕى حزبایه‌تى لایه‌نه‌کان زۆرینه بتوانێت بریاره‌کانى خۆى بسه‌پێنێت و ئیمه و که‌مینه بمێنینه‌وه و بۆیه ئه‌وانه دۆخى باش نیین هیچ کاتێک له‌به‌رژه‌وه‌ندى کورد نین". ئه‌ندامه‌که‌ى فراکسیۆنى یه‌کێتى وتیشى" باوه‌ڕم وایه نه‌ک ته‌نیا ئه‌و شه‌ش فراکسیۆنه به‌ڵ:و له‌وانه‌یه فراکسیۆنى پارتیش ئه‌مرۆ بچێته کۆبونه‌وه که ته‌نیا بۆ ئه‌وه‌یه که‌له ئاینده بریارى کۆبونه‌وه‌کان بکرێت ئه‌ه‌و په‌رله‌مان ده‌بێت تعبیر له راى کۆمه‌ڵانى خه‌ڵکى وکوردستان بکات و هه‌وڵبده‌ین چاره‌سه‌رى کێشه‌کى میلله‌ته‌که‌مان بکه‌ین و ئه‌و کێشانه‌ى هه‌ن له‌به‌رژه‌وه‌ندى میلله‌ته‌که‌مانن کارى له‌سه‌ر بکه‌ین". عوسمان که‌ریم ئاماژه‌ى بۆ ئه‌وه‌شکرد" شه‌ش فراکسیۆنه‌که پێشتر به‌جیا کۆبونه‌وه‌یان ئه‌نجامداوه و پرۆژه‌یه‌ک ئاماده‌که‌ن بۆ پێکهاته‌کان و فراکسیۆنى پارتى بۆ ئه‌وه‌ى دانیشتنێک بکرێت به‌گشتى له‌نێوان کۆى فراکسیۆنه‌کان و ناکرێت ئه‌م دۆخه به‌م شێوه‌یه بێت و پێویسته له کۆبونه‌وه‌کانى داهاتودا وه‌ڵامى دروستمان پێبێت بۆ خه‌ڵک". هه‌روه‌ها جه‌ختى له‌وه‌شکرده‌وه "ده‌بێت هه‌موومان ئه‌وه بزانین و هه‌موو لایه‌نه سیاسیه‌کان ئه‌وه بزانن ئێمه به‌کۆده‌نگى ده‌توانین له‌گه‌ڵ حکومه‌تى ناوه‌ندى بگه‌ینه ئامانجه‌کانمان و ئه‌وانه‌ى حه‌قى ره‌واى میلله‌ته‌که‌مان و وتى" کاتێک که کۆده‌نگى له‌ناو ده‌چێت و توشى شه‌له‌ل ده‌بێت، به‌رامبه‌ره‌که‌شت به‌شێوازێکى تر له‌گه‌ڵت دێته گفتوگۆ و له‌وانه‌یه ئه‌و هه‌له بقۆزێته‌وه بۆ به‌رژه‌وه‌ندى خۆى و مفاوه‌زات له‌گه‌ڵ حکومه‌ت و به‌رژه‌وه‌ندیه‌کانى حکومه‌تى هه‌رێم". ئه‌ندامى فراکسیۆنى یه‌کێتى ئه‌وه‌شى ئاشکراکرد " بارودۆخه‌که لێره‌دا چاره‌سه‌ر نه‌کرێت کۆبونه‌وه‌کان هیچ ئه‌نجامێکیان نابێت، بۆیه پێویسته ئێمه بگه‌ینه رێککه‌وتێک پێش ئه‌وه‌ى دانیشتنه‌کانى په‌رله‌مان ده‌ستپێبکاته‌وه و ده‌بێت ئاراسته‌یه‌کى دروست هه‌ڵبژێرین و هه‌موو لایه‌نه‌کان بتوانین له‌ئاستى چاره‌سه‌رى کێشه‌کاندا بین چونکه کۆبونه‌وه له‌پێناو کۆبونه‌وه بۆ قۆلکردنه‌وه‌ى قه‌یرانه‌کان خزمه‌ت به دۆخى ئێستاى په‌رله‌مان و هه‌رێم ناگه‌یه‌نێت". هاوکات عەبدولستار مەجید سەرۆکی فراکسیۆنی کۆمەڵی ئیسلامی لە پەرلەمانی کوردستان لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند: ئەو شەش فراکسیۆنەی بایکۆتی کۆبونەی پەرلەمان لە ٧-٥-٢٠٢٠ مان کردوە، ئەمڕۆ بۆ شێوازی کاری داهاتوی پەرلەمان کۆدەبینەوە. وتیشی: پێمان وایە کاروباری پەرلەمان بەم شیوەیە بەڕێوەناچێت و ناکرێت ئەوەی لە ٧-٥ رویدا دوبارە ببێتەوە، ناکرێت سەرۆکی پەرلەمان لەناو بینای پەرلەماندا بێت و بەشداری کۆبونەوە نەکات و جێگر و سکرتێری سەرۆک کۆبونەوە بە بەشێک لە پەرلەمانتاران بکەن، وەهەروەها ناکرێت رێز لە رای ٥٣ پەرلەمانتاری فرە حیزب نەگیرێت. ئاماژەی بەوەشکرد، ئێمە بە یاداشتێکی فەرمی داوامان لە سەرۆکایەتی پەرلەمان کردوە لابردنی پارێزبەندی سەر پەرلەمانتاران نەخەنە بەرنامەی کارەوە، بۆ ئەم مەبەستە ئەمڕۆ کۆدەبینەوەو لەم کۆبونەوەیەدا کە فراکسیۆنەکانی یەکێتی و گۆڕان و کۆمەڵ و یەکگرتوو و ئازادی و سەربەخۆکان، یاداشتێک دەدەین بە سەرۆکایەتی پەرلەمان، کە تێدا دەنوسین ئێمە بەم شێوازی کارکردنەی پەرلەمان ناڕازین، چونکە پەرلەمان نەیتوانیوە چاودێر بێت بەسەر حکومەتەوە بەڵکوو بوەتە پاشکۆی حکومەت. عەبدولستار مەجید ئەوەشیخستەروو، لەم کۆبونەوەیەدا بڕیار دەدرێت کە ئێمە چۆن کاری داهاتومان بکەین و پەرلەمانیش چۆن کارەکانی بکات.
سازدانى: شاناز حه‌سه‌ن وته‌بێژى به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تى گشتى ته‌ندروستى سلێمانى رایگه‌یاند توشبوه‌که‌ى ئه‌مشه‌ى سلێمانى کاسبکارێکى ناو بازاڕى سلێمانیه و خۆى سه‌ردانى نه‌خۆشخانه‌ى کردووه بۆ پشکنین و ده‌رچووه که ڤایرۆسى کۆرۆناى هه‌یه و ده‌ڵێت" سه‌رچاوه‌ى توشبووه‌که‌ى نادیاره تا ئێستا نازانرێت له چیه‌وه توشى ڤایرۆسى کۆۆرۆنا بووه". یاد نه‌قشبه‌ندى، وته‌بێژى به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تى گشتى ته‌ندروستى پارێزگاى سلێمانى له‌م چاوپێکه‌وتنه‌دا بۆ سایتى هاوڵاتى وتى" توشبوه‌که‌ى ئه‌مشه‌و پیاوێکى کاسبکارى ته‌مه‌ن 50 ساڵه و له‌ناو بازاڕى سلێمانى کار ده‌کات و به‌رکه‌وته‌ى هیچ توشبویه‌کى پێشتر نییه، و سه‌فه‌ری هیچ وڵاتێکیشى نه‌کردووه به‌م ده‌وربه‌ره، بۆیه سه‌رچاوه‌ى توشبونه‌که‌ى تائێستا نه‌دۆزراوه‌ته‌وه". هاوڵاتى: چۆن ئه‌م حاڵه‌ته تۆمارکرا له سلێمانى؟ یاد نه‌قشبه‌ندى: ئه‌و پیاوه خۆى ته‌ندروستى تێکچووه و سه‌ردانى نه‌خۆشخانه‌ى عه‌لى ناجى کردووه بۆ پشکنیین، دواى ئه‌وه‌ى له پشکنیین ده‌رکه‌وتووه هه‌ڵگرى ڤایرۆسى کۆرۆنایه، دواتر دوباره له نه‌خۆشخانه‌ى تایبه‌ت به کۆرۆناش پشکنینى بۆ کراوه‌ته‌وه و نپۆزه‌تیف بووه دڵنیا بوینه‌وه که توشى ڤایرۆسه‌که بووه . هاوڵاتى توشبوه‌که به‌رکه‌وته‌ى توشبویه‌کى پێشتره یاخود نا؟زانیارى له‌سه‌ر توشبونه‌که‌ى چۆن بۆى گوازراوه‌ته‌وه؟ یاد نه‌قشبه‌ندى: ئه‌و پیاوه کاسبکاره له‌ناو بازاڕى سلێمانى و به‌رکه‌وته‌ى له‌گه‌ڵ خه‌ڵک زۆر بووه، به‌ڵام تائێتا نازانرێت چۆن توشى ڤایرۆسه‌که بووه، چونکه که‌سوکاره‌که‌ى پێشتر که‌سى توشبووى تێدا نه‌بوه واته به‌رکه‌وته‌ى توشبووى تر نیه، وه له‌هه‌مان کاتدا سه‌رفه‌رى هیچ وڵاتێکیشى نه‌کردووه تا بڵێین له‌و وڵاته توشبووه، بۆیه ئێستا له لێکۆڵینه‌وه‌داین سه‌رچاوه‌ى توشبونه‌که‌ى بدۆزرێته‌وه. هاوڵاتى: به‌و پێیه‌ى توشبوه نوێکه که‌سێکه خێزانداره و وه‌له‌هه‌مانکاتدا له‌ناو بازاڕى شارى سلێمانیدا کارى کردووه؟ ئایا پشکنین بۆ که‌سه نزیکه‌کانى و ده‌وربه‌ره‌که‌ى ده‌کرێت؟ یاد نه‌قشبه‌ندى: بێگومان ئێمه تیمێکمان هه‌یه که به‌دواداچون بۆ ئه‌و که‌سانه ده‌کات که به‌رکه‌وته‌ى راسته‌وخۆى له‌ه‌گڵ توشبوه‌که‌دا هه‌بووه و له‌و رێگه‌یه‌وه پشکنین له که‌سه نزیکه‌کانى وه‌رگیراوه و له‌ئێستادا چاوه‌ڕێى ئه‌نجامى پشکنینه‌کانیانین. هاوڵاتى: له‌ئێستادا له‌هه‌رێمى وکردستان به‌گشتى و له‌سلێمانى به‌تایبه‌تى به‌و پێیه‌ى حاڵه‌تى نوێ تۆمارده‌کرێت پێتان وایه مه‌ترسیه‌که هه‌ر به‌رده‌وامه؟ یاد نه‌قشبه‌ندى: ئێمه پێشتریش وتومانه مه‌ترسى ڤایرۆسى کۆرۆنا هێشتا هه‌ر به‌رده‌وامه و بونى ماوه و به‌ڵام دۆخه‌که له‌ژێر کۆنتڕۆڵدایه. وته‌بێژى ته‌ندروستى سلێمانى زۆر جه‌ختى له‌وه کرده‌وه پێشتر لێکدانه‌وه‌ى جیاواز بۆ وشه‌ى "کۆنتڕۆڵ کردن" کراوه و وتى" کۆنتڕۆڵ کردن به‌ماناى کۆتاى هاتنى ڤایرۆسى کۆرۆنا نایه‌ت، به‌ڵکو واته دۆخه‌که له‌ژێر کۆنترۆڵدایه و له‌کاتێکیشدا ئه‌م دۆخه‌که له‌ژێر کۆنترۆڵدا ده‌مێنێته‌وه، که هاوڵاتیان پابه‌ندى رێنماییه‌کان بن". له هه‌رێمى کوردستان، کۆى گشتى توشبوان به ڤایرۆسى کۆرۆنا 392 توشبوه، له‌نێویاندا پێنج حاڵه‌تى مردن هه‌یه و375 توشبو چاکبونه‌ته‌وه، 12 توشبوى ئه‌و په‌تایه‌ش له‌ئێستادا له‌ژێر چاودێرى پزیشکیدان.
سازدانى: ئارا ئیبراهیم وه‌زیرێکى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان زانیارى له‌سه‌ر رێکخستنه‌وه‌ى ده‌رماڵه‌کان و جێبه‌جێکردنى یاساى چاکسازى ده‌خاته‌روو و ده‌ڵێت:" پێش جه‌ژن موچه‌ى سه‌رجه‌م وه‌زاره‌ته‌کان دابه‌ش ده‌کرێت وبۆ موچه قه‌رز له سه‌رمایه‌داران کراوه". کوێستان محه‌مه‌د، وه‌زیرى کاروبارى کۆمه‌ڵایه‌تى حکومه‌تى هه‌رێم له‌م چاوپێکه‌وتنه‌یدا له‌گه‌ڵ هاوڵاتى، جه‌ختله‌وه ده‌کاته‌وه که حکومه‌تى هه‌رێم داهاتى که‌مبووه‌ته‌وه‌و یاساى چاکسازى پێش کۆتایى هاتنى ئه‌مساڵ جێبه‌جێ ده‌کرێت. هه‌روه‌ها ئه‌وه دووپاتده‌کاته‌وه هێزه ئه‌منییه‌کان بایۆمه‌تریان بۆ نه‌کراوه‌و ناویان له‌نێ, لیستى موچه‌خۆرانى بایۆمه‌تریدایه‌و وتیشى:" وه‌زیرى دارایى به‌ته‌فاسیل باسى کردووه که ده‌بێت هێزه ئه‌منییه‌کان بایۆمه‌تریان بۆ بکرێت، چونکه گه‌نده‌ڵیه‌کى زۆرى تێدایه". هاوکات ئه‌وه‌شى دووپاتکرده‌وه ده‌رستکارى موچه‌ى پله باڵاکان ده‌کرێت و ده‌رماڵه‌ى فه‌رمانبه‌رانیش به‌شێوه‌یه‌کى دادپه‌روه‌رانه رێکده‌خرێته‌وه. هاوڵاتى: له‌کۆبونه‌وه‌ى ئه‌نجومه‌نى وه‌زیران چۆن باسى رێکخستنه‌وه‌ى ده‌رماڵه‌کان کراوه؟ فه‌رمانبه‌ران مافى خۆیانه زانیارى له‌باره‌یه‌وه بزانن؟ کوێستان محه‌مه‌د: ئه‌گه‌ر سه‌یرى یاساى چاکسازى بکه‌یت که په‌رله‌مانى کوردستان ده‌نگى له‌سه‌ر دراوه‌و په‌رله‌مانتاران ده‌نگیان داوه، مادده‌یه‌کى تێدایه ده‌ڵێت رێکخستنه‌وه‌ى ده‌رماڵه‌کان به‌شێوه‌ى دادپه‌روه‌رانه، لیژنه‌یه‌ک پێکهێندراوه بۆ رێکخستنه‌وه‌ى ده‌رماڵه‌کان، رێکخستنه‌وه چۆنه، 13 جۆر ده‌رماڵه هه‌یه پشتبه‌ستوو نییه به هیچ یاسایه‌ک کاتى خۆى به بریارى ئه‌نجومه‌نى وه‌زیران کراوه، ئه‌وانه نابردرێن ته‌نها رێکده‌خرێنه‌وه، بۆ نمونه من و تۆ له به‌رێوه‌به‌رایه‌تى کاره‌باین، من له پشتى مێزه‌وه دانیشتووم تۆ له‌سه‌ر عه‌مودى، هه‌ندێک جار هه‌ردووکمان وه‌ک یه‌ک ده‌رماڵه‌مان هه‌یه، هه‌ندێجار من هه‌مه که له‌پشتى مێزه‌وه‌م تۆ نییته که له‌سه‌ر عه‌مودى، ئه‌مانه رێکده‌خرێته‌وه‌و ئه‌وه له یاساى چاکسازیدا هاتووه. هاوڵاتى: که‌ى ده‌که‌وێته بوارى جێبه‌جێکردنه‌وه رێکخستنه‌وه‌ى ده‌رماڵه‌کان؟ کوێستان محه‌مه‌د: وه‌زاره‌تى دارایى داواى له‌هه‌موو وه‌زاره‌ته‌کان کردووه دۆسیه‌ى فه‌رمانبه‌رانیان بۆ بنێرین و ده‌بێت له‌ماوه‌ى مانگێکدا جێبه‌جێ بکرێت، هه‌ر له‌ناو وه‌زاره‌تى کارو کاروبارى کۆمه‌ڵایه‌تى مامۆستاى په‌یمانگایه ده‌رماڵه‌ى مامۆستاى نییه به‌ڵام ئه‌وه‌ى له‌ناو دیوانى وه‌زاره‌تدایه ده‌رماڵه‌ى مامۆستاى هه‌یه، جا ئه‌مه بۆ رێ:خستنه‌وه‌یه به‌شێوه‌یه‌کى دادپه‌روه‌رانه و لیژنه‌ى بۆ پێکهاتووه، ئه‌و لیژنه‌یه ده‌بێت له‌ماوه‌ى مانگێکدا ده‌ستنیشانى بکه‌ین. هاوڵاتى:به‌پێى راگه‌یه‌ندراوى حکومه‌تى هه‌رێم و لێدوانى وته‌بێژى حکومه‌تى هه‌رێم بێت ده‌بێت موچه به‌پێى داهات رێکده‌خرێته‌وه که باس کراوه داهات که‌موبووه‌ته‌وه، مه‌به‌ست له‌مه چییه؟ کوێستان محه‌مه‌د: له‌ناو ئه‌نجومه‌نى وه‌زیران ته‌نها مه‌سه‌له‌ى ده‌رماڵه‌کان باسکراوه‌و باسى موچه نه‌کراوه، ده‌رماڵه‌و پله به‌رزه‌کان ده‌ستکارى ده‌کرێت و رێکده‌خرێته‌وه. هاوڵاتى: باسى بندیواره‌کان کرا که چیتر موچه‌یان پێنه‌درێت؟ کوێستان محه‌مه‌د: جگه له‌وه‌ى له یاساى چاکسازیدا هاتووه، له‌کۆبونه‌وه‌ى پێشووى ئه‌نجومه‌نى وه‌زیران به‌تایبه‌تى ناوى(بندیواره‌کان) هێندرا که ئه‌وه‌ى ناوى له بایۆمه‌تریدا نییه موچه وه‌رناگرێت، ئه‌وه‌ى بندیواره‌و ناوى له‌بایۆمه‌تریدا نییه موچه وه‌رناگرێت. هاوڵاتى: گومان له‌ناوه‌کانى ناو بایۆمه‌ترى ناکرێت؟ کوێستان محه‌مه‌د: کێشه‌که ئه‌وه‌یه هێزه ئه‌منییه‌کان که ناویان له‌ناو بایۆمه‌تریدا هه‌یه بایۆمه‌تریان بۆ نه‌کراوه و له‌وێدا گه‌نده‌ڵى زۆر هه‌یه، کاک ئاوات وه‌زیرى دارایى به‌ته‌فسیل باسى کرد که ده‌بێت بۆیان بکرێت سه‌رجه‌م هێزه ئه‌منییه‌کان بایۆمه‌تریان نه‌کردووه. هاوڵاتى: حکومه‌تى هه‌رێم ده‌ڵێت داهات که‌مى کردووه، پێویست ناکات هاوڵاتیان بزانن حکومه‌ته‌که‌یان ئێستا داهاتى چه‌نده؟ کوێستان محه‌مه‌د: داهاتى ناوخۆ زۆر که‌مى کردووه و پاره‌ى نه‌وت زۆر سوک و ره‌زیک بووه‌و که‌مبووه‌ته‌وه، حکومه‌تى عێراق تا ئێستا پاره‌ى موچه‌ى مانگى نیسانى ئه‌مساڵى نه‌ناردووه، حکومه‌تى هه‌رێم بۆ موچه‌ى ئه‌م مانگه قه‌رزیان له کۆمه‌ڵێک کۆمپانیاو سه‌رمایه‌دار کردووه بۆ ئه‌وه‌ى هه‌رکات به‌غدا موچه‌ى نارد بیده‌نه‌وه به سه‌رمایه‌دارو کۆمپانیاکان، به‌ڵام موچه پێش جه‌ژنى ره‌مه‌زان سه‌رۆکى حکومه‌ت وتى هى سه‌رجه‌م وه‌زاره‌ته‌کان دابه‌ش ده‌که‌ین. هاوڵاتى: ئه‌و مانگه‌ى دانراوه بۆ رێکخستنه‌وه‌ى ده‌رماڵه‌کان پێش کۆتایى ئه‌مساڵ جێبه‌جێ ده‌کرێت؟ کوێستان محه‌مه‌د: به‌ڵێ پێش کۆتایى ساڵ ره‌نگه چه‌ند مانگێکى دیکه جێبه‌جێ بکرێت، چونکه هه‌موو مادده‌کانى یاساى چاکسازى ده‌بێت جێبه‌جێ بکرێت، ئه‌وه‌ى بندیواره به سیستمى بایۆمه‌ترى موچه‌که‌ى ده‌بردرێت، وه‌زاره‌تى ناوخۆ په‌یره‌وێک بۆ پاسه‌وانى، ئه‌وه‌ى که‌باس ده‌کرێت مه‌لاو شێخ و جاش و ئه‌مانه هه‌موو پاسه‌وانیان هه‌یه هه‌مووى ده‌بردرێت، مه‌سه‌له‌ن ته‌حدید ده‌کرێت باره‌گاکان چه‌ند پاسه‌وانى هه‌بێت، مه‌کته‌بى سیاسى وا هه‌یه دوو بۆ سێ هه‌زار پاسه‌وانى هه‌یه، ئه‌وانه ده‌بێت هه‌مووى رێکبخرێته‌وه. هاوڵاتى: پرسى لامه‌رکه‌زى لاى حکومه‌تى هه‌رێم چۆن هه‌ڵده‌سه‌نگێندرێت که یه‌کێکه له کارنامه‌ى کابینه‌ى نۆیه‌مى حکومه‌تى هه‌رێم که بزوتنه‌وه‌ى گۆرانیش تێیدا به‌شداره؟ کوێستان محه‌مه‌د:ئێمه وه‌کو بزوتنه‌وه‌ى گۆران له‌خولى سێیه‌مى په‌رله‌مان پرۆژه یاسامان پێشکه‌ش به په‌رله‌مان کرد وه‌کو فراکسیۆنى گۆڕان، له‌به‌رئه‌وه گۆران ساحێبى لامه‌رکه‌زییه، به‌ڵام ئێمه له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌داین لامه‌رکه‌زى کارگێرى دارایى هه‌بێتو ده‌سه‌ڵاته‌کان شۆربکرێته‌وه ناکرێت، به‌رێوه‌به‌رى دائیره‌یه‌ک بۆ کرینى زۆرپایه‌ک سێ مانگ اوه‌رێ بکات و بۆى نه‌کردرێت، به‌ڵام له‌گه‌ڵ پاراستنى قه‌واره‌و کیانى هه‌رێمى کوردستانداین،چونکه نه سلێمانى به‌ته‌نها ده‌توانێت ببێته هه‌رێمێک نه هه‌ولێرو دهۆک به‌ته‌نها ده‌توانن ببنه هه‌رێمێک، ئه‌وکاته کیانى کوردستان تێکده‌چێت. کارنامه‌ى حکومه‌تى هه‌رێم باسى جێبه‌جێکردنى لامه‌رکه‌زى کردووه، له کۆبونه‌وه‌ى پێشووى ئه‌نجومه‌نى وه‌زیران جه‌خت له لامه‌رکه‌زى کراوه‌ته‌وه‌و که پشتیوانى لامه‌رکه‌زى دارایى و کارگێرى ده‌که‌ین. هاوڵاتى:پرسى دامه‌زراندن ده‌رچوانى زانکۆو په‌یمانگاکان باس ده‌کرێت یا ده‌که‌وێته دواى جێبه‌جێکردنى یاساى چاکسازى؟ کوێستان محه‌مه‌د: زه‌حمه‌ته دامه‌زراندن بکرێت، چونکه پاره نییه بیده‌یته فه‌رمانبه‌ران، ئیتر فه‌رمانبه‌رى دیکه له‌کوێ داده‌مه‌زرێت. تا ئه‌نجومه‌نى راژه دروست نه‌کرێت و نه‌زاندرێت فه‌رمانبه‌ر له کوێدا زۆره‌و له کوێدا که‌مه‌و رێکنه‌خرێته‌وه، ئێستا ئه‌نجومه‌نى وه‌زیران بریاریداوه ئه‌نجومه‌نى راژه دروست بکرێت، ئه‌وکاته به‌پێى به‌رنامه‌ى ئه‌نجومه‌نى راژه فه‌رمانبه‌ر دابمه‌زرێندرێت.
ئارا ئیبراهیم ئه‌ندامێکى کۆنگره‌ى نه‌ته‌وه‌یى کورد(KNK) ده‌ڵێت ده‌سه‌ڵاتى هه‌رێمى کوردستان به پاساوى لاواز گه‌مارۆى که‌مپى مه‌خوریان داوه‌و ناتوانرێت پێداویستییه سه‌ره‌تاییه‌کان بگه‌یه‌ندرێنه گه‌مپه‌که. که‌مپى مه‌خمور که به که‌مپى(شه‌هید ڕۆسته‌م جودی) ده‌ناسرێت نزیکه‌ى 12 هه‌زار په‌نابه‌رى کوردى باکورى کوردستانى تێدایه‌و زیاتر له سێ مانگه گه‌مارۆ خراوه‌ته سه‌ریان. شۆرش خدر، ئه‌ندامێکى کۆنگره‌ى نه‌ته‌وه‌یى کورد(KNK) له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت" که‌مپى شه‌هید ڕۆسته‌م جودی،زیاتر له دوانزه هه‌زار په‌نابه‌رى کوردانى بکورى تێدا ده‌ژین به‌شێوه‌یه‌ک که له بارودۆخێکى زۆر ناهه‌موار ژیان به‌ڕێ ده‌که‌ن، سه‌ربارى ئه‌وه‌ى حکومه‌تى ناوه‌ند وه‌ک پێویست نه‌یتوانیوه مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ ئه‌م دۆسیه بکات.بێ هه‌ڵوێسته به‌رامبه‌ر ئه‌و بۆردومانانه‌ى له‌لایه‌ن ده‌وڵه‌تى تورکیاوه ده‌کرێت". ناوبراو ئاماژه‌ى به‌وه‌شکرد:" ده‌سه‌ڵاتى هه‌رێمى کوردستانیش به پاساوى لاواز گه‌مارۆیان خستۆته سه‌ر خه‌ڵکه‌که له ژیانى ده‌ره‌وه‌ى که‌مپه‌که‌ى دابڕیون، هاتوچۆ له‌سه‌ر که‌مپه‌که قه‌ده‌غه کردووه ڕێگرى ده‌که‌ن له گه‌یاندنى هاوکاریه مرۆیى و پزیشکییه‌کان". ئه‌و ئه‌ندامه‌ى کۆنگره‌ى نه‌ته‌وه‌یى کورد داواى له به‌رهه‌م ساڵح سه‌رۆک کۆمارى عێراق کرد به ئه‌رکى خۆى هه‌ستێت پارێزگارى له یه‌کێتى خاکى عێراق بکات به‌رامبه‌ر ئه‌و له‌شکرکێشیه‌ى له‌لایه‌ن ده‌وڵه‌تى تورکیاوه ده‌کرێته سه‌ر باشوورى کوردستان و بۆردمانکردنى که‌مپى ڕۆسته‌م جودى له مه‌خمور هه‌ڵوێست وه‌رگرێت. هاوکات هه‌مان داواشى ئاراسته‌ى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستانو په‌رله‌مانتاران و پارت و لایه‌نه سیاسیه‌کان کرد که هه‌ڵوێستى جدى و نه‌ته‌وه‌ییان هه‌بێت تا گه‌مارۆى سه‌ر که‌مپى مه‌خمور کۆتایى پێ بهێندرێت، وتیشى:" یه‌کگرتو و یه‌ک ده‌نگبن له به‌رامبه‌ر پیلانیگێڕى ده‌وڵه‌تى تورکیا، چونکه پیلانه‌کانى ده‌وڵه‌تى تورکیا دژ به هه‌موو پارچه‌کانى کوردستانه،پێویسته ئه‌و له‌شکره‌ى له‌لایه‌ن پارتى یه‌کێتى به‌رامبه‌رى یه‌کیان گرتووه له ده‌ڤه‌رى زینى وه‌رتێ له به‌رامبه‌ر دوژمن به‌کارى بهێنن که ئه‌مه ئامانجى خوێنى شه‌هیدان و داواکارى هه‌موو گه‌لى کورده". دوێنێ سێشه‌ممه 12ى ئایارى 2020 جه‌میل بایک هاوسه‌رۆکى که‌جه‌که ره‌خنه‌ى توندى ئاراسته‌ى پارتى دیموکراتى کوردستان کرد به‌هۆى گه‌مارۆ خستنه سه‌ر که‌مپى په‌نابه‌رانى باکورى کوردستان ده‌گرێت و به "شه‌رمه‌زارییه‌کى گه‌وره" وه‌سفى کرد. جه‌میل بایک هاوسه‌رۆکى کۆما جڤاکێن کوردستان رایگه‌یاند "دانیشتووانى مه‌خمور کوردن، خزمه‌تیان به کورد کردووه، شه‌هیدیان داوه و به‌هایان خوڵقاندووه، چۆن ده‌بێت پارتى به‌رده‌وامى به‌و گه‌مارۆیه بدات، له کاتێکدا مه‌ترسیى ڤایرۆس هه‌یه، هیچ هۆکاریکى نییه، پارتى ناتوانێت ئه‌مه بۆ کورد و مرۆڤایه‌تى ڕوون بکاته‌وه، ئه‌مه هیچ خزمه‌تێک به پارتى و به کورد ناکات، سیاسه‌تى پارتى دژى مه‌خمور شه‌رمه‌زارییه‌کى گه‌وره‌یه". بایک داواشى له پارتى کرد کۆتایى به گه‌مارۆدانى مه‌خمور بهێنێت و وتی: "داوا له پارتى ده‌که‌م که ئه‌م شه‌رمه‌زارییه له‌سه‌ر خۆى و کورد هه‌ڵگرێت، ئه‌گه‌ر پارتى درێژه به‌م سیاسه‌ته بدات زیانى پێده‌گات، چونکه هه‌موو که‌سێک دژى ئه‌م سیاسه‌ته‌یه، گه‌لى کورد شتێک که خزمه‌تى نه‌کات قبوڵى ناکات، دژى ده‌وه‌ستێت و ده‌یوه‌ستێنێته‌وه، بۆیه ده‌ڵێم؛ پێویسته پارتى کۆتایى به‌و سیاسه‌ته هه‌م له وه‌رتێ و هه‌م له مه‌خمور بێنێت".
شاناز حه‌سه‌ن وته‌بێژى ته‌ندروستى هه‌رێم رایگه‌یاند له‌ئێستادا مه‌ترسى ڤایرۆسى کۆرۆنا وه‌کو خۆى به‌رده‌وه‌مه و پێویسته رێکاره‌کان له‌لایه‌ن هاوڵاتیانه‌وه له‌سه‌ر ئاستى تاکه‌که‌سى زۆر گرنگى پێبدرێت. محه‌مه‌د قادر، وته‌بێژى ته‌ندروستى هه‌رێم له چاوپێکه‌تونه‌که‌ى له‌گه‌ڵ هاوڵاتى زۆر جه‌ختى له‌وه‌کرده‌وه نابێت له خۆپارێزى و رینماییه‌کان سارد بینه‌وه و ئاماژه‌ى بۆ ئه‌وه‌ش کرد له‌ماوه‌یه‌کى کورتدا هاتوچۆى نێوان شاره‌کانى هه‌رێم و عێراق ئاسایى ده‌کرێته‌وه. محه‌مه‌د قادر، وته‌بێژى ته‌ندروستى هه‌رێم له لێدوانێکدا به سایتى هاوڵاتى وت"له‌ئێستادا مه‌ترسى ڤایرۆسى کۆرۆنا وه‌کو خۆى به‌رده‌وه‌مه و پێویسته رێکاره‌کان له‌لایه‌ن هاوڵاتیانه‌وه له‌سه‌ر ئاستى تاکه‌که‌سى زۆر گرنگى پێبدرێت هه‌ربۆیه ئێستا ناتوانێت قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆى ته‌واوى هه‌ڵگیرێت و ده‌شتوانیین بلێن تائێستا سه‌رکه‌وتوو بوین، به‌ڵام نازانین داهاتوو چۆن ده‌بێت و بۆیه نابێت هیچ کات ساردبونه‌وه‌مان پێوه دیاربێت به‌رامبه‌ر رێنماییه‌کان و رێکاره‌کانى خۆپارێزى". له ئێستاشدا زۆرهاوڵاتى هه‌رێمى کوردستان ماون و له‌ده‌ره‌وه‌ى وڵاتن، به‌هۆى قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆوه نه‌یانتوانیوه بگه‌رێنه‌وه بۆیه حکومه‌تى هه‌رێى کوردستان بۆ گه‌رانه‌وه‌ى ئه‌و هاوڵاتیانه به‌رده‌وامه و تائێستا 800که‌س گه‌رێنراونه‌ته‌وه. وته‌بێژى ته‌ندروستى وتیشى" هه‌موو ئه‌و که‌سانه‌ى تائێستاش هاوڵاتى هه‌رێمن و له‌ده‌ره‌وه‌ن به‌هاوکارى حکومه‌ت و فه‌رمانگه په‌یوه‌ندیداره‌کان ده‌گه‌رێندرێنه‌وه و له فرۆکه‌خانه‌کان وه‌رده‌گیرێن و پشکنینیان بۆ ده‌کرێت و بۆماوه‌ى 14 رۆژ که‌ره‌نتین ده‌کرێن و دواتر دوباره پشکنینیان بۆ ده‌کرێت و له‌ته‌ندروستیان دڵنیا ده‌بینه‌وه ئه‌و کات تێکه‌ڵ به کۆمه‌ڵگا ده‌بن". له‌دواى لابردنى قه‌ده‌غه‌ى هاتوچۆوه‌و کردنه‌وه‌ى به‌شێکى زۆرى دوکان و بازاڕه‌کان به‌رده‌وام لیژنه‌کانى قایمقامیه‌ت و لیژنه‌کانى سه‌ر به وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى له‌سه‌ردانى شوێنه‌کاندان بۆ چاودێرى و جێبه‌جێکردنى رێکاره‌کانى خۆپارێزى. محه‌مه‌د قادر، ئه‌وه‌شى ئاشکراکرد "به‌رده‌وام لیژنه‌کانى پشکنین و به‌دواداچون وه‌زاره‌ت و لیژنه هاوبه‌شه‌کانى قایمقامیه‌تى شاره‌کان هه‌مویان به‌رده‌وام له پکشنین به‌رده‌وامن به‌پێى ئه‌و شوێنانه‌ى کارى تێداده‌کرێت و هه‌ر شوێنێک به‌پێى کاره جیاوازه‌کان لیژنه‌ى تایبه‌تمه‌ندى هه‌یه و چاودێرى ده‌که‌ن هه‌رکاتێک رینماییه‌کانى جێبه‌جێنه‌کرد روبه‌روى سزاى یاسایى ده‌بنه‌وه". وته‌بێژى ته‌ندروستى جه‌ختى له‌وه‌شکرده‌وه مه‌به‌ست له‌و ده‌سته‌واژه‌یه‌ى که به‌کارهاتووه له‌لایه‌ن وه‌زاره‌تى ته‌ندروستیه‌وه" توشبووى ڤایرۆسى کۆرۆنا له هه‌رێم نه‌ماوه" ماناى ئه‌وه‌نییه مه‌ترسى ڤایرۆسه‌که نه‌ماوه چونکه ئه‌م په‌تایه له‌هه‌موو جیهان بونى هه‌یه و مه‌ترسیه‌که‌ى هه‌ر به‌رده‌وامه و رۆژانه حاڵه‌تى نوێى توشبون و مردن تۆمار ده‌کرێت بۆیه ناتونرێت بایه‌خى پێنه‌درێت و مه‌ترسیه‌که‌ى پشگوێخرێت". له‌ماوه‌ى زیاتر له هه‌فته‌یه‌که هه‌واڵى بڵاوبونه‌وه‌ى ڤایرۆسێکى نوێ له هه‌ندێک وڵات له میدیداکان بڵاوده‌بێته‌وه، وه‌ک ئه‌مریکا که باس ده‌کرێت تائێستا 85منداڵ توشى ڤایرۆسه بووه و زیاتر ئه‌وه توشى که پێشتر ڤایرۆسى کۆرۆنایان گرتووه و چاکبونه‌ته‌وه یاخود له وڵاتى چین له ناوه‌ندى بڵاوبنه‌وه‌ى ڤایرۆسى کۆرنابوو، باس له سه‌رهه‌ڵدانى ڤایرۆسێکى نوێ ده‌کرێت . وته‌بێژه‌که‌ى وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى وتیشى" تائێستا ده‌رباره‌ى بونى ڤایرۆسێکى نوێ له‌هه‌ندێک وڵات که باس ده‌کرێت هیچ زانیارى زانستى و باوه‌رپێکراو نییه، ته‌نیا له‌میدیاکانه‌وه باس ده‌کرێت، و بۆیه زانیارى تازه و باوه‌رێپێکراوم ده‌ست نه‌که‌وتووه". هاوکات پێش 10ئایارى2020 فرسه‌ت سۆفى، پارێزگارى هه‌ولێر پێشنیارى کرد هاتوچۆى نێوان شاره‌کان بکرێته‌وه. محه‌مه‌د قادر ئه‌وه‌شى رونکرده‌وه"وه‌ک وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى زۆر جه‌خت له‌سه‌ر سنوردارکردنى هه‌موو جۆره به‌رکه‌وتنێک ده‌که‌ینه‌وه له‌ناو شاره‌کان، وه له‌نێوان شاره‌کانیشدا له‌به‌ر ئه‌وه‌ى به‌شێک له پارێزگاره‌کانى باشور تاراده‌یه‌ک رێکار و رێنماییه‌کانیان جیاوازه له‌وانه‌ى هه‌رێمى کوردستان بۆیه ئێمه نامانه‌وێت راسته‌وخۆ به‌رکه‌وتنمان هه‌بێت و تا ئه‌و کاته‌ى ژیان له‌هه‌موو جیهاندا ئاسایى ده‌بێته‌وه، وتا دڵنیا ده‌بین زیاتر و له‌وانه‌شه له‌ماوه‌یه‌کى کورتى داهاتوودا بریارى کردنه‌وه‌ى هاتوچۆى نێوان شاره‌کانیش بکه‌وێته بوارى جێبه‌جێکردنه‌وه و ده‌وه‌ستێته سه‌ر بارودۆخى ڤایرۆسى کۆرۆنا له ناوچانه‌دا". ،
ئارا ئیبراهیم دوو په‌رله‌مانتارى بزوتنه‌وه‌ى گۆڕان و یه‌کگرتووى ئیسلامى ره‌خنه له سه‌رۆکایه‌تى هه‌رێم ده‌گرن سه‌ره‌راى چه‌ندین کۆبونه‌وه له‌نێوان لایه‌نه‌کانى(پارتى، یه‌کێتى، گۆڕان، کۆمه‌ڵ، یه‌کگرتوو) هیچ پۆستێک نه‌دراوه به لایه‌نه‌کانى ده‌ره‌وه‌ى پارتى و یه‌کێتى. 7ى ئایارى 2020 په‌رله‌مانى عێراق متمانه‌ى به‌خشى به مسته‌فا کازمى سه‌رۆک وه‌زیرانى نوێى عێراق و 15 وه‌زیر، وه‌زاره‌ته‌کانى نه‌وت و ده‌ره‌وه ده‌نگدان له‌سه‌ریان دواخراو و چه‌ند وه‌زاره‌تى دیکه ده‌نگى پێ,یستیان نه‌هێنا که دادو بازرگانى و کۆچ و کۆچبه‌ران و گه‌شتوگوزار بووه. به‌پێى به‌دواداچونه‌کانى هاوڵاتى، پارتى دوو کاندیدى هه‌یه بۆ وه‌زاره‌تى ده‌ره‌وه‌ى عێراق( فوئاد حوسێن ئه‌گه‌ر سه‌رى نه‌گرت، سه‌یوان بارزانى برازاى مه‌سعود بارزانى سه‌رۆکى پارتى، یه‌کێتى نیشتمانى خالید شوانى کاندید کردووه بۆ وه‌زاره‌تى دادو که‌رکوکییه‌کانیش کاندیدى دیکه‌یان ئاماده کردووه بۆ ئه‌و پۆسته). جه‌مال کۆچه‌ر، سه‌رۆکى فراکسیۆنى یه‌کگرتوو له په‌رله‌مانى عێراق له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت" پارتى و یه‌کێتى له به‌غدا به جیا گفتوگۆیان له‌گه‌ڵ مسته‌فا کازمى و لایه‌نه‌کانى ێراق کردو هه‌ریه‌که‌و بۆ خۆى تا پشکى خۆى وه‌ربگرێت، هیچ حسابێکیان بۆ لایه‌نه‌کانى گۆران و کۆمه‌ڵ و یه‌کگرتوو نه‌کردووه". ناوبراو ئاماژه‌ى به‌وه‌شکرد، ئه‌و کۆبونه‌وانه‌ى له‌سه‌رۆکایه‌تى هه‌رێم ئه‌نجام دران بۆ یه‌کریزى و یه‌ک هه‌ڵوێستى له‌به‌رانبه‌ر به‌غدا بۆ ئه‌وه بووه که هه‌موو لایه‌نه‌کان به‌پێى ئیستحقاقى خۆیان پۆست وه‌ربگرن له‌پێناو خزمه‌تکردنى خه‌ڵک، وتیشى:" پارتى و یه‌کێتى به‌ئێستاشه‌وه بۆ خۆیان هه‌وڵیانداوه‌و له‌سه‌ر پرسى پۆسته‌کان هیچ په‌یوه‌ندیه‌کیان به لایه‌نه‌کانى دیکه‌وه نه‌کردووه". جه‌مال کۆچه‌ر جه‌ختى له‌وه‌شکرده‌وه ته‌نانه‌ت بۆ ده‌نگدان به کابینه‌که‌ى مسته‌فا کازمى، سه‌رکۆ وه‌زیرانى نوێى عێراق پارتى ته‌نها ته‌له‌فونێکیان بۆ سه‌رکردایه‌تى یه‌کگرتوو کردووه‌و که بزانن بۆچونیان چییه له‌سه‌ر کازمى" هیچ شتێکى دیکه‌یان نه‌وتووه". سه‌رۆکى فراکسیۆنى یه‌کگرتوو ئه‌وه‌شى دووپاتکرده‌وه، "ئه‌م حسابنه‌کردنه" بۆ لایه‌نه‌کانى ده‌ره‌وه‌ى پارتى و یه‌کێتى زه‌ره‌ر له یه‌کریزى و ته‌بایى نێوان لایه‌نه‌کان ده‌دات له به‌غداو کاریگه‌رى له‌سه‌ر پرسى کورد ده‌بێت، وتیشى:" ئێمه به‌هه‌موو توانامانه‌وه به‌رگریمان له مافه‌کانى گه‌لى کورد کردووه له پرسى بودجه‌و داراییى و ئیستحقاقى گه‌لى کورد له په‌رله‌مانى عێراق، به‌ڵام پارتى و یه‌کێتى بۆ خۆیان پۆستیان وه‌رگرتووه". له‌پێش راسپاردنى مسته‌فا کازمى بۆ سه‌رۆک وه‌زیرانى عێراق، پێشتر له مانگى شوباتى 2020 ئه‌وکاته‌ى محه‌مه‌د تۆفیق عه‌لاوى له‌لایه‌ن به‌رهه‌م ساڵح سه‌رۆک کۆمارى عێراق راسپێردرا بۆ پێکهێنانى حکومه‌تى عێراق و دواتر شکستى هێنا، سه‌رۆکایه‌تى هه‌رێمى کوردستان له‌گه‌ڵ لایه‌نه‌کانى(پارتى، یه‌کێتى، گۆران، کۆمه‌ڵ، یه‌کگرتوو) به‌ئاماده‌بونى جێگرانى سه‌رۆکى هه‌رێم کۆبونه‌وه‌یان ئه‌نجامدا و ره‌شنوسێک ئاماده کرا تا به‌پێى ئیستحقاقى لایه‌نه‌کان پۆسته‌کانى به‌غدا دابه‌ش بکرێت. پارتى له په‌رله‌مانى عێراق 25 کورسى و یه‌کێتى 18 و گۆڕان 5 و کۆمه‌ڵ 2 و یه‌کگرتوو 2 کورسیان له په‌رله‌مانى عێراقدا هه‌یه. جه‌مال کۆچه‌ر وتیشى:" ئێمه ده‌زانین له دابه‌شکردنى پۆسته‌کانى به‌غدا مه‌رج نییه یه‌ک که‌سى ناو حزبه‌کانى پارتى یا یه‌کێتى بتوانن بریار بده‌ن، ره‌نگه ئه‌و خواسته‌ى سه‌رۆکى هه‌رێم هه‌یبووه بۆ دابه‌شکردنى پۆسته‌کان و ئیستحقاقى لایه‌نه‌کان هه‌موو بریاره‌کان له‌ناو حزبه‌که‌یدا لاى ئه‌و نه‌بێت". په‌رله‌مانتارێکى بزوتنه‌وه‌ى گۆڕان ده‌ڵێت پێشتر دژى ئه‌وه بووه گۆران به‌شدارى کۆبونه‌وه‌کانى سه‌رۆکایه‌تى هه‌رێم بکات، چونکه ده‌یزانى ئه‌نجامه‌که‌ى به‌م شێوه‌یه‌ى ئێستا ده‌بێت. کاوه محه‌مه‌د، ئه‌ندامى فراکسیۆنى گۆڕان له په‌رله‌مانى عێراق له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت"پارتى یه‌کریزى ته‌نها وه‌کو دیکۆرو دروشم ده‌وێت، یه‌کریزى لاى ئه‌وان ئه‌وه‌یه که ببیته پاشکۆى ئه‌و ئه‌وان چیان وت ئه‌وه جێبه‌جێى بکه‌یت و ببیت به داش دامه‌ى ئه‌و، بۆیه ئه‌و بۆچونه‌مان له‌گه‌ڵ براده‌رانى خۆشمان له‌ناو گۆران باسکردووه که هه‌ڵه‌یه‌کى گه‌وره‌یه له کۆبونه‌وه‌ى سه‌رۆکایه‌تى هه‌رێم به‌شدار بین و ببین به به‌شێک له‌و سینارۆیو نمایشه‌وه ده‌یه‌وێت به‌ناوى هه‌موو لایه‌نه‌کانه‌وه بچێت دانوساندن بکات له‌به‌غدا". هه‌روه‌ها وتیشى:" پارتى له‌دانوساندنه‌کانیدا له‌گه‌ڵ به‌غدا به‌ناوى کورده‌وه ده‌چێت، به‌ڵام ته‌نها له‌به‌رژه‌وه‌ندى حزبه‌که‌ى کار ده‌کات و پۆسته‌کان بۆ خۆى وه‌رده‌گرێت، ئه‌مه‌ش زه‌ره‌رێکى گه‌وره‌ى داوه له پێگه‌ى کورد و لاوازى کردووه، له‌جیاتى ئه‌وه‌ى شه‌ر له‌سه‌ر مافه ده‌ستورییه‌کانى کورد بکه‌ین، به‌ڵام به‌داخه‌وه بۆته شه‌رو ململانێ له‌سه‌ر پۆسته‌کان و به‌و هۆیه‌وه کورد له چوار وه‌زاره‌ته‌وه ته‌نها سێ وه‌زاره‌تى بۆ دیارى کرا". کاوه محه‌مه‌د پێشیوابوو ئه‌و کۆبونه‌وانه‌ى سه‌رۆکایه‌تى هه‌رێم ئه‌نجامیدا،"یاریکردن و ئیستغلال کردن بووه به لایه‌نه‌کانى گۆران و کۆمه‌ڵ و یه‌کگرتوو ،بۆیه دژى ئه‌وه‌بووم که گۆران به‌شدارى کردووه".
ئارا ئیبراهیم سکرتێرى په‌رله‌مانى کوردستان رایگه‌یاند رۆژى دووشه‌ممه کۆبونه‌وه‌ى په‌رله‌مان به‌ڕێوه‌ناچێت و سه‌رۆکى په‌رله‌مان له سلێمانییه، ده‌شڵێت:" سۆران عومه‌ر بۆ خۆى به‌شدارى نوسینه‌وه‌ى په‌یره‌وى ناوخۆى کردووه‌و به‌پێمادده‌ى 24 له‌و په‌یره‌وه ده‌توانێت به‌شدارى دانیشته‌کانى په‌رله‌مان بکات". رۆژی رابردوو، مونا قاهوەچی سكرتێری پەرلەمانی كوردستان لە كۆنگره‌یه‌كی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند" رۆژی دووشەممە پەڕلەمانی كوردستان كۆبوونەوەی ئاسایی خۆی ساز دەكات و میوانداری وەزیری تەندروستی دەكات". مونا قه‌هوه‌چى، سکرتێرى په‌رله‌مانى کوردستان له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت" سبه‌ینێ دووشه‌ممه 11ى ئازار کۆبونه‌وه‌ى په‌رله‌مان به‌رێوه‌ناچێت، سه‌رۆکى په‌رله‌مان له سلێمانییه‌و کۆبونه‌وه‌ى سه‌رکردایه‌تى یه‌کێتى هه‌بووه، هه‌رکات کۆبونه‌وه ئه‌نجام بدرێت رایده‌گه‌یه‌نین". رۆژى 7ى ئازارى 2020 به‌ده‌نگى په‌رله‌مانتارانى فراکسیۆنى پارتى(45) کورسى و که‌میایه‌تییه‌کانى مه‌سیحى و تورکمان و ئه‌رمه‌ن(11) کورسى ده‌نگى 1 کورسى لیستى سه‌رده‌م پارێزبه‌ندى له‌سۆران عومه‌ر، په‌رله‌مانتارى کۆمه‌ڵى ئیسلامى هه‌ڵگیراو فراکسیۆنه‌کانى یه‌کێتى و گۆڕان و کۆمه‌ڵ و نه‌وه‌ى نوێى و ئازادى و یه‌کگرتوو بایکۆتیان کرد که 53 کورسى په‌رله‌مانین. قه‌هوه‌چى ده‌شڵێت هه‌ڵگرتنى پارێزبه‌ندى له‌سه‌ر سۆران عومه‌ر، په‌رله‌مانتارى کۆمه‌ڵ به‌پێى مادده‌ى 24 بووه له په‌یره‌وى ناوخۆى په‌رله‌مان بووه، وتیشى:" سۆران عومه‌ر ئه‌ندامى لیژنه‌ى نوسینه‌وه‌ى په‌یره‌وى ناوخۆى په‌رله‌مان بووه‌و به‌پێى په‌یره‌وه‌که دواى هه‌ڵگرتنى پارێزبه‌ندى، هه‌ر په‌رله‌مانتاره‌و ده‌توانێت به‌شدارى دانیشتنه‌کانى په‌رله‌مان و به‌دواداچونه‌کان بکات وه‌ک هه‌ر په‌رله‌مانتارێکى دیکه". مونا قه‌هوه‌چى وتیشى:" سۆران عومه‌ر ده‌بێت بچێته دادگا له‌سه‌ر ئه‌و سکاڵایه‌ى که له‌لایه‌ن داواکارى گشتییه‌وه له‌سه‌رى هه‌یه‌تى، دواى یه‌کلاکردنه‌وه‌ى دۆسیه‌که پارێزبه‌ندى په‌رله‌مانتارى پێ ده‌درێته‌وه". ده‌رباره‌ى ئه‌وه‌ى هاوڵاتیانى کوردستان گله‌یى زۆر له ده‌سته‌ى سه‌رۆکایه‌تى په‌رله‌مان ده‌که‌ن که به‌دواداچون بۆ بژێوى ژیانى هاوڵاتیان و دواکه‌وتنى موچه ناکه‌ن، سکرتێرى په‌رله‌مانى کوردستان وتى:" وه‌فدى حکومه‌تى هه‌رێم پێش چونه‌وه‌یان بۆ به‌غدا له‌گه‌ڵ ده‌سته‌ى سه‌رۆکایه‌تى په‌رله‌مان کۆبونه‌ته‌وه‌و سه‌رجه‌م پرسى دارایى نێوان هه‌ردوولایان باس کردووه‌و باسى دۆخى دارایى حکومه‌تى هه‌رێمیان کردووه، چاوه‌رێین ئه‌و وه‌فده جارێکى دیکه پاش گه‌یشتن به‌رێککه‌وتن له‌گه‌ڵ به‌غدا له‌گه‌ڵیان کۆببینه‌وه". مونا قه‌هوه‌چى، جه‌ختى له‌وه‌شکرده‌وه که سه‌رۆکایه‌تى په‌رله‌مان گرنگى و ئه‌وله‌ویه‌ت ده‌دات به دۆخى ژیانى هاوڵاتیان و هه‌ر شتێک له‌تواناى ده‌سته‌ى سه‌رۆکایه‌تى په‌رله‌ماندا بێت کردوویه‌تى و ده‌یکات.
شاناز حه‌سه‌ن وته‌بێژى پارێزگارى هه‌ولێر رایگه‌یاند پارێزگار پێشنیارى کردووه هاتوچۆ له هه‌ولێر بۆ هه‌موو شاره‌کانى هه‌رێم و عێراق ئاسای بکرێته‌وه. بڕیارە ئەمڕۆ وەزارەتی ناوخۆی هەرێم بڕیار لەسەر درێژکردنەوەی ماوەی قەدەغەی هاتوچۆ بدات، پارێزگاری هه‌ولێریش رایگه‌یاندووه كه پێشنیازی هه‌ڵگرتنی قه‌ده‌غه‌ی هاتوچۆی نێوان شاره‌كانیان كردووه. به‌یار فاتح، وته‌بێژى پارێزگارى هه‌ولێر، له لێدوانێکدا به سایتى هاوڵاتى وت" فرسه‌ت سۆفى، پارێزگارى هه‌ولێر پێشنیارى کردووه هاتوچۆى نێوان شاره‌کان ئاسایى بکرێته‌وه". به‌یار فاتح، باسى له‌وه‌شکرد" توشبویه‌کى که‌م له پارێزگاى هه‌ولێردا ماوه و رۆژانه چاکده‌بنه‌وه و ده‌گه‌رێنه‌وه ماڵه‌وه". وته‌بێژى پارێزگارى هه‌ولێر وتیشى" پێشنیارمان کردووه هاتوچۆى نێوان شاره‌کانى هه‌رێم و شاره‌کانى عێراقیش هه‌مووى بکرێته‌وه و سه‌رجه‌م رێگاکان به روى هاتوچۆ و هاوڵاتیاندا بکرێته‌وه". هه‌روه‌ها جه‌ختى له‌وه‌ش کرده‌وه" ئه‌مرۆ وه‌زاره‌تى ناوخۆ بریارى تازه ده‌دات و زۆر پێشنیارى نوێ له‌به‌ر ده‌ستدایه و کارى له‌سه‌ر ده‌کرێت". ئەمڕۆ یەکشەممە 10ی ئایاری 2020، کاتژمێر 12ی شەو، دوای هەشت قۆناغی نوێکردنەوەی، ماوەی قەدەغەی هاتوچۆ کۆتایی دێت و تا ئێستاش هیچ بڕیارێکیش بۆ درێژکردنەوەی نەدراوە. لە چەند رۆژی رابردوودا، ئەنجومەنی وەزیران بڕیاریدا، سەرجەم فەرمانگەکانی حکومەت لە رۆژی 11ی ئایارەوە، بە مەرجی خۆپارێزی و رێکاری تەندروستییەوە، دەست بە دەوام بکەنەوە. هاوکات، وەزارەتی ئەوقافی هەرێمیش بڕیاریدا، لە رۆژی 11ی ئایارەوە دەرگای مزگەوتەکان بە رووی نوێژخوێناندا بکرێنەوە. قەدەغەی هاتوچۆ لە 14ی مانگی ئازارەوە لە پارێزگاکانی سلێمانی و هەولێر راگەیەندرا، و دواتر پارێزگاکانی دیکەی گرتەوە، لەوکاتەشەوە هەشت جار قەدەغەی هاتوچۆ درێژکراوەتەوە.
