پەرلەمانی عێراق گفتوگۆ لەسەر تێچوی بەرهەمهێنان و گواستنەوەی نەوتی هەرێم دەكات

هاوڵاتی بۆ رۆژی دووەم ھێرشی سوپای ئیسرائیل بۆ سەر کەمپی جنین لە فەڵەستین بەردەوامە، ژمارەی کوژراوەکانیش بۆ ١٠ کەس بەرزبووەوە. مانگی سووری فەڵەستینی بڵاویکردەوە، تەرمێکیان لە شەقامی حەیفا لە جنین دۆزیووەتەوە، بەوەش ژمارەی کوژراوەکان بۆ ١٠ کەس بەرزبووەتەوە، ھاوکات وەزارەتی تەندروستیی فەڵەستین، کوژرانی ١٠ کەسی پشتڕاستکردەوە و رایگەیاند، ١٠٠ کەس بەھۆی گرژییەکانەوە برینداربوون، کە برینی ٢٠ کەسیان سەختە. ھاوکات سوپای ئیسرائیل بۆ رۆژی دووەم بەردەوامە لە ھەڵمەتەکانی لە کەمپی جنین و ھێزی سەربازیی زیاتری رەوانەی کەمپەکە کردووە، ئاماژەی بەوەشکرد، ھەڵمەتەکانیان لە کەمپی جنین بەردەوام دەبن، تاکو ئەو ئامانجەی ھەیانە بەدەستی دەھێنن، سوپای ئیسرائیل دەشڵێت، لە کەمپی جنین پێنج تاقیگەی دروستکردنی بۆمبی چێندراویان ئاشکراکردووە، ئێستاش بۆ ٣٥٠ چەکداری فەڵەستینی دەگەڕێن، کە ١٦٠ کەسیان لەناو کەمپی جنیندان.

بەرپرسانی تەندروستیی ئێران رایدەگەیەنن ساڵانە زیاتر لە یەک ملیۆن گەشتیار بە مەبەستی چارەسەریی تەندروستیی رو لە وڵاتەکە دەکەن و داهاتەکەشی زیاترە لە یەک ملیارد دۆلارە. محەمەدحسێن نیکنام، راوێژکاری وەزیری تەندروستیی ئێران رایگەیاند؛ ساڵانە زیاتر لە یەک ملیۆن کەس لە وڵاتانی جیهانەوە سەردانی ئێران دەکەن بە مەبەستی چارەسەریی تەندروستیی کە زۆربەیان لە وڵاتانی دراوسێن. بە وتەی نیکنام بەهۆی کەمیی نرخەکان و ئاستی گونجاوی خزمەتگوزارییە تەندروستیی و پزیشکییەکان، ژمارەیەکی زۆر لە هاوڵاتییانی وڵاتانی دراوسێی وەک گەشتی تەندروستیی رو لە ئێران دەکەن بۆیە پلان هەیە ئاسانکاریی بکرێت بۆ ئەوەی لانیکەم لە ساڵێکدا شەش ملیۆن کەس بە مەبەستی چارەسەریی تەندروستیی رو لە وڵاتەکە بکەن. لە لایەکی دیکەوە دیاکۆ عەباسی، سەرۆکی ئەنجومەنی گەشتیاریی تەندروستیی رایگەیاند؛ ژمارەی ئەو گەشتیارانەی کە پێش سەردەمی بڵاوبونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنا رویان لە ئێران کردوە زۆر زیاتر بوە لە ئێستا و داهاتی ساڵانەشی یەک ملیارد و 100 ملیۆن دۆلار بوە کە بۆ 700 ملیۆن تا 800 ملیۆن دۆلار کەمی کردوە. عەباسی وتویەتی: زۆربەی ئەو کەسانەی بە مەبەستی تەندروستیی رو لە ئێران دەکەن هاوڵاتییانی عێراق، ئەفغانستان و عۆمان-ن.

بەرپرسێکی ئێران ئاشکرای دەکات ئەو هارد و سێرڤێرانەی حکومەتی ئەڵبانیا لە کامپی موجاهیدینی خەلق دەستی بەسەردا گیراوە رادەستی کۆماری ئیسلامی کراوە. سپێهر خەلەجی، سەرۆکی ئەنجومەنی راگەیاندنی حکومەتی ئێران لە تویتەر بڵاوی کردەوە؛ ژمارەیەک لەو هارد دیسکی کۆمپیوتەر و سێرڤێرانەی کە لە (کامپی ئەشرەفی 3)ی رێکخراوی موجاهیدینی خەلقی ئێران لە وڵاتی ئەڵبانیا دەستی بەسەردا گیراوە رادەستی کۆماری ئیسلامی کراوە. بە وتەی ئەو بەرپرسەی کۆماری ئیسلامی، لە ئێستادا سەرقاڵی بەدەستهێنانەوەی ئەو زانیارییە نهێنییانەن کە پێشتر لە هاردەکان و سێرڤێرەکانی موجاهیدین سڕاونەتەوە و بەوەش زانیاریی گرنگ و کاری نهێنی و رێکخستنی ئەو رێکخراوە نەیارە ئاشکرا دەبێت. لە ماوەی رابردودا دەیان هێرشی ئەلیکترۆنی لە لایەن گروپێکەوە بە ناوی (سەرهەڵدان تا روخان) کە سەر بە رێکخراوی موجاهیدینی خەلقی ئێران بو کرایە سەر دامەزراوە فەرمییەکانی ئێران و زانیارییە نهێنییەکانی سوپای پاسداران و بەڵگەنامەکانی کۆماری ئیسلامی بڵاو کرایەوە. رۆژی 20ی مانگی رابردو پۆلیسی وڵاتی ئەڵبانیا دەستی بە پشکنینی کامپی (ئەشرەفی 3 ) لە شاری تیرانا-ی پایتەختی وڵاتەکەی کرد و موجاهیدین رایگەیاند بەهۆی هێرشی پۆلیس بۆسەر کامپەکەیان ئەندامێکیان کوژراوە.    

هاوڵاتی محممەد شیاع سوودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق سکاڵای یاسایی دژی 12 ماددەی یاسای بودجە تۆمار کرد. سەرۆکوەزیرانی عێراق تانەی لە 12 ماددەی یاسای بودجەی گشتیی (2023، 2024، 2025) داوە و داوا لە دادگای باڵای فیدراڵی دەکات، بە فەرمانێک جێبەجێکردنی ئەو ماددە یاساییانەی بودجە بوەستێندرێت، تاکاتی بڕیاردان لەسەر دەستووریبوونی 12 ماددەکە. له‌ تانه‌كاندا هاتووه‌: زۆرێك له‌ بڕگه‌ و مادده‌كانی ناو یاسای بودجه‌، كه‌ دوای ره‌وانه‌كردنی له‌ حكومه‌ته‌وه‌ بۆ په‌رله‌مان، له‌لایه‌ن لیژنه‌ی داراییه‌وه‌ ده‌ستكاریكراون، به‌شێوه‌یه‌ك، كه‌ له‌گه‌ڵ یاسا و ده‌ستووری هه‌میشه‌یی یه‌كناگرێته‌وه‌ و له‌ زۆرێك له‌ بڕگه‌كاندا ده‌سه‌ڵاته‌كانی حكومه‌ت بچووككراونه‌ته‌وه‌ و له‌ به‌رامبه‌ر پارێزگاكان هیچ به‌هایه‌ك بۆ وه‌زاره‌ته‌كان دانه‌نراوه‌ و له‌ به‌شێك له‌ مادده‌كانیش هه‌موو ده‌سه‌ڵاته‌كان به‌ په‌رله‌مان دراون و هیچ رۆڵێك بۆ حكومه‌ت نه‌هێڵراوه‌ته‌وه‌. به‌گوێره‌ی نووسراوێکی دادگای فیدراڵی، دادگای فیدراڵ بڕیاری داوه‌، هه‌ریه‌ك له‌ مادده‌كانی (دوو، شازده‌، بیست، بیست و هه‌شت، په‌نجاوحه‌فت، شه‌ست و دوو، شه‌ست و سێ، شه‌ست و پێنج، حه‌فتا، حه‌فتا و یه‌ك، حه‌فتا و دوو و حه‌فتاو پێنج) كاریان پێنه‌كرێت، تا ئه‌وكاته‌ی دادگا تانه‌كانی سه‌ر ئه‌و ماددانه‌ یه‌كلایی ده‌كاته‌وه‌ دوای مشتومڕێكی زۆر و ئاڵۆزییەكی زۆری هێزە سیاسییەكان و پێكهاتەكانی عێراق، دواجار لە ڕۆژی ١١ی حوزایراندا پرۆژە یاسای بودجەی سێ ساڵی داهاتووی عێراق لە لایەن پەرلەمانەوە پەسەند كرا، لە ڕۆژنامەی وەقائع عێراق بڵاو كرایەوە، دوای پەسەندكردنی بودجە حكومەت چەند تێبینیەكی هەبوو لە سەر هەندێك بڕگە. سەرچاوەیەكی حكومی بە میدیا عێراقییەكانی ڕاگەیاند، ئەمڕۆ محەمەد شیاع سودانی سەرۆك وەزیرانی عێراق تانەیەكی پێشكەش بە دادگای باڵای فیدراڵی كردووە، لە دژی  كۆمەڵێك بڕگەی یاسای بودجە. سودانی لە سکاڵاکەیدا داوایشی کردووە، داواكاریی لە دادگا كراوە بڕیار دەربكات، بۆ ڕاگرتنی جێبەجێكردنی ئەو ماددانە، تا ئەو كاتەی بڕیار لە دەستووریبوونی ئەو تانەیە سەبارەت بەو ماددانە دەدات. دوای ئەوەی یاسای بودجەی سێ ساڵی داهاتوو لە ڕۆژنامەی وەقائع بڵاو كرایەوە، ڕەوانەوەی وەزارەتی دارایی كراوە بۆ ئەوەی كار بكات، بۆ تەرخانكردنی دارایی بۆ سەرجەم ئەو بڕگەو ماددانەی كە پەرلەمان دەنگی لەسەر داوە.

هاوڵاتی پەرلەمانتارێکی پارتی چەپی سەوز رایگەیاند، ئەمساڵ 26 کەس لە زیندانەکانی تورکیادا گیانیان لەدەستداوە کە ژمارەیەکیان سزاکانیان تەواویش بووە. عەمەر فاروق گەرگەریئۆغلۆ پەرلەمانتاری پارتی چەپی سەوز لە پارێزگای کۆجائەلی لە تۆمارێکی ڤیدیۆییدا ئاماژەی بە فشارەکانی نێو زیندانەکانی تورکیا کرد و رایگەیاند، لە شەش مانگی سەرەتای ئەمساڵدا، 26 زیندانی سیاسی گیانیان لەدەستداوە کە 11 کەسیان پێشتر زانراوە نەخۆشی مەترسیداریان هەیە. گەرگوریئۆغلۆ باسی ئەوەشی کرد کە بەرپرسانی حکومەت باس لەوە دەکەن کە ژمارەیەک لەو زیندانیانە خۆیان کوشتووە، بەڵام ئەمە نیشانەیەکی پرسیارە لای ئەوان، چۆنکە لە بارودۆخی زینداندا زەحمەتە کەس خۆکوژی بکات. پەرلەمانتارەکەی پارتی چەپی سەوز دەڵێت، " بەشێک لە زیندانیان نازانرێت کە چۆن گیانیان لەدەستداوە، لە کاتێکدا کە کامێرای چاودێری لەنێو زیندانەکەدا هەیە. ئێمەش ئەم زانیاریانە لە پارێزەران و خانەوادەی زیندانیان وەردەگرین."

ناوەندێكی پزیشکی پارێزگای هورموزگان لە ئێران رایدەگەیەنێت ژمارەیەکی زۆر لەو هاوژینانەی منداڵیان نابێت لە پارێزگاکە دەستنیشان کراون و هەوڵی چارەسەرکردنیان دەدرێت. ناوەندی تەندروستیە سەر بە زانکۆی پزیشکی پارێزگای هورموزگان لە باشوری ئێران بڵاوی کردوەتەوە تەنها لەو پارێزگایە 12 هەزار و 936 هاوژین هەیە کە توانای منداڵبون یان وەچەخستنەوەیان نییە. عەبدولجەبار زاکری، جێگری تەندروستیی زانکۆی پزیشکی هورموزگان رایگەیاندوە؛ لە سێ ئاستدا هەوڵی چارەسەرکردنی ئەو هاوژینانە دەدرێت بە مەبەستی چارەسەرکردنی نەزۆکیی. بە وتەی ئەو هەوڵ دەدرێت لە چوارچێوەی پلانی گەنجبونەوەی ئێران هاوژینە نەزۆکەکان دەستنیشان بکرێن و دواتر چارەسەرییان بۆ بکرێت. پێشتر محەمەد تەباتەبایی، جێگری سەرۆکی زانکۆی زانستە پزیشکییەکانی ئێران رایگەیاندبو؛ لە بنکۆڵکارییەکان و توێژینەوەکاندا دەرکەوتوە رێژەی 20.3%ی هاوسەرەکان لە وڵاتەکە توانای منداڵبون و وەچەخستنەوەیان نییە و سێ ملیۆن و 260 هەزار کەسی نەزۆک لە ئێران دەستنیشان کراوە.  

هاوڵاتی حکومەتی تورکیا لە چوارچێوەی سیاسەتی گۆڕانکاری دیموگرافیدا، 90 پەنابەری دیکەی دیپۆرتکردەوە. مەرسەدی سوری بۆ مافەکانی مرۆڤ رایگەیاند، دەوڵەتی تورکیا لە دەروازەی سنوری باب ئەلهەوای پارێزگای کلسی باکوری کوردستانەوە، 90 پەنابەری خەڵکی سوریای دیپۆرت کردووەتەوە و رایگەیاندووە کە ئەو پەنابەرانە بەڵگەی پێویستیان پێنەبووە. مەرسەدی سوری دەڵێت، لە ماوەی حەفتەیەکی رابردوودا، 390 پەنابەری سوری دیپۆرتکراونەتەوە. تورکیا بێدەنگی وڵاتانی جیهان و رێکخراوە مرۆییەکان دەقۆزێتەوە و بەم شێوەیە پەنابەرە سوریەکان لە ناوچە داگیکراوەکانی رۆژئاوای کوردستان نیشتەجێ دەکات و تاوەکو ئێستا بە دەیان کۆمەڵگەی نیشتەجێبوونی لە عەفرین، سەرێ کانی و گرێ سپی دروست کردووە و پەنابەرە سوریەکان لەو کۆمەڵگایانە نیشتەجێ دەکات کە خاکی کوردانی رۆژئاوایە. مەرسەدی سوری لە 27ی حوزەیرانیشدا رایگەیاندبوو کە حکومەتی تورکیا بە زۆر 300 پەنابەری سوری دیپۆرت کردووەتەوە. باسی ئەوەش دەکرێت، ژماریەکی زۆر لە پەنابەران لە کەمپەکاندا لەژێر چاودێریدان و پێدەچێت، هەنگاو بە هەنگاو دیپۆرتی سوریا بکرێنەوە.

بەرپرسانی پێشوی ئەمریکا و بەریتانیا و کەنەدا جەخت لە پشتیوانیی ناڕەزایەتییەکانی رۆژهەڵات و ئێران دەکەنەوە و رایدەگەیەنن کۆماری ئیسلامی بەهۆی شۆڕشی ژینا کەوتوەتە لاوازترین قۆناغی دەسەڵاتی خۆیەوە. مایک پێنس، جێگری سەرۆکی پێشوی ئەمریکا لە کۆبونەوەی ساڵانەی (ئەنجومەنی بەرگریی نیشتیمانی ئێران) سەر بە رێکخراوی موجاهیدنی خەلق لە شاری پاریس، وتی: کۆماری ئیسلامی هیچ کاتێک هێندەی ئەمڕۆ لاواز نەبوە و کوژرانی ژینا ئەمینی شۆڕشێکی گەورەی بۆ ئازادیی لە ئێران لێکەوتوەتەوە. هاوکات لیزا تراس، سەرۆک وەزیرانی پێشوی بەریتانیا و ستێڤان هارپێر، سەرۆک وەزیرانی پێشوی کەندا هەر لەو کۆبونەوەیەدا پشتیوانیان بۆ ناڕەزایەتییەکانی دوای مەرگی ژینا ئەمینی دەربڕی. ئەو سێ بەرپرسەی پێشوی ئەمریکا و کەنەدا و بەریتانیا لە وتارەکانیاندا ئاماژەیان بە رێککەوتن و چاوپۆشیی وڵاتانی رۆژئاوا لە کۆماری ئیسلامی کرد و ئیدانەی ئەو چاوپۆشیانەیان کرد کە بوەتە هۆی سەرکوتی توندتری خەڵک و خۆپیشاندەران. وتەکانی ئەو بەرپرسانە لە کاتێکدایە دانوستانە نهێنی و ناڕاستەوخۆکانی نێوان ئەمریکا و بەرپرسانی کۆماری ئیسلامی ئاشکرا بوە و هاوکات یەکێتی ئەوروپا تا ئێستا سوپای پاسدارانی کۆماری ئیسلامی نەخستوەتە لیستی تیرۆری ئەوروپا.

لە پارێزگای ئەستەنبوڵی تورکیا ٩ کەس بە تۆمەتی ئەندامێتی پە*کە*کە دەستگیرکران. بەگوێرەی میدیاکانی تورکیا، ئەمڕۆ ١ی تەمووزی ٢٠٢٣، بە فەرمانی داواکاری کۆماری ئەستەنبوڵ، هێزە ئەمنیەکان هەڵیانکوتاوەتە سەر ماڵی ١٣ کەس کە تۆمەتی ئەندامێتی پە*کە*کەیان ئاڕاستە کراوە. بەگوێرەی میدیاکان، ئۆپراسیۆنەکە لە ١٠ ناوچەی ئەستەنبوڵ بەڕێوەچووە و هێزێکی زۆری بەشی دژە تیرۆری سەر بە بەڕێوەبەرایەتی پۆلیسی پارێزگاکە بەشداریان تێدا کردووە. باسی ئەوە دەکرێت کە تاوەکو ئێستا ٩ کەس دەستگیرکراون و ئۆپراسیۆنەکە بۆ دەستگیرکردنی ٤ کەسی دیکە بەردەوامە. تاوەکو ئێستا هیچ زانیاریەک لەبارەی دەستگیکراوەکان نییە و دەگوترێت کە رێگە نەدراوە پارێزەر و خانەوادەکان چاویان بە دەستگیرکراوەکان بکەوێت. دوێنێش لە شاری ئیزمیر ١٤ کەس بە تۆمەتی بڵاوکردنەوەی وێنە و نوسین لە تۆڕە کۆمەڵایەتیەکاندا لەدژی حکومەت دەستگیرکرابوون، بەڵام سەرلەئێوارەی ئەمڕۆ ئازادکران.  

هاوڵاتی کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکانی عێراق پڕۆسەی تۆمارکردنی ناوی ھاوپەیمانێتییەکانی بۆ بەشداریکردن لە ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان دەستیپێکرد. عیماد جەمیل ئەندامی تیمی راگەیاندنی کۆمسیۆن لە بەیاننامەیەکدا رایگەیاند، کۆمسیۆن دەستیکردووە بە وەرگرتنی داواکاریی تۆمارکردنی ھاوپەیمانێتییەکان بۆ بەشداریکردن لە ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان. بەپێی رێوشوێنەکانی کۆمسیۆن، تۆمارکردنی ھاوپەیمانێتی و کاندیدەکان بە دوو قۆناغ دەبێت، ھاوپەیمانێتییەکان لە یەکی تەمموز دەستپێدەکات و لە ٣٠ی ھەمان مانگ  کۆتایی دێت، قۆناغی دووەمیش لە ١٥ تەمموز دەستپێدەکات و لە ١٨ی ئاب کۆتایی دێت، بۆ تۆمارکردنی لیست و کاندیدەکان. ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکانی عێراق ١٥ پارێزگا دەگرێتەوە، جگە لە پارێزگاکان ھەرێمی کوردستان، بۆ رۆژی دەنگدانیش ٧٠٠٨ ناوەندی دەنگدان و ٤٧ ھەزار و ٦٥٥ وێستگەی دەنگدان دەکرێنەوە.  

هاوڵاتی رۆژنامەی تێلێگرافی بریتانی بڵاویکردەوە، ریشی سوناک، سەرۆکی وەزیرانی بریتانیا لە ناوەڕاستی مانگی حوزەیراندا سیمۆن کەیس، سکرتێری ئەنجومەنی وەزیران و بەرپرسی خزمەتگوزاری شارستانی ڕەوانەی ئیتاڵیا کردووە بۆ ئەوەی دوو ڕۆژ لەگەڵ بەرپرسانی باڵای حکومەتی ئیتاڵیا کۆببێتەوە بەمەبەستی کارکردن لەسەر ڕێککەوتنێک سەبارەت بە کۆچبەرانی دەریای ناوەڕاست. ڕاشیگەیاندووە ئەگەر بمانەوێت سەرکەوتوەبین لە بەرەنگاربونەوەی کۆچی نایاسایی، دەبێت لە سەرچاوەوە مامەڵە لەگەڵ ئەو پرسە بکەین و هەروەها گرنگی بە بەلەمی بچوک بدەین". بەگوێرەی ئامارەکانی حکومەتی بریتانیا، ساڵی رابردوو 45 هەزار کەس بە بەلەمی بچوک لەسەر لە دەریای ناوەڕاستەوە چونەتە وڵاتەکە، لەمساڵیشدا تائێستا 11 هەزار گەیشتونەتە وڵاتەکە. ریشی سوناک لە پارتی پارێزگاران راگرتنی هاتنی بەلەمەکانی بۆ بریتانیا کردە یەکێک لە پێنج کارە لە پێشینەکانی خۆی، لەلایەن بەشێک لە ئەندامانی حزبەکەی خۆی و جەماوەرەوە ڕەخنەی زۆری لێگیراوە، کە بە خێرایی جوڵەی نەکردوە بۆ رێگریکردن لە کۆچی نایاسایی.

بەرپرسێکی ئیسرائیل رایدەگەیەنێت: ئێران تێپەڕاندنی هێڵی سوری بۆ پیتاندنی زیاتری یۆرانیۆم راگرتوە و سەرۆکی ئاژانسی ئەتۆمیی دەڵێت: تاران وەک پێویست هاوکاریی ئاژانسەکە ناکات. زاچی هانێگبی، راوێژکاری سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل بۆ ئاسایشی نیشتیمانیی رایگەیاند؛ لە ئێستادا بەرنامە ئەتۆمییەکەی کۆماری ئیسلامی و رێژەی پیتاندنی یۆرانیۆمەکەی هێڵە سورەکانی تەلئەڤیڤ-ی تێنەپەڕاندوە بۆیە لە ئەگەری هێرشکردنە سەر وێستگە ئەتۆمییەکان نزیک نەبونەتەوە. بە وتەی هانێگبی: ئیسرائیل بە بەردەوامیی خۆی ئامادە دەکات بۆ ئەوەی لە ئەگەری تێپەڕاندنی هێڵە سورەکان، هێرشی پێشوەختە بکرێتە سەر وێستگە ئەتۆمییەکانی ئێران. وتیشی: رون نییە ئەنجامی دانوستانەکانی نێوان ئەمریکا و کۆماری ئیسلامی ئێران چی دەبێت بەڵام ئەوەی رونە مەرج نییە ئیسرائیل پابەندی هیچ جۆرە رێککەوتنێکی نێوان واشنتۆن و تاران بێت. لە لایەکی دیکە رافائیل گروسی، سەرۆکی ئاژانسی نێودەوڵەتیی وزەی ئەتۆمیی رایگەیاندوە؛ ئاستی هاوکارییەکانی ئێران بۆ ئاژانسەکە کەمە و دانوستانە ئەتۆمییەکانی نێوان ئێران و وڵاتانی 5+1 بە تەواوی راگیراوە. گروسی ئاشکرای کرد ئەو ئاگاداری دانوستان و کۆبونەوەکانی نێوان ئەمریکا و ئێرانە سەبارەت بە بەرنامە ئەتۆمییەکەی کۆماری ئیسلامی و رەخنەی لە ئێران گرت کە وەک پێویست هاوکاریی ئاژانسی نێودەوڵەتیی وزەی ئەتۆمیی ناکات بۆ چاودێریی وێستگە ئەتۆمییەکانی ئەو وڵاتە. پیتاندنی یۆرانیۆمی ئێستای ئێران دەگاتە 60% لە کاتێکدا بە پێی رێککەوتنی ئەتۆمیی ساڵی 2015-ی نێوان ئێران و وڵاتانی 5+1 نابێت رێژەی پیتاندنی ئەو وڵاتە لە 5% زیاتر بەرز ببێتەوە و بەرپرسانی ئیسرائیلیش رایانگەیاندوە؛ ئەگەر رێژەی پیتاندنی یۆرانیۆم بەرز بکرێتەوە هێرش دەکەنە سەر وێستگە ئەتۆمییەکانی ئێران.

هاوڵاتی ئەمڕۆ هەینی، لەدواى بانگەوازەکەى موقتەدا سەدر، هەزاران کەس لە بەردەم بینای باڵیۆزخانەی سوید لە بەغدا خۆپیشاندانیان کرد، بە خوێندنى قورئان و تونەوەى چەند دروشمێک، ئیدانەى سوتاندنى کۆپییەکى قورئانیان کرد. لاى خۆشییەوە هادی عامری، سەرۆکی هاوپەیمانی فەتح ئەمڕۆ هەینی رایگەیاند؛ عێراق شوێنی سویدییەکان نیە، پێویستە حکومەتی عێراق دەستبەجێ هەمو تیمە دیپلۆماسیی و سەربازییەکانی سوید لە عێراق بکەنە دەرەوە. هاوکات هەر ئەمڕۆ، وەزارەتى دەرەوەى عێراق لە راگەیەندراوێکدا ئاماژەی بەوەکردوە، باڵیۆزخانەى عێراق لە ستۆکهۆڵم نامەیەکى لە جان کنۆستن، بریکاری وەزارەتى دەرەوەى سوید پێگەیشتوە کە ئاڕاستەى عێراق و وڵاتانى ئەندامى رێکخراوى هاریکاریی ئیسلامى کراوە و تیایدا هاتوە "لە قوڵایی دڵەوە گوزارشت لە نیگەرانی خۆمان دەکەین سەبارەت بە روداوى سوتاندنى قورئان لەبەردەم مزگەوتى گەورەى ستۆکهۆڵم". هاوکات سەرۆکوەزیرانی سوید باسی لە کاردانەوەکان بەرامبەر بە سووتاندنی قورئان کرد لە دەرەوەی سوێد و باسی لە ئەگەری هێرشکردنە سەر باڵیۆزخانەکانی سویدی کرد و رایگەیاند: "بەدڵنیاییەوە ئەوە شتێکی قبووڵکراو نییە کە خەڵک لە وڵاتانی دەرەوەی سوید بەشێوەیەکی نایاسایی خۆیان بگەیێننە نێو باڵیۆزخانەی سوید." ئەو قسانەی سەرۆکوەزیرانی سوید دوای ئەوە هات کە خۆپێشاندەران لە بەغدا خۆیان گەیاندە نێو باڵیۆزخانەی ئەو وڵآتە لە بەغدا. هەروەها لەبارەی سووتاندنی قورئان، سەرۆکوەزیرانی سوید دەڵێت: "تەنیا لەبەر ئەوەی ئەنجامدانی هەندێک شت یاسایین، مانای ئەوەی نییە گونجاو بێت."  هەموو ئەم ڕوداوانە دوای ئەوە هات پەنابەرێکی عێراقی لە سوید بە ناوی سەلوان مۆمیکا، لە یەکەمین رۆژی جەژنی قوربان، لە بەردەم گەورەترین مزگەوتی ستۆکهۆڵم، کۆپیێکی قورئانی  سووتاند. سووتاندنی ئەو کۆپییەی قورئان  لە سەرانسەری وڵاتانی زۆرینە موسڵمانان و چەند وڵاتێکی دیکەش ناڕەزایی و سەرکۆنەکردنی بەدوای خۆیدا هێنا.  

هاوڵاتی بەهۆی شەپۆلێکی خۆڵبارین کە ماوەی شەش رۆژە پارێزگای سیستان – بەلوچستانی لە باشووری رۆژھەڵاتی ئێران گرتووەتەوە، هەزار و ١٩٠ کەس ڕەوانەی نەخۆشخانە کراون و کەسێکیش گیانی لەدەست داوە. ئاژانسی ھەواڵی ئێرنا بڵاوی کردەوە، ماوەی شەش ڕۆژە شەپۆلێکی خۆڵبارین، پارێزگای سیستان-بەلوچستانی گرتووەتەوە کە بەھۆیەوە تا ئێستا، هەزار و ١٩٠ کەس تووشی ھەناسە تەنگی بوون و گواستراونەتەوە نەخۆشخانە. هاوکات لەو هەزار کەسە کە گواستراونەتەوە بۆ نەخۆشخانەکان دوای وەرگرتنی چارەسەریی پێویست نەخۆشخانەیان بەجێهێشتووە،چارەسەریی١٧٠ کەس بەردەوامە و کەسێکیش گیانی لەدەستداوە.

هاوڵاتی دوای بانگەوازەکەی سەدر، بەشێک لە لایەنگرانی رەوتی سەدر لەدژی سوتاندنی قورئان لەبەردەم باڵیۆزخانەی سوید لەبەغداد گردبوونەوە و ئامادەکاریش دەکرێت بۆ ئەوەی سبەینێ خۆپیشاندانی ملیۆنی رێکبخرێت. موقتەدا سەدر رێبەری رەوتی سەدڕ، لە تویتێکدا داوای لە شوێنکەوتووانی کرد لە عێراق خۆپیشاندانێکی فراوان دژی سوتاندنی قورئانی پیرۆز لە وڵاتی سوید ئەنجامبدەن، داوا لە حکومەتی عێراق بکەن، باڵیۆزی سوید لە عێراق دەربکات و سەرجەم پەیوەندییەکانیشی لەگەڵ ئەو وڵاتەدا بپچڕێنێت. دوای بانگەوازەکەی سەدر، ژمارەیەک لەلایەنگرانی رەوتی سەدر لەبەردەم باڵیۆزخانەی سوید لەبەغداد گردبوونەوە و داوایانکرد باڵیۆزی سوید دەربکرێت. لای خۆیەوە، لیژنەی ناوەندی رەوتی سەدر رایگەیاند، ئێوارەی ھەینی خۆپیشاندانی ملیۆنی لەبەردەم باڵیۆزخانەی سوید لە بەغداد بەڕێوەدەچێت.