.jpeg)
هاوڵاتی پارێزگاری پێشوی بابل سێ فەرمانی چوونە بەردەم دادگای بۆ دەردەکرێت،بەتۆمەتى ئەوەى پۆستەکەى بۆ سوودى کەسی بەکارهێناوە. 23ى تشرینى یەکەمى 2022، دەستەى دەستپاکیى عێراق لە راگەیێندراوێکدا ئاشکرایکرد، سێ بڕیارى دژى پارێزگارى پێشووترى بابل دەرکردووە بۆ ئەوەی لە دادگە ئامادە بێت، ئەوەش بەتۆمەتى بەکارهێنانی پۆستەکەی بۆ سودی کەسی. لە ڕاگەیەندراوەکەی دەستەی دەستپاکی عێراقدا هاتووە ئەو پارێزگارە زەویی شەهیدانى داوەتە کەسانێک کە شەهیدیان نییە و هەروەها خانووى بەکرێ گرتووە بەبێ ئەوەى کرێکەی بدات. هەربۆیە ئەو بەرپرسەى پێشووترى بابل بەگوێرەى ماددەى 331ى یاساى سزادانى عێراقى ئەو فەرمانانەى بۆ دەرکراوە کە سزاکەى بەندکردن و پێبژاردنى داراییە.
هاوڵاتی ژوری بازرگانیی ئێران ئاشکرای دەکات بەهۆی بڕینی ئینتەرنێت بەرهەمهێنان کەمی کردوە و وڵاتەکە 13 ساڵە روبەڕوی قەیرانی لەو شێوەیە نەبوەتەوە. حسێن سەڵاح وەرزی، جێگری سەرۆک ژوری بازرگانیی ئێران بە میدیای وڵاتەکەی راگەیاندوە؛ بەهۆی بڕینی هێڵەکانی ئینتەرنێت زۆربەی کۆمپانیا و گارگەکانی بەرهەمهێنانی خۆراک و تەنانەت دەرمان روبەڕوی قەیران بونەتەوە و بەرهەمهێنانیان بەشێوەیەکی بەرچاو دابەزیوە. ئەو ئاماژەی بەوە کردوە جگە لە بەرهەمهێنانی بڕینی ئینتەرنێت بوەتە هۆی کەمبونەوەی فرۆشی زۆربەی بەرهەمەکان و کەمبونەوەی هەلی کار لەو کارگە و کۆمپانیانە. جێگری سەرۆکی ژوری بازرگانیی ئێران جەختی لەوە کردوەتەوە لە ساڵی 2019 قەیرانی هاوشێوە بۆ کەمکردنەوەی بەرهەمهێنان و فرۆشتن کۆمپانیا و کارگەکانی وەبەرهێنانی لە وڵاتەکە نەگرتوەتەوە. لە لایەکی دیکەوە دەستەی تەندروستی لە پەرلەمانی ئێران رایگەیاندوە بەهۆی کاردانەوەی خۆپیشاندانەکان، کێشەی کەمیی دەرمان لە وڵاتەکە سەری هەڵداوە 30 پارێزگا لە کۆی 31 پارێزگا روبەڕوی قەیرانی دەرمان بونەتەوە.
هاوڵاتی له‌ڕاگه‌یه‌ندراوێکدا دەزگای ئاسایشی نیشتمانیی عێراق، دەستگیرکردنی نۆ تیرۆریستی لە پارێزگای دیالە رۆژھەڵاتی ئەو وڵاتە راگەیاند. دەزگای ئاسایشی نیشتمانیی عێراق لە راگەیەندراوێکدا ئاماژەی بەوەداوە کە ھێزەکانی سەربە دەزگای ئاسایشی نیشتمانیی، زنجیرەیەک ئۆپەراسیۆنیان بۆسەر تیرۆریستان لە ژمارەیەک ناوچەی پارێزگای دیالە ئەنجامداوە. راشیگەیاندووە کە لە میانی ئۆپەراسیۆنەکاندا، نۆ تیرۆریست دەستگیرکراون لەنێویاندا، گەورە تیرۆریستێک کە بەشداری لە ئەنجامدانی چەندین کردەی تیرۆریستی کردووە لەنێویاندا، تەقاندنەوەی مەزارگەیەکی ئاینیی لە پارێزگای دیالە. باسی لەوەش کردووە کە تیرۆریستە دەستگیرکراوەکان رادەستی لایەنە پەیوەندیدارەکان کراون.
هاوڵاتی له‌ڕاگه‌یه‌ندراوێکدا که ئەمڕۆ یەكشەممە بڵاوکراوه‌ته‌وه دەستەی دەستپاكی فیدراڵی رایگەیاند، توانیویانە له‌پارێزگای سه‌لاحه‌دین دەست بەسەر 100 گرێبەستی تزویر و ساختەی كشتوكاڵیدا بگرن. بەشی لێكۆڵینەوەی دەستەكە لەراگەیاندراوێكدا ڕایگەیاندووە : كە كادیرەكانی نووسینگەی لێكۆڵینەوەی دەستەكە لە سەڵاحەدین، كە ڕوویان لە بەشی بەشی كشتوكاڵی ئەلدۆر كردووە و ئەنجامیانداوە (4) كارمەندیان ده‌ستگیرکردووه ئه‌ویش دوای ئەوەی ئاشكرا بوو كە 39 گرێبەستی كشتوكاڵی وەهمییان زیاد كردووە.وە دەستكاریكردنی (61) گرێبەستی دیكە بە زیادكردنی ڕووبەرەكەیان لە چوارچێوەی پلانی كشتوكاڵی بۆ بەرهەمی گەنم، ئاماژەیە بۆ ئەوەی كە ئەو گرێبەستە ساختانە و دەستكاریكردنی ڕووبەر سوودمەند بووە لە پلانی دابینكردنی پێوانەی یوریا بە بڕی (165,098,690) دینار. ئاماژەی بەوەشكردووە : تیمی مەیدانی بۆ بەدواداچوون بۆ كارەكانی بەشی باجی سەڵاحەدین سەركەوتوو بوون لە ئەنجامدانی دوو دەستبەسەرداگرتنی جیاواز لە بەڕێوەبەرایەتییەكە. روونیشیكردەوە : دوای بەدواداچوون و بەدواداچوون و لێكۆڵینەوە، تیمەكە توانیویانە (5) راپۆرتی پزیشكی ساختە لە بەشی تەندروستی پارێزگا - بەشی لیژنە پزیشكییەكان دەستنیشان بكەن، ئاماژەیان بە دەستگیركردنی دوو تۆمەتبار كرد بە ساختەكردنی واژۆی لیژنە پزیشكییەكان لەسەر ئەو ڕاپۆرتانە.
هاوڵاتی ڕۆژنامەی (عه‌ره‌بی جه‌دید) بە پشتبەستن بە سەرچاوە سەربازییەکان، ڕایگەیاند گوشارەکان بۆ سەر تورکیا بۆ ڕێگری کردن لە پێشڕەویی گرووپی تەحریر ئەلشام لە باکووری ڕۆژئاوا و باکووری سووریا کاریگەریی هەبووە. دەستەی تەحریر ئەلشام لە سووریا کە ئەمریکا خستوویەتییە لیستی گرووپە تیرۆریستییەکانەوە، لە ماوەی چەند هەفتەی ڕابردوودا توانی کونترۆڵی شاری عەفرین و ناوچەکانی هاوسنوور لەگەڵ تورکیا بەدەست بێنێت. هەر بەگوێرەی راپۆرتی رۆژنامەکه ئەم بابەتە نیگەرانی وڵاتانێک وەکوو بەریتانیا و ئەمریکای لێکەوتۆتەوە، چوونکە هەندێک هێرشی تیرۆریستی لە رۆژئاوا دەگەڕێندرێنەوە بۆ ئەم گرووپە کە نزیکە لە قاعیدە. ئەم رۆژنامه بە پشتبەستن بە سەرچاوە سەربازییەکان ئاشکرای کردووە کە تورکیا دەستی کردووە بە ڕێوشوێنی ڕێگری کردن لە پێشڕەوی ئەم گرووپە، هەروەها بە دروست کردنی ئاستەنگ لە باکووری پارێزگای ئیدلب، پلانی هەیە ڕێگری بکات لە کۆنترۆڵ کردنی ناوچەی زیاتر، لەوان ئەلباب. سه‌رچاوه سه‌ربازییه‌کانی سه‌ر به سوپای ئازادی سه‌ر به تورکیه ڕایانگه‌یاندووه که هێزه‌کانی تورکیا که له سووریا‌ن، به‌لەمپەڕنانەوە به دوای هێزه‌کانی سه‌ر به ته‌حریر شامدا ده‌گه‌ڕێن. بە پێی ئەم هەواڵانە تورکیا ئەندامانی ئەم گرووپە دەستگیر ناکات بەڵکوو تەنها لە عەفرین دەریان دەکات. دوابەدوای ڕەخنەی ڕووسیا و ئەمریکا لە بێدەنگی تورکیا سەبارەت بە پێشڕەویی ئەم گرووپە؛ تورکیا بەنیازە ڕێگری بکات لە بەدەستهێنانی دەسەڵاتی ئەم گرووپە لە باکووری حەلەب. بەپێی ئەم سەرچاوە هەواڵییە، بەشێک لە هێزەکانی تەحریر شام لەسەر داوای تورکیا عەفرینیان چۆڵ کردووە، بەڵام هێشتا بەشێک لە هێزەکانی ئەم گرووپە رەتیدەکەنەوە ئەم ناوچەیە بەجێبهێڵن
به‌رپرسانی ئیسرائیل ئاشكرایان كرد، سوپای ئیسرائیل نزیكه‌ی 90%ی ژێرخانه سه‌ربازییه‌كانی ئێرانیان له سووریا وێرانكردووه‌و هه‌وڵه‌كانی جێگیركردنی میلیشیای حیزبوڵای لوبنانی له‌وێ پووچه‌ڵ كردووه‌ته‌وه. به گوێره‌ی ڕۆژنامه‌ی "ئۆرشه‌لیم پۆست"، به‌مدواییه ئیسرائیل سه‌ركه‌وتوو بوو به‌شێوه‌یه‌كی نیمچه گشتگیر له سنوورداركردنی ئێران بۆ گواستنه‌وه‌ی چه‌ك بۆ سووریاو دروستكردنی چه‌ك له‌سه‌ر خاكی سووریا و دروستكردنی بنكه له‌گه‌ڵ میلیشیاكانی سه‌ر به ئێران. هه‌روه‌ها به‌رپرسه ئه‌منییه‌كان كه نه‌یانویست ناویان بهێرێت جه‌ختیان كرده‌وه، سوپای ئیسرائیل زیانی گه‌وره‌ی به ڕێڕه‌وه‌كانی به‌قاچاخبردنی چه‌كی ئێران له ده‌ریا و ئاسمان و وشكانییه‌وه له ئێرانه‌وه بۆ سووریا گه‌یاندووه. هاوكات به‌هۆی هێرشه‌كانی ئیسرائیله‌وه توانای هێزه‌كانی ڕژێمی سووریا زیانی پێگه‌یشتووه له‌سه‌ر به‌رهه‌مهێنانی چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نی و، هه‌مان ئه‌و كارگانه له‌لایه‌ن حیزبوڵای لوبنانی و ئێران به‌كارده‌هێنرا بۆ به‌رهه‌مهێنانی چه‌ك.
سەرۆکوەزیرانی راسپێردراوی عێراق بە زمانی کوردی راگەیێندراوێکی بڵاوکردەوە و رایگەیاندووە، ئەو بەربژێرانەی کە هەڵبژێردراون بۆ وەرگرتنی بەرپرسیارێتی، ناوەکانیان رادەگەیێندرێن، بەڵام پاش تەواوبوونی چاوپێکەوتنەکان و دڵنیابوون لە پێگەی بەربژێرەکان لەڕووی یاساییەوە. نووسینگەی محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆکوەزیرانی راسپێردراوی عێراق لە راگەیێندراوەکەدا دووپاتی کردووەتەوە، بەردەوام دەبێت لە گفتوگۆکان لەگەڵ ئەو لایەنە سیاسییانەی کە بەشدارن لە حکومەتی داهاتوودا و چاوپێکەوتن دەکەن لەگەڵ بەربژێرەکانی هێزە سیاسییەکاندا بۆ پڕکردنەوەی پۆستە وەزارییەکان لە حکومەتی هاوپەیمانیی نوێدا. لە راگەیێندراوەکەدا ئەوەش خراوەتەڕوو، کە چاوپێکەوتن لەگەڵ بەربژێرەکاندا لەڕێگەی لیژنەیەکی تایبەتمەندەوە ئەنجام دەدرێت، لە کۆمەڵێک راوێژکار پێکدێت و لەلایەن سەرۆکوەزیرانی راسپێردراوەوە سەرۆکایەتی دەکرێت. ئەو بەربژێرانەی کە هەڵبژێردراون بۆ وەرگرتنی بەرپرسیارێتی، نووسینگەی سوودانی دەڵێت، ناوەکانیان رادەگەیێندرێن، "بەڵام پاش تەواوبوونی چاوپێکەوتنەکان و دڵنیابوون لە پێگەی بەربژێرەکان لەڕووی یاساییەوە و دیاریکردنی کاتێک بۆ دانیشتنی ئەنجوومەنی نوێنەران بۆ بەدەستهێنانی متمانە."
هاوڵاتی وەزارەتی کۆچ و کۆچبەرانی عێراق رایدەگەیەنێت، تا ئێستا 925 خێزان لە کەمپی هۆلەوە کە دەکاتە سەدا 80ی هاووڵاتییانی عێراقی لەو کەمپە گەڕێندراونەتەوە. کەریم نووری، بریکاری وەزارەتی کۆچ و کۆچبەرانی عێراق بە ئاژانسی هەواڵی فەرمی عێراقی رایگەیاند، لە چەند رۆژی رابردوودا 158 خێزان لە کەمپی هۆلی رۆژئاوای کوردستانەوە گەڕێندراونەتەوە مووسڵ، کە پێکهاتوون لە 650 کەس، بەمەش کۆی گشتی خێزانە گەڕاوەکان گەیشتە 925 خێزان و بەو پێیە سەدا 80ی هاووڵاتییانی عێراقی کەسوکاری چەکدارانی داعش لە کەمپی هۆل گەڕێندراونەتەوە. بریکاری وەزارەتی کۆچ و کۆچبەران وتیشی، هیچ سەرپێچییەک لەو ناوچانە تۆمار نەکراوە کە ئەو خێزانانە لێی نیشتەجێ دەکرێن. جێگەی باسە کەمپی هۆل، دەکەوێتە باشووری شارۆچکەی هۆل لە پارێزگای حەسەکەی رۆژئاوای کوردستان، تایبەتە بە خێزان و کەسوکاری چەکدارەکانی داعش، بەگوێرەی ئامارەکان زیاتر لە 71 هه‌زار كه‌سی سه‌ر به داعشی تێدایه و نیوەی دانیشتووانی کەمپە تەمەنیان لە 18 ساڵ کەمترە و زۆربەیان عێراقین
هاوڵاتی وەزارەتی پەروەردەی عێراق لە راگەيەندراوێکدا بڵاويکردەوە: بە لە بەرچاوگرتنی ئەو بارودۆخە سەختەی خوێندکاران پێيدا تێپەڕبوون ساڵی خوێندنی 2021-2022 بە ساڵی نەکەوتن هەژماردەکرێت و سەرجەم خوێندکاران دەچنە قۆناغی دواتر. لیژنەی بیروڕای سەر بە وەزارەتی پەروەردەی عێراق رایگەیاند، بەهۆی ئەو بارودۆخە سەختەی خوێندکاران پیایدا تێپەڕبوون، سەرجەم خوێندکارانی ساڵی ٢٠٢١ – ٢٠٢٢ی رابردوو بە دەرچوو هەژمار دەکرێن. ئاماژەی بەوەشدا، هەموو ئەو خوێندکارانەی لە قوتابخانە و پەیمانگاکانی سەر بە وەزارەتی پەروەردە لە ساڵی خوێندنی رابردوو نمرەی پێویستیان بەدەستنەهێناوە بە دەرچوو هەژمار دەکرێن و دەتوانن بچنە قۆناغی دواتر. هاوکات لە پێشتریش وەزارەتی خوێندنی باڵا بەهۆی هەمان هۆکارەوە سەرجەم خوێنداکارانی زانکۆ و پەیمانگاکانی ساڵی ٢٠٢١ – ٢٠٢٢ی سەر بە وەزارەتەکەی بە دەرچوو هەژمارکرد.
هاوڵاتی رۆژى چوارشەممە 26ى تشرینى یەکەمى 2022، لیژنەى دەستپاکیى پەرلەمانی عێراق بانگێشتی سەرۆکى دەستەى دەستپاکیى عێراق و دیوانى چاودێریی دارایی دەکات لەبارەى دۆسیەى "دزینى" 2.5 ملیار دۆلارەکە لە بانکى رافیدەین. لیژنەى دەستپاکیى پەرلەمانی عێراق میوانداریى هەریەک لە عەلا ساعیدى، سەرۆکى دەستەى دەستپاکیی عێراق و رافل یاسین خزەیر، سەرۆکى دیوانى چاودێریی دارایی دەکات بۆ تاوتوێکردنى دۆسیەى دزینى 2.5 ملیار دۆلارەکە لە بانکى رافیدەین و لێکۆڵینەوە بۆ ئەوەی بزانرێت ئەو رێوشوێنانە چین کە لەبارەى ئەو دۆسیەوە لەلایەن ئەو دوو دامەزراوەیەوە گیراونەتەبەر. ئەمەش لە کاتێکدایە دادگە لەسەر ئەو پرسە فەرمانى دەستگیرکردنى بۆ ژمارەیەک بەرپرس و خاوەن کۆمپانیا دەرکردووە کە تۆمەتبارن بەوەى لەو دۆسیەیە گلاون. زانیاری زیاتر لەسەر دزینی ئەو 2.5 ملیار دۆلارە لەم ڕاپۆرتەی هاوڵاتییەوە وەربگرە : عێراق؛ پێنج كۆمپانیای وەهمی 2.5 ملیار دۆلارەكەیان بردووە
هاوڵاتی گروپێکی هاککەر پێگەی ئەلیکترۆنی دامەزراوە ئەتۆمییەکانی ئێران هاک دەکات و 24 کاتژمێر مۆڵەت دەداتە دەسەڵاتی وڵاتەکە. گروپێکی هاککەر بەناوی (بلەک ریوارد) بڵاوی کردەوە، سەرجەم ئیمەیڵ و زانیارییە تایبەتییەکانی دامەزراوەی ئەتۆمیی ئێرانی هاک کردوە و ئەگەر لە 24 کاتژمێردا سەرجەم دەستگیرکراوەکان ئازاد نەکرێن، ئەو زانیارییانە بڵاو دەکرێنەوە. ئەو گروپە وێنەی ژمارەیە لەو زانیارییانەی بڵاوکردوەتەوە و ئاماژەی بەوە کردوە، ئەگەر زانیارییەکان بڵاوبکرێنەوە، زیانی گەورە بە بەرنامەی ئەتۆمیی ئێران دەگەیەنێت. بەپێی ئەو ئامارانەی رێکخراوەکانی مافی مرۆڤ ئاشکرایان کردوە، تا ئێستا زیاتر لە 14 هەزار کەس لە سەرتاسەری ئێران و رۆژهەڵاتی کوردستان بە بیانوی بەشداریی لە خۆپیشاندان و ناڕەزایەتییەکاندا دەستگیرکراون.
هاوڵاتی چوارچێوەی هەماهەنگی رایگەیاند، دەسەڵاتی تەواو بە محەمەد شیاع سودانی سەرۆك وەزیرانی راسپێردراو بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێ دراوە، بەپێی ئەو پێوەرانەی دیاریكردون بۆ كابینەكەی كاندیدی پۆستە وزاریەكان دیاریبكات و هەردو پۆستی وەزارەتی ناوخۆ و بەرگریش لە دەرەوەی دابەشكاری پشكپشكێنە بێت. چوارچێوەی هەماهەنگی لەڕاگەیەندراوێكدا بڵاویكردەوە، ئەمڕۆ پێنجشەممە چوارچێوەی هەماهەنگی كۆبونەوەی ئاسایی خۆی ئەنجامدا بۆ تاوتوێكردنی پێكهێنانی حكومەت و تێپەڕاندنی ئاستەنگەكان لەبەردەم سەرۆك وەزیرانی راسپێردراو بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێ. چوارچێوەی هەماهەنگی دەسەڵاتی تەواو بە محەمەد شیاع سودانی دەدات، بۆئەوەی كاندیدەكان هەڵبژێرێت یان داوای كاندیدی نوێ لە لایەنە سیاسییەكان بكات بۆئەوەی پێشكەشی بكەن. هەروەها لە كۆبونەوەكەدا دەسەڵاتی هەڵبژاردنی كاندیدی وەزارەتەكانی پەیوەست بەپێگەی چوارچێوەی هەماهەنگی لە هەڵبژاردنەكان درا بە سەرۆك وەزیرانی راسپێردراو، دوای ئەوەی هێزە سیاسییەكان لیستی ژمارە و نوێنەرەكانیان بە واژۆی راستەوخۆ و كاندیدەكانیان پێشكەش كرد، بەپێی ئەو پێوەرانەی سەرۆك وەزیرانی راسپێردراو لەسەر كۆمەڵێك وەزارەت دیاریكردون. ئاماژەی بەوەشكردوە، لە لایەكی دیكەوە، سەرۆك وەزیران دەسەڵاتی ئەوەی پێدرابو كە كاندیدی وەزارەتەكان لە نێوان پێكهاتەكان یان لەناو لایەنەكاندا بگۆڕێت، وەزارەتەكانی ناوخۆ و بەرگریش لە پشك پشكێنە دەربكات و كەسایەتی مەدەنی یان سەربازی كاندید بۆئەو دو پۆستە بكات، بە مەبەستی دەستەبەركردنی بەدەستهێنانی حكومەتێكی خزمەتگوزاری كاریگەر هاوتەریب لەگەڵ بەرنامەی وەزاری.
هاوڵاتی ئینتەرنێتی ستارلینک دەگاتە تاران و رۆژنامەیەکیش ئاشکرای دەکات؛ تێچوەکەی بۆ دانیشتوانی ئێران دەگاتە سێ هەزار و 500 دۆلار. رۆژنامەی شەرق لە ئێران ئاشکرای کرد؛ بۆ یەکەمجار ئامێرەکانی ستارلینک کە تایبەتە بە وەرگرتنی ئینتەرنێت لە سنوری شاری بانە لە رۆژهەڵاتی کوردستان گەیشتوەتە شارەکانی دیکەی ئەو وڵاتە. رۆژنامەکە ئاماژە بەوە کردوە هەر ئامێرێکی ستارلینک لە شاری بانەی هاوسنوری هەرێمی کوردستان بە 60 ملیۆن تمەن دەفرۆشرێت کە دەکات سێ هەزار و 500 دۆلار بەڵام بەشداربوانی ئەو ئینتەرنێتە تا دو مانگ پارەی ئینتەرنێت نادەن، دوای ئەو دو مانگەش، 150 دۆلاری مانگانە بۆ بەردەوامبونی بەشدارییەکەیان دەدەن. بە پێی زانیارییەکان هەر ئامێرێکی ستارلینک دەتوانێت ئینتەرنێت بە زیاتر لە 120 بەشداربو بدات و خێرایی ئینتەرنێتەکەشی دەگاتە (150mbps). پێشتر ئیلۆن ماسک، بەڕێوبەری کۆمپانیای سپەیس ئێکس (SpaceX) رایگەیاندبو ئینتەرنێتی ستارلینک بە شێویەکی بێبەرامبەر دەگەیەننە ئێران بۆ ئەوەی خەڵکی وڵاتەکە بتوانن بە بێ چاودێری و پچڕان ئینتەرنێت بەکاربهێنن. لە ماوەی رابردودا دەسەڵاتی ئێران بۆ ئەوەی بتوانێت کۆنتڕۆڵی خۆپیشاندان و ناڕەزایتییەکان بکات تۆڕی ئینتەرنێتی دانیشتوانی ئەو وڵاتەی بڕی و سنورداری کردەوە ئەوەش وای کرد هەواڵ و تۆمارە ڤیدیۆییاکانی خۆپیشاندانەکان بە خێرایی بڵاو نەکرێتەوە
.jpg)
هاوڵاتی سەرهەڵدان و ناڕەزایەتیی گەیشتە گەورەترین زیندانی ئێران و بەهۆیەوە لانیكەم هەشت زیندانیی كوژران و 61 زیندانیی دیكەش برینداربون بەوتەی هەندێك سەرچاوەی ناوخۆی ئێران حەوت بەندكراوی ئەو زیندانە لەكاتی هەڵاتنیان لەبەشی باكوری زیندانەكە كەوتونەتە كێلگەی مین و بەهۆی تەقینەوەی مین گیانیان لەدەستداوە. شەوی شەممە (16/10/2022) زیندانی ئێڤین گەورەترین زیندانی ئێران لەتاران ئاگری گرت و دەنگی تەقەكردن و تەقینەوەی زۆر لەو زیندانەوە بیستراو سەرچاوەكانی حكومەت ئاشكرایانكرد یەكەیەكی تایبەت لەهێزە ئەمنییەكان بۆ كۆنترۆڵكردنی بەندكراوان رەوانەی ئەو زیندانە كران . هاوكات لەگەڵ بەردەوامبونی خۆپیشاندان و ناڕەزایەتییەكان لەسەرتاسەری رۆژهەڵاتی كوردستان و زۆربەی شارەكانی ئێران زیندانی ئێڤین كە بەگەورەترین و گرنگترین زیندانی وڵاتەكە وەسف دەكرێت ئاگری گرت. ئەوەی لە تۆمارە ڤیدیۆییەكانی دەوروبەری زیندانەكە بڵاوكراوەتەوە ئاگركرتنی بەشێكی زۆری زیندانەكەبوو و چەند سەرچاوەیەكیش بەمیدیای ناوخۆی ئێرانیان راگەیاندوە لە كاتژمێر نۆی شەوی شەممە پشێوی لەبەندی (7)ی زیندانەكە دروستبووە بەهۆیەوە شەڕو پێكدادان هاتووەتە ئاراوە، زیندانی ئێڤین لانیكەم 15 هەزار زیندانیی لەخۆدەگرێت كە ژمارەیەكی بەرچاویان چالاكانی سیاسی و رەخنەگران و رۆژنامەوانان و چالاكانی مەدەنیی كۆماری ئیسلامی ئێرانن. رووبەری زیندانی ئێڤین 200 دۆنمەو لەساڵانی 1960 دەست بەدروستكردنی كراوەو لەساڵی 1971 دروستكردنی زیندانەكە تەواو بووە. بەشێك لەو زیندانە بەتایبەت بەندی (209) و (240) راستەوخۆ لەلایەن دەزگای هەواڵگریی ئێران (ئیتڵاعات) سەرپەرشتیی دەكرێت چونكە زیندانیانی ئەو دوو بەشە زۆرینەیان پێكدێن لەچالاكوان و رەخنەگرانی سیاسیی دژی دەسەڵات. بەندی ژمارەی (7)ی ئێڤین حەوت هۆڵ لەخۆی دەگرێت كە هەر هۆڵێك 200 بۆ 700 زیندانیی لەخۆدەگرێت و بەوتەی بەرپرسانی زیندانەكەش ئەو بەشە تایبەت بەزیندانیانی بواری ماددی و دارایی بەڵام زۆرجار زیندانیانی سیاسیش رەوانەی ئەو بەشە دەكرێن. لەساڵی 2015 نزیكەی 130 كیلۆگرام تریاك لەو زیندانە دەستی بەسەرداگیرا كەئاماژەبوو بەوەی ماددە هۆشبەرەكان بەئاسانی لەو زیندانەدا مامەڵەی پێوە دەكرێت. لەساڵی 2018 ئەو زیندانە لەلایەن وەزارەتی گەنجینەی ئەمریكاو ساڵی 2021 لەلایەن یەكێتی ئەوروپا بەتۆمەتی پێشلكاریی مافەكانی مرۆڤ سزای بەسەردا سەپێنرا. دەیان نوسەرو شاعیرو هونەرمەندی ئێران ئەزمونی بەندكرانیان لەو زیندانە هەیەو دەیان كتێب و چیرۆك سەبارەت بەو زیندانە نووسراوە. لە 43 ساڵی رابردوو لانیكەم 100 كەسایەتی ناودارو سیاسەتمەداری ئێران لەزیندانی ئێڤین بەندكراون و ژمارەیەكیشیان هەر لەهەمان شوێن لەسێدارە دراون.
ملانی جولی، وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی كه‌نه‌دا له به‌یاننامه‌یكدا، ڕایگه‌یاند، وه‌ك كاردانه‌وه‌یه‌ك له دژی سه‌ركوتكردنی سه‌رهه‌ڵدانه‌كان له ئێران، گه‌مارۆ به سه‌ر شه‌ش كاربه‌ده‌ستی باڵا و ناوه‌ندی حكومه‌تی تاراندا ده‌سه‌پێنێت. شورای نیگه‌هبان، مه‌جلیسی خۆبره‌گان، ئه‌نجوومه‌نی دیاریكردنی به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی رژێم و فه‌یله‌قی هێزی قودسی سپای پاسداران له پارێزگای به‌لووچستان ئه‌و ناوه‌ندانه‌ن كه كه‌نه‌دا ده‌یانخاته لیستی گه‌مارۆكانه‌وه. هه‌روه‌ها محه‌مه‌د كه‌ره‌می، یه‌كێك له فه‌رمانده‌كانی سپای قودس،عه‌زه‌توڵا زه‌رغامی سه‌رۆكی پێشووی ناوه‌ندی ده‌نگ و ڕه‌نگی ئێران، مه‌جید میر ئه‌حمه‌دی، بریكاری وه‌زیری ناوخۆ، سوغرا خودادی به‌رپرسی گرتووخانه‌ی قه‌ره‌چه‌ك، عه‌باس عه‌لی كه‌دخودایی، وته‌بێژی شورای نیگه‌هبان و حشمه‌توڵا فه‌لاحه‌ت پیشه نوێنه‌ری پێشوی مه‌جلیس خراونه‌ته لیسته ڕه‌شه‌كه‌ی كه‌نه‌داوه. ئه‌مه سێهه‌مین هه‌ڵویستی ده‌وڵه‌تی كه‌نه‌دایه دژی سیاسه‌تی سه‌ركوتكردن له ئێران و سه‌روه‌ك وه‌زیرانی ئه‌و وڵاته‌ش پێشتر سه‌ردانی به‌رپرسانی باڵای سپای پاسدارانی ئیرانی بۆ كه‌نه‌دا قه‌ده‌غه كرد.
