.jpg)
هاوڵاتى ئەمڕۆ دووشەممە، بافڵ تاڵەبانی، هاوسەرۆکی یەکێتی لە ماڵی مام جەلال، لە بەغدا پێشوازیکرد لە ماتیۆ تولەر، باڵیۆزی ئەمریکا لە عێراق. بەپێی راگەیەندراوی نووسینگەی هاوسەرۆکی یەکێتی، لە دیدارێکدا گفتوگۆی ھەمەلایەنە کرا لەبارەی پرۆسەی سیاسی عێراق، ھەرێم و ئەو بەرەوپێشچونانەی ھاتوونەتە پێش بۆ پێکھێنانی حکومەتی نوێی عێراق و گفتوگۆی نێوان لایەنەکان بۆ دەربازبوون لە دۆخی چەقبەستووی سیاسی. ھەر لە دیدارەکەدا جەختکرایەوە لە لێکتێگەیشتن و پەنابردن بۆ گفتوگۆ وەک چارەسەرێک بۆ دۆزینەوەی میکانیزمی گەیشتن بە رێککەوتن و لێکتێگەیشتن لەپێناو بەرژەوەندی گشتی. هاوکات، بافڵ تاڵەبانی پەرۆشی حزبەکەی دووپاتکردەوە بۆ رێککەوتن لەبارەی زاڵبوون بەسەر ئاستەنگە سیاسییەکان و پێکھێنانی حکومەتێکی کارا و خزمەتگوزار کە لە ئاست پێویستی و خواستی ئەمڕۆی خەڵک و ھەموولایەک بێت و ببێتە مایەی سەقامگیری سیاسی، ئابووری و ئەمنی لە وڵاتدا.
هاوڵاتى رێبەر ئەحمەد، كاندیدی پارتی بۆ پۆستی سەرۆک کۆمار رایگەیاند:" هەڵبژاردنی پێشوەختە لە ئەنجامی داوا رەواکان و قوربانییە بەنرخەکان لەپێناو عێراقێکی باشتر هات، بۆیە لەسەر هەمووان پێویستە رێز لە ئەنجامەکانی بگرن و پەلە بکەن لە پێکهێنانی حکومەت". رێبەر ئەحمەد، كاندیدی پارتی بۆ پۆستی سەرۆک کۆمار تویتێکی لەبارەی هەوڵەکان بۆ پێکهێنانی حکومەتی نوێی عێراق کرد، لەو تویتەدا رێبەر ئەحمەد نووسیویەتی: "هەڵبژاردنی پێشوەختە لە ئەنجامی داوا رەواکان و قوربانییە بەنرخەکان لەپێناو عێراقێکی باشتر هات، بۆیە لەسەر هەمووان پێویستە رێز لە ئەنجامەکانی بگرن و پەلە بکەن لە پێکهێنانی حکومەتێک کە خواستەکانی شەقامی عێراقی بەدی بهێنێت." هەرچەندە زیاتر لە شەش مانگ بەسەر هەڵبژاردنی خولی پێنجەمی پەرلەمانی عێراق تێپەڕیوە، بەڵام تائێستا تەنیا دەستەی سەرۆکایەتیی پەرلەمان هەڵبژێردراوە، بەهۆی ناکۆکیی پارتی و یەکێتی لەسەر پۆستی سەرۆککۆمار و ناکۆکی نێو ماڵی شیعە لەسەر شێوازی حکومەتی داهاتوو، تائێستا حکومەت پێکنەهاتووە و سەرۆککۆماریش هەڵنەبژێردراوە. هاوپەیمانیی رزگارکردنی نیشتمان (پارتی، رەوتی سەدر و هاوپەیمانیی سەروەری) داوای حکومەتی "زۆرینەی نیشتمانی" دەکەن، هەرچی چوارچێوەی هاوئاهەنگییە، داوای حکومەتی "سازان" دەکەن، هاوشێوەی حکومەتەکانی دوای ساڵی 2003، کە هەمووان لە پێکهێنانیدا بەشداربن.
.jpg)
هاوڵاتى مستەفا کازمی داوای لە دەزگا و هێزە ئەمنیەکان کرد، لەو پەڕی ئامادەباشیدابن، بۆ وەڵامدانەوەی خێرا و بەردەوامبن لە ئۆپەراسیۆنە ئەمنی و سەربازییەکانیان. بەپێی راگەیێندراوێکی نووسینگەی سەرۆکوەزیرانی عێراق، ئەنجوومەنی وەزاریی ئاسایشی نیشتمانی، بە سەرۆکایەتی مستەفا کازمی، سەرۆکوەزیران و فەرماندەی گشتی هێزە چەکدارەکانی عێراق، کۆبووەوە، تێیدا گوێ لە کار و دەستکەوتی ئەنجوومەنەکە فەرماندە ئەمنییەکانی وڵات گیرا و باسیان لە بەڕێوەچوونی ئەو ئۆپەراسیۆنە سەربازی و ئەمنییانە کرد، کە دەکرێنە سەر شانەکانی تیرۆر و پاشماوەکانی داعش بۆ لەنێوبردنیان. فەرماندەی گشتی هێزە چەکدارەکانی عێراق، داوای لە دەزگا و هێزە ئەمنیەکان کرد، لەو پەڕی ئامادەباشیدابن، بۆ وەڵامدانەوەی خێرا و بەردەوامبن لە ئۆپەراسیۆنە ئەمنی و سەربازییەکانیان. هەروەک کازمی داوایکرد هەوڵی هەواڵگری چڕبکرێتەوە و بەدواداچوون بکرێت بۆ هەڵتەکاندنی تیرۆر و باندەکانی ماددەی هۆشبەر، کازمی وتی: "زەبری تووندیان لێبسەرەوێنن و هەموو پیلانەکانیان پووچەڵ بکەنەوە، کە کار لەسەر تێکدانی ئاسایش و سەقامگری وڵات دەکەن". بەپێی بروسکەیەکی دزەپێکراوی هێزە ئەمنییەکانی عێراق، هەموو هێزە ئەمنیەکان لە سوپا و حەشدی شەعبی و پێشمەرگە ئاگادارکراونەتەوە، کە لە ئەوپەڕی ئامادەباشیدابن، بەهۆی ئەوەی چەکدارانی داعش رایانگەیاندووە، دەست بە هێرشی تۆڵەکردنەوە بۆ سەر هێزە ئەمنییەکان دەکەن.
هاوڵاتی سوپای تورکیای داگیرکەر لە زەوی و ئاسمانەوە هێرشی کردە سەر ئاڤاشین و زاپ. هەپەگە لەبارەیەوە ڕایگەیاند: "تا ئێستا ٢٨ داگیرکەر سزادراون، ٩ داگیرکەریش برینداربوون و ٢ کۆپتەری هێرشبەریش گورزیان لێدراوە". ناوەندی راگەیاندن و چاپەمەنیی هێزەکانی پاراستنی گەل (هەپەگە) لەسەر هێرشە داگیرکارییەکانی دەوڵەتی تورکیا و بەرخۆدانی گەریلا ڕاگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە و لە راگەیاندراوەکەدا هاتووە: "سوپای تورکیای داگیرکەری بە مانگانە لە زەوی و ئاسمانەوە بۆردومانی هەرێمەکانی پاراستنی مەدیا دەکات. لەم ڕۆژانەی دواییدا بۆردومانی چڕ و قورسی ئەنجامدا بە تایبەتی بۆ سەر ناوچەکانی ئاڤاشین و زاپ و لە ١٤ و ١٧ی نیساندا ئەو بۆردومانانە چڕتربوونەوە. ئێوارەی دوێنێ ١٧ی نیسان سوپای تورکیا هێرشێکی داگیرکاریی کردە سەر ناوچەکانی ئاڤاشین و زاپ بەو پێیە؛ لە ناوچەی ئاڤاشین: لە ١٧ی نیسان کاتژمێر ١٩:٠٠ داگیرکەران ٨ جار بە کۆپتەرەکانیان خۆیان لە ناوچەی وەرخەلی ئاڤاشین دابەزاند. هاوکات کۆپتەرە هێرشبەرەکان ئەو ناوچەیەیان بە چڕی بۆردومان کرد. هێزەکانمان بە چەکی قورس دەستوەردانیان لەو هەوڵەی داگیرکەراندا کرد و گورزیان لێدان. هەروەها هێزەکانمان بە چەکی تاکەکەسی گورزیان لە داگیرکەران دا. لە دوای ئەوەى گورز لە داگیرکەران درا، داگیرکەران بە کۆپتەرەوە جارێکی تر خۆیان لە گوندی وەرخەل دابەزاندەوە و و کوژراو و بریندارەکانیان بردەوە. کاتژمێر ٠١:٢٠ ی شەو بە چەکی تاکەکەسی و نیمچە ئۆتۆماتیکی گورز لەو داگیرکەرانە درا، کە دەیانویست لە گردی وەرخەل خۆیان جێگیر بکەن. لەوێدا ٢ داگیرکەر سزا دران. فڕۆکە جەنگییەکانیش کاتژمێر ٠٢:٤٥ ئەو ناوچەیەیان بۆردومان کرد. کاتژمێر ٠٣:١٠ خولەکی شەو لەلایەن هێزەکانمانەوە لە ناوچەی وەرخەل هێرشکرایە سەر داگیرکەران، کە هەوڵیان دەدا خۆیان لە ناوچەی وەرخەل دابەزێنن لەو چالاکییەدا ٨ داگیرکەر سزادران. کاتژمێر ٠٣:٤٠ چالاکییەکی تر لەلایەن گەریلاکانمانەوە لە دژی گروپێک لە داگیرکەران ئەنجامدرا، کە هەوڵیاندەدا لە ناوچەى وەرخەل خۆیان لە سەنگەرەکاندا جێگیر بکەن. لەو چالاکییەدا، کە بە چەکی تاکەکەسی ئەنجامدرا ٢ داگیرکەری تر سزا دران و ٣ داگیرکەری تریش برینداربوون. دوای ئەو چالاکییە دوژمن ناچار بوو لەو ناوچەیە بکشێتەوە. لەبەرەبەیاندا لەكاتژمێر ٠٤:٢٠دا جارێكی تر، پەلاماری سەربازانی داگیركەری توركدرا، كە دەیانوویست لەوەرخەلێ خۆیان بەجێ بكەن و بەناچاری لەو هەرێمە پاشەكشەیانكرد. كاتژمێر ٠٥:٠٠ داگیركەرێك بەقەرناس سزا درا. ئەمڕۆ كاتژمێر ٠٩:٤٠ خولەك لەگردی وەرخەلێ لەنێوان سەربازانی داگیركەر و هێزەكانی ئێمەدا شەڕ و پێكدادان دەستی پێكردوە و تا ئێستاكەش بەردەوامە. لەهەرێمی زاپ ئەرتەشی توركی داگیركەر لە ١٤ی نیسان تا ١٧ی نسان بەفڕۆكەی شەڕكەر و لەرێگەی تۆپخانەوە، تۆپبارانێكی قورسی هەرێمەكانی كوڕەژارۆ، ئەشكەوتی برینداران، ئەرتووش، شەهید شیلان، كاركەر و چیای رەش دەكات. ١٧ی نیسان داگیركەران بەرێگەی کۆپتەرەوە و فڕۆكەی سیخۆڕییەوە لە هەرێمەكە دەستیان بەهێرشی داگیركەری كرد. داگیركەران لەسنوری باكوری كوردستانەوە هەرێمی چیای رەش، ئەرتووش و ئەشكەوتی بریندارانیان لەهەرێمی زاپ و هەرێمی وەرخەلێیش بەکۆپتەر بمباران كرا. بەکۆپتەری سکۆرسكی هەوڵیاندا لەهەرێمەكە سەربازەكانیان دابەزێنن. هێزەكانمان دەستبەجێ لەکۆپتەرەكانیان دا و کۆپتەرەكان بەبێ ئەوەی بتوانن سەربازان دابەزێنن لەهەرێمەكە دووركەوتنەوە. لە هەرێمی گردی شەهید شیلان، هێزەكانمان کۆپتەرێكیان پێكا كە دەیوویست سەرباز لەهەرێمەكە دابەزێنن. کۆپتەرە شەڕكەرەكانی ئەرتەشی توركی داگیركەر و کۆپتەری سکۆرسكی لە ناوچەی سلۆپی شرنەخ لە ئاسمانەوە لەسەرهەرێمەكانی بامەرنێ، ئامێدی و دێرەلووك، كە لە ژێر كۆنترۆڵی پەدەكەدان سۆڕانەوە و هێرشیان کردە سەر هەرێمی كوڕەژارۆ. ئەو کۆپتەرانەی ویستیان هێزەكانیان لە هەرێمی كۆرەژارۆ دابەزێنن رووبەرووی دەستوەردانی هێزەكانمان بوونەوە و نەیانتوانی هێزەكانیان دابەزێنن. داگیركەران توانیان بۆ جارێك هێزەكانیان لەگردی شەهید ئامارگی دابەزێنن. لەو شوێنەش هێزەكانی یەژئا ـ ستار لەهێزە داگیركەرەكانیان دا و داگیركەرانیان خستە ژێر كۆنترۆڵی خۆیانەوە و بەچەكی سووك لەداگیركەرانیاندا. لەئەنجامدا ٣ داگیركەر سزا دران. لەهەمان شوێن بەتاكتیكی سابۆتاژ و چوونە سەر دوژمن، لە داگیركەران درا و ٤ داگیركەر سزا دران. هێزەكانی یەژئا ـ ستار لەهەردوو چالاكیەكەدا ٧ داگیركەریان سزادا. هێرشی داگیركەران بەدەستور و پشتیوانی پەدەكە پێكدێن کۆپتەرەكانی ئەرتەشی تورك لەسەر گۆڕەپانی كۆڕەژارۆ لەپشت هەرێمی زاپەوە دەگەڕێن. کۆپتەرەكان لەناو سنورەكانی باشوری كوردستانەوە دەفڕن و هەوڵدەدەن ئەو شوێنە داگیربكەن، ئەوەش بەواتای ئەوەیە كە پەدەكە ئەو پیلانەی داگیركەرییە پەسەند دەكات و رێگەی لەپێشكردووەتەوە. ئەگەر پەدەكە دەستور و پشتیوانی ئەو هەوڵە داگیركەرییەی نەدابا، ئەرتەشی تورك نەیدەتوانی لەپشتەوە لەگەریلا بدات. لە هەمانكاتدا هێزەكانی دەوڵەتی توركی داگیركەر لەبارەگای سیرێ، كە لەژێر كۆنترۆڵی پەدەكەدایە لە ناوچەی شیلادزێ هەڵفڕیوون و هەوڵدەدەن لەهەرێمی كۆرەژارۆ بەجێ ببن. هێزەكانمان دەستبەجێ وەڵامی داگیركەرانیان داوەتەوە و رێگەیان لەپێش هاتنە پێشەوەیان گرتووە. بەگوێرەی زانیارییەكان هێزەكانی پەدەكە شەوی رابردوو بەرەو دێرەلووك و شێڵادزێ و بارزان كەوتوونەتە جووڵە. داگیركه‌ران له كاتژمێر ٢١:٠٠دا دوو جار ویستیان به كۆپته‌ره‌كانیان هێزه‌كانیان له گۆڕه‌پانی كه‌ڤره‌كۆن له گۆڕه‌پانی ئه‌شكه‌وتی برینداران دابه‌زێنن. هێزه‌كانمان گه‌مارۆیاندان و به خه‌ستی لێیاندان. هێنده‌ی روون بووه‌ته‌وه ٥ داگیركه‌ر سزا دراون. داگیركه‌ران نه‌یانتوانی له‌وێ جێگیر ببن و به‌ره‌و كانی سكۆرسكی كشانه‌وه. داگیركه‌ران هه‌وڵیاندا له كاتژمێر ٢٢:٠٠ پاشه‌كشێ بكه‌ن، هێزه‌كانمان دیسان له داگیركه‌رانیاندا. ئه‌وه‌نده‌ی پشتڕاست كراوه‌ته‌وه ٣ داگیركه‌ر سزادراون و ٦ داگیركه‌ریش برینداربوون. دوای ئه‌و چالاكیانه گۆڕه‌پانی ئه‌شكه‌وتی برینداران ٤ جار به فڕۆكه بۆردومان كرا. به‌ره‌به‌یانیش له گۆڕه‌پانی ئه‌شكه‌وتی برینداران هێزه‌كانمان له هه‌لیكۆپته‌ره جه‌نگیه‌كانیاندا و هه‌لیكۆپته‌ره‌كان ناچار كران له گۆڕه‌پانه‌كه بكشێته‌وه. كاتێك سوپای توركی داگیركه‌ر هه‌وڵی دا سه‌ربازه‌كانی به هه‌لیكۆپته‌ر له گۆڕه‌پانی وه‌رخه‌لێی زاپ دابه‌زێنێت، هێزه‌كانمان له هه‌لیكۆپته‌ره‌كه‌یان دا. داگیركه‌ران كاتێك هه‌وڵیاندا له‌سه‌ر هێڵی چیای ره‌ش به‌ره‌وپێش بچن دوو جار به ته‌كنیكی سابوتاژ كرانه ئامانج. داگیركه‌ران ناچاربوون له‌وێشه‌وه بكشێنه‌وه. زانیاری زیاتر دواتر بڵاوده‌كرێنه‌وه. كاتێك دوو هه‌لیكۆپته‌ری شه‌ڕ هه‌وڵیاندا بچنه گۆڕه‌پانی چه‌مچۆوه هێزه‌كانمان له هه‌لیكۆپته‌ره‌كانیاندا. هه‌لیكۆپته‌رێكی شه‌ڕ گورزی قورسی به‌ركه‌وتووه و ناچار بووه له گۆڕه‌پانه‌كه بكشێته‌وه. له سه‌رله‌به‌یانیشدا هه‌لیكۆپته‌ر به‌سه‌ر هێڵی بامه‌ڕنێ، ئامێدی و دێره‌لوكدا ویستیان هێرش بكه‌نه سه‌ر كوڕه‌ژارۆ، هێزه‌كانمان له‌و هه‌لیكۆپته‌رانه‌شیان دا. ٢ هه‌لیكۆپته‌ری شه‌ڕ و هه‌لیكۆپته‌رێكی سكۆرسكی ناچاركران له گۆڕه‌پانه‌كان بكشێنه‌وه. له چوار رۆژی رابردوودا گۆڕه‌پانه‌كانمان ١٤٧ جار به فڕۆكه‌ی جه‌نگی و له زه‌مینیشه‌وه چه‌ندین جار به كاتیوشا بۆردومانكراون. فڕۆكه‌ی بێفڕۆكه‌وانی چه‌كدار و فڕۆكه‌ی جه‌نگی هێشتاش به‌سه‌ر گۆڕه‌پانه‌كانماندا ده‌سوڕێنه‌وه. هێزه‌كانمان به گیانێكی فیداییه‌وه شه‌پۆلی یه‌كه‌می هێرشه‌كه‌یان بۆ سه‌ر ئاڤاشین و زاپ تێكشكاندووه. تائێستا ٢٨ داگیركه‌ر سزادراون، ٩ داگیركه‌ر برینداربوون و ٢ هه‌لیكۆپته‌ری شه‌ڕكه‌ریش لێیاندراوه".
.jpg)
عەمار عەزیز لەدوای راگەیاندنی ئۆپەراسیۆنێکی نویێ لەلایەن تورکیاوە بۆسەر سنوری قەزای ئامێدی و شیلادزێ،ترس و دڵەراوکێیەکی زۆر لەناو هاونیشتیمانیان دا دروستکردوە هاوکات ناتوانن بچنە سەر باغەکانی خۆیان زیانێکی گەورە بەر دەکەوێت ئەگەر ئۆپراسیۆنەکە بەردەوام بێت. هاوکات دەنگی فرۆکە وتۆپ وزیاتر خەڵکی ترساندوە بەتایبەت منداڵان کەبەردەوام بە ئاسمانی ناوچەکە دەسورێنەوە، ئەو ناوچانەی بۆردومان دەکرێن ئەمانە، بناری چیای مەتین،ناوچەی زاپ وئاڤا شرین، هەروەها گوندەکانی بەرچی کەڤن، رەشاڤەی،زێوە و چەند گوندێکی تر. دلشاد سەعید، دانیشتووی سنوری ناحیەی دێرەلوکە سەر بە قەزای ئامێدی بە هاوڵاتی ی وت:"چەند ساڵێکە راهاتووین بە دەنگی فرۆکەکانی تورکیا ، ئۆپەراسیونەکەی ئەمجارەی تورکیا زۆر مەترسیدارە خەڵک بەگشتی ترساوە چونکە بەپێی ڕاگەیاندنەکانی تورکیا ئەوان دەیانەوێت ئەمجارە زۆر ناوچە کونترۆل بکەن، بەردەوام دەنگی تۆپ و فرۆکەکان دەبیستین". دلشاد سەعید ووتیشی:"داوا لە وڵاتان ویوئێن دەکەین چارەسەرێک بۆمان بدۆزێتەوە تاکەی ناوچەکانمان بوردومان بکرێن". لە بەرەبەیانی ئەمڕۆوە سوپای توركیا ئۆپەراسیۆنێكی فراوانی لە ناو خاكی هەرێمی كوردستاندا بە پاساوی بونی گەریلا لە ناوچەكانی مەتین، زاپ و ئاڤەشین لە باشووری کوردستان دەستپێكردووە.
سازدانی: ئارا ئیبراهیم وتەبێژی كۆماجڤاكێن كوردستان(كەجەكە) لەبارەی داگیركاری و ئۆپەراسێونەكەی دەوڵەتی توركیا بەهاوبەشی پارتی زانیاری نوێ ئاشكرا دەكات و دەڵێت:" ئەو هێزانەی بەرانبەر گەریلا جوڵەیان پێكراوە هێزی زێرڤانی و گوڵان و هێزی (چەتەی رۆژ)ن، ئەو هێزانە لەبەرانبەر گەریلا دادەنێت، ئەو هەرێمانەی گەریلای لێیەو شەر دەكات بەو هێزانە گەمارۆی دەدات". زاگرۆس هیوا، وتەبێژی كۆماجڤاكێن كوردستان(كەجەكە) لەم چاوپێكەوتنەیدا لەگەڵ هاوڵاتی لەبارەی مەترسی پێكدادانی هێزەكانی پارتی و گەریلا،دەشڵێت:" ئێستا پارتی هەم بە چاوپێكەوتنی ئەردۆغان و مەسرور بارزانی، هەروەها ئیزنی داوە لە بامەرنێ و ئامێدی هەیكۆپتەر هەڵسێت و جوڵە پێكردنی هێزە چەكدارەكانی خۆی بەرەو شیلادزێ و دێرەلووك وا دیارە پارتی دەیەوێت شەرێكی وا بكات". هاوكات، وتەبێڤی كۆما جڤاكێن كوردستان داوا لە هەموو حزبەكانی هەر چوار بەشی كوردستان لە گەلی كورد لە رۆشنبیران و نوسەران و سیاسەتمەداران دەكات لەم داگیكارییەدا پاڵپشتی گەریلا بن و خاوەن هەڵوێست بن و نارەزایەتی خۆیان دەربڕن بە هەرشێوەیەك بێت. لە 15ی نیسان تا 18ی نیسان 47 جار ئەو هەرێمانە بۆردومان كراوە، دوێنێ شەو كە ئۆپەراسیۆنەكە كاتژمێر 9ی دەستی پێكرد، بەدەیان جاری دیكەش ئەو هەرێمانە بۆردومان كراون، هەم بەفرۆكەی شەڕكەر، بەتۆپی ویتسر، بەهاوەن، بەكاتیۆشا، بە فرۆكەی كەشف، چەكدار و هەلیكۆپتەری كوبرا، هەم لەتوركیاوەو هەم لە باشووری كوردستانەوە بە هەلیكۆپتەر عەسكەریان گواستەوە بۆ ئەو هەرێمانەی گەریلای لێیە هاوڵاتی: ئەم ئۆپەراسیۆنەی دەوڵەتی توركیا بۆ لەم كاتەدا دەستی پێكردووەتەوە، ئایا چەند جار هێرشیان ئەنجامداوە؟ زاگرۆس هیوا: پێشتر رامانگەیاندبوو كە توركیا بەنیازە بەهاوكاری پارتی لەناوەراستی مانگی نیسان هێرش بكاتە سەر باشووری كوردستان بەتایبەت هەرێمەكانی پاراستنی میدیا شوێنی گەریلا، ئەوەبوو ناوەراستی 15ی نیسان مەسرور بارزانی ئەردۆغانی بینی، ئیتر بریاری ئۆپەراسیۆنەكە لەو كاتەوە درا. 15ی نیسان تا 18ی نیسان 47 جار ئەو هەرێمانە بۆردومان كراوە، دوێنێ شەو كە ئۆپەراسیۆنەكە كاتژمێر 9ی دەستی پێكرد، بەدەیان جاری دیكەش ئەو هەرێمانە بۆردومان كراون، هەم بەفرۆكەی شەڕكەر، بەتۆپی ویتسر، بەهاوەن، بەكاتیۆشا، بە فرۆكەی كەشف، چەكدار و هەلیكۆپتەری كوبرا، هەم لەتوركیاوەو هەم لە باشووری كوردستانەوە بە هەلیكۆپتەر عەسكەریان گواستەوە بۆ ئەو هەرێمانەی گەریلای لێیە،بەتایبەت هەرێمەكانی(وارخەلێ، چیای رەش، ژ كەفتێ برینداران، كوڕە ژارۆ) بوونەتە ئامانج ئەو چەكدارانەی دەگوازرێنەوە بۆ كورە ژارۆ و ژ كەفتێ برینداران ئەوانە لە بامەرنێ و هەلیكۆپتەرەكان دەیانگوازێتەوە دیارە بە هەماهەنگی لەگەڵ پارتی ئەم كارە دەكەن بۆ هێرش كردنە سەر گەریلا. هاوكات پارتی جوڵەی بەهێزەكانی خۆی كردووە لە شیلادزێ و دێرە لووك بەرەو كورەژارۆ مەبەست ئەوەیە كە ئاسانكارو هاوكاری دەوڵەتی توركیا بكات لەهێرشەكانی بۆ سەر گەریلا، ئامانجی ئەو هێرشانە لە درێژ مەودادا داگیركردنی باشووری كوردستانە، چونكە ئەردۆغان لە زووەوە وەعدی داوە كە "موسڵ و كەركوك و میساقی میللیەو دەیگەرێنمەوە"، ئەو هێرشانە لەو چوارچێوەیەدا ئەنجام دەدرێت. ئێستا هەڤاڵانی گەریلا خاكی باشووری كوردستان لەبەرانبەر داگیركاری دەوڵەتی توركیا دەپارێزێت، تا ئێستا 28 عەسكەری توركیا كوژراون و 9 دیكەیان بریندارن و شەرەكە هێشتا بەردەوامە. ئێستاش پارتی بەهەمان شێوە لەگەڵ ئەرتەشی توركیا هاوكاری دەكات بۆ ئەوەی لە خەباتی رزگاری خوازی كورد لەباكور بدات، پارتی دیموكراتی كوردستان ئامرازێكە بەدەست داگیركەرانەوە و بەشێكە لە سیستمی داگیركاری سەر كوردستان، بە جوڵە پێكردنی هێزە چەكدارەكانی خۆی بەرەو شیلادزێ و دێرەلووك وا دیارە پارتی دەیەوێت شەرێكی وا بكات هاوڵاتی: بۆچی پارتی هاوكاری توركیا دەكات بۆ هێرش كردنە سەر گەریلا؟ زاگرۆس هیوا: پارتی دیموكراتی كوردستان هەمیشە و بە درێژایی مێژوو، لەگەڵ دوژمنانی كورد بووەتەیەك و لەدژی بزوتنەوە كوردییەكانی دیكە هێرشی كردووە، لەرۆژهەڵاتی كوردستان لەگەڵ سوپای پاسداران بوون بەیەك كاتی قیادە موقەتە لەدژی حزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران و كۆمەڵە شەڕیان كرد. لەگەڵ رژێمی سەدام بوو بەیەك لەدژی یەكێتی نیشتمانی كوردستان شەریان كرد و هەولێریان داگیر كرد، بەعس و جاشی هێنایە هەولێر. ئێستاش پارتی بەهەمان شێوە لەگەڵ ئەرتەشی توركیا هاوكاری دەكات بۆ ئەوەی لە خەباتی رزگاری خوازی كورد لەباكور بدات، پارتی دیموكراتی كوردستان ئامرازێكە بەدەست داگیركەرانەوە و بەشێكە لە سیستمی داگیركاری سەر كوردستان. هاوڵاتی: پێتانوایە پارتی بە هێزی زێرەڤانی دەیەوێت هاوكاری سوپای توركیا بكات دژی گەریلا؟ زاگرۆس هیوا: ئەو هێزانەی بەرانبەر گەریلا جوڵەیان پێكراوە، ئەو هێزانە هێزی زێرڤانی و گوڵان و هێزی (چەتەی رۆژ) ن، چەتەی رۆژئاوا. ئەو هێزانە لەبەرانبەر گەریلا دادەنێت، ئەو هەرێمانەی گەریلای لێیەو شەر دەكات بەو هێزانە گەمارۆی دەدات و پەیوەندی نێوان هەرێمەكانی گەریلا دادەبرێت و گەمارۆیان دەخاتەسەر بۆ ئەوەی هیچ هاوكارییەكیان بۆ نەچێت. داواكاری ئێمە بۆ هەموو حزبەكانی هەر چوار بەشی كوردستان لە گەلی كورد لە رۆشنبیران و نوسەران و سیاسەتمەداران لەم داگیركارییەدا پاڵپشتی گەریلا بن و خاوەن هەڵوێست بن و نارەزایەتی خۆیان دەربڕن بە هەرشێوەیەك بێت بۆ ئەوەی بتوانین هەموو پێكەوە لەدژی ئەم داگیركارییە بووەستینەوە. هاوڵاتی: واتا ئەگەری پێكدادانی هێزەكانی پارتی و گەریلا هەیە؟ زاگرۆس هیوا: ئێستا پارتی هەم بە چاوپێكەوتنی ئەردۆغان و مەسرور بارزانی، هەروەها ئیزنی داوە لە بامەرنێ و ئامێدی هەیكۆپتەر هەڵسێت، بە جوڵە پێكردنی هێزە چەكدارەكانی خۆی بەرەو شیلادزێ و دێرەلووك وا دیارە پارتی دەیەوێت شەرێكی وا بكات. هاوڵاتی: بەرخودانی گەریلا بەرانبەر ئۆپەراسیۆن و داگیركارییەكەی توركیا چۆنە؟ زاگرۆس هیوا: تا ئێستا هەڤاڵان لە شوێنی خۆیانن و خۆراگری دەكەن و شەڕو پێكدادان بەردەوامە، هەوڵدانی ئێمە ئەوەیە ئەو هێرشانە بشكێنین و خاكی باشووری كوردستان بەرانبەر ئەم داگیركارییە بپارێزین. هاوڵاتی: چ پەیامێكتان بۆ حزبەكان و رای گشتی هەیە؟ زاگرۆس هیوا:داواكاری ئێمە بۆ هەموو حزبەكانی هەر چوار بەشی كوردستان لە گەلی كورد لە رۆشنبیران و نوسەران و سیاسەتمەداران لەم داگیركارییەدا پاڵپشتی گەریلا بن و خاوەن هەڵوێست بن و نارەزایەتی خۆیان دەربڕن بە هەرشێوەیەك بێت بۆ ئەوەی بتوانین هەموو پێكەوە لەدژی ئەم داگیركارییە بووەستینەوە.
هاوڵاتى هەپەگە رایگەیاند:" تورکیا دەیەوێت لەرێگەی هێلیکۆپتەرەوە سەربازەکانی لە زاپ جێگیر بکات و فڕۆکەش بە ئاسمانی ناوچەکاندا دەسوڕێتەوە و هێرشی چریان بۆ سەر ناوچەکان دەستپێکردووە". ئەمڕۆ دووشەممە 18ی نیسان، هێزەکانی پاراستنی گەل باڵی سەربازی پەکەکە لەبارەی هێرشەکانی سوپای تورکیاوە راگەیەنراوێکی بڵاوکردەوە و تێیدا هاتووە، تورکیا دەیەوێت لەرێگەی هێلیکۆپتەرەوە سەربازەکانی لە زاپ جێگیر بکات و فڕۆکەش بە ئاسمانی ناوچەکاندا دەسوڕێتەوە و هێرشی چریان بۆ سەر ناوچەکان دەستپێکردووە. هەپەگە ئاشکرایکردووە، "لە ئەنجامی رووبەڕووبوونەوەکانی شەوی رابردوودا، لە ناوچەی زاپ هەشت سەربازی سوپای تورکیایان کوشتووە." بەپێی راگەیەندراوەکە، "سوپای تورکیا شەوی رابردوو بە فڕۆکە و هێلیکۆپتەری جەنگی بە چڕیی ناوچەکەی بۆردوومان کردووە و هەوڵیداوە سەربازەکانی لە ئەشکەوتی برینداران لە ناوچەی زاپ داببەزێنێت، بەڵام هێزەکانمان رووبەڕوویان بوونەتەوە."
هاوڵاتى رێبەری رەوتی سەدر لە عێراق دەڵێت: "قەیرانێکی چینایەتی لە نێوان هەژار و دەوڵەمەندا لە نێو کۆمەڵگەی عێراق تەشەنەی سەندووە، چونکە دەوڵەمەند مافی هەژار نادات و لە بەرامبەردا هەژار گومان لە هەموو دەوڵەمەندەکان دەکات و پێیوایە پارەی حەرام هۆکاری دەوڵەمەندبوونە". موقتەدا سەدر، رێبەری رەوتی سەدر لە هەژماری خۆی لە تویتەر رایگەیاند: "قەیرانێکی چینایەتی لە نێوان هەژار و دەوڵەمەن لە نێو کۆمەڵگەی عێراق تەشەنەی سەندووە؛ ئەم قەیرانە هۆکاری هەیە و دەوڵەمەند و هەژار تێیدا بەشدارن، چونکە دەوڵەمەند سەرقاڵی پارەکەیەتی و مافی هەژار نادات، تەنانەت خۆی لەو بە گەورەتر دەبینێت و بیری چووە کە هەژار بەشی هەیە لە پارەکەی ئەودا". رێبەری رەوتی سەدر دەشڵێت: "لە بەرامبەردا هەژار گومان لە هەموو دەوڵەمەندەکان دەکات و جیاوازی نابینێت لە نێوان بەخشندە و پیسکە، چونکە پشت بەو گوتە دەبەستێ کە دەڵێت: پیسکەیی یان پارەی حەرام هۆکاری دەوڵەمەندبوونن، بەڵام هەژار و دەوڵەمەند بیریان چووە کە ئایینی ئیسلام پێدانی زەکات و پێنجیەکی سامان، لەگەڵ نەهێشتنی ستەم و پێدانی فیدیە و ئەرکی دارایی دیکەی لەسەر دەوڵەمەند سەپاندووە".
هاوڵاتى وەزیری بەرگریی تورکیا رایگەیاند، سوپای وڵاتەکەی لە رێگەی وشکانی و ئاسمانییەوە ئۆپەراسیۆنەکەی لە ناوچەکانی مەتین، زاپ و ئاڤەشین لە باشووری کوردستان دەستیپێکردووە. خولوسی ئاکار، وەزیری بەرگریی تورکیا رایگەیاند، سوپای وڵاتەکەی لە رێگەی وشکانی و ئاسمانییەوە ئۆپەراسیۆنەکەی لە ناوچەکانی مەتین، زاپ و ئاڤەشین لە باشووری کوردستان دەستیپێکردووە. وەزیری بەرگریی تورکیا دەڵێت، ئۆپەراسیۆنەکەیان وەک ئەوەی پلانی بۆ دانراوە بەڕێوەدەچێت و ئەو ئامانجەی لە قۆناخی یەکەمدا دیاریکرابوو، بەدەستهاتووە، بەڵام وردەکاریی زیاتری لەوبارەوە نەدرکاندووە. ناوەندی راگەیاندنی هێزەکانی پاراستنی گەل-هەپەگە، کە باڵی سەربازیی پەکەکەیە رایگەیاند، سوپای تورکیا بە فڕۆکەی جەنگی و تۆپخانەکانی هێرشێکی چڕیان لە ئاسمان و زەوییەوە بۆ سەر ناوچەی زاپ دەستپێکردووە. هەپەگە دەڵێت، لە ناوچەی چیای رەش و خەرلەخەلێ لە ناوچەی زاپ سوپای تورکیا هێزی دابەزاندووە و لە هەردوو شوێنیش شەڕ و پێکدادان دەستیپێکردووە، بەڵام رێگەیان نەداوە هێزەکەی سوپای تورکیا بچێتە پێش. ئەمەش لەكاتێكدایە ئەمە چەندین جارە توركیا هێرشە بەربڵاو دەكاتە سەر سەنگەرەكانی گەریلا لە قەندیل و بەڵام سەركەوتوو نابێت
.jpg)
شاناز حەسەن بەرێوەبەری كەشناسی سلێمانی رایگەیاند:" لە رۆژی سێشەممەوە شەپۆلی خۆڵبارینەكەی شارەكانی عێراق دەستپێدەكاتەوە و كاریگەرییەكەی دەگاتە هەرێمی كوردستان". ئاسۆ كەمال بەرێوەبەری كەشناسی سلێمانی لەبارەی كەش و هەوای ئەمرۆ و بەیانیەوە بەهاوڵاتی وت:" بەگشتی پلەی گەرما جێگیر دەبێت و ئاسمان ساماڵ دەبێت، بەڵام هەندێك كات بایەكی لەگەڵدا دەبێت". کەشناسی و بوومەلەرزەزانیی عێراق رایگەیاند، بەهۆی وشکەساڵی، ئەو گۆڕانەی لە کەشوهەوادا روودەدات و کەمی رێژەی بارانبارین و تێکچوونی خاکی عێراق و چەند هۆکارێکی دیکە، پێشبینی دەکرێت هاوینی ئەمساڵ لە چاو ساڵانی رابردوو گەرمتر بێت، جگە لەوەش خۆڵبارین لە چەندین ناوچەی عێراق بەبەراورد بە ساڵانی رابردوو زیاتر دەبێت. هەروەها كەشناسی عێراق راشیگەیاندووە:" لە رۆژی سێشەممەوە خۆلبارینەكە بە ژری دەستپێدوكاتەوە". ئاسۆ كەمال وتیشی:"تائێستا مەترسی هیچ شەپۆلێكی خۆلبارین لەسەر ناوچەكانی هەرێمی كوردستان نییە". زیاتر رونیكردەوە و وتی:" بێگومان هەر خۆلبارینێ: لە عێراقدا روبدات كە بە تەواویش نەگاتە ئێمە، كاریگەرییەكەی دەگاتە لای ئێمە و زۆربەی شارەكانی دەگرێتەوە". ئەمساڵ لەبەر ئەوەی باران كەمبووە و گۆرانكاریەكانی كە و هەوا و كەمی سەوزایی هۆكار بۆ دوبارە بونەوەی شەپۆلی خۆلبارین". بەرێوەبەری كەشناسی سلێمانی جەختی لەوەشكردەوە:" هۆكاری زۆری دوبارە بونەوەی خۆلبارین لە ئەمساڵدا بەهۆی كەمی رێژەی باران بارین و گۆرانكارییەكانی كەش و هەوایە لە جیهاندا".
.jpg)
هاوڵاتى جێگری سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان رایگەیاند:" ده‌بێ په‌رله‌مان به ئه‌ركه یاساییه‌كه‌ی خۆی هه‌ڵبسێت و هه‌ڵبژاردن دوا نه‌كه‌وێت، بۆ ئه‌وه‌ی پڕۆسە‌ی دیموكراسی به‌ردوامیی پێ بدرێت". ئەمڕۆ یەکشەممە 17.4.2022 هێمن هه‌ورامی، جێگری سه‌رۆكی په‌رله‌مانی كوردستان، پێشوازیی له ئۆلیڤیێ دیكوتینێ، كۆنسوڵی گشتیی كۆماری فه‌ره‌نسا له هه‌رێمى كوردستان كرد و له دیدارێكدا دوایین پێشهات و په‌ره‌سه‌ندنه‌كانی دۆخی سیاسیی هه‌رێمی کوردستان و عێراق و پرسی هه‌ڵبژاردنه‌كان له هه‌رێمی كوردستانیان تاوتوێکرد. لەبارەی پرسی هه‌ڵبژاردنه‌كان و گرتنه‌به‌رى رێكاره په‌یڕه‌وی و سیاسییه‌كان، هێمن هه‌ورامی، جێگرى سه‌رۆكی په‌رله‌مان، ئاماژه‌ی به‌وه‌کرد، هه‌ڵبژاردنێكی شه‌فاف و سه‌ركه‌وتوو مافی خه‌ڵكی كوردستانه و هه‌موو لایه‌كمان به‌رپرسیارێتیی سیاسی و یاساییمان له‌سه‌رشانه بۆ سه‌رخستنی هه‌ڵبژاردنه‌كان، "ده‌بێت په‌رله‌مان به ئه‌ركه یاساییه‌كه‌ی خۆی هه‌ڵبستێت و هه‌ڵبژاردن دوا نه‌كه‌وێت، بۆ ئه‌وه‌ی پڕۆسە‌ی دیموكراسی به‌ردەوامیی پێ بدرێت.'' هێمن هەورامی وتی: "ئه‌ركی یاسایی و سیاسیی هه‌موو لایه‌كمانه زه‌مینه‌سازیی ته‌واو بۆ سه‌ركه‌وتنی هه‌ڵبژاردنێكی شه‌فاف بكه‌ین، مافی گه‌لی كوردستان له ئه‌نجامدانی هه‌ڵبژاردن و به‌رده‌وامیی پڕۆسە‌ی دیموكراسی په‌ك نه‌خرێت، ده‌بێ سازان و لێكتێگه‌یشتنی نێوان فراكسیۆن و لایه‌نه سیاسییه‌كان بۆ نزیككردنه‌وه‌ى راوبۆچوونه جیاوازه‌كان هاوته‌ریب بن و هیچ لایه‌ك كارى لایه‌كی دیكه نادیده نه‌گرێت و رێگرى له كارى په‌رله‌مان و به‌جێگه‌یاندنی ئه‌ركه په‌یڕه‌وی و یاسایییه‌كانی نه‌گرێت". جیاوازیی بۆچوونەکان لەبارەی هەمواری یاسای هەڵبژاردن و کاراکردنەوەی کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردن، لەنێوان لایەنەکان و بە دیاریکراوی لەنێوان فراکسیۆنەکانی پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان، لەمپەری لە بەردەم دانیشتنی پەرلەماندا دروستکردووە، چونکە پارتی خاوەن گەورەترین فراکسیۆن و سەرۆکی پەرلەمانیش لە فراکسیۆنی یەکێتییە.
(25).jpg)
هاوڵاتى بەڕێوەبەری نەخۆشخانەی دكتۆر جەمال ئەحمەد ڕەشیدای منداڵان لە سلێمانی هۆشداری توند دەدات لە مەترسی بارودۆخەكە و دەڵێت:" بەشێك لە دەرمانەكان بە سواڵكردن پەیدا دەكەین و لە ئێستادا 20%ی دەرمانمان ماوە ". پشدەر عەبدوڵا، بەڕێوەبەری نەخۆشخانەی دكتۆر جەمال ئەحمەد ڕەشیدای منداڵان ڕایگەیاند، بەشێكی زۆری نەخۆشەكان بە بەشی ناتەواوی دەرمانەوە دەچنە دەرەوە و بەهۆی كەمی تاقیگەوە ناتوانین بەشێك لە پشكنینەكان نەخۆشەكان بكەین. دەشڵێت: بەشێكی زۆری دەرمانەكان لە نەخۆشییە لە ناكاوەكان كەمی كردووە و ئەوانەیشی نەخۆشی درێژخایەنن دەرمانیان نەماوە و نەخۆشەكانیش بەردەوام پێویستیان پێیەتی، ئەوەش لۆدێكی داراییان لەسەر دروست دەبێت، ئێستا 20%ی دەرمانەكان لە نەخۆشخانەكەماندا ماوە و بەناچاری نەخۆش بەڕێدەكەین و 80%ی دەرمانەكان لە نەخۆشخانەكانماندا نییە و پێشترین لەكاتی دەرمان زۆریدا 30% دەرمانمان كەمبووە. بەڕێوەبەری نەخۆشخانەی دكتۆر جەمال باسی لەوەكرد، كۆمەڵێك دەرمان هەیە لەبەرئەوەی بە كوالێتی كۆنترۆڵدا تێنەپەڕیبوو بە خێرخوازیش نەمان دەتوانی وەریان بگرین و وتی: زۆرجار دەرمانەكان بەشێوەی خێرخوازی یان سواڵكردن پەیدادەكەین، بەلامانەوە سەیرە بۆ لە نەخۆشخانە ئەهلییەكاندا دەرمان بەكاردەهێنرێت ،بەڵام ڕێگەنادرێت لای ئیچمە بەكاربهێنرێت و دەبێت بە كوالێتی كۆنترۆڵدا بڕوات. د. پشدەر هۆشداریدا ئەگەر لە زووترین كاتدا كێشەی كەمی دەرمان چارەسەر نەكرێت قەیرانی گەورە ڕوودەدات و دەڵێت:هەرچەندە قەیران لەمەی ئێستا گەورەترنابێت و هەندێك لە نەخۆشەكان دەرمانی پێویستیان پێنادرێت یان دەرمانەكان شیاونین بۆ چارەسەری نەخۆشییەکان
هاوڵاتى ڤۆلۆدمیر زیلینسکی، سەرۆکی ئۆكرانیا لە وتارێکی ڤیدیۆییدا وێڕای داواکردنی چەکی قورس، بانگهێشتی سەرکردەکانی جیهانی کرد بۆ ئەوەی دەستوەردان لە جەنگدا بکەن و گوشار بخەنە سەر روسیا بۆ ئەوەی بێتە سەر مێزی گفتوگۆ. ڤۆلۆدمیر زیلینسکی وتی: "روسیا هەوڵدەدات هەموو ئەو کەسانەی لە ماریوپۆل ماون، لەنێو ببات. تەنیا دوو رێگا هەن بۆ راگرتنی ئەمە؛ هاوبەشەکانمان بەشێوەیەکی خێرا و دەمودەست چەکی قورسی پێویستی وەکو فڕۆکەی جەنگیمان پێبدەن بۆ ئەوەی گوشار بخەینە سەر داگیرکەران لە ماریوپۆل و ئابڵووقەی لەسەر هەڵبگرین، یان ئەوەتا رێبازی گفتوگۆ بگرینەبەر، لەوەشدا، دەبێت رۆڵی هاوبەشەکانمان یەکلاکەرەوە بێت". قسەکانی زیلینسکی لە کاتێکدان، ماریۆپۆل نزیکە لەوەی بکەوێت، زۆربەی شارەکە کەوتووەتە دەست ووسیا و ئەو سەربازە ئۆکراینیانەشی لە شارەکەدا ماون، لەلایەن هێزەکانی روسیاوە گەمارۆدراون. رۆژی شەممە روسیا رایگەیاند کە بە نزیکەیی دەستی بەسەر تەواوی شارەکەدا گرتووە و داوای لە سەربازانی ئۆکراینی کرد خۆیان بەدەستەوەبدەن، کاژێر 6:00ـی بەیانی رۆژی یەکشەممەی بە کاتی مۆسکۆشی وەکو دوا وادە بۆ دانان. هاوکات داواشی لێکردن کە تاوەکو کاژێر 13:00ـی هەمان رۆژ بەتەواوی باڵەخانەکان چۆڵ بکەن.
هاوڵاتى ئەندامی لیژنەی نووسینەوەی گرێبەستی کۆمەڵایەتی رۆژئاوای کوردستان رایگەیاند: " لیژنەکانی نووسینەوەی دەستوور لەگەڵ دامەزراوەکانی سەر بە ئیدارەی خۆسەر لەسەر ماددە و بڕگەکانی ڕەشنووسی گرێبەستی کۆمەڵایەتیی نوێی رۆژئاوای کوردستان دەستیان بە گفتوگۆکردووە گرێبەستی کۆمەڵایەتیی رۆژئاوای کوردستان دەبێت بەبەشێک لەو دەستوورە". دەڵێت :"پێشبینی دەکرێت لەکۆتایی مانگی پێنجی ئەمساڵ دەستوورە نوێکە پەسەند بکرێت". سابت جەوهەر ئەندامی لیژنەی نووسینەوەی گرێبەستی کۆمەڵایەتیی رۆژئاوای کوردستان لەلێدوانێکدا بەپێگەی "حەل نێت"ی وتووە: لیژنەکانی نووسینەوەی دەستوور لەگەڵ دامەزراوەکانی سەر بە ئیدارەی خۆسەر لەسەر ماددە و بڕگەکانی ڕەشنووسی گرێبەستی کۆمەڵایەتیی نوێی رۆژئاوای کوردستان دەستیان بە گفتوگۆکردووە، ڕوونیشی کردۆتەوە کە ئەگەر بێت و لەقۆناغی داهاتوودا لەسەر بنەمای ڕێککەوتنی سیاسیی دەستووری سوریا هەمواربکرێتەوە، ئەوە گرێبەستی کۆمەڵایەتیی رۆژئاوای کوردستان دەبێت بەبەشێک لەو دەستوورە. سابت جەوهەر پێشبینیشی کردووە لەکۆتایی مانگی پێنجی ئەمساڵ گرێبەستی نوێی کۆمەڵایەتیی رۆژئاوای کوردستان پەسەند بکرێت بۆیەکەمجار لەساڵی 2014 گرێبەستی کۆمەڵایەتیی رۆژئاوای کوردستان لەلایەن ئیدارەی خۆسەرەوە بۆ ناوچەکانی جزیرە و کۆبانێ و عەفرین پەسەند کرا، بەڵام لەساڵی 2018 هەموارکرایەوە و ناوەکەی بۆ بەلگەنامەی "ئیدارەی خۆسەر" لە باکوور و رۆژهەڵاتی سوریا گۆڕدا.
هاوڵاتى توێژەری کاروباری تورکیا رایگەیاند:" ئەگەر بێت و ئێران بیەوێت ببێتە خاوەنی چەکی ناوەکیی، ئەوە هاوشێوەی سعوودییە مەترسیی لەسەر ئاسایشی ستراتیژی تورکیا درووست دەبێت، لەبەرئەوەی ناکرێت وڵاتێک لەناوچەکەدا چەکی ناوەکیی هەبێت و ئەوانی تر نەیانبێت. بۆیە ئەوەش وەک ئاماژەیەک بۆ مەترسییەکانی بەرنامە ناوەکییەکەی ئێران بۆسەر هەردوو وڵات باسی لە پێیوستی هاوکاریی تورکیا و ئیسرائیل بۆ ڕووبەڕوبوونەوەی مەترسییە هەرێمایەتییەکان دەکات. حەسەن موراد مەرجان باڵیۆزی تورکیا لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا لە تورکیا لە نووسینێکدا کە بڵاوکراوەی " تورکی سکۆپ"ی ئیسرائیلی کە سەر بە ناوەندی "موشیە دایان"ی ئیسرائیلی بۆ لێکۆڵینەوەکانی رۆژهەڵاتی ناوەراستە بڵاویکردۆتەوە، باسی لە پێیوستی هاوکاریی تورکیا و ئیسرائیل بۆ ڕووبەڕوبوونەوەی مەترسییە هەرێمایەتییەکان دەکات، ئەوەش وەک ئاماژەیەک بۆ مەترسییەکانی بەرنامە ناوەکییەکەی ئێران بۆسەر هەردوو وڵات. لەوبارەیەوە فیراس ڕەزوان ئۆغڵو توێژەری کاروباری تورکیا لەلێدوانێکدا رایگەیاندووە کە هەرچەندە لەڕووی پرەنسیپەوە ئێران دەوڵەتێکی دوژمنی تورکیا نییە، بۆیە ناکرێت بوترێت کە پەیوەندییەکانیان کەوتۆتە ژێر مەترسییەوە، بەڵام ئەگەر بێت و ئێران بیەوێت ببێتە خاوەنی چەکی ناوەکیی، ئەوە هاوشێوەی سعوودییە مەترسیی لەسەر ئاسایشی ستراتیژی تورکیا درووست دەبێت، لەبەرئەوەی ناکرێت وڵاتێک لەناوچەکەدا چەکی ناوەکیی هەبێت و ئەوانی تر نەیانبێت. ئۆغڵو پێیوایە تورکیا هەوڵ دەدات لەگەڵ ئیسرائیل هاوپەیمانێتییەک درووست بکات کە لەلایەن رۆژئاواوە پشتیوانی بکرێت بۆئەوەی بەشێوەیەک لەشێوەکان گوشار بخەنە سەر تاران بۆئەوەی هەنگاو بەرەو درووستکردنی چەکی ناوەکیی نەنێت، چونکە ئەو بابەتە بەلای تورکیاوە قبووڵکراو نییە.
.jpg)
