هاوڵاتى ئه‌ندامێکى وه‌فدى دانوستانکارى حکومه‌تى هه‌رێم وورده‌کارى کۆبونه‌وه‌که‌ى ئه‌مڕۆیان له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌تى دارایى عێراق ئاشکرا ده‌کات و ده‌شڵێت" له‌کۆبونه‌وه‌ى داهاتوو له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌تى دارایى عێراق، بڕیارى یه‌کلاکه‌ره‌وه له‌سه‌ر بابه‌تى پشکى هه‌رێم ده‌درێت". خالید شوانى، ئه‌ندامى وه‌فدى دانوستانکارى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان له لێدوانێکدا به میدیاى گۆڕانى راگه‌یاند" له‌میانى سه‌ردانه‌که‌یاندا بۆ به‌غدا لیژنه‌ى ته‌کنیکى هه‌رێم ولیژنه‌ى ته‌کنیکى وه‌زاره‌تى دارایى عێراق کۆبونه‌وه، هاوکات شانده سه‌ره‌کیه‌که‌ش له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌تى دارایى عێراق کۆبونه‌وه". هه‌روه‌ها خالید شوانى راشیگه‌یاند:" ته‌واوى ئه‌و ئه‌رکانه‌ى که پێویسته حکومه‌تى هه‌رێم به‌پێى ماده‌ى (11) یاساى بودجه‌ى عێراق بۆساڵى (2021) جێبه‌جێ بکات، له چوارچێوه‌ى راسپارده‌یه‌کدا پێشکه‌شى لایه‌نى عێراقیمان کرد که له سێ قۆناغ پێکهاتووه". هاوکات، قۆناغى یه‌که‌م بریتیه له وردبینى کردنى داهاتو و خه‌رجى هه‌رێم له‌لایه‌ن چاودێرى دارایى عێراقه‌وه، له‌ئێستادا لیژنه‌یه‌کى چاودێرى دارایى عێراق له هه‌ولێرن و وردبینى خه‌رجى و داهات ده‌که‌ن، قۆناغى دووه‌میش بریتیه له راده‌ستکردنى داهاتى نه‌وت ئاشکراکردنى خه‌رجى و داهاتى نه‌وت ئه‌وه‌شیان جێبه‌جێ کراوه، قۆناغى سێیه‌میش بریتیه له‌بابه‌تى قه‌رزه‌کان که له‌ئێستادا بانکى بارزگانى عیراق (T.B.I) کارى له‌سه‌ر ده‌کات. ئه‌و ئه‌ندامه‌ى وه‌فدى دانوسانکارى حکومه‌تى هه‌رێم له‌کۆبونه‌وه‌ى داهاتوشیاندا له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌تى دارایى عێراق، بڕیارى یه‌کلاکه‌ره‌وه له‌سه‌ر بابه‌تى پشکى هه‌رێم ده‌درێت، چاوه‌ڕوان ده‌کرێت ئه‌م مانگه له‌گه‌ڵ دابه‌شکردنى موچه‌ى فه‌رمانبه‌رانى عێراقدا، حکومه‌تى فیدراڵى پشکى هه‌رێم له بودجه‌ى ئه‌مساڵى عێراق ره‌وانه بکات.
.jpg)
سازدانی: ئارا ئیبراهیم سەرۆكی ئەكادیمیای سیاسەتی دیموكراسی ئاماژە بەوە دەدات كە «ئەو رووداوەی رۆژی شەممە لەمەتینا بووە ئەگەر سەیری ئوتومبێلەكە بكرێت هەندێ وێنەو ڤیدیۆ هەیە كەساروخە لەئاسمانەوە پێكابێتی نەك لەزەوییەوە هاتبێت و لەسەقفەكەی داوەو توركیا وای كردبێت»، فایەق گوڵپی سەرۆكی ئەكادیمیای سیاسەتی دیموكراسی، لەم چاوپێكەوتنەیدا لەگەڵ هاوڵاتى دەڵێت:» دەبێت بیرلەوە بكەینەوە میللەتێكی بەستەزمان و داگیركراوو دابەشكراو، ئێستا هەندێ دەستكەوتمان هەیە لەباشوورو رۆژئاڤای كوردستان و لەباكوری كوردستان دەبێت هەوڵبدەین دوژمنەكانمان بەكارمان نەهێنن لەدژی یەكتری. ناوبراو دەشڵێت:» تەنها پارتی نییە، بەڵام پارتی لەسنورەكەیدا پەكەكەی تێدایە، بۆیە پارتی زۆرتر دەردەكەوێت، من دەڵێم حكومەتی هەرێمی كوردستانیشە كە لەپارتی و یەكێتی و گۆڕان پێكهاتووە». هاوكات دەشڵێت:» ئەگەر توركیا قەندیل بگرێت بەئارەزووی خۆی كامە تیرۆریست و عەرەبی شۆڤێنییە دەیهێنێت و وەكو عەفرینی لێدەكات، بەئاسانی سیاسەتی پاكتاوی رەگەزی دەكات لەهەرێمی كوردستاندا لەماوەیەكی كەمدا». لەماوەی رابردوودا پەكەكە گلەیی لەپارتی كردووە كەهەندێك لەڕێكخستنەكانی ئەو گیراون و یارمەتی هەواڵگری توركیایان داوە، ئایا ئەمە پارتی ئاگای لێیە یان سەربەخۆ كردوویانە، ئەم كێشەیە هەیە لەنێوان پارتی و پەكەكە. هاوڵاتى: رووداوەكەی رۆژی شەممە لە مەتینا چ دەرئەنجامێكی لێدەكەوێتەوە كە پارتی بەردەوامە لەناردنی هێزو كەجەكەش داوا دەكات شەڕی براكوژی روونەدات؟ فایەق گوڵپی: بەرنامەیەكی توركیا هەیە كەچۆن كاتی خۆی ساڵی 1999 بەڕێز عەبدوڵا ئۆجەلان دەستگیركرا، بەرنامەی توركیا ئەوەیە كەسەركردەكانی كورد لەشاخەكانی سنوری باكورو رۆژهەڵات و باشوور دەربكات، هەڵبەتە راستەوخۆ چ پارتی بێت چ یەكێتی بێت بەشدارییان نەكردووە. ئەوەی راستەوخۆ دیواریان بەتەنیشت یەكەوەیە پارتی و پەكەكەو توركیایە، ئەوەی دەبینرێت جوڵەی پارتی بردنی هێز بۆ ئەو ناوچانە لەكاتێكدا ئێمە پێویستمان بەهێزە بیبەین بەرەو كەركوك و مەندەلی ئەو ناوچانەی داعش جموجۆڵی هەیەو بەرەو مەخمور و شوێنەكانی دیكە، هێزی پێشمەرگە دەجوڵێنن بۆ سەر سنورەكان گومان هەیە لەم بەنامەیەی توركیادا پارتی هاوكاری هەواڵگری بكات، مەسەلەن پارتی كرێكارانی كوردستان كە پارتی هێزی پێشمەرگە دەجوڵێنێت گومانی هەیە هاوكاری سوپای توركیا بكات، ئەمە شتە گشتییەكەیە. لەماوەی رابردوودا پەكەكە گلەیی لەپارتی كردووە كەهەندێك لەڕێكخستنەكانی ئەو گیراون و یارمەتی هەواڵگری توركیایان داوە، ئایا ئەمە پارتی ئاگای لێیە یان سەربەخۆ كردوویانە، ئەم كێشەیە هەیە لەنێوان پارتی و پەكەكە. ئەو رووداوەی رۆژی شەممە لەمەتینا لەماوەی (10) خولەك گۆڕانكارییەكی زۆرم بینی لە راگەیاندندا كەیەكەمجار وتیان فرۆكەی توركیا بۆردومانی پێشمەرگەی كردووەو پێنج پێشمەرگە شەهیدبوون و چواریش برینداربوون، دواتر وتیان ئەڵغامیان پێدا تەقیوەتەوە، دواتر وتیان پەكەكە كەمینی بۆیان داناون، پەكەكەش دەڵێت:» تەقەمان كردووە بەسەریانداو ئێمە نەبووین»، ئەگەر سەیری ئوتومبێلەكەش بكرێت هەندێ وێنەو ڤیدیۆ هەیە كەساروخەكە لەئاسمانەوە پێكابێتی نەك لەزەوییەوە هاتبێت و لەسەقفەكەی داوە، توركیا وای كردبێت زانیبێتی كە پێشمەرگەن و لێشی داون و چەند جاری دیكە لەپێشمەرگەی داوەو كەسی سڤیلی شەهید كردووە. هاوڵاتى: پێتانوایە توركیا دەیەوێت شەڕی كورد بە كورد بكات و ئامانجدار ئەو هێرشە موشەكییەی كردووەتەسەر هێزی پێشمەرگەی زێرەڤانی؟ فایەق گوڵپی: جۆن بۆڵتن كتێبێكی نووسی لەسەر ئەمریكاو باسی توركیا دەكات كە پلانی بی توركیا شەڕی كوردو كوردەو بۆ ئەوەی لەدنیای دەرەوەشدا ناوبانگی كورد خراپ بكات و سومعەی دابەزێت لەكۆمەڵگای نێودەوڵەتیدا. پێش رووخانی رژێم ئۆپەراسیۆنەكانی توركیا پارتی و یەكێتی هاوكاری توركیایان كرد، بەڵام پاش رووخانی رژێم هێزی پێشمەرگەی سەوزو زەرد بەشداری ئۆپەراسیۆنی توركیایان نەكردووە، كێشەكە لێرەدایە ئایا بەتەنها بەشداری نەكردن بەسە، دەبێت بیرلەوە بكەینەوە میللەتێكی بەستەزمان و داگیركراوو دابەشكراو، ئێستا هەندێ دەستكەوتمان هەیە لەباشوور و رۆژئاڤای كوردستان و لەباكور دەبێت هەوڵبدەین دوژمنەكانمان بەكارمان نەهێنن لەدژی یەكتری. لەڕابردوو كورد لەدژی یەكتری بەكارهێندراوە لەشۆڕشەكاندا، بەتایبەتی ئەگەر سەیری رۆژهەڵاتی كوردستان بكەین لەچەند قۆناغێكدا ویستویەتی شۆڕش بكات، بەڵام ئێران لەگەڵ باشووری كوردستان ئەو شۆڕشەیان سەركوت كردووە، ئێستا لەڕۆژهەڵاتی كوردستان هێزی سیاسی و چەكداریان هەیە بۆ خۆتان دەزانن كە كاراو ئەكتیڤ نین، چونكە بەبێ ئەوەی ئێران هیچ دەستكەوتێك بۆ رۆژهەڵاتی كوردستان دابین بكات، ئەمان رێگری لەخەباتی كوردانی رۆژهەڵات دەكەن، هەوڵێكی زۆر زۆریش هەیە بۆ ئەوەی خەباتی باكوری كوردستان كۆتایی پێ بهێنن. ئەم هەوڵە كێ دەیدات، توركیایە، بەڵام باشوری كوردستان هاوكاریانە، تەنها پارتی نییە، بەڵام پارتی لەسنورەكەیدا پەكەكەی تێدایە بۆیە پارتی زۆرتر دەردەكەوێت، من دەڵێم حكومەتی هەرێمی كوردستانیشە كە لەپارتی و یەكێتی و گۆڕان پێكهاتووە، ئەوانەشی لەدەرەوەی حكومەتن دژی ئەو بەرنامەیەی توركیا نین، ئێستا پەكەكە زۆر باسی پارتی دەكات، هەم لەبەرئەوەی پارتی راستەوخۆ لەگەڵیاندا تووشی تەسادووم دەبێ، هەم پەكەكە نایەوێت رەخنەكانی پێگەی حكومەتی هەرێم داببەزێنێت، دەیەوێت ئەو شتانە بخاتە ئەستۆی پارتی تا حكومەتی هەرێمی كوردستان، هەر یەكەی لای خۆیانەوە بەپێی توانای خۆیان یارمەتی توركیاو ئێرانیان داوە، یەكێك بێدەنگ دەبێت. حكومەتی هەرێم خاوەنی پەیوەندی و دبلۆماسییە لەگەڵ ئەوروپاو ئەمریكا دەتوانین زەخت بكەین بۆ ئەوەی توركیا لەو سیاسەتەی خۆی پاشگەزببێتەوە كە هەوڵی لەناوبردنی پارتی كرێكارانی كوردستان دەدات، یان هیچ نەبێت توركیا دەیەوێت پەكەكە لە قەندیل نەهێڵێت و شكستی گەورەیە بۆ باكوری كوردستان و قەڵایەكی پاڵپشتیكاری گەورەیە بۆ باشووری كوردستان نامێنێت، ئەگەر توركیا قەندیل بگرێت بەئارەزووی خۆی كامە تیرۆریست و عەرەبی شۆڤێنییە دەیهێنێت و وەكو عەفرینی لێدەكات، بەئاسانی سیاسەتی پاكتاوی رەگەزی دەكات، لەهەرێمی كوردستاندا لەماوەیەكی كەمدا. ئەگەر پەكەكە لەقەندیل نەما زەرەر دەكات، بەڵام دەتوانێت خۆی بگرێتەوە، بەڵام پەكەكە لەقەندیل نەمێنێت پارتی تیادەچێت، پارتی هەڵسەنگاندنەكانی زۆر هەڵەیە، ئەوان وادەزانن ئەو توركیایەی وا رێگەی پێدەدەن بێتە ناو خاكی هەرێمەوە بەو شێوەیە، رازین توركیا شەڕی گەریلاو پەكەكە بكات، هەر ئەو چەكەی توركیا دژی پەكەكە بەكاریدەهێنێت بەهەمان چەك لەپارتیش دەدات، ئەوە حەقیقەتەكەیە هاوڵاتى: كەجەكە دەڵێت یەكلابوویەوە كە پارتی و توركیا یەك ئامانجیان هەیە كە شەڕی گەریلا بێكاریگەر بكەن لەو ناوچانەدا؟ پێتوایە پەكەكە دڵنیابووەتەوە لەهاوكاری پارتی بۆ توركیا؟ فایەق گوڵپی: توركیا بەرنامەی هەیە كە پەكەكە لەمەخمورو قەندیل نەهێڵێت، ئەردۆغان خۆی وا دەڵێت، بۆ ئەمە دەبێت نوێنەرانی ئێمە لەپارتی و یەكێتی و لایەنەكانی دیكەش دژی سیاسەتی توركیا بن لەبەر بەرژەوەندی گشتی، چونكە ئێمە لەباشووری كوردستان هەندێ دەستكەوتمان هەیە، بەڵام سومعەمان خراپەو ئاشبەتاڵمان بەشۆڕشەكانی ترمان كردووەو قیادەی شۆڕشەكانی دیكەمان كوشتووە، ئەمجارەش بەو شێوەیە بكەین ئیتر كورد حورمەت و پێگەی نامێنێت، خەڵكی دنیای دەرەوە بەسووك و ریسوا ناومان دەبات، ئەمەنە دوژمنیان هێنا، ئێران و رژێمی بەعس و توركیایان هێنا پارتی و یەكێتی، ئێستا بەم شێوەیە دووبارە ببێتەوە تاوانێكی گەورەیەو حەیامان دەچێت، لەمەسەلەی شەڕی فەڵەستین و ئیسرائیلدا عەرەبێك نەبوو پاڵپشتی ئیسرائیل بكات، كاكە ئەمەی كورد دەیكات كەواتە ئێمە نەتەوە نین و مەجموعەیەك خێڵین كە توركیا پێمان دەڵێن خێڵە كوردەكان، ئەم سیاسەتەی توركیا دژی كوردەو شۆڤێنییە ئەگەر توركیا هەوڵبدات بەهاوكاری پارتی گەریلا لەوێ هەڵبكەنێت سەركردایەتی پەكەكە لەوێ بڕۆن سومعەی كوردی باشوور زۆر خراپ دەبێت، توركیا دێتە ئەوێ و دەبێت هەموومان ببین بەتورك. پەكەكە لەقوڵایی باكوردا شەڕ دەكات، كاتی خۆی ئێمە لەشۆڕشی ئەلول و شۆڕشی نوێدا سەركردایەتیمان هەبوو لەشاخەكان بوو، بەڵام چالاكی پێشمەرگە لەقوڵایی عێراق و كوردستاندا بوو، لەساڵی 2017 مانگی یانزەدا (13) گەریلا لەقوڵایی خاكی توركیا شەهیدبوون یەكیان ئامۆزای خۆم بووە تائێستا تەرمەكەیمان دەست نەكەوتووەتەوە، چۆن؟ پەكەكە لەقوڵایی توركیادا خەباتی چەكداری دەكات، ئەمە تەنها قیادەی پەكەكە لەقەندیلە هاوڵاتى: مەكتەبی سیاسی پارتی پەكەكە تۆمەتبار دەكات لەسەر رووداوەكان و باسی لەشكركێشی توركیا ناكەن كەخۆیان رێگەیان پێداون، بۆچوونتان چییە؟ فایەق گوڵپی: ئەگەر پەكەكە لەقەندیل نەما زەرەر دەكات، بەڵام دەتوانێت خۆی بگرێتەوە، بەڵام پەكەكە لەقەندیل نەمێنێت پارتی تیادەچێت، پارتی هەڵسەنگاندنەكانی زۆر هەڵەیە، ئەوان وادەزانن ئەو توركیایەی وا رێگەی پێدەدەن بێتە ناو خاكی هەرێمەوە بەو شێوەیە، رازین توركیا شەڕی گەریلاو پەكەكە بكات، هەر ئەو چەكەی توركیا دژی پەكەكە بەكاریدەهێنێت بەهەمان چەك لەپارتیش دەدات، ئەوە حەقیقەتەكەیە، دووربین بن و كورت بین نەبن، دەمارگیری و خێڵەكی و حزبایەتی میللەتی كوردیان لەبیر نەباتەوە، پارتی لەڕابردوودا شتی زۆر خراپی كردووە با كۆتایی بەو شتە خراپانە بهێنێت، با ببێتە حزبێك میللەتی كورد خۆشی بووێت و رێزی لێبگرێت نەك ببێتە حزبێك هاوكاری داگیركەری كوردستان بكات بۆ لەناوبردنی پەكەكەو شۆڕشی باكوری كوردستان، لەكۆتایی شەستەكان و سەرەتای هەشتاكان دووجار هاوكاری رەزای شاو كۆماری ئیسلامی كرا بۆ لەناوبردنی شۆڕشی كوردستان، ئەمجارەش هەوڵنەدات پارتییەكان با ئەمە بزانن. هاوڵاتى: بەڵام پارتیش بۆچوونی وایە كە بۆچی پەكەكە شەڕ ناباتەوە باكوور؟ فایەق گوڵپی: پەكەكە كەساڵی 1978 دروست بووە تاساڵی 1983 خەباتی چەكداری نەكردووە، دوای ئەوەی خەباتی چەكداری كردووە خۆ لەباشوور نەیكردووە لەقوڵایی باكور كردوویەتی، بەڵام هاوسەنگی هێزەكە وای كردووە كە وای لێهاتووە پەكەكە هاتۆتە باشوور. لەهەمان كاتدا پەكەكە لەقوڵایی باكوردا شەڕ دەكات، كاتی خۆی ئێمە لەشۆڕشی ئەلول و شۆڕشی نوێدا سەركردایەتیمان هەبوو لەشاخەكان بوو، بەڵام چالاكی پێشمەرگە لەقوڵایی عێراق و كوردستاندا بوو، لەساڵی 2017 مانگی یانزەدا (13) گەریلا لەقوڵایی خاكی توركیا شەهیدبوون یەكیان ئامۆزای خۆم بووە تائێستا تەرمەكەیمان دەست نەكەوتووەتەوە، چۆن؟ پەكەكە لەقوڵایی توركیادا خەباتی چەكداری دەكات، ئەمە تەنها قیادەی پەكەكە لەقەندیلە، چۆن قیادەیەیەكی هەبوو لە بیقاع سنوری لوبنان و سوریا، ئێستا لێرە قیادەیەكی هەیەو توركیا دەیەوێت لەقەندیل هەڵیان بكەنێت، دوای ئەوە پارتیش، حزبەكانی دیكەش هیچ مەوقیفیان نییە پارتی واز لەو سیاسەتە بهێنێت، پارتی دەبێت هەوڵی ئاشتی و راگرتنی شەڕی توركیا دژی پەكەكە بدات و داوا بكات و كاری بۆ بكات كێشەی كورد لەباكوری كوردستان بەئاشتییانە چارەسەر دەبێت نەك بەسەربازی و عەسكەرییانە. هاوڵاتى: پێتانوایە توركیا دەتوانێت پەكەكە لەناوببات وەك ئەردۆغان باسی دەكات؟ فایەق گوڵپی: پەكەكە وەكو هەرێز وایە، هەرێز گیایەكە لەشوێنێكدا رەگەکەی سێ مەتر بڵاودەبێتەوە و هەرگیز توركیا ناتوانێت پەكەكە لەناو ببات، پەكەكە هێزێكی جیهانییە لەهیندستان و جنوبی ئەفریقاو میسرو تونس و زۆر شوێنی دیكەی دنیا بوونیان هەیە، بەڵام تەنها چەند سەركردەیەكی لەقەندیلن
هاوڵاتى عه‌لى حه‌مه‌ساڵح ئه‌ندامى په‌رله‌مانى کوردستان رایگه‌یاند، به‌ھۆى دۆسیه‌ى نه‌وت و خاڵى سنوری، ئه‌گه‌ر ھه‌وڵى جدى نه‌درێت جگه له لێبڕینى 21% گرفتى دیکه بۆ موچه دروستده‌کرێت. ئه‌مرۆ دووشه‌ممه 7ى حوزه‌یرانى 2021، عه‌لى حه‌مه‌ساڵح له هه‌ژمارى تایبه‌تى خۆى له‌تۆڕى کۆمه‌ڵایه‌تى فه‌یسبوک نوسیویه‌تی:" دو ھه‌فته‌یه ھه‌وڵى جدى ده‌ده‌ین بۆ ئه‌وه‌ى دانیشتنى په‌رله‌مان بکرێت، به‌ڵام ئاماده‌نین ئه‌و دانیشتنه بکه‌ن، ئه‌وه‌ى من ده‌زانم به‌ھۆى دۆسیه‌ى نه‌وت و خاڵى سنوری، ئه‌گه‌ر ھه‌وڵى جدى نه‌درێت جگه له لێبڕینى 21% گرفتى دیکه بۆ موچه دروستده‌کرێت". هه‌روه‌ها ئاماژه‌ى به‌وه‌کردووه که بۆئه‌وه‌ى سه‌رى مانگ نه‌ڵێن، چاره‌سه‌ر نیه، سبه‌ینێ کاتژمێر 10:00ى پێشنیوه‌ڕۆ، له‌به‌رده‌م په‌رله‌مانى کوردستان ھه‌مو گه‌نده‌ڵى و گرفت و نادادى و چاره‌سه‌ره‌سه‌ره‌کان ده‌خاته‌روو. عه‌لى حه‌مه ساڵح ئه‌وه‌ش دووپاتده‌کاته‌وه که ده‌یانه‌وێت" به‌دانیشتنى په‌رله‌مان ئه‌مه باس بکه‌ین و چاره‌سه‌رى بکه‌ین، به‌ڵام ڕێگا ناده‌ن، به‌ھیواى پشتیوانى خه‌ڵکى کوردستان، له پێناوى مافى خه‌ڵک و موچه‌دا".
هاوڵاتى به‌شێک له په‌رله‌منتارانى فراکسیۆنه‌کانى یه‌کێتى و کۆمه‌ڵ به‌شداریى خۆپیشاندانى ئه‌مڕۆى هه‌ولێریان کرد و ڕایانگه‌یاند ده‌بێت کورد باش ئه‌وه بزانێت که تورکیا دوژمنى گه‌لى کورده و شه‌ڕى کورد به کورد ده‌کات. هه‌ریه‌ک له په‌رله‌مانتاران زکرى زێبارى، له فراکسیۆنى یه‌کێتى و عوسمان کانى کورده‌یى له فراکسیۆنى کۆمه‌ڵى دادگه‌ریى کوردستان، ئه‌مڕۆ چوونه ناو خۆپیشانده‌رانى حزبى شیوعى له‌به‌رده‌م په‌رله‌مانى هه‌رێمى کوردستان، که دژى داگیرکاریى ده‌وڵه‌تى تورک ئه‌نجامیاندا و داواى کردنه‌ده‌ره‌وه‌ى سوپاى ئه‌و ده‌وڵه‌ته داگیرکه‌ره‌یان کرد. زکرى زێباری، ڕاگه‌یاند، پشتیوانیى له داواى هاوڵاتیان ده‌که‌ین بۆ ڕووبه‌ڕووبونه‌وه‌ى ده‌وڵه‌تى تورکیا له به‌رامبه‌ر ئه‌و داگیرکارییه‌ى ئه‌نجامى ده‌دات. هه‌روه‌ها وتیشى: ده‌بێت کورد باش ئه‌وه بزانێت، که تورکیا دووژمنى گه‌لى کورده و شه‌ڕى کورد به کورد ده‌کات و هه‌وڵى تورکیا بۆ ئه‌وه‌یه جارێکى تر شه‌ڕى براکوژتى له‌ناو خاکى کوردستان ده‌ست پێ بکاته‌وه. هاوکات ئاماژه‌ى به‌وه‌شکرد، په‌رله‌مانى هه‌رێمى کوردستان له هه‌وڵدایه، دانیشتنێکى تایبه‌ت و به‌په‌له ئه‌نجام بدات سه‌باره‌ت به داگیرکاریى ده‌وڵه‌تى تورک و ئه‌و ڕووداوانه‌ى له چه‌ند ڕۆژى ڕابردوودا ڕوویانداوه ده‌بێت په‌رله‌مان ئاگادارى ڕووداوه‌کان بێت و به‌دواداچوون بکات و ڕێگه‌ش نه‌دات شه‌ڕى براکوژیى سه‌ر هه‌ڵبداته‌وه. هه‌روه‌ها، عوسمان کانى کورده‌یى، ئه‌ندامى په‌رله‌مانى هه‌رێمى کوردستان له فراکسۆنى کۆمه‌ڵى دادگه‌ریى ڕاگه‌یاند:"په‌رله‌مان و حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان هیچ چالاکیه‌ک ئه‌نجام ناده‌ن و جورئه‌تیان نییه به‌دواداچون بۆ پرسى داگیرکاریى تورکیا و له‌ناوبردنى دار و دره‌ختى کوردستان بکه‌ن له‌لایه‌ن تورکیاوه". هاوکات، وتیشی: په‌رله‌مانى له‌سه‌ر ئاسانترین شت که برینى موچه و قوتى خه‌ڵکه به‌ڵێنیدا دانیشتن بکات، به‌ڵام سه‌رۆکایه‌تى په‌شیمان بونه‌وه، ئێستا چۆن ده‌چنه سنوره‌کان به‌دواداچون بۆ ڕاستى ڕووداوه‌کان ده‌که‌ن؟". له 23ى مانگى نیسانى 2021وه ده‌وڵه‌تى داگیرکه‌رى تورک هێرشێکى به‌رفروانى بۆ سه‌ر زاپ، ئاڤاشین و مه‌تینا له هه‌رێمى کوردستان ده‌ستپێکردووه و داگیرکارى و بڕینه‌وه و سووتاندنى دارستانه‌کانى باشوورى کوردستان له‌لایه‌ن ده‌وڵه‌تى داگیرکه‌رى تورکه‌وه، ناڕه‌زایى به‌رفروانى لێکه‌وتووه‌ته‌وه.
هاوڵاتى کۆبونه‌وه‌ى وه‌فدى هه‌رێم به‌سه‌رۆکایه‌تى قوباد تاڵه‌بانى جێگرى سه‌رۆکى حکومه‌تى هه‌رێم ئه‌مڕۆ دوشه‌ممه له به‌غدا له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌تى دارایى عێراق تایبه‌ت به دیاریکردن و ره‌وانه‌کردنى پشکى هه‌رێم کۆبوه‌وه. ئه‌مڕۆ به‌سه‌ردانێک وه‌فدێکى هه‌رێم به‌سه‌رۆکایه‌تى قوباد تاڵه‌بانى گه‌یشته به‌غدا و له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌تى دارایى کۆبوونه‌وه، کۆبونه‌وه‌که‌ش تایبه‌ته به میکانیزمى هه‌ژمارکردنى پشکى هه‌رێم له بودجه‌دا و ره‌وانه‌کردنی. له‌میانى کۆنگره‌یه‌کى رۆژنامه‌وانیدا جوتیار عادل، وته‌بێژى حکومه‌تى هه‌رێم دوێنێ یه‌کشه‌ممه رایگه‌یاند، "دواى ئه‌و سه‌ردانه یه‌ک له‌دواى یه‌کانه‌ى شاندى هه‌رێمى کوردستان بۆ به‌غدا، ئه‌م هه‌فته‌یه دو دۆسیه‌ى گرنگ ده‌نێرێت بۆ به‌غدا که یه‌کێکیان تایبه‌ته به خه‌رجییه‌کانى نه‌وت ئه‌وى دیکه‌یان په‌یوه‌سته به داهاته نانه‌وتییه‌کان، بۆیه پێموایه ئه‌و بابه‌ته له ئاینده‌یه‌کى نزیکدا ده‌چێته بوارى جێبه‌جێکردنه‌وه و هیواخوازین ئه‌و شایسته داراییانه له یاساى بودجه‌دا هاتوه بنێردرێت".
هاوڵاتى وه‌زیری ناوخۆی حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان،رایگه‌یاند بیرۆكه‌ی باشیان له په‌رله‌مانتاران وه‌رگرتووه و خۆشیان چه‌ند بیرۆكه‌یه‌كیان هه‌یه و له یاسای خانه‌نشینی ڕه‌چاوی ژیانی خانه‌نشینانی ناوخۆ و باری دارایی حكوومه‌تیش ده‌كه‌ن. ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 7/6/2021، ڕێبه‌ر ئه‌حمه‌د، وه‌زیری ناوخۆی حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان، له باره‌ی خانه‌شینیی هێزه‌كانی ناوخۆ، وتی: ده‌مانه‌وێ بارۆدخی خانه‌نشینانی هێزه‌كانی ئاسایشی ناوخۆ باش بكه‌ین، بیرۆكه‌ی باشمان هه‌یه بۆ باشكردنی ژیانیان، ئه‌وه خه‌می ئیمه‌یه وه‌كوو وه‌زاراه‌تی ناوخۆ، خه‌می هه‌موو كابینه‌یه و خه‌می په‌رله‌مانیشه. ڕێبه‌ر ئه‌حمه‌د وتیشی: خانه‌نشینان، توێژێكی هه‌ستیارن و شه‌و و رۆژ كار ده‌كه‌ن و كاریان كردووه بۆ ئاسایشی وڵات. دووپاتیشی كرده‌وه، كه بۆ باشكردنی باری گوزه‌رانیان: بیرۆكه‌ی باشمان له په‌رله‌مانتاران وه‌رگرت، خۆشمان بیرۆكه‌ی باشمان هه‌بووه، هه‌مووی لێك ده‌ده‌ین، وا ده‌كه‌ین له ئه‌نجوومه‌نی وه‌زیران به شێوزاێك ده‌ربچێ، ڕه‌چاوی ژیانی خانه‌نشین و باری دارایی و ئابووری حكوومه‌تیش بكرێ.
.jpg)
نامۆ سەربەست كۆمپانیای دیلۆیت، كە ماوەی پێنج ساڵە وردبینی بۆ داهات و خەرجییەكانی نەوتی هەرێمی كوردستان دەكات لەلایەن وڵاتی مالیزیاوە بەهۆی تێوەگلان لەگەندەڵییەوە (80) ملیۆن دۆلار سزا دەدرێت. رۆژی پێنجشەممەی رابردوو سێی حوزەیرانی 2021 وەزارەتی دارایی مالیزیا لەماڵپەڕی فەرمی خۆیدا راگەیەندراوێكی بڵاوكردەوەو رایگەیاند:» كۆمپانیای دیلۆیت بڕی (80) ملیۆن دۆلاری رادەستی حكومەتی مالیزیا كرد»، كە پێشتر سزا درابوو بەهۆی»تێوەگلانی لەگەندەڵییەكانەوە»، پێدانی ئەو بڕە لەلایەن دیلۆیتەوە جارێكی تر لەناوەندەكانی میدیادا باسی گەندەڵییەكانی ئەو كۆمپانیایە دەكرێت كە لە 2016وە لەڕێگەی گرێبەستێكەوە لەگەڵ حكومەتی هەرێم وردبینی بۆ داهات و خەرجییەكانی نەوتی هەرێمی كوردستان دەكات. ساڵی 2014 ئاشكرابوونی گەندەڵییەكانی نەجیب رەزاق سەرۆك وەزیرانی مالیزیا، بووە دەنگۆی جیهان و پرسی سەرەكیی هەواڵ و راپۆرتەكانی دەزگاكانی راگەیاندن. گەندەڵییەكە لە سندوقی ( پێشخستنی مالیزیای سنوردار 1MDB) دا كرابوو. ئەو سندوقەی ساڵی 2009 رەزاق دایمەزراند بۆ وەبەرهێنان لەكەرتی وزەو كەرتی خانوبەرەی كوالالامپوری پایتەختدا. بەڵام لەساڵی 2014دا راپۆرتێكی دەزگای ساراواك Sarawak Report news portal ی مالیزی دەریخست، سندوقەكە (11) ملیار دۆلار قەرزدارەو لەوێوە پرسی گەندەڵییەكە بووە ناونیشان و سەردێڕی هەواڵەكان. ساڵی 2015 وردەكارییەكان زیاتر ئاشكرا بوون و سەرنجی جیهانیان زیاتر راكێشا. بەتایبەتی كاتێك رۆژنامەی وۆڵ ستریت جۆرناڵی ئەمریكی، چەند بەڵگەنامەیەكی بڵاوكردەوەو سەلماندی بڕی (681) ملیۆن دۆلار خراوەتە سەر ئەژمارە بانكییەكەی نەجیب رەزاق. دواتر وەزارەتی دادی ئەمریكا كەوتە لێكۆڵینەوە لەو دەنگۆیانەی كەگوایا پارەكانی 1MDB لەڕێی سیستمی دارایی ئەمریكاوە سپی كراونەتەوەو رایگەیاند كە بایی ملیارێك و (800) ملیۆن دۆلار، كاڵاو پشك بە نەختینە كڕدراوە. وەزارەتەكە ئەوەشی ئاشكراكرد، كە لەساڵانی 2009 بۆ 2015، زیاتر لە چوار ملیارو (500) ملیۆن دۆلار، لەلایەن بەرپرسانی باڵای مالیزیاوە لە 1MDB دزراوە. هەروەها بەهۆی ئاشكرابوونی ئەو گەندەڵییانەوە، نەجیب رەزاق هەڵبژاردنەكانی ساڵی 2018ی دۆڕاندو درایە دادگاو لەئەنجامی دادگاییكردنیدا سزای (12) ساڵ زیندانیی بەسەردا سەپێندرا. هەر لەسەرەتای ئاشكرابوونی ئەو گەندەڵییانەوە، لایەنە پەیوەندیدارەكانی مالیزیا، پەنجەی تۆمەتیان ئاراستەی كۆمپانیاكانی (دیلۆیت) و ئەمبانك گروپ Ambank Group و كۆمپانیای KPMG كرد، بەوپێیەی ئەوان پرسی چاودێریكردن و پێداچوونەوە و وردبینیكردنی ئەژمارەكانی 1MDBیان لەئەستۆدا بووە، بۆیە ناكرێت ئەو بڕە زەبەلاحانەی پارە دیارنەمێنن و ئەوان ئاگادار نەبن. لەو كاتەدا كەكۆمپانیای دیلۆیت رووبەڕووی ئەو تۆمەتانە ببووەوە، حكومەتی هەرێمی كوردستان لەگفتوگۆدابوو لەگەڵیداو ساڵی 2016 وردبینی داهاتی نەوتی هەرێمی پێسپێردرا، ئەوەش بووە مایەی سەرسوڕمانی چاودێرو شارەزایانی ئابوریی، كەچۆن كۆمپانیایەك لەژێر لێكۆڵینەوەدا بێت، وردبینی داهاتی سەرەكیی هەرێمی پێدەدرێت، چونكە رووداوەكەی مالیزیا دوو مانای هەیە، یان ئەوەتا كۆمپانیاكە هاوبەش و بەشداربووە لەگەندەڵییەكەدا، یان ئەوەتا كۆمپانیایەكی سەركەوتوو نییە لەكارەكانیدا، چۆن (681) ملیۆن دۆلار لەحسابی سندوقەكەوە، دەخرێتە سەر حسابی سەرۆك وەزیران و ئەو لەوردبینییەكاندا بۆی دەرناكەوێت؟ هاوكات چۆن چوار ملیارو (500) ملیۆن دۆلار لەپارەی سندوقەكە دیارنامێنێت و وردبینیكەری ئەژمارەكان پێی نازانن. ئەو شارەزاو چاودێرە ئابورییانە دەڵین، هەركامێك لەوانە راستبن، نەدەبوایە حكومەتی هەرێم «ئەگەر مەبەستێكی لەپشتەوە نەبێت» وردبینیی داهاتی نەوتی بدایەتایە ئەو كۆمپانیایە. لێكۆڵینەوەو دادگاییەكان بەردەوامبوون و حكومەتی نوێی مالیزیا بەسەرۆكایەتی مەهاتیر محەمەد كە بەدامەزرێنەری مالیزیای نوێ دادەندرێت و لەساڵی 1981ەوە تا 2003 سەرۆكوەزیرانی وڵاتەكە بوو؛ تا لەو ساڵەدا خۆی خانەنشین كرد، بەڵام بەهۆی دەركەوتنی گەندەڵییەكانەوە ساڵی 2018 لەتەمەنی (93) ساڵیدا گەڕایەوە پۆستەكەی؛ كەوتنە گێڕانەوەی پارە دزراوەكانی سندوقەكە. لەدەرئەنجامی گفتوگۆكاندا لەگەڵ كۆمپانیای دیلۆیت، گەیشتنە رێككەوتنێك كەكۆمپانیاكە بڕی (80) ملیۆن دۆلار وەك قەرەبوو بداتەوە مالیزیاو بخرێتەوە سندوقەكە. رۆژی پێنجشەممەی رابردووش 3/6/2021 وەزارەتی دارایی مالیزیا لەماڵپەڕی فەرمی خۆیدا راگەیەندراوێكی بڵاوكردەوەو رایگەیاند:» كۆمپانیای دیلۆیت بڕی (80) ملیۆن دۆلارەكەی رادەستی حكومەتی مالیزیا كردووە».
هاوڵاتى شارەزایەکی سەربازی لە وەزارەتی پێشمەرگە رایگه‌یاند،" زرێپۆشەکەی پێشمەرگە لە ئاسمانەوە بە فڕۆکەی (F16) یان درۆن لێیدراوە". ئەمڕۆ دووشەممە، 7 حوزەیرانی 2021، عەمید قادر خۆرانی فەرماندە و شارەزایەکی سەربازی لە وەزارەتی پێشمەرگەلە پەڕەی تایبەتی خۆی لە تۆڕی کۆمەڵاتی فەیسبووک، رایگه‌یاند،" زرێپۆشەکەی پشمەرگە لە چیای مەتینا بە فڕۆکەی جەنگی یا خود درۆنی تورکی لە ئاسمانەوە لێیدراوە". فەرماندەكەی وەزارەتی پێشمەرگە ڕوونی دەکاتەوە کە زرێپۆشەکەی پێشمەرگە لە چیای مەتینا کە ڕۆژی ٥ی ئەم مانگە تێیدا پێنج پێشمەرگە گیانیان لەدەستدا، لە ئاسمانەوە بە فڕۆکەی (F16) یان درۆن لێیدراوە. ڕۆژی شەممەی ئەم هەفتەیە روداوێكی لە چیای مەتینا لە پارێزگای دهۆك رویدا و بەهۆیەوە پێنج پێشمەرگە شەهیدبون و چواری دیكەش بریندار بوون.
هاوڵاتى کونسوڵخانەی فەڕەنسا لە هەولێر رایگه‌یاند،" پێشمەرگە کە لە چوارچێوەی دەستوری فیدڕاڵی عێراقی ئەرکی خۆیان بەجێدەهێنن هێزی شەرعی هەرێمی کوردستانن و هاوپەیمانی ئێمەن لە دژی داعش". ئەمڕۆ دووشەممە، 7 حوزەیرانی 2021، کونسوڵخانەی فەڕەنسا لە هەولێر ڕاگەیاندراوێكی بڵاوكردەوە و ڕایگەیاند "سەرەخۆشی خۆیان ئاڕاستەی گەلی کورد و کەسوکاری پێنج پێشمەرگەیە دەکەن کە لەکاتی ئەرکی خۆیاندا لە چیای مەتینا شەهید بوون." کونسوڵخانەی فەڕەنسا لە هەولێر ئاماژەی بەوەشکردووە، " پێشمەرگە کە لە چوارچێوەی دەستوری فیدڕاڵیی عێراقی ئەرکی خۆیان بەجێدەهێنن هێزی شەرعی هەرێمی کوردستانن و هاوپەیمانی ئێمەن لە دژی داعش." جەختی لەوەشكردۆتەوە، سەرکۆنەی هەموو دەستدرێژییەک دەکەن بۆسەر گیان و دەسەڵات و سەلامەتییان. لە ڕاگەیانراوەکەدا، کونسوڵخانەی فەڕەنسا بەپێچەوانەی کونسوڵخانەکانی دیکە و ئەو لایەنانەی كە قسەیان لەسەر روداوەكەت كردووە بەهیچ شێوەیەک ناوی پەکەکەی نەهێناوە.
شاناز حەسەن هەفتەی رابردوو تەندروستی سلێمانی گیانلەدەستدانی تووشبوویەكی نەخۆشی كەڕووی رەشی راگەیاند، ئەوەش دڵەراوكێی لەناو هاووڵاتیاندا دروستكرد، پزیشكێكی پسپۆڕ دەڵێت:» خەرجی چارەسەری تووشبووی كەڕووی رەش رۆژانە هەزار دۆلار لەسەر نەخۆشەكە دەكەوێت». كەڕووی رەش یەكێكە لەو نەخۆشییە ڤایرۆسیانەی كە بە نەخۆشییە «كوشندە»كان دیاریكراوە لەجیهانداو تووشی ئەو مرۆڤانە دەبێت كە بەرگری لەشیان زۆر لاوازە. هەفتەی رابردوو تەندروستی سلێمانی گیانلەدەستدانی تووشبوویەكی نەخۆشی كەڕووی رەشی راگەیاند كەپیاوێكی تەمەن (43) ساڵ بوو دانیشتووی خوارووی عێراق بوو بۆ چارەسەری نەخۆشی كۆرۆنا سەردانی نەخۆشخانەی كردبوو. هێرش سەلیم، جێگری بەڕێوەبەری تەندروستی سلێمانی، لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتى وت:» تەنیا ئەو حاڵەتە بوو بەخۆشحاڵییەوە تا ێستا حاڵەتی ترمان نەبووە بەنەخۆشی كەڕووی رەش». ناوبراو ئەوەشی دووپاتكردەوە كەهیچ مەترسییەكی ئەو نەخۆشییەیان لەسەر نیەو تائێستا بوونی نەبووە ، بۆیە پێویست ناكات هیچ رێكارێك بگیرێتەبەر. پزیشكێكی پسپۆر لەنەخۆشخانەی شار لەسلێمانی باس لەوەدەكات دەرزی چارەسەری نەخۆشی كەڕووی رەش زۆر گرانەو رۆژانە نزیكەی هەزار دۆلار لەسەر نەخۆش دەكەوێت لەقۆناغی چارەسەر وەرگرتندا. سوارە عەلی، پزیشكی پسپۆڕی هەناوی لەنەخۆشخانەی شار لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتى وت:» بەداخەوە كەڕووی رەش نەخۆشییەكی كوشندەیە و لەماوەی دیاریكراوی خۆیدا چارەسەر نەكرێت، نەخۆشەكە ئەگەری مردنی لەسەدا (50بۆ80) بەرزدەبێتەوە». كەڕووی رەش یەكێكە لەو نەخۆشییانەی تووشی مرۆڤ دەبێت و دەگمەنەو كوشندەیە، لەهیندستان لەگەڵ بڵاوبوونەوەی كۆرۆنا حاڵەتەكان زۆرتر بووە. كەڕووی رەش تووشی ئەو كەسانە دەبێت كە بەرگریی لەشیان زۆر لاوازە یاخود نەخۆشی شەكرەیان هەیە كۆنتڕۆڵ نەكراوە. ئەم پزیشكە رێگاكانی گواستنەوەی بۆ مرۆڤ باسكرد كە لەڕێگەی خۆڵ و خواردنی بۆگەن و كۆن یاخود برینەوە تووشی مرۆڤ دەبێت. سوارە عەلی، ئەوەشی روونكردەوە كۆرۆنا خۆی ڤایرۆسەو شەڕ لەگەڵ بەرگری لەش دەكات، بەتایبەت ئەو كەسانەی بەئاستی مامناوەندو توند كۆرۆنایان گرتووە، بەگری لەشیان زۆر دابەزیوە ، بۆیە پێشیوابوو كەڕووی رەش بەهەمان شێوەیە. ئەم پزیشكە پسپۆرە لەبارەی نیشانەكانی كەڕووی رەشەوە ئاماژەی بەوەكرد لەڕێگەی هەناسەوە دەبێتە هۆی هەوكردنی رووخساری كەسەكە، هەوكردنی شانەكانی ژێر پێست و تا ئێسكەكان دەڕوات و دەیپوكێنێتەوەو خوێن بۆ شانەو بۆریەكان ناچێت، دەبێتە هەوكردنی مێشك، بۆیە كوشندەیە، لەسەرەتادا بۆ سێ رۆژ چارەسەر نەكرا دەبێتە هۆی هەوكردن، بۆیە بە گرنگی دادەنێت زوو چارەسەر بكرێت. سوارە عەلی وەك پزیشكی پسپۆر ئەوەی دووپاتكردەوە تەنیا دەرزی هەیە بۆ چارەسەری كەڕووی رەش و وتی:» دەرزییەكان بەداخەوە زۆر گرانن، تووشبوویەكی كەڕووی رەش رۆژانە چارەسەربكرێت پێویستی بەخەرجی هەزار دۆلار دەبێت و ئەوەش لەسەر نەخۆشەكە دەكەوێت». تائێستا زیاتر لە (10) حاڵەتی كەڕووی رەش لەعێراقدا تۆماركراوە و چوار حاڵەتیان لەپارێزگای كەركوك بووە. هاوكات وڵاتی هیندستان زۆرترین حاڵەتی تووشبوونی هەبووە كەزیاتر لە (10) هەزار كەس تووشی كەڕووی رەش بوون و (200) كەسیان بەنەخۆشی كەڕووی رەش گیانیان لەدەستداوە.
هاوڵاتى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان به‌مه‌به‌ستى چاکسازیکردن و به‌ڕێوه‌بردنى باخچه‌ى هه‌وارى شار، بلوارى مه‌لیک مه‌حمود و بلوارى سلێمانى - تاسڵوجه به‌ره‌زامه‌ندى مه‌سرور بارزانى سه‌رۆکى حکومه‌ت بڕى چوار ملیارو 454 ملیۆن دینار خه‌رج ده‌کات. به‌پێى دواین نوسراوى ئه‌نجومه‌نى وه‌زیرانى هه‌رێمى کوردستان که 1ى ئه‌م مانگه ده‌رچوه تێیدا هاتووه:" سه‌رۆکى حکومه‌ت ره‌زامه‌ندى ده‌ربڕى له‌سه‌ر ته‌رخانکردنى چوار ملیارو 454 ملیۆن و 527 هه‌زارو پێنجسه‌د دینار بۆ چاکسازیکردن و به‌ڕێوه‌بردنى باخچه‌ى هه‌وارى شار، بلوارى مه‌لیک مه‌حمود و بلوارى سلێمانى - تاسڵوجه. هه‌روه‌ها ئاماژه به‌وه‌کراوه که ئه‌و بڕه‌پاره‌یه به‌قۆناغ و به‌شێوه‌ى نه‌ختینه‌یى و پاڵپشت به رێنمایى گرێبه‌سته‌کانى وه‌زاره‌تى پلاندانان، له‌سه‌ر بودجه‌ى سه‌رۆکایه‌تى شاره‌وانى سلێمانى خه‌رج ده‌کرێت. ده‌قى نوسراوى سه‌رۆکى دیوانى ئه‌نجومه‌نى وه‌زیران:
هاوڵاتى وته‌بێژى یه‌کێتى نیشتمانى کوردستان رایگه‌یاند، له‌کۆبونه‌وه‌ى وه‌فدى باڵاى حزبه‌که‌یان به‌سه‌رۆکایه‌تى بافڵ تاڵه‌بانى هاوسه‌رۆکى یه‌کێتى له‌گه‌ڵ لایه‌نه سیاسییه‌کانى عێراق باسیان له‌جێبه‌جێکردنى رێککه‌وتنه‌کان کردوه و هه‌مو هه‌وڵێکیش ده‌ده‌ن تا موچه و شایسته داراییه‌کانى ھه‌رێم بنێردرێت. ئه‌مین بابه‌شێخ، وته‌بێژى یه‌کێتى نیشتمانى کوردستان له کۆنگره‌یه‌کى رۆژنامه‌وانیدا له به‌غدا رایگه‌یاند، بۆ بابه‌تى به‌شه بودجه‌ى ھه‌رێم وه‌ک وه‌فدى ھه‌رێم و وه‌فدى یه‌کێتیش ھه‌مو ھه‌وڵێکیان داوه تا یاساى بودجه‌ى عێراق جێبه‌جێ بکرێت و موچه و شایسته داراییه‌کانى ھه‌رێم بنێردرێت. ناوبراو ئاماژه‌ى به‌وه‌شکرد، له‌سه‌ردانه‌که‌یان بۆ به‌غدا کار ده‌که‌ن بۆ جێبه‌جێکردنى ناوه‌ڕۆکى رێککه‌وتنه‌کانى هه‌ولێر و به‌غدا و ره‌وانه کردنى شایسته داراییه‌کانى خه‌ڵکى هه‌رێمى کوردستان.
هاوڵاتى ئەمڕۆ دووشه‌ممه 7ی حوزه‌یرانی 2021، نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت لە بازاڕەکانی جیهاندا بە 71 دۆلار و 53 سەنتە. هاوکات لە بۆرسە بازارە جیهانییەکان، نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی ئەمریکیش بە 69 دۆلار و 35 سەنت مامەڵەی پێوە دەکرێت. پێشتر نرخی نەوت بۆ سەروو 70 دۆلار بەرزبووەوە، دوای ئەوەی لە ساڵی رابردووەوە بەهۆی بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنا و لەکارکەوتنی کارگە گەورەکانی جیهان و راگرتنی جموجوڵی ئامێر و ئۆتۆمبێلەکان، نرخی نەوت بۆ نزمترین ئاستی لە مێژوویدا دابەزی بوو.
سازدانی: ئارا ئیبراهیم محەمەد ئەمین پێنجوێنی رووناكبیرو كەسایەتیی سیاسی دەڵێت:»رووداوەكەی مەتینا زۆر ناخۆش بووەو تاكە رێگەچارەسەر دانیشتن و گفتوگۆی سەركردایەتی پەكەكەو پارتییە و سەرەڕای رووداوەكان خاڵی هاوبەش لەنێوانیاندا هەیەو لەسیاسەتدا هیچ شتێك موستەحیل نییە». محەمەد ئەمین پێنجوێنی، كەسایەتی سیاسی و رووناكبیر لەم چاوپێكەوتنەیدا لەگەڵ هاوڵاتى، ئەوە دووپاتدەكاتەوە كەپیلانی بی توركیا شەڕی كوردو كوردەو دەشڵێت:» شەڕی پارتی و پەكەكە روودەدات و ماوەیەكی زۆر دەخایەنێت و كورد تێیدا زەرەر دەكات». هەروەها ناوبراو ئەوەش دەخاتەڕوو كە هەوڵی نێوەندگیری لەنێوان پارتی و پەكەكەدا لەڕێگەی خێرخواو كەسایەتییەكان بوونی هەیە» ئەمە هەوڵ و جوهدو عەقڵی منەوەری دەوێت كەبتوانێت لەم تەنگانەیەدا هەوڵبدات رێگایەكی چارەسەری بدۆزنەوەو شەڕەكە روونەدات». هاوكات ئەوەش ئاشكرادەكات كەپەكەكە لەخۆیەوە نەهاتووە بۆ باشووری كوردستان و قەندیل، «یەكێتی و پارتی خۆیان پەكەكەیان هێناوە بۆ ئەو ناوچانە بەڕێکكەوتن دوای شەڕی 1992، لەماڵی كەریم خانی برادۆست كە كەمال فوئاد نوێنەری یەكێتی و خوالێخۆشبوو دكتۆر رۆژ نوری شاوەیس نوێنەری پارتی و نوێنەرانی پەكەكە ئامادەبوون و لەنزیكەوە ئاگاداربووین، كە پەكەكە لەخواكوڕكەوە بچنە زەڵێ و قەندیل و لەوێ ئیشوكاری خۆیان بكەن و بەڕەسمی هاتوون». هاوڵاتى:رووداوەكەی مەتینا چۆن دەبینن؟ پێتانوایە سەر دەکێشێت بۆ رووداوی دیکە؟ محەمەد ئەمین پێنجوێنی: ئەو رووداوەی رۆژەی شەممە كە لەمەتینا روویدا شتێكی ناخۆش بوو، زۆر ناڕەحەتبووم بەو رووداوە، هەتا ئێستاش ئەو بۆچوونە هەیە كە بۆردومان كراون، چونكە یەكێك لەبریندارەكانی پێشمەرگە وتی:»ئێمە نازانین یان بۆمبای تەیارە بووە، یان موشەكێك لێی داوین»، ئەمە ئەوە دەسەلمێنێت كە بەگوللە نەكوژراون و بەسیلاحی گەورەتر كوژراون، بەهەرحاڵ ئەوە بووەهۆی ئەوەی ناكۆكی و تەوەترو ناڕەحەتی لەنێوان پەكەكەو پارتی دیموكراتی كوردستاندا دروست ببێت و پارتی دیعایە دەكات كە پەكەكە كوشتوونی و پەكەكەش ئەوە رەتدەكاتەوەو دەڵێت فرۆكەی بێفرۆكەوانی توركی كوشتوونی. ئەنجامی ئەوە بووە هۆی مومكینە شەڕی گەورە لەنێوان پەكەكەو پارتی دروست ببێت و زەرەرێكی زۆر لەقەزییەی كوردی بدات و دۆزی كورد چەندساڵی دیكە دوادەكەوێت، ئەگەر ئەو شەڕەش وەكو بیستوومە دوێنێ شەڕ روویداوەو هێزی پارتی لەو ناوچانە كۆبوونەتەوەو ئەسلیحەیان بردووە بەرانبەر بەهێزی پەكەكە وەستاون، ئەگەر ئەم شەڕە رووبدات شەڕێكە ماوەیەكی دوورودرێژ دەخایەنێت و زەرەری زۆر لەدۆزی كورد دەدات، قەزییەی كورد لەباشووری كوردستان زەرەری زۆر دەكات، چونكە لەناحیەی نێودەوڵەتی مەسەلەی كورد بێبایەخ و بێنرخ دەبێت، گرنگی پێنادەن، دەڵێن ئەوە كورد خەریكی شەڕن پێكەوە ئێمە چی بكەین و چۆن یارمەتی كورد بدەین بگەینە ئامانج و سەربەخۆیی خۆیان، بەڕاستی كارەساتێكی گەورەیەو رووی لە میللەتی كورد كردووەو هیوادارم نەبێت بەشەڕی كورد و كورد. هاوڵاتى: توركیا ئەمە بەمەبەست دەكات بۆ ئەوەی شەڕی كوردو كورد بكات، بەتایبەت كە لەمانگی نیسانی ئەمساڵدا بۆردومان و هێرشەكانی زیاد كردووەو پارتیش هێزی جووڵاندووە؟ محەمەد ئەمین پێنجوێنی: ئەمە پیلانی دەوڵەتی توركە، خۆتان دەزانن بەشێكی زۆری باشووری كوردستان داگیركراوە لەلایەن سوپای توركییەوە، زۆر شوێنی عەسكەری داگیركراوە، توركیا دەیەوێت بەهێزی سەربازیی نزیك ببێتەوە لەسەرچاوە ئاوییەكانی رووباری خاپوورو زێی زاب و زێی بادینان، ئێستا لەژێر كۆنترۆڵی سەربازیی توركیادایە، توركیا دەیەوێت دەسەڵاتی لەڕووی سەربازیی و ئابووری و سیاسەتی باشووری كوردستاندا بكات، ئەمە پیلانی دەوڵەتی توركە، پیلانی ئەی داگیركاریی بووەو پیلانی بی دروستكردنی شەڕی كوردو كوردە، ئێستا تورك دەیەوێت ئەو رووداوەی مەتینا بكات بەشەڕی كوردو كورد، بێگومان ئەو شەڕەش كارەساتێكی گەورەیە بۆ میللەتی كورد. هاوڵاتى: ئێوە بەردەوام هەوڵی نێوەندگیریتان هەبووە لەنێوان پارتی كرێكارانی كوردستان و پارتی دیموكراتی كوردستان، ئێستا ئەو رۆڵە دەبینن لەدوای رووداوەكەی مەتینا بوونی هەیە؟ محەمەد ئەمین پێنجوێنی: خێرخواو هەوڵدان بۆ نێوەندگیری هەیە لەنێوان پەكەكەو پارتیدا، هەوڵدانی ئێمە تەنها لەسۆسیال میدیاو بەنووسین و چاوپێكەوتنەكانمانە، هاوار دەكەین كە تەفاهوم و تەوافوق بكەن، ئەو ناكۆكییەی كە هەیە لەنێوان پەكەكەو پارتی نەمێنێت، پارتی دەڵێت پەكەكە میوانەو داوایان لێدەكەن میوانێكی عاقڵ بن لەشوێنێكدا دابنیشن وەكو كوردەكانی رۆژهەڵات چۆن بێدەنگن و میوانن، پەكەكەش دەڵێت ئێمە (30 بۆ 40) ساڵە لەو ناوچانەداین و لێرەوە كاری خۆمان دەكەین، مانای ئەوە نییە كەخاڵی هاوبەش لەنێوان پارتی و پەكەكە نییەو دابنیشن كێشەكانیان بەدیالۆگ چارەسەر بكەن، ئێمە هەر لەهەوڵداین و زۆر كەسی كەی خێرخواش لەهەوڵدایە بۆ نێوەندگیری لەنێوان پەكەكەو پارتیدا، بەڵام مەسەلەكە لەوە دەرچووەو توركیا دەیەوێت ئەم شەڕە دروستبكات و هەموو هێزو قوەتی خۆی سەربازیی و سیاسی و ئابووری ئاگری شەڕەكە دروست دەكات و شەڕەكەش دروست دەبێت. هاوڵاتى: وەفدی كۆنگرەی نەتەوەیی كورد لەباشووری كوردستانن، هیچ هەوڵێكی ئەوان هەیە بۆ نێوەنگیری نێوان پارتی و پەكەكە؟ محەمەد ئەمین پێنجوێنی: كەسایەتی و ئەم رێكخراوە سڤیلانە تەنها قسەی خێر دەكەن، دانیشتنی تەفاهومی پارتی و پەكەكە گرنگە ئەگەر ئەوە ببێت دەتوانن تا سنورێك دابنێن بۆ ئەوەی شەڕ روونەدات، ئەمانە تەنها واجبێكی نیشتمانی و كوردی و نەتەوەیی و ئینسانییە كەكۆنگرەی نەتەوەیی دەیكات لەگەڵ كەسایەتییەكاندا شتێكی باشەو پشتگیرییان دەكەین، ئەمڕۆ گفتوگۆمان لەگەڵ كۆنگرەی نەتەوەیی كردو بۆچوونی خۆمان پێ راگەیاندن، هیوادارین سەركەوتوو بن، تەنها چارەسەر گفتوگۆو دانیشتنی پەكەكەو پارتییە. هاوڵاتى: ئێوە لەكاتی كێشەكاندا گفتوگۆتان لەگەڵ بەرپرسانی پارتی دەكرد، ئێستا بۆ ئەم رووداوانە تەماس و گفتوگۆتان لەگەڵ سەرۆكی هەرێمە یان سەرۆكی پارتییە؟ محەمەد ئەمین پێنجوێنی: ئێستا ئەو كەناڵانە گۆڕاوەو ئێستا تەنها سەركردایەتی پەكەكەو توركیا دەتوانن رێگای چارەسەر بدۆزنەوە. هاوڵاتى: بەردەوام هۆشداری دەدرێت بەپارتی كە خۆی تووشی ئەم شەڕە نەكات، پێتانوایە پارتی ئەو بۆچوونانەو قسەی خێر بەهەند وەربگرێت؟ محەمەد ئەمین پێنجوێنی:هیچ شتێك لەسیاسەتدا موستەحیل نییەو بڵێیت ناكرێت، بەڵام ئەمە هەوڵ و جوهدو عەقڵی منەوەری دەوێت كەبتوانێت لەم تەنگانەیەدا هەوڵبدات رێگایەكی چارەسەری بدۆزنەوەو شەڕەكە روونەدات، بەڵام بەباوەڕی بەندە شەڕی پەكەكەو پارتی روودەدات، پێش ماوەیەك فازڵ میرانی سكرتێری مەكتەبی سیاسی پارتی وتی:»شەڕی پەكەكەو پارتی روودەدات»، كەواتە زانیارییان هەیەو بڕیارێك هەیە كەشەڕ روودەدات. هاوڵاتى: پێتانوایە توركیا یان هەر لایەنێك بیەوێت دەتوانێت پەكەكە لەناو ببات و لەقەندیل دووریانبخاتەوە؟ محەمەد ئەمین پێنجوێنی: پەكەكە بەهیچ هێزێك لەناو ناچێت، واقعێك هەیە ناوی پارتی كرێكارانی كوردستان (پەكەكە)یە، پەكەكە لەخۆیەوە نەهاتووە بۆ باشووری كوردستان و قەندیل، یەكێتی و پارتی خۆیان پەكەكەیان هێناوە بۆ ئەو ناوچانە بەڕێكەوتن دوای شەڕی 1992، لەماڵی كەریم خانی برادۆست كە كەمال فوئاد نوێنەری یەكێتی و خوالێخۆشبوو دكتۆر رۆژ نوری شاوەیس نوێنەری پارتی ئامادەبوون و نوێنەرانی پەكەكە ئامادەبوون و لەنزیكەوە ئاگاداربووین، كە پەكەكە لەخواكوڕكەوە بچنە زەلێ و قەندیل و لەوێ ئیشوكاری خۆیان بكەن و بەڕەسمی هاتوون، لەزەمانی حكومەتی بەعسەوە لەو چیایانەدابوون و چل ساڵە لەوێدان، ئەو چیایانەی كە حكومەتی بەعس نەیدەتوانی داگیری بكات، لەسنوری توركیاو ئێران، دوای ئەوە پەكەكە لەشوێنێك نییە وەك هێزی تامیل كە حەرەكەی تامیل لەمێژوودا هەیە وا دووریان بخەنەوە. هاوڵاتى: زانیارییەكمان بەدەست گەیشتووە كە پارتی داوایان كردووە پەكەكە لەشەنگالدا نەمێنێت و دووربكەوێتەوە هەروەها لەگوندەكانی بادینان و ئەو سنورانە نەمێنێت، ئامادەن هاوكارییان بكەن؟ پێتوایە پەكەكە ئەم مەرجانە قبوڵ دەكات؟ محەمەد ئەمین پێنجوێنی: ئەوانەی لەشەنگالن خەڵكی شەنگالن و ئێزیدین و كوردی عێراقین، ئەوانە هێزێكی چەکدارن لەگەڵ هێزی عێراقی هەماهەنگییان هەیە، بۆ كوێ ماڵی خۆیان چۆڵ بكەن، ئەوانە خۆ كوردی توركیاو سوریا نین، ئەوانە كوردی ئێزیدی و شەنگالین، ئەو داوایەی پارتی داوایەكی فاشیل و داوای توركیایە و یەبەشە بۆ هیچ شوێنێكیش ناچن. گەریلا هەرێمی كوردستانیان پاراست لەدەستی داعش، گەریلا (200) هەزار ئێزیدی گواستەوە بۆ رۆژئاڤای كوردستان لەوێ كەمپیان بۆ دروستكردن، خەڵكی ئێزدی بۆچی گەریلاو یەبەشەیان خۆشدەوێت، چونكە شەرەف و كەرامەتی ئەوانیان پاراست.
.jpg)
ماردین نورەدین كۆتایی هەفتەی رابردوو لیترێك بەنزین (50 بۆ 100) دیناری خرایەسەرو ئەوەش كاردانەوەی شۆفێرانی لێكەوتەوە بەتایبەت ئەوانەی كاری گواستنەوەی هاووڵاتیان دەكەن، پارێزگاری سلێمانیش دەڵێت:» هۆكاری گرانی نرخی بەنزین وەزارەتی سامانە سروشتییەكان خۆیەتی و سوتەمەنی نادات بەپاڵاوگەكان و باج و گومرگی لەسەر بەنزینخانەكان زیاد كردووە». لەدوای بەرزبوونەوەی نرخی بەنزین بەشێك لەشۆفێرانی تاكسی رۆژی شەممە پێنجی حوزەیران لەسلێمانی گردبوونەوەو رێگای سەرەكی بەردەم پارێزگای سلێمانیان گرت و داوایان لەحكومەتی هەرێم و لایەنە پەیوەندیدارەكان كرد كەنرخی بەنزین كەمبكرێتەوە، بەڵام لەلایەن هێزە ئەمنییەكانەوە رێگاكە كرایەوە گردبوونەوەكە كۆتایی پێهێندراو هیچ بەڵێنێكیشیان پێنەدرا. هادی كەریم شۆفێرێكی تاكسی لەسلێمانی لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتى وت:»لەئێستادا نرخی بەنزین بەرزبۆتەوە بەڕاستی بۆ ئێمە بەم شێوەیە كاركردن هیچ دەریناهێنێت، وەك وایە بەبەلاش كار بكەین، نرخی لیترێك بەنزین بە (850)دینارە كەداخلییەك بكەی دوو سێ لیتر بەنزین دەسوتێنیت». ئەو شۆفێری تاكسییە باسی لەوەشكرد لەكەركوك و بەغدا نرخی لیترێ بەنزین بە (450)یە، ئەمە جیاوازییەكی زۆر زۆرە. لەئێستادا لەبەنزینخانەكان نرخی یەك لیتر بەنزینی نۆڕماڵ بە (700) دینارو موحەسەن (750)، سۆپەر بە (825) دینارە. خاوەنی یەكێك لەبەنزینخانەكان كەنەیویست ناوی بهێندرێت باسی لەوەكرد كە قازانجەكان بەنیسبەت هەموو بەنزینخانەكانەوە دیاریكراوە لەنێوان (35-45) دینار بۆ هەر لیترێك. هۆكاری بەرزبوونەوەی نرخی بەنزینی بۆ بەرزبوونەوەی نەوتی خاو گەڕاندەوەو ئەوەشی دووپاتكردەوە كەگومرگیان لەسەر بەنزینخانەكان سێ قات كردووە، وتیشی:» تاكە چارەسەر ئەوەیە حكومەتی هەرێم دەعمی بەنزینخانەكان بكات بڵێت من بەوەندە دەتدەمێ تۆش بەو نرخە بیفرۆشە». پەرلەمانتارێك: گەندەڵییەكە لەوەدایە بەرهەمی بەنزینی خۆماڵی بەهەمان نرخی بەنزینی هاوردەكراو دەفرۆشرێت شێركۆ جەودەت ئەندامی لیژنەی سوتەمەنی لەپەرلەمانی كوردستان لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتى وت:» گەندەڵییەكە لەوەدایە بەرهەمی بەنزینی خۆماڵی بەهەمان نرخی بەنزینی هاوردەكراو دەفرۆشرێت، بۆ ئەوەی ئەو كۆمپانیا خۆماڵییانە قازانج بكەن كە سەر بەحزبن و لەو ناوەدا شۆفێری ئۆتۆمبێل و تەكسی دەبێتە قوربانی». هەروەها ئەو پەرلەمانتارە پێشیوابوو دەبێت پارێزگاكان بەپلەی یەك كۆنتڕۆڵی ئەو نرخە بكەن، لەبەر ئەوەی ناكرێت بەرهەمی خۆماڵی بەنزین بەهەمان نرخی بەنزینی هاووردەكراو لەدەرەوەی وڵات بفرۆشرێت. شێركۆ جەودەت وتیشی:»ئەوە بڕیاری حكومەت و پارێزگاكانە لەڕێگەی كەرتی تایبەتەوە بەنزین هاوردە بكرێت». هەرێمی كوردستان رۆژانە پێویستی بەشەش ملیۆن لیتر بەنزین هەیە، نیوەی لەڕێگەی پاڵاوگە ناوخۆییەكانەوە دابین دەكرێت و سێ ملیۆن لیترەكەی دیكە لەڕێگەی بازرگانەكانەوە لەتوركیاو ئێرانەوە هاوردە دەكرێت. شێركۆ جەودەت وتیشی:»نیوەی پێویستی خۆماڵی لەبەرهەمی خۆماڵییەوە دابین دەكرێت پەیوەندی بەبۆرسەو دەرەكییەوە نیە، نیوەكەی دیكە لەدەرەوەی وڵات دەكڕدرێت كە لەوانەیە ئەوە كاریگەری هەبێت لەسەر نرخ، بەڵام لەهەموو حاڵەتێكدا نابێت بەو شێوەیە گران بكرێت، بەڵگەش ئەوەیە لەناوچەكانی تری عێراقدا لیتری بەنزین بە (400-450)دینارە، بەڵام هەر كە دێیتە ئەمدیو بۆ هەرێمی كوردستان دەفڕێت بۆ (700-750) دینار». هەڤاڵ ئەبوبەكر: هۆكاری گرانی بەنزین وەزارەتی سامانە سروشتییەكان خۆیەتی هەڤاڵ ئەبوبەكر، پارێزگاری سلێمانی لەلێدوانێكدا بۆ هاوڵاتى ، هۆكاری ناوخۆیی گرانبوونی نرخی بەنزینی باس كرد «یەكەمیان وەزارەتی سامانە سروشتییەكان لە سیاسەتی خۆیدا تائێستا بڕیاری نەداوە نەوتی خاو بدات بەپاڵاوگەكانی ناوخۆ تابتوانن بیپاڵێون و بەو نرخەی كەهەیە بیفرۆشن، یاخود رێككەوتن لەگەڵ حكومەتی فیدڕاڵ بكات وەكو چۆن لەسەر بودجە كراوە». پارێزگاری سلێمانی پێشیوابوو هۆكاری دەرەكی كە پەیوەندی بەگرانبوونی نرخی نەوتی خاو لەبازاڕی نێودەوڵەتی هەیەو بەهای دیناری عێراقی بەرانبەر دۆلار دابەزیوە»سوتەمەنی بەدۆلار دەكڕدرێت و جارێكی دیكە بەدینار بەهاووڵاتیان دەفرۆشرێت». پارێزگاری سلێمانی باسی لەوەشكرد»هەرێم دەتوانێت رێككەوتن لەگەڵ حكومەتی فیدڕاڵ بكات بەو نرخە پشتیوانیكراوەی حكومەتی فیدڕاڵی دەیدات بەهەموو پارێزگاكانی تر لەبەسرەوە تا كەركوك بیدات بەپارێزگاكانی هەرێمی كوردستانیش». هەڤاڵ ئەبوبەكر ئەوەشی دووپاتكردەوە كە پاڵاوگەكانی ناوخۆ لەبەرئەوەی نەوتی خاویان پێنادرێت توانای بەرهەمهێنانی بەنزینیان بۆ بازاڕەكان نیە، ئەو پاڵاوگە ناوخۆییانەشی كە نەوت لەحكومەتی فیدڕاڵ یان شوێنێكی دیكە پەیدا دەكەن بەنرخی بازاڕو بۆرسە دەیفرۆشنەوە بەبەنزینخانەكان» ئەوانیش لەجیاتی ئەوەی ببێت بەسەرچاوەی پشتیوانیكردنی بەرهەمی ناوخۆیی بووە بەهۆی گرانبونی بەرهەمە ناوخۆییەكان كەهەمانە». لەبارەی چارەسەری گرانبوونی بەنزین، هەڤاڵ ئەبوبەكر بەپێویستی دادەنێت وەزارەتی سامانە سروشتییەكان بڕێك لەو سوتەمەنیە دابینبكات بۆ پێداویستی ناوخۆ بەنرخێكی پاڵپشتیكراو بیفرۆشێت و بیدات بەپاڵاوگە ناوخۆییەكان كە سێ پاڵاوگەی سەرەكی هەیە بۆ ئەوەی بتوانن پێداویستییەكانی ناوخۆ دابینبكەن، «یاخود ئەو باج و گومرگ و رسوماتەی لەسەر هێنانی سوتەمەنی دایناوە هەڵیبگرێت بۆ ئەوەی ئەو نرخە بگەڕێتەوە بۆ هاووڵاتیان نەك بچێتە سەر داهاتی گشتی كەدواجار دەبێت هەموومان باجەكەی بدەین».
