ئامادەکاریی دەکرێت بۆ کۆبونەوەى ترەمپ و شەرع

  کۆشکی سپی ڕۆژی هەینی 14ی مانگی سێ لە زاری دانۆڵد ترامپ، سەرۆکی ئەمەریکاوە هۆشداریی دایە حەماس کە ئەگەر ئەو گرووپە دەستبەجێ هەموو بارمتەکان ئازاد نەکات، ڕووبەڕووی لێکەوتەی قورس دەبێتەوە. لە بەیاننامەیەکی کۆشکی سپیدا هاتووە ستیڤ ویتکاف، نێردەی تایبەتی ئەمەریکا بۆ ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئێریک تراگەر، بەڕێوەبەری باڵای ئەنجوومەنی ئاسایشی نیشتمانی بۆ ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باکووری ئەفریقا، پێشنیازێکیان پێشکەش کردووە بۆ درێژکردنەوەی ئاگربەستەکە بۆ دوای مانگەکانی ڕەمەزان و جەژنی پەسح. بە وتەی ئەو دوو بەرپرسە ئەمەریکاییە، پێشنیازەکەیان دەرفەتێک دەڕەخسێنێت بۆ دانوستان لەسەر چوارچێوەیەک بۆ ئاگربەستی هەمیشەیی. بەپێی ئەم پێشنیازە حەماس، بەپێی قۆناغی یەکەمی ئاگربەست، دەبێت بارمتە زیندووە ئیسرائیلییەکان ئازاد بکات لە بەرامبەر ئازادکردنی دیلە فەلەستینییەکان. بە واتایەکی تر قۆناغی یەکەمی ئاگربەستەکە درێژ دەکرێتەوە بۆ ئەوەی ڕێگە بدرێت بە دەستپێکردنەوەی هاوکارییە مرۆییەکان بۆ فەلەستینییەکان. لە بەیاننامەکەدا هەروەها دەڵێت ئەمەریکا کار لەسەر دۆزینەوەی ڕێگاچارەیەکی بەردەوام دەکات بۆ کۆتایی هێنان بە ململانێکانی کەرتی غەززە لە کاتی درێژکردنەوەی ئاگربەستدا. بەگوێرەی بەیاننامەکەی کۆشکی سپی، ئەمەریکا لە ڕێگەی هاوبەشەکانیەوە- میسر و قەتەر- بە تایبەتی بە حەماسی ڕاگەیاندووە، کە دەبێت بە زوویی پێشنیارەکە جێبەجێ بکات و ئادان ئەلێکساندەر، بارمتەیەکی ئەمریکی-ئیسڕائیلی دەبێت دەستبەجێ ئازاد بکرێت. لە کۆتایی بەیاننامەکەدا هاتووە کە حەماس هەڵەیەکی "زۆر خراپ" دەکات کە پێی وایە کات لە بەرژەوەندی خۆیدا تەواو دەبێت. حەماس بە تەواوی ئاگاداری ئەو وادەیە کە دیاری کراوە و پێویستە بزانێت کە ئەمەریکا وەڵامی گونجاو دەداتەوە ئەگەر وادەی دیاریکراو تێپەڕێت.

هاوڵاتى دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی ئەمریکا دەڵێت، ئەمریکا گفتوگۆی "باش و بەرهەمدار"ی لەگەڵ پوتین ئەنجامداوە، هەروەها داوای لە سەرۆکی ڕوسیا کرد، ژیانی هەزاران سەربازی ئۆکرانیای "گەمارۆدراو" بپارێزێت. دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا و ڤلادیمیر پووتین، سەرۆکی رووسیا بە تەلەفۆن قسەیان کردوە. دۆناڵد ترەمپ لە پۆستێکیدا لە پلاتفۆرمی سۆشیال میدیای خۆیدا بەناوی تروس سۆشیال، ستایشی "گفتوگۆی باش و بەرهەمدار"ی دوێنێی نێوان ڕوسیا و ئەمریکای کرد. هەرچەندە هۆشداری دەدات هەزاران سەربازی ئۆکرانیا "بە تەواوی گەمارۆدراون" لەلایەن سوپای ڕووسیا و دەڵێت لە دۆخێکی زۆر خراپ و لاوازدان. هەروەها ئاشکرای کرد کە داوای لە پوتین کردووە "کە ژیانیان ڕزگار بکرێت"، ئاماژەی بەوەشکرد: "ئەمە کۆمەڵکوژییەکی ترسناک دەبێت" بە پێوەرێک کە "لە دوای وۆرلەوە نەبینراوە". دۆناڵد ترەمپ دەلێت: "دوێنێ گفتوگۆیەکی بەرهەمدار و باشم لەگەڵ سەرۆک پووتین کرد. دەرفەتێکی باش هەیە ئەو جەنگە خوێناوییە بوەستێت." سەرۆکی ئەمریکا دەشڵێت: "داوام لە سەرۆک پووتین کرد گیانی ئەو سەربازە ئۆکرایناییانە بپارێزێت کە خۆیان رادەستکردووە."  ڕوسیا دەڵێت "گەشبینییەکی وریا" هەیە لەسەر ڕێککەوتنی ئاگربەست لەگەڵ ئۆکرانیا، بەڵام "زۆر شت لەپێشدایە". دیمیتری پێسکۆڤ، وتەبێژی کرێملین دووپاتی دەکاتەوە کە ڤلادیمێر پوتین هێشتا پێویستی بە وەڵام هەیە، دوای ئەوەی سەرۆکی ڕووسیا چەند پرسیارێکی سەبارەت بە چۆنیەتی کارکردنی ئاگربەستێک بە نێوەندگیری ئەمریکا وروژاند. ئەم هەفتەیە ئەمریکا پلانێکی ئاگربەستی 30 رۆژەی بۆ ئۆکراینا و رووسیا پێشنیاز کرد.  ترەمپ لە کۆشکی سپی گوتی، هیوادارە کرێملین بە پێشنیازەکەی ئەمریکا بۆ ئاگربەستی 30 رۆژە رازی بێت. ئۆکراینا و رووسیا هەردووکیان بە پێشنیازەکە رازی بوون. ڤۆلۆدۆمیر زیلینسکی، سەرۆکی ئۆکراینا گوتی: "ئاگربەست، کاتی پێویست بەردەست دەخات بۆ ئەوەی وەڵامی پرسیارەکانی ئاسایشی ماوە درێژ، ئاشتییەکی متمانەپێکراو و پلانی راگرتنی جەنگ بداتەوە." پووتین گوتی: "پێویستە ئەم ئاگربەستە ببێتە هۆی ئاشتیی بەردەوام و لابردنی هۆکارە بنەڕەتییەکانی ئەم قەیرانە. بیرۆکەکە تەواوە و بێگومان پشتگیری دەکەین، بەڵام چەند پرسێک هەن کە دەبێت باسیان بکەین. پێم وایە دەبێت لەگەڵ هاوکارە ئەمریکییەکانیشمان قسە بکەین."

ڤلادیمیر پووتین، سەرۆکی ڕووسیا ڕایگەیاند، ڕازین بە پێشنیازی وەستاندنی شەڕ و پێکدادانەکان، بەڵام، بەمەرجى ئەوەى پێویستە ببێتە هۆی بەردەوامیی ئاشتی و سڕینەوەی هۆکارە بنەڕەتییەکانی ئەم قەیرانە. ئەو قسەیەی پووتنین لە کاتێکدا بوو کە ستیڤ ویتکۆف نوێنەری دۆناڵد ترەمپ لە مۆسکۆیە لە پێش دانوستانەکانی نێوان ئەمەریکا و ڕووسیا لەسەر پێشنیاری ئاگربەست بۆ ماوەی 30 ڕۆژ. ئێوارەى ئەمڕۆ پێنج شەممە، لە کۆنگرەیەکى ڕۆژنامەوانیدا، ڤلادیمیر پووتین، سەرۆکی رووسیا سوپاسی ترمپى کرد کە هێندە گرنگیداوە بە گەیشتن بە یەکلاییکردنەوەى پرسەى ئاشتى لەگەڵ ئۆکرانیا. ئەو دەشڵێت: ڕووسیا هاوڕایە لەگەڵ پێشنیازی ئاگربەست، بەڵام پێویستە ببێتە هۆی "ئاشتییەکی بەردەوام، پووتین وتى: پێویستە لەگەڵ هاوکار و هاوبەشە ئەمریکییەکانمان دانوستان بکەین" و "ڕەنگە" پەیوەندییەکی تەلەفۆنی لەگەڵ دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا ئەنجامبدەم. سه‌رۆكى ڕوسیا جەختیشی لەوە کردەوە کە "چارەسەرکردنی قەیرانی ئۆکرانیا پێویستی بە چارەسەرکردنی ڕەگ و ڕیشەی ململانێکان هەیە"، ئاماژەی بەوەشکرد، پرسی چاودێریکردنی ئاگربەست لە کاتی ئاگربەستدا پێویستی بە لێکۆڵینەوەی قووڵ هەیە. پێشتریش ڕۆژی پێنجشەممە، ڕاوێژکاری دیپلۆماسی سەرۆکی ڕووسیا ڕەخنەی لە پێشنیازی ئاگربەستی ئەمریکا و ئۆکرانیا گرت و ڕایگەیاندبوو کە "ژووری هەناسەدان" بۆ سوپای ئۆکرانیا دابین دەکات. یوری ئوشاکۆڤ دوای ئەوەی بە تەلەفۆن لەگەڵ مایک والتز، ڕاوێژکاری ئاسایشی نیشتمانی ئەمریکا قسەی کرد، بە میدیای دەوڵەتی ڕاگەیاند: ئەمە جگە لە پاشەکەوتێکی کاتی بۆ سوپای ئۆکرانیا هیچی تر نابێت. ئاماژەی بەوەشکردووە، پەیوەندییەکەی لەگەڵ واڵتز ڕێگەی بە "ئاڵوگۆڕی بیروڕا" لە کەشێکی "ئارام"دا داوە. ئوشاکۆڤ هەروەها ئاماژەی بەوەدا کە ڕووسیا بەدوای "چارەسەرێکی درێژخایەنی ئاشتیانە"دا دەگەڕێت کە گەرەنتی "بەرژەوەندییە ڕەواکانی ڕووسیا" بکات، جەختیشی لەوە کردەوە "ئەمە ئەوەیە کە ئێمە هەوڵی بۆ دەدەین".

هاوڵاتى عەباس عێراقچی، وەزیری دەرەوەی ئێران رایگەیاند، ئێمە دانوستانەکانمان  لەگەڵ واشنتۆن ڕەت نەکردۆتەوە، تەنها لە حاڵەتێکدا دەتوانین ئەنجام بدرێن کە هەردوو وڵات لەسەر "مەرجێکی یەکسان" بن. لە چاوپێکەوتنێکدا  وەزیری دەرەوەی ئێران عەباس عێراقچی ئەمڕۆ بە ڕۆژنامەی ئێرانی ڕاگەیاندووە، ئەگەر ئێمە بچینە ناو دانوستانەکان لە کاتێکدا لایەنی بەرامبەر زۆرترین فشار دەسەپێنێت، ئێمە لە پێگەیەکی لاوازەوە دانوستان دەکەین و هیچ دەستکەوتێک بەدەست ناهێنین. ئەو وتیشى: "دەبێت لایەنی بەرامبەر قەناعەتی بەوە هەبێت کە سیاسەتی فشار بێکاریگەرە - تەنها ئەو کاتە دەتوانین لەسەر مێزی دانوستانەکان بە مەرجی یەکسان دابنیشین." هەفتەی ڕابردوو دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا ڕایگەیاند، نامەیەکی بۆ ئایەتوڵڵا خامنەیی، ڕێبەری باڵای ئێران ناردووە و پێشنیاری دانوستانی ئەتۆمی دەکات، بەڵام هۆشداریشیدا لەوەی "دوو ڕێگە هەیە مامەڵە لەگەڵ ئێراندا بکرێت، ئەوانیش لە ڕووی سەربازییەوە، یان ڕێککەوتنێک دەکەن". خامنەیی ڕۆژی چوارشەممەى پێشوو ڕایگەیاند: دانوستان لەگەڵ ئیدارەی ترەمپ تەنیا "گرێی سزاکان توندتر دەکات و گوشارەکان بۆ سەر ئێران زیاد دەکات". خامنەیی کە قسەی کۆتایی لە بابەتی دەوڵەتی ئێراندا هەیە، هەفتەی ڕابردوو ڕایگەیاند کە تاران بە چەوساندنەوەی وتووێژ ناکرێ. ترامپ لە کاتێکدا دەرگای بە کراوەیی هێشتەوە بۆ ڕێککەوتنی ئەتۆمی لەگەڵ تاران، هەڵمەتی "زۆرترین فشار"ی گەڕاندەوە کە لە یەکەم خولی سەرۆکایەتیدا بۆ دابڕانی ئێران لە ئابووری جیهانی و پاڵنانی هەناردەکردنی نەوتی بەرەو سفر.

  عەلی خامنەیی، ڕێبەری باڵاى ئێران، ڕایدەگەیەنێت هێشتا نامەکەى ترەمپم پێنەگەیتشتووە، ئێران هیچ دانوستانێکیش ناکات لەکاتێکدا دەزانین لایەنى بەرانبەر کە ئەمریکایە بەڵێنەکانى جێبەجێ ناکات. ئەمڕۆ چوارشەممە لە دیدارێکدا لەگەڵ کۆمەڵێک ڕێکخراوە خوێندکارییەکانى وڵاتەکەى، عەلی خامنەیی، ڕێبەری باڵاى ئێران، قسەیکردو وتى: بۆچی ئێران ئامادە نییە دانوستان بکات، چەند ساڵێک دانیشتین و دانوستانمان کرد و هەر ئەم کەسە دانوستانە تەواو و واژۆکراوەکەی لە سەر مێزەکە فڕێدا و دڕاندى، چۆن دەتوانین دانوستان بکەین لە کاتێکدا دەزانین هیچ کارى پێناکرێت. ئەو وتیشى: دانوستان لەگەڵ ئیدارەی ئێستای ئەمریکا نابێتە هۆی هەڵوەشاندنەوەی گەمارۆکان، بەڵکو تەنها سزاکان هێندەی تر توندتر دەکات، ساڵی ڕابردوو دۆخێکی جیاوازمان هەبوو. شەهید ڕەئیسی لە ژیاندا بوو، شەهید سەید حەسەن نەسروڵڵا  لەگەڵمان بوو، شەهید هانیە، چەند کەسایەتییەکی تری شۆڕشگێڕی دیار لەنێو ئێمەدا ئامادە بوون یان لەگەڵ ئێمەدا، بەڵام ئەمساڵ لێرە نین. لەکۆتایی قسەکانیدا دەشڵیت: ئەوەی کە سەرۆکی ئەمریکا دەڵێت ئێمە ئامادەین بۆ دانوستان لەگەڵ ئێران و بانگهێشتی دانوستان دەکات، فریودانی بیروڕای گشتی جیهانە. رۆژی چوارشەممە، 12ی ئاداری 2025، ئیسماعیل بەقائی، گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران رایگەیاند، ئەنوەر قەرقاش، راوێژکاری سەرۆکی ئیمارات بۆ کاروباری دیپلۆماسی ئەمڕۆ لە تاران لەگەڵ وەزیری دەرەوەی ئێران کۆدەبێتەوە و نامەکەی سەرۆکی ئەمریکا دەگەیێنێتە تاران.  بەپێی هەواڵی میدیای ئێران، دوێنێ سێشەممە نامەی ترەمپ گەیشتووەتە دەست بەرپرسانی ئیمارات تاوەکو بیگەیێننە ئێران.   عەباس عێراقچی، وەزیری دەرەوەی ئێران ئەمڕۆ رایگەیاند، تاران ئامادەیە بۆ دانوستاندن لەسەر پرسی ئەتۆمی و لەو چوارچێوەیەدا تاوەکو ئێستا چوار گەڕی دانوستاندن لەنێوان ئێران و وڵاتانی بەریتانیا، فەرەنسا و ئەڵمانیا بەڕێوەچووە و رۆژی هەینیش کۆبوونەوەی سێ قۆڵی ئێران، رووسیا و چین لەبارەی پرسی ئەتۆمی بەڕێوەدەچێت.

  عەباس عێراقچی، وەزیری دەرەوەی ئێران لە لێدوانێکی تەلەفزیۆنیدا ڕایگەیاند، نامەکەی دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا بۆ دامەزراوەی ڕۆحانییەکانی ئێران "بەم زووانە لەلایەن وڵاتێکی عەرەبییەوە دەگەیەنرێتە تاران". رۆژی هەینی رابردوو دۆناڵد ترەمپ رایگەیاندبوو، نامەیەکی بۆ رێبەری ئێران ناردووە و داوای لێ کردووە بێن گفتوگۆ لەسەر بەرنامەی ئەتۆمی بکەن، ئەگەرنا چاوەڕێی هێرشی سەربازیی ئەمریکا بکەن.  دواتر عەلی خامنەیی، رێبەری ئێران، هەڕەشەکانی دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکای دژی وڵاتەکەی سەرکۆنەکردن کە هەڕەشەی کردبوو هێرشی سەربازی بکاتە سەر ئێران. وەزیری دەرەوەی ئێرانیش رەتیدەکاتەوە هیچ نامەیەکیان لە ترەمپەوە پێ گەیشتبێت.    خامنەیی گوتی: "هەندێ حکومەتی کەڵەگا پێداگری لەسەر دانوستاندن دەکەن، ئامانجی دانوستاندنیان چارەسەرکردنی کێشەکان نییە، ئامانجیان سەپاندنە." عەباس عێراقچی لە کاردانەوە بە کۆبوونەوەی داخراوی ئەنجوومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان کە ئەمڕۆ چوارشەممە لە بارەی بەرنامەی ئەتۆمی ئێرانەوە بەڕێوەچوو، وتی گردبوونەوەکە "پرۆسەیەکی نوێ و سەیر و سەمەرەیە کە نیازپاکی ئەو دەوڵەتانە دەخاتە ژێر پرسیارەوە کە داوای دەکەن". ئەم کۆبوونەوەیە لەلایەن شەش ئەندامی ئەنجومەنەکە لە کۆی ١٥ ئەندامی ئەنجومەنەکە - فەرەنسا، یۆنان، پەنەما، کۆریای باشوور، بەریتانیا و ئەمریکا، بەهۆی فراوانکردنی کۆگاکانی یۆرانیۆمی نزیک لە پلەی چەک لەلایەن ئێرانەوە بوو.

  وەزارەتی پەروەردەی ئەمریكا رایگەیاند، نزیكەی نیوەی كارمەندەكانی لەكارەكانیان دەردەخاتەوە، ئەمەش دەكرێت رێگەخۆشكەر بێت بۆ داخستنی تەواوەتیی وەزارەتەكە.  لە بەیاننامەیەكدا بۆ رۆژنامەنوسان وەزارەتی پەروەردەی ئەمریكا ئاماژەی بەوەكرد، پرۆسەی دورخستنەوەی كارمەندەكانی بەشێكە لە "ئەركی كۆتایی"، ئەمەش وەكو هێمایەك بۆ بەڵێنەكەی ترەمپ بۆ هەڵوەشاندنەوەی ئەم وەزارەتە. وەزارەتێك كە لە ساڵی 1980وە دروستكراوەو 4 هەزار فەرمانبەری هەیە، سەرپەرەشتی بڕی (ترلیۆنێك و 600 ملیار) دۆلار قەرزی زانكۆیی دەكات لەگەڵ جێبەجێكردنی یاساكانی مافی مەدەنی لە خوێندنگەكان و؛ دابینكردنی بودجەی فیدراڵی بۆ ئەو ناوچانەی كە لەڕووی پەروەردەییەوە هەژارن.  كاتێكیش لە كەناڵی (فۆكس نیوز)، پرسیار لە خاتوو (لیندا ماكمان) وەزیری پەروەردە كرا سەبارەت بەوەی ئایا پرۆسەی دورخستنەوەی فەرمانبەران لە كارەكانیان سەردەكێشێت بۆ هەڵوەشاندنەوەی یەكجاریی وەزارەتەكە؟، خاتوون وتی:" بەڵێ. ئەمە بەگوێرەی فەرمانی سەرۆك". دۆناڵد ترەمپی سەرۆكی ئەمریكا بەڵێنیداوە وەزارەتی پەروەردەو فێركردنی فیدراڵ هەڵوەشێنێتەوەو بەرپرسیارێتی پەروەردە بگوازرێتەوە بۆ ویلایەتەكان، ئەمە وەكو بەشێك لە سیاسەتی ترەمپ بۆ كەمكردنەوەی "بیرۆكراتیەتی فیدراڵی"ی لە ئەمریكا ناودەبرێت، پێشتریش فەرمانیدا بە داخستنی بارەگای ئاژانسەكانی ئەمریكا لە بواری گەشەپێدانی نێودەوڵەتیی و ئۆفێسەكانی پاراستنی دارایی بەكاربەران، هەموو ئەمانەش لەچوارچێوەی بڕیاری كەمكردنەوەی خەرجییەكانی حكومەت و بچوككردنەوەی رۆڵی حكومەتی فیدراڵیدا. وەزارەتی پەروەردەی ئەمریکا ساڵی 1979 بە بڕیاری جیمی کارتەر، سەرۆکی پێشووتری وڵاتەکە دامەزرا. هەڵوەشاندنەوەشی پێویستی بە 60 دەنگی ئەنجوومەنی پیرانە. ئەنجوومەنەکە 100 کورسیی هەیە، 53یان کۆمارین، 45یان دیموکرات و دووش سەربەخۆن.   سەرکردە کۆمارییەکان ترسێکی زۆریان لە تێپەڕاندنی بڕیارێکی لەو شێوەیە هەبوو، چونکە دەنگۆکان ببوونە هۆی تووڕەکردنی دیموکراتەکان، سەندیکاکانی مامۆستایان و بەشێکی زۆری دایک و باوکی قوتابییەکان، بڕیارەکە وەکو هێرشێک بۆسەر سیستمی پەروەردەی گشتی دەبیندرا.

  وەزیری دەرەوەی ئەمریکا، پێشوازی لە رێککەوتنی نێوان هێزەکانی سووریای دیموکرات و دەسەڵاتدارییەتیی کاتی سووریا دەکات.   مارکۆ روبیۆ، وەزیری دەرەوەی ئەمریکا  لە راگەیێندراوێکیدا دەڵێت: ''ئەمریکا پێشوازی لەو رێککەوتنە دەکات کە بەم دواییە لە نێوان هێزەکانی سووریای دیموکرات و دەسەڵاتدارییەتیی کاتی سووریا راگەیێندرا بۆ تێکەڵکردنی باکووری رۆژهەڵات بۆ نێو سووریایەکی یەکگرتوو".   وەزیری دەرەوەی ئەمریکا لە راگەیێندراوەکەیدا پشتیوانی واشنتن بۆ قۆناخی راگوزەری سیاسی لە سووریا دووپاتدەکاتەوە بە جۆرێک حکومەتێکی نامەزهەبی متمانەپێکراو دروستبکرێت وەک باشترین رێگە بۆ رێگریکردن لە شەڕ و پێکدادانی زیاتر لە سووریا.   مارکۆ روبیۆ دەشڵێت، ''ئێمە لە نزیکەوە چاودێریی ئەو بڕیارانە دەکەین کە لەلایەن دەسەڵاتدارییەتیی کاتی سووریا دراون بە لەبەرچاوگرتنی نیگەرانییەکانمان سەبارەت بە تووندوتیژییە خوێناوییەکەی ئەمدواییە لە دژی پێکهاتەکان".

ئەمڕۆ دانوستانەكانی وەفدی ئەمریكا و ئۆكراین لە شاری جدەی سعودیە دەستپێدەكات و سەرۆكی ئۆكراینیش دەڵێت، دانوستانەكان بنیاتنەر دەبن. ئۆکرانیا لە میانی دانوستانەکانی ئەمڕۆ سێشەممەی جددەى سعودیە، پلانێک بۆ ئاگربەستی بەشەکی لەگەڵ ڕووسیا پێشکەشی ئەمریکا دەکات، ئەمەش دەستپێشخەرییەکە کە کیێڤ هیوادارە کۆشکی سپی بەدەستبهێنێتەوە، کە لەدوای گەڕانەوەی دۆناڵد ترەمپی سەرۆکی ئەمریکا بۆ کۆشکی سپی، داوای ئیمتیازات بۆ کۆتاییهێنان بە شەڕی سێ ساڵە دەکات. بەر لە بەڕێوەچوونی ئەو دانوستانە، محەمەد بن سەلمان جێنشینی سعودیە پێشوازی لە سەرۆكی ئۆكراین كرد و باسیان لەدوایین پێشهاتەكانی جەنگ كرد. جێنشینی سعودیە جەختیشی كردەوە لەسەر پابەندی وڵاتەكەی بۆ گەیشتن بە ئاشتی لە ئۆكراین.  هاوكات زیلینسكی رایگەیاند، دانوستانەكانی وەفدی وڵاتەكەی و ئەمریكا بنیاتنەر دەبن و تیشك دەخاتە سەر گرەنتییە ئەمنییەكان. هاوكات ماركۆ رۆبیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریكاش گەشبینە بە ئەنجامی ئەو دانوستانە و وتی، ئەگەر چاوەڕێی ئەنجامی ئەرێنی نەبوونایە ئامادەی كۆبوونەوەكە نەدەبوون.  بەپێی ئەو وەردەكاریییانەشی ئاژانسی رۆیتەرز لە زاری لێپرسراوانی ئەمریكی بڵاویكردووەتەوە، كۆبوونەوەكە ئاستی ئامادەیی ئۆكراین ئاشكرا دەكات بۆ سازشكردن بۆ مۆسكۆ لەپێناو كۆتاییهێنان بەجەنگ . هەروەها ئاشكرای دەكات كە ئۆكراین تا چەند جدییە لە باشكردنی پەیوەندییەكانی لەگەڵ ئیدارەكەی ترەمپ. دانوستانەکان لە سعودیە گرنگترین ڕووبەڕووبوونەوە دەبێت لە دوای گڕژەیە شۆککەرەکەی کۆشکی سپی لە ٢٨ی شوباتدا، کاتێک ترەمپ ڤۆلۆدیمێر زێلێنسکی سەرۆکی ئۆکرانیای توندوتیژی کرد بەهۆی ئەوەی بە ناپاکی ئەمریکی دەیبینی. زێلێنسکی کە لەو کاتەوە نامەیەکی داوای لێبوردنی بۆ ترەمپ ناردووە، بۆ دیداری شازادەی جێنشینی سعودیە گەشتێکی کردووە بۆ شاری جدە لە دەریای سوور، بەڵام گفتوگۆکانی لەگەڵ ئەمریکییەکان بۆ سێ لە یاریدەدەرە باڵاکانی جێهێشتووە.  

سیناتۆرێکی ئەمریکی: تەیف سامی مووچەی کوردانی عێراق نادات، ترەمپ ئەمە چارەسەر دەکات سیناتۆرێکی کۆماریی ئەمریکا دەڵێ تەیف سامی کوردانی عێراق برسی دەکات و مووچەکانیان نادات، بەڵام سەرۆکی ئەمریکا ئەمە چارەسەر دەکات.   جۆ وێڵسن، کۆنگرێسمانی کۆمارییەکانی ئەمریکا لە پەیامێکدا لە تۆڕی کۆمەڵایەتیی ئێکس، داوا دەکات "گەنجینەی ئەمریکا چیدیکە سزادانی بانکی رافیدەین دوانەخات" کە بە گوتەی ئەو، "ملیاران دۆلار بۆ میلیشیا عێراقییەکان سپی دەکاتەوە."   کۆنگرێسمانە ئەمریکییەکە ناوی تەیف سامی، وەزیری دارایی عێراقیشی هێناوە و دەڵێ "تەیف سامی کوردانی عێراق برسی دەکات و مووچەکانیان نادات. ئەمە دەبێت کۆتایی پێبێت، ترەمپ ئەمە چارەسەر دەکات."   ئەمە لەکاتێکدایە، ئەمڕۆ 11ـی ئاداری 2025ـە و هێشتا عێراق مووچەی مانگی شوباتی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستانی نەناردووە.

  مارکۆ رۆبیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریکا، ڕایدەگەیەنێت هیچ وادەیەکی دیاریکراو بۆ کۆبوونەوەی نێوان ترەمپ و پوتین نییە، بەبێ دەستکەوت بۆ هەردوولا، گەیشتن بە ئاگربەست لە نێوان روسیا و ئۆکراین ئەستەمە. لە کاتێکدا کە بڕیارە سبەی سێشەممە وتووێژەکانی نێوان شاندەکانی ئەمریکا و ئۆکرانیا لە شاری جددەی سعودیە دەست پێبکات، مارکۆ ڕوبیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریکا ئەمڕۆ دووشەممە ڕایگەیاند، هیوادارم کۆبوونەوەکە لەگەڵ ئۆکراینییەکان بە باشی بەڕێوەبچێت. وەزیری دەرەوەی ئەمریکا، لە فڕۆکەکەیدا لە ڕێگەی سعودیە بە ڕۆژنامەنووسانی ڕاگەیاند، گەشبینین بە کۆبوونەوەکەی سبەینێ و سوپاسگوزارین بۆ سعودیە کە میوانداری کۆنفرانسەکەی کرد. ناوبراو زیادی کرد: دەتوانین بە ئاگربەست لە ئۆکرانیا دەست پێ بکەین و دواتر هەنگاو بنێین بۆ دانوستان. هەروەها ئاماژەی بەوەدا کە بەریتانیا و فەڕەنسا ڕۆڵێکی ئەرێنییان لە دانوستانەکان لەگەڵ ئۆکرانیادا بینیوە، جەختی لەوە کردەوە کە ئاگربەست لە ئۆکرانیا بەبێ ئیمتیازاتی هەردوولا ڕوونادات. ڕوبیۆ ئاماژەی بەوەشکرد، هیچ وادەیەکی دیاریکراو بۆ کۆبوونەوەی نێوان دۆناڵد ترەمپ و ڤلادیمێر پوتین دیارینەکراوە. جگە لەوەش وەزیری ئەمەریکا ئاماژەی بەوەدا کە ئیدارەی ئەمریکا ئامرازەکانی خۆی هەیە بۆ فشارخستنە سەر ڕووسیا و هیوادارین سوودیان لێ وەرنەگیرێت. ڕوبیۆ ڕۆژی دووشەممە سەردانی سعودیە دەکات لە ڕاگەیەندراوێکی تامی بروس، وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا، ڕایگەیاندووە، ڕوبیۆ لە 10 تا 12ی ئازار لە شاری جددە دەبێت و لەوێ لەگەڵ هاوتا ئۆکراینیەکانی کۆدەبێتەوە بۆ ئەوەی "پێشکەوتن بەرەوپێشبردنی ئامانجی دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا، کۆتاییهێنان بە شەڕی نێوان ڕووسیا و ئۆکرانیا".

"دەستووری بنەڕەتی من ژیانێکی ئەفسوناوییە لەگەڵ ئێوە!" من ئاگاداری ئەو ڕاستیەم کە، لەسەر خاکی خودبوون، تۆ بە هەموو شێوەیەک حەقیقەتی مرۆڤایەتی دەژیت، ئێوەی ژنانی بەها ئەفسوناوییەکان، من هەرگیز وازم لە ژیان لەگەڵ ئێوە نەهێنا، ئەم ژیانە لەم حاڵەتەدا بوو بە شتێکی سەرەکی کە بەردەوام بووم. بەڵام، ئەو ڕاستییەی کە بۆ یەکەمجار ئەوەندە شایستە و ئازادە، وەک یەکەمەکانی تری میزۆپۆتامیا شایستە دەبێت، ڕەنگە ئەمە ڕوویدابێت، پرسی ئازادی ژن هێشتا گرنگی خۆی پاراستووە، پرۆسەی کۆمۆنالیستی دیموکراسی، دۆخی مۆدێرنی بە کۆمەڵایەتیکردنی ژنی پێشەنگە، گەیشتن بە حەقیقەتی کۆمەڵایەتی تەنیا لە ڕێگەی ئەم شێوازەوە دەکرێت، تا کولتووری دەستدرێژی/دەستدرێژی سێکسی لەناو نەچێت، حەقیقەتی کۆمەڵایەتی لە بواری زانستی و جوانکاری و ئایینیدا سەرهەڵنادات، هەروەک مارکسیزمیش جەختی کردۆتەوە، سەرکەوتنی سۆسیالیزم مەحاڵە تا ئەو کولتوورە پیاوانە لە قوڵایی کۆمەڵگەی مۆدێرن بنبڕ نەکرێت، ڕێگای سۆسیالیزم بە ئازادی ژندا تێدەپەڕێت، تۆ ناتوانی سۆسیالیست بیت تا ڕزگاری ژن بەدی نەیەت، سۆسیالیزم مسۆگەر نییە، سۆسیالیزم بەبێ دیموکراتیک نابێت. یەکەم ئەزموونم لەگەڵ سۆسیالیزمدا لە شێوازی قسەکردنم لەگەڵ ژنێکدا دیار بوو. کەسێک کە نەزانێت قسە لەگەڵ ژن بکات، ناتوانێت سۆسیالیست بێت، کۆمەڵایەتیبوونی پیاو پەیوەستە بە پەیوەندییەکەی لەگەڵ ژنێکەوە.   "ژن خودی گەردوونە" پیرۆزی ژنە. ژن خۆی گەردوونە، هەروەها مرۆڤ هەسارەیەکی سەرگەردانییە لە خولگەی ئەم گەردوونەدا، بۆ یەکەمجار کە  بانگی منداڵ دەکرێت و ئەو کەسەی زمانی دروست کردووە ئەوە ژنە، دروستکەری کولتوور ژنە. دروستکەری کۆمەڵگەش ژنە. هەروەها پیرۆزی و خودایی هی ژنانە، بۆ ژنان بیردۆزییەکی ڕزگاریخوازی ژنانم پەرەپێدا کە لە چوار بوار پێکهاتبوو، ئەمە تیۆرییە. کولتووری ژنی پێشەنگ، سەردەمی خوداوەندەکان، دەگەڕێتەوە بۆ نێوان ١٠ هەزار بۆ چوار هەزار پێش زایین. ئایینە یەکتاپەرستەکان لە بابلەوە دەست پێدەکەن، داستانی بابل داستانێکی کۆیلەکردنی ژنانە، دروستکردنی داستانی بابلی یەکێکە لە بناغە بنەڕەتییەکانی ئەفسانەی میزۆپۆتامیا. لە نێوان ساڵانی ٤٠٠٠ بۆ ٢٠٠٠ پێش زایین، تێکچوونی کولتووری ژنان دەستیپێکرد. دوای ئەوەی کولتووری ژنی پێشەنگ داڕما، ژنە کۆشکەکە لەگەڵ میتانییەکان سەریهەڵدا. هەروەها نەفەرتیتی ژنێکی خەڵکی کۆشکە، ژنانی کۆشکی ئەو سەردەمە لە پرۆسەی مێژووییدا بوون بە ژنی ماڵەوەی ئەم سەردەمە، وەک دەزانن کولتوور و نەریتی ساتی هەیە، لە کولتوری ساتیدا ژن فڕێ دەدرایە ناو ئاگر و دەسوتێندرا، ئەمەش لە ساڵانی ١٨٣٢دا ڕووی دەدا، دواتر ئینگلیز کۆتایی بەم کولتوورە هێنا.   "ئەو نوێبوونەوەیەی کە دووبارە ڕوودەداتەوە زۆر گرنگە"  ئەو نوێبوونەوەیەی کە دووبارە ڕوودەداتەوە زۆر گرنگە، نابێت ژنان بە زاراوەی بایۆلۆژی هەڵسەنگێندرێن، بەڵکو بە زاراوەی کولتووری و کۆمەڵایەتی و مێژوویی هەڵسەنگێندرێن، وەک سیمۆن دی بۆڤوار دەڵێت؛ ژن لەدایک نابێت، بەڵکو هەبوونە، دژی خۆشەویستی و هاوسەرگیری نیم. بەڵام ڕۆژانە چەندین کوشتنی دڕندانە بەناوی خۆشەویستییەوە ئەنجام دەدرێن، مرۆڤی عاشق چۆن خۆشەویستی خۆی دەکوژێت؟ ئەمە خۆشەویستی نییە، تا ئەمڕۆش زۆرێک لە ژنان بەهۆی ئەم جۆرە پەیوەندییەوە کۆتاییان بە ژیانی خۆیان هێناوە، هەروەها کولتووری ژنانی ئازاد هەیە. ئەو ئاستەی تۆ پێی گەیشتووی نزیکە لەم کولتوورە، ژنان هەوڵ دەدەن سنووری دایکایەتی و هاوسەرگیری تێپەڕێنن، بەڵام، هێشتا ئێوە تەنها لەسەدا ١٠ـی کولتووری ئازادیی ژن بەڕێوە دەبەن. بنەماش ئەوەیە کە دەبێت بە تێگەیشتن شەڕ بکرێت، سیستمی کۆمەڵایەتی پیاوانی سەردەست هەمیشە بۆ ژنان کێشە دروست دەکات. توندوتیژی هەیە، داگیرکاری هەیە، سێکس هەیە، دەستدرێژی ڕەگەزیی هەیە، ئەگەری کوشتنی منداڵانی کچ هەیە. لە داهاتوودا منداڵان بکوژرێن ئێوە چی دەکەن؟ کاتێک من باسی کەلتووری ساتی دەکەم، من سەرنج دەخەمە سەر ئەو ڕاستییە. دەبێت ئێوە لەگەڵ ئەم کەلتوور و تێگەیشتنە شەڕ بکەن. لەم بوارەدا کەموکوڕی و ناکۆکییتان هەیە، خۆتان لەم کەموکوڕی و ناکۆکییانە ڕزگار بکەن. کێشەی ژن لە کێشەی کورد قووڵترە، کێشەیەکی لەم جۆرە هەیە. لەم بوارەدا ئێمە دەستپێکێکی بچووکمان پێک هێنا. کەلتووری شەڕ و پێکدادان زۆرترین جار دژی ژنان بەڕێوەدەچێت. تێکشکاندنی ئەم کەلتوورە داینەمۆی تێکۆشانمانە. ڕۆحی ئەم سەردەمە سیاسەتی دیموکراتیکە، زمانی ئەم سەردەمەش زمانی ئاشتییە. بانگەوازی "ئاشتی و کۆمەڵگەی ئازاد" لە هەمان کاتدا بۆ ژنان ڕێنیسانسە. من سڵاو لەو ژنانەی گوێ لە بانگەوازەییەکەم دەگرن، باوەڕ بە ژیانی هاوبەش دێنن بە ئەشقی مەم و زین، بە ئەشقی دەروێشی عەبدی نوێ دەکەم و ٨ـی ئاداری ڕۆژی جیهانی ژنانی ڕەنجدەر پیرۆز دەکەم.   سڵاو و خۆشەویستیم عەبدوڵا ئۆجالان ٨/مارسی ٢٠٢٥

نیوەڕۆى ئەمرۆ بۆمبێکی نەتەقینەوە کە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ جەنگی جیهانی دووەم، دۆزرایەوە لە نزیک وێستگەی گەورەی شەمەندەفەری پاریس، بەوهۆیەشەوە هاتووچۆی وێستگەى گار دو نۆرد لە پاریس کە سێیەم قەرەباڵغترین وێستگەی شەمەندەفەرە لە جیهاندا پەکخستووە. کۆمپانیای نیشتیمانیی شەمەندەفەری فەرەنسا ئەمرۆ هەینی، 7ـی ئاداری 2025، لە تۆڕی کۆمەڵایەتی نووسی، "بۆمبێکی نەتەقیو لە نێو سکەی شەمەندەفەر لە وێستگەی گار دوو نۆرد لە ناوچەی سەینت دێنیس لە باکووری پاریس دۆزراوەتەوە." بۆمبەکە لە دووری 2.5 کیلۆمەتر لە گار دو نۆردەوە دۆزراوەتەوە، لە ناوەڕاستی ڕێڕەوەکاندا، پۆلیسی پاریس ڕایگەیاند، بۆمبەکە کاتژمێر 3:30 خولەکی بەیانی دۆزراوەتەوە، لە شاری سانت دێنیس کە گەڕەکی باکووری پاریسە و لەکاتی کارەکانی بیناسازیدا دۆزراوەتەوە. فیلیپ تابارۆ وەزیری گواستنەوە و گەیاندن پێشبینی دەکات کە پەککەوتنى هاتووچۆ لانیکەم تا کۆتایی ڕۆژەکە بەردەوام بێت. بەرپرسانی پاریس هەموو گەشتەکانی وێستگەکەیان هەڵوەشاندووەتەوە و ژمارەیەکی زۆر پۆلیس بۆ پووچەڵکردنەوەی بۆمبەکە رەوانەی وێستگەکە کراون.  بەگوێرەی نووسینگەی گەشتیاری پاریس، ساڵانە نزیکەی 220 ملیۆن سەرنشین بە ڕێگای گار دو نۆرد، قەرەباڵغترین وێستگەی شەمەندەفەر لە ئەوروپادا تێدەپەڕن و گەشت و گەڕانەوە بۆ شوێنەکانی باکوری فەرەنسا و لەندەن و بەلجیکا و هۆڵەندا و ئەڵمانیا دەکەن. ئەم وەستان و پچڕانە کاریگەری لەسەر هێڵی ئاسنی هاتووچۆ و شەمەندەفەرە نیشتمانی و نێودەوڵەتییەکان هەیە، لەنێویاندا خزمەتگوزارییەکانی یۆرۆستار، وتەبێژی کۆمپانیاکە بە ئاژانسی ڕۆیتەرزی ڕاگەیاندووە، کۆمپانیای یۆرۆستار بەنیازە سەرجەم شەمەندەفەرەکانی گار دو نۆرد و گەڕانەوە بۆ گار دو نۆرد هەڵبوەشێنێتەوە. ماڵپەڕەکەی ئامۆژگاری گەشتیارانی کردووە کە کاتەکانی گەشتەکانیان دابنێن.

لەگەڵ پەرەسەندنی نیگەرانییەکان سەبارەت بە بەرنامە ئەتۆمییەکەی کۆماری ئیسلامی ئێران، فڕۆکە جەنگییەکانی ئەمەریکا و ئیسرائیل پێکەوە مانۆڕێکی ئاسمانی هاوبەش لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەڕێوەدەبەن. فەرماندەیی ناوەندیی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا (سێنتکام) ڕایگەیاند ڕۆژی سێشەممە فڕۆکە بۆمبهاوێژکان لە ئەرکێکدا بۆ بەهێزکردنی پەیوەندییە سەربازییەکانیان لەگەڵ هاوبەشەکانی ئەمەریکا و نیشاندانی تواناکانی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، مانۆڕێکی سەربازی هاوبەشیان ئەنجامدا. سێنتکام بە بڵاوکردنەوەی وێنەی مانۆڕەکە لە تۆڕی کۆمەڵایەتی ئێکس ئاماژەی بەوەشکردووە ئەمە سێیەم ئەرکی فڕۆکە بۆمبهاوێژەکانی بووە لە دوو هەفتەی ڕابردوودا و لەو ماوەیەشدا فڕۆکەیەکی جەنگی جۆری بۆینگ بی 52 ستراتۆفۆرتریس A B-52H Stratofortress) ) کە بنکەکەی لە ڕاف فێرفۆردی بەریتانیا بووە، بە فڕینی بەسەر کیشوەری ئەوروپادا بەشداریی لە مانۆڕەکەدا کردووە. لە ڕاگەیەندراوەکەی سێنتکامدا بەبێ ئەوەی ئاماژە بە بەشداری ئیسرائیل بکات لە مانۆڕەکەدا، ئاماژەی بەوەشکردووە لە کاتی مانۆڕەکەدا گەیاندنی سووتەمەنی لە ئاسماندا و ڕاهێنانی "گەلانی هاوبەش" ئەنجامدراوە. هاوکات سوپای ئیسرائیل وێنەی ئەم مانۆڕە ئاسمانییە هاوبەشەی بڵاوکردەوە و ڕایگەیاند کە مانۆڕەکە "بۆ بەهێزکردن و پاراستنی هاوکارییە درێژخایەنەکانی نێوان هەردوو هێزەکە داڕێژراوە، ئەمەش بۆ بە فراوانکردنی پەیوەندییەکان و پەرەپێدانی توانا هاوبەشەکان بۆ سیناریۆی جۆراوجۆر". بەگوێرەی بەیاننامەیەکی سوپای ئیسرائیل، فڕۆکە جەنگییەکانی ئیسرائیلی F-35I و F-15I گەشتێکی هاوبەشیان لەگەڵ فڕۆکەیەکی بۆینگ بی 52 بۆمبهاوێژ ئەنجامداوە و لەو ماوەیەدا ڕاهێنان بۆ پەیوەندی ئۆپەراسیۆنی نێوان هەردوو سوپا "بەمەبەستی باشترکردنی توانای بەرپەرچدانەوەی هەڕەشە جۆراوجۆرەکانی ناوچەکە" بەڕێوەچووە. لە بەیاننامەکەدا ئاماژە بەوەشکراوە هاوکاری نێوان هێزەکانی سوپای ئیسرائیل و سێنتکام "دەرخەری هاوپەیمانی ستراتیژی و پەیوەندی نزیکی نێوان هەردوو سەربازییە کە بەردەوام لە گەشەکردن و بەهێزبووندایە." هاوکات لەگەڵ مەشقی ئاسمانی هاوبەشی ئەمەریکا و ئیسرائیل، سەرۆکی ئەرکانی نوێی سوپای ئیسرائیل ڕۆژی چوارشەممە 5ی مانگی سێ لە کۆبوونەوەی فەرماندە باڵا سەربازییەکانی وڵاتەکەیدا ڕایگەیاند کە ساڵی 2025 بە تایبەتی لەسەر شەڕی غەززە و ئێران چڕ دەبێتەوە و هاوکات بەرەکانی دیکەش وەک خۆیان دەبن لە بەرچاو دەگیرێن بۆ تاوتوێکردن.

  وەزیری دەرەوەی ئەمریکا سەبارەت بە هۆشداریەکەى ترەمپ سەبارەت بە ئازادکردنی بارمتەکان، ڕایدەگەیەنێت ترەمپ ئەو بێزارە لە سەیرکردنی ڤیدیۆی ئازادکردنی بارمتەکان  بەلاوازى، هۆشداریەکەى ترەمپ بە کەم مەزانن و هەرشتێک بڵێت دەیکات. دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی ئەمریکا دواین هۆشداری دەداتە سەرکردایەتیی حەماس تاوەکو غەزە بەجێبهێڵن و سەرجەم بارمتەکانیش بەزوویی ئازادبکەن. ترەمپ لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکەی خۆی بە ناوی تروس سۆشیاڵ پەیامێکی بۆ حەماس بڵاوکردەوە و تێیدا دەڵێت، “سڵاو یاخود ماڵئاوا حەماس، خۆتان هەڵیبژێرن، هەر ئێستا تەواوی بارمتەکان ئازادبکەن نەوەک دواتر، بەخێرایی تەرمی هەموو ئەو کەسانە بگەڕێننەوە کە کوشتوتانن، ئەگینا کۆتاییتان پێدێت.” مارکۆ ڕوبیو وەزیری دەرەوەی ئەمریکا پشتگیرییەکی توندی بۆ ئەو داواکاریەى دۆناڵد ترەمپ دەربڕی، وتی: چاوەڕوانیەکانى سەرۆک کۆتایی هات بۆ ئازادکردنی بارمتەکان لە غەززە ئەو شتێک ناڵێت کە نەیکات،  ئەگەر بڵێت شتێک دەکەم، ئەوا دەیکات. باشترە ئەو هۆشداریە بە جددی وەربگرن. لە وەڵامی هەڕەشەکانی دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمەریکا، حازم قاسم، گوتەبێژی بزووتنەوەی حەماس لە ڕاگەیەنراوێکدا ئاماژەی بەوە کرد "هەڕەشەکانی ترەمپ هانی ئیسرائیل دەدات، پابەندی هەموو بەندەکانی ڕێککەوتنی ئاگربەستی غەززە نەبێت." گوتەبێژی بزووتنەوەی حەماس لە بەشێکی دیکەی قسەکانیدا داواشی لە ئیدارەی نوێی ئەمەریکا کرد، فشار لە ئیسرائیل بکات تاوەکوو دەست بە گفتوگۆکانی تایبەت بە قۆناغی دووەمی ڕێککەوتنی ئاگربەستی غەززە بکات.  ئەم هەڕەشانەی ترەمپ لە کاتێکدان، کارۆلین لیڤێت، گوتەبێژی کۆشکی سپی ڕایگەیاندووە "ئادەم بولر، نوێنەری سەرۆکی ئەمەریکا بۆ پرسی بارمتەکان، بە ڕاوێژیی ئیسرائیل، گفتوگۆی ڕاستەوخۆ لەگەڵ بزووتنەوەی حەماس، لە قەتەر کردووە و دەسەڵاتی ئەوەیشی هەیە، بۆ ئازادکردنی بارمتەکان گفتوگۆ لەگەڵ هەموو لایەکدا بکات."  نووسینگەی بنیامین ناتانیاهۆ، سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل ئاماژەی بەوە کرد، ناتانیاهۆ ئاگاداری گفتوگۆکانی ڕاستەوخۆی نێوان ئەمەریکا و حەماسە و هەڵوێستی خۆیشی لەوبارەوە بە بەرپرسانی واشنتن ڕاگەیاندووە.