ناتەنیاهۆ: ڕێگە نادەم ئێران دەستى بگات بەچەکى ئەتۆم

هەوراز حوسێن هاوڵاتی، سلێمانی کۆمپانیاکانی دروستکردنی ئۆتۆمبێلی چین لە مەکسیک لقیان کردووەتەوە و دەستیان بە فرۆشتنی ئۆتۆمبێل کردووە. دەڵێن دەست بە ناردنی ئۆتۆمبێل بۆ ئەمریکا دەکەن، ئەمەش هەڕەشەی گەورەی لەسەر کۆمپانیاکانی بەرهەمهێنانی ئۆتۆمبێل لە ئەمریکا دروستکردووە بەهۆی کەمی نرخەکانیانەوە. لە ئەمریکا بە شێوەیەکی گشتی نرخی یەک ئۆتۆمبێلی کارەبایی دروستکراوی ئەو وڵاتە 55 هەزار دۆلاری ئەمریکییە. کۆمپانیاکانی ئۆتۆمبێل لەو کاتەدا ناتوانن رکابەرییەکە بکەن و ئەگەری هەیە تووشی زیانی کارەساتبار بن. شیرۆد براون، سیناتۆری سەر بە دیموکراتەکانی ئەمریکا لە نامەیەکی بۆ سەرۆکی ئەمریکا دەڵێت، جار دوای جار چین کەلوپەلی هەرزان کە حکومەتی چین پارەی زیانەکەی دەدات بۆ تێکدانی بازاڕی ئەمریکا دەنێرێت. دەشڵێت، نابێت رێگە بدەین هەمان کار بۆ ئۆتۆمبێلی کارەبایی لە ئەمریکا بکات. بە گوێرەی بەرپرسانی دیموکراتی ئەمریکا، چین رێککەوتنی ساڵی 2020ی ئیدارەی ترەمپ و چین بەکاردەهێنێت بۆ تێکدانی بازاڕی ئۆتۆمبێل لە ئەمریکا. رێککەوتنەکە وابوو، چین دەتوانێت ئۆتۆمبێلەکانی لە خاکی ئەمریکا بفرۆشێت بەو مەرجەی لە مەکسیک بیبەستێت. دۆناڵد ترەمپ بە گۆڤاری تایمی گوتووە، ئەگەر هەڵبژێردرێتەوە، 100٪ی بازرگانیی ئۆتۆمبێلی کارەبایی چین لە ئەمریکا قەدەخە دەکات، دەشڵێت "رێگە نادەم بازرگانییەکانی دیکەشمان بدزن". بە گوێرەی ماڵپەڕی گلۆبەڵ داتا، چین لە ساڵی 2023دا بە دروستکردنی 10 ملیۆن و 400 هەزار ئۆتۆمبێل، 62٪ی ئۆتۆمبێلە کارەباییەکانی جیهانی دروستکردووە. ئەمریکا بە بەرهەمهێنانی نزیکەی 1 ملیۆن ئۆتۆمبێل تەنیا 10٪ی ئۆتۆمبێلە کارەباییەکانی جیهانی دروستکردووە. کۆمپانیای ئۆتۆمبێلی بی وای دی هەراکەی ناوەتەوە، ئەوەش دوای ئەوەی رایگەیاند کارگەیەکی ئۆتۆمبێل لە مەکسیک دەکاتەوە. ئۆتۆمبێلی جۆری سیگوڵی ئەو کۆمپانیایە لە چین تەنیا بە 12 هەزار دۆلار دەفرۆشرێت و نرخەکەی لە وڵاتانی ئەمریکای باشوور تەنیا 21 هەزار دۆلارە؛ ئەمە لەکاتێکدایە نرخی ئۆتۆمبێلە کارەباییەکانی ئەمریکا بە گشتی لە 55 هەزار دۆلاردایە.

مەهران رەمەزان هاوڵاتی، سلێمانی پاش سێ ساڵ و چەندین دانیشتنی دادگە، دواجار دادوەر سزای زیندانی تاهەتایی بەسەر کەسێک بەناوی ڤیکتۆر میرسکۆی سەپاند، کە سێ ئەندامی خێزانێکی کوردی لە گوندی ڤەڵچانسکۆی پارێزگای ڤارۆنیژی رووسیا کوشت. بەگوێرەی پەڕاوی لێکۆڵینەوە و دانپێدانانەکانی ڤیکتەر میرسکۆی بکوژی سێ هاوڵاتییە کوردەکە، کێشەکە لەسەر مانگایەک بووە، کە بکوژ ویستویەتی مانگاکە لەو خێزانە کوردە بکڕێت، بەڵام ئەوان پێیان نەفرۆشتووە و مانگاکەیان سەربڕیوە، بۆیە میرسکۆی لە بنکەی پۆلیسی ناوچەکە سکاڵا لە دژی یەکێک لە ئەندامانی خێزانە کوردەکە بەناوی گولیستان تۆمارکردووە، بەڵام پۆلیس لایەنی خێزانە کوردەکەی گرتووە. ڤیکتۆر میرسکۆی دوای کوشتنی سێ هاووڵاتییە کوردەکە، هێرش دەکاتە سەر بنکەی پۆلیسی ناوچەکە و کارمەندێکی پۆلیس بریندار دەکات. لە کاتی گەڕانی هێزە ئەمنییەکانی رووسیا بەدوای تۆمەتباردا، رووبەڕووی هێزە ئەمنییەکان دەبێتەوە، دواتر بەبرینداری دەستگیری دەکەن. هەروەها تاوانبار لە بەردەم دادوەر دانی بە تاوانەکەیدا ناوە و پەشیمان نەبووەتەوە لە کوشتنیان، تەنیا گوتوویەتی، کوشتنی منداڵە تەمەن پێنج ساڵەکە بەڕێکەوت بووە. جێگای ئاماژەیە، شەوی 16 لەسەر 17ی ئەیلوولی 2021 لە گوندی ڤەڵچانسکۆی پارێزگای ڤارۆنیژی رووسیا، سێ ئەندامی خێزانێکی کوردی نیشتەجێی گوندی ڤەڵچانسکۆی پارێزگای ڤارۆنیژی رووسیا بەناوەکانی گولیستان ئیبراهیمۆڤای تەمەن 59 ساڵ، نادیر تەمەن 19 ساڵ و عەزیزی 5 ساڵان، کە سەرقاڵی بەخێوکردنی ئاژەڵبوون، لە لایەن کەسێکی بەڕەچەڵەک رووس، بەناوی ڤیکتەر میرسکۆی کوژران.  

هاوڵاتی ئەلینا رومانسكی دەڵێت، هەڵبژاردن بۆ چەندین جار دواخرا لەپێناو هەرێمی كوردستان و عێراقێكی دیموكراتی هیوادارین هیچ دواخستنێكی تر روونەدات. ئەمڕۆ پێنجشەممە، 27ی حوزەیرانی 2024، ئەلینا رومانسكی باڵیۆزی ئەمریكا لە عێراق، لە تۆڕی كۆمەلایەتی ئێكس نوسیوویەتی، پێشوازی لە راگەیاندنی ئەنجامدانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان دەكەین لە 20ی تشرینی یەكەم. ئەوەشی خستۆتەڕوو، داوا لە حكومەتی هەرێمی كوردستان دەكەین زامنی پاك و بێگەردی هەڵبژاردن و رۆشنی بكات. ئەلینا رومانسكی ئاماژەی بەوەشکردووە، "دەستخۆشی لە هەوڵەكانی سەرۆكی هەرێم دەكەم". دەشڵێت، هەڵبژاردن بۆ چەندین جار دواخرا لەپێناو هەرێمی كوردستان و عێراقێكی دیموكراتی هیوادارین هیچ دواخستنێكی تر روونەدات.

هاوڵاتی لە ماوەی دوو رۆژی رابردوودا نرخی یەک ئۆنسە زێڕ لە 2340 دۆلارەوە بۆ 2300 دۆلار دابەزیوە. ئەمڕۆ پێنجشەممە، 27ی حوزەیرانی 2024، دوای کردنەوەی بازاڕەکانی ئاسیا، نرخی یەک ئۆنسە زێڕ بە کەمتر لە 2300 دۆلار مامەڵەی پێوەکرا. لە ماوەی دوو رۆژی رابردوودا نرخی یەک ئۆنسە زێڕ لە 2340 دۆلارەوە بۆ 2300 دۆلار دابەزیوە. ئەمڕۆش لە بازەڕەکاندا بە نزیکەی 2298 دۆلار مامەڵەی پێوەدەکرێت کە کەمترین ئاستی دوو هەفتەی رابردووە.

هەوراز حوسێن هاوڵاتی، سلێمانی رۆژی پێنجشەممە 27ی ئەم مانگە، کاتژمێر 4:00ی سەر لەبەیانی بەکاتی هەولێر، یەکەم دیبەیتی هەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی ئەمریکا بەڕێوەدەچێت و دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی پێشووی ئەمریکا و جۆ بایدن، سەرۆکی ئەمریکا رووبەڕووی یەک دەبنەوە. دیبەیتەکەیان 90 خولەک دەخایێنێت و بە یەکێک لە گرنگترین و هەستیارترین دیبەیتەکانی هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەمریکا دادەنرێت. ترەمپی تەمەن 78 ساڵ و بایدنی تەمەن 81 ساڵ دووان لە پیرترین بەربژێرانی سەرۆکایەتی ئەمریکان و بایدن پیرترینە لە مێژووی ئەو وڵاتەدا. چاوەڕواندەکرێت لە دیبەیتەکەدا رووبەڕووبوونەوەی قورس و قسەی رەق و نافەرمی زۆر بەکاربێت. دۆناڵد ترەمپ لەو چوار ساڵەی کۆشکی سپی جێهێشتووە، زۆرترین هێرشی کردووەتە سەر جۆ بایدن. هەردوو بەربژێر بۆ کاتژمێر و نیوێک دیبەیت لەبارەی ئابووری، جەنگ، کۆچ و داهاتووی دیموکراسیی ئەمریکا دەکەن. ئێستا لە راپرسییەکاندا ترەمپ و بایدن بە نزیکەیی وەک یەک وان، یەک هەڵەی بچووک یان دەربڕینێکی ناجۆر دەکرێت کاریگەریی گەورەی لەسەر تێڕوانینی گەلی ئەمریکا بەرامبەر ئەو دوو بەربژێرە هەبێت. دۆناڵد ترەمپ و لایەنگرانی رەخنەی توند لە تەمەنی جۆ بایدن، سەرۆکی ئەمریکا دەگرن و باس لەوە دەکەن بایدن ناتوانێت جارێکی دیکە ببێتەوە بە سەرۆکی ئەمریکا، بەڵام ئەگەر دۆناڵد ترەمپ هەڵبژێرێتەوە بە سەرۆکی ئەو وڵاتە، ریکۆردەکەی جۆ بایدن وەک پیرترین سەرۆکی ئەمریکا دەشکێنێت. بە گوێرەی راپرسییەکی هاوبەشی نیویۆرک تایمز و سیەنا کۆلێج، 73٪ی دەنگدەرانی ئەمریکا لایان وایە بایدن زۆر پیرە بۆ بوونەوە بە سەرۆکی ئەمریکا جارێکی دیکە. هەرچەندە دۆناڵد ترەمپ تەنیا 3 ساڵ لە بایدن منداڵترە، بەڵام تەنیا 43٪ی دەنگدەران لایان وایە باش نییە ببێتەوە بە سەرۆکی ئەمریکا. مایکرۆفۆنی بەردەم هەریەک لە بەربژێرەکان لە کار دەخرێت ئەگەر نۆرەی خۆیان نەبوو بۆ قسەکردن، هەروەها لە ستۆدیۆکەدا هیچ ئامادەبوویەکی لێ نابێت تاوەکو دەنگە دەنگ و هەرا و هوریا بکەن لە دوای قسەکانی بایدن و ترەمپ. دوایین جار ئەو دوو بەربژێرە لە دیبەیتێکدا رووبەڕووی یەکدی بووبنەوە 29ی ئەیلوولی 2020 بوو لە شاری ناشڤێڵی ویلایەتی تێنیسی.

هەوراز حوسێن هاوڵاتی، سلێمانی دوو راوێژکاریی سەرەکیی دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی پێشووی ئەمریکا و بەربژێری هەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی ئەمساڵی ئەمریکا پلانێکیان پێشکێشی ترەمپ کردووە، کە دوای بوونەوەی بە سەرۆکی ئەمریکا گوشار لە ئۆکراینا بکات گفتووگۆی ئاشتی لەگەڵ رووسیا دەستپێبکات و ئەگەر وانەکات ئەمریکا چەکی بۆ نانێرێت. کێز کێڵۆگ، جەنەراڵی خانەنشینی ئەمریکا و راوێژکاریی ترەمپ بۆ بواری ئاسایش لە چاوپێکەوتنێکدا دەڵێت، ئەگەر ترەمپ هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەمریکا بباتەوە، دەیکات بە مەرج لەسەر ئۆکراینا، کە ئەگەر چەکی ئەمریکای بوێت، دەبێت بچێتە ناو گفتووگۆی ئاشتییەوە لەگەڵ رووسیا. ئەوەشی خستووەتەڕوو، ئەمریکا هۆشداری دەداتە رووسیاش، کە ئەگەر ئەو گفتووگۆ ئاشتانە رەتبکەنەوە، ئەمریکا هاریکارییەکانی بۆ ئۆکراینا زیاددەکات. پلانەکە کێڵۆگ و فرێد فڵێتز، سەرۆکی پێشووی ئەنجوومەنی ئاسایشی ئەمریکا داویانەتە ترەمپ و فلێتز دەڵێت، پلانەکە بەو جۆرەیە، لەکاتی گفتووگۆکانی ئاشتیدا ئاگربەست لە جەنگەکەد ادەکرێت. فلێتز دەڵێت، وەڵامی ترەمپ بۆ پلانەکە ئەرێنی بووە و باس لەوە دەکات، "نازانم رازی بوو بە پلانەکە یان رازی بوو بە وشە بە وشەی، بەڵام دڵخۆشین بەو وەڵامەی وەرمانگرتووە". 5ی تشرینی دووەمی ئەمساڵ هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەمریکا بەڕێوەدەچێت و دوو بەربژێری سەرەکیش دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی پێشووی ئەمریکا و جۆ بایدن، سەرۆکی ئێستای ئەمریکان. کرێملن لەبارەی پلانەکەوە دەڵێت، هەر پێشنیازێکی ئاشتی لەلایەن ئەمریکاوە بکرێت دەبێت رەنگدانەوەی جەنگەکە بێت و ڤلادمیر پووتین، سەرۆکی رووسیاش هەمیشە بۆ گفتووگۆی ئاشتی کراوەیە. ئەگەر دۆناڵد ترەمپ هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەمریکا بباتەوە، پێشبینی دەکرێت وەچەرخانێکی گەورە لە ئاڕاستەی جەنگی ئۆکراینا رووبدات و زۆرینەی ئەگەرەکانیش ئەوەن کە جەنگەکە بەرەو ئاشتی هەنگاو دەنێت.

هەوراز حوسێن هاوڵاتی، سلێمانی وەزیری بەرگریی ئەمریکا دەڵێت، ئەگەر جەنگ لە نێوان حیزبوڵای لوبنان و ئیسرائیل هەڵگیرسێت ئەنجامەکەی (کارەساتبار) دەبێت. ئەمە لەکاتێکدایە لە چەند هەفتەی رابردوودا مەترسیی هەڵگیرسانی جەنگ لە نێوان حیزبوڵا و ئیسرائیل گەیشتۆتە لوتکە. لە ئەنجامی ئەو ترسە و تۆپباران و بۆردومانکردنی ناوچە سنوورییەکانی هەردوولا بۆ سەر یەکتر، دەیان هەزار هاووڵاتی لە هەردوو وڵات ئاوارەبوون. ئێوارەی رۆژی سێشەممە 25-6-2024، ڵۆید ئۆستن، وەزیری بەرگریی ئەمریکا رایگەیاند، سەرقاڵی گفتووگۆی دیپلۆماسین لەگەڵ حیزبوڵا و بەرپرسانی ئیسرائیل تاوەکو مەترسی هەڵگیرسانی جەنگ کەمبکەنەوە و رێگە بۆ خەڵک خۆشبکەن بگەڕێنەوە ماڵەکانی خۆیان. گوتەکانی ئۆستن لەکاتێکدایە، یواڤ گالانت، وەزیری بەرگریی ئیسرائیل سەردانی ئەمریکای کرد و لەلایەن وەزیری بەرگریی ئەمریکاوە پێشوازی لێکرا. ئۆستن گوتی، "دنەدانەکانی حیزبوڵا هەڕەشە لە پەلکێشکردنی ئیسرائیل و خەڵکی لوبنان بۆ ناو جەنگێک دەکات کە خۆیان نایانەوێت". یواڤ گالانت رایگەیاندووە، "ئیسرائیل سوورە لەسەر بەهێزکردنی ئاسایشی وڵاتەکەی لە باکوورەوە، ئەوەش بۆ ئامادەبوون بۆ هەر سیناریۆیەک کە ئەگەری روودانی هەیە. گالانت ئەوەشی بە ئۆستن گوتووە، پێویستە ئەمریکا کار لەسەر ئەوە بکات، هەژموونی هەرێمیی ئێران کەمبکاتەوە و رێگە نەدات ئەو کۆمارە ئیسلامییە دەستی بە چەکی ئەتۆمی بگات. پاتریک ئێس رایدەر، جەنەراڵی ئەمریکیش لەبارەی هاریکاریی ئەمریکا بۆ ئیسرائیل رایگەیاند، هاریکاریمان "پۆڵایینە".

مەهران رەمەزان هاوڵاتی، سلێمانی حكومەتی عێراق, دەنگۆی گواستنەوەی بارەگای سەركردایەتی بزوتنەوەی حەماسی فەڵەستینی بۆ بەغدای پایتەخت رەتدەكاتەوە، كە ماوەیەكە لە میدیا ناوخۆیی و جیهانیەكان باس دەكرێت. ئەمڕۆ چوارشەممە، 26ی حوزەیرانی 2024، فادی شەمەری, راوێژكاری سیاسی سەرۆكوەزیرانی عێراق لە لێدوانێكدا بە رۆژنامەی شەرقل ئەوسەتی رایگەیاند، هیچ نوسینگە و بارەگایەكی حەماس لە بەغدا نەكراوەتەوە و سەرجەم ئەو دەنگۆیانەش رەتدەکەیەنەوە کە باس لە کردنەوەی بارەگای حەماس دەکەن لە عێراق. هاوكات سەرچاوەیەكی تری نزیك لە حكومەتی عێراق بە رۆژنامەکەی راگەیاندووە، گواستنەوەی سەركردەكانی حەماس خالید میشعەل و ئیسماعیل هەنیە بۆ بەغدا زۆر دوورە لە راستییەوە. ئەمە لەكاتێكدایە، دوێنێ سێشەممە، 25ی حوزەیرانی 2024، رۆژنامەی زە ناشناڵی ئەمریكی لە راپۆڕتێكدا ئاماژەی بەوەكردبوو، مانگی رابردوو ئیسماعیل هەنیە، سەرۆكی بزوتنەوەی حەماس و نوێنەرانی هەردوو حكومەتی عێراق و ئێران، گفتوگۆیان لەبارەی گواستنەوەی بارەگاو سەركردەكانی ئەو بزوتنەوەیە بۆ بەغدا کردووە. هاوكات هەندێك میدیای عێراقیش بڵاویانكردووەتەوە، نوسینگەی پەیوەندییەكان و راگەیاندنی بزوتنەوەی حەماس لە بەغدادی پایتەختی عێراق, بە رەزامەندی فەرمی حكومەتی عێراق كراوەتەوە.

مەهران رەمەزان هاوڵاتی، سلێمانی نرخی نه‌وتی خاوی ئه‌مریكا و نه‌وتی برێنت به‌راورد به‌ دوێنێ دابه‌زینی به‌خۆیه‌وه‌ بینی، بەشێوەیەک نرخی‌ یه‌ك به‌رمیل نه‌وتی خاوی برێنت به‌ 84 دۆلار و 66 سه‌نته. ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه،‌‌‌ 26ی حوزه‌یرانی 2024، نرخی‌ یه‌ك به‌رمیل نه‌وتی خاوی برێنت به‌ 84 دۆلار و 66 سه‌نته‌ له‌كاتێكدا دوێنێ به‌ 85 دۆلار و 27 سه‌نت ده‌فرۆشرا. نرخی نه‌وتی خاوی ئه‌مریكاش یه‌ك به‌رمیلی به‌ 81 دۆلار و 31 سه‌نته‌، له‌كاتێكدا دوێنێ به‌ 81 دۆلار و 74 سه‌نت مامه‌ڵه‌ی پێوه‌كرا.

هاوڵاتی وەزارەتی دارایی ئەمریکا نزیکەی 50 کەس و دامەزراوەی خستە لیستی گەمارۆکانەوە کە یارمەتی سوپای پاسدارانیان داوە و پارەی نەوتی ئێرانیان بۆ دامەزراوە سەربازییەکانی ئێران سپی کردووەتەوە. بەپێی راگەیەندراوێک کە رۆژی سێشەممە، 25ی حوزەیرانی 2024، لە ماڵپەڕی وەزارەتی دارایی ئەمریکا بڵاوکراوەتەوە، ئەو کەس و دامەزراوانەی خراونەتە لیستی گەمارۆکانەوە، لە وڵاتانی جیاوازن کە بە دروستکردنی "تۆڕی بانکی شاراوە" لە لایەن وەزارەتی بەرگری ئێران و بە  پشتیوانی هێزە چەکدارەکان و هەروەها سوپای پاسدارانی کۆماری ئیسلامی، یارمەتیدەربوون بۆ دابینکردنی چەندین ملیار دۆلار سەرچاوەی ئابووری بۆ گەشەپێدانی بواری سەربازی لە ئێران. ڤاڵی ئادیمۆ، جێگری وەزارەتی دارایی ئەمریکا لەم بارەوە وتوویەتی، ئەو تۆڕە لە ساڵی 2020ەوە  یارمەتیدەر بووە بۆ ئەوەی دامەزراوە سەربازییەکانی ئێران دەستیان بە تۆڕی ئابووری نێودەوڵەتی بگات بۆ سپیکردنەوەی چەندین ملیار دۆلار سەرچاوەی نەوتی و داهاتە نایاساییەکانی دیکەی ئێران.  گەمارۆکانی رۆژی سێشەممە تۆڕێکی بەربڵاو لە کەس و دامەزراوەکانی جێگیر لە هۆنگ کۆنگ، ئیماراتی یەکگرتووی عەرەبی، دوورگەکانی مارشاڵ، ئێران و تورکیای خستووەتە لیستی ڕەشەوە. بەپێی ئەم بڕیارە نوێیە، دەست بە سەر دارایی ئەم کەس و کۆمپانیایانە دەگیردرێت لە ئەمریکا و بە گشتی قەدەغەی ئەکات ئەمریکاییەکان بازرگانی لەگەڵ ئەو کەس و دامەزراوانە بکەن. هەر کەسێکیش لە گەڵیان مامەڵە بکات دەکریتە لیستی گەمارۆ پلە دووەکانەوە.

هەوراز حوسێن هاوڵاتی، سلێمانی جولیان ئاسانج، دامەزرێنەر و خاوەنی ماڵپەڕی ویکی لیکس، کە ماڵپەڕێکی تایبەت بە بڵاوکردنەوەی دۆسیە و زانیاریی دزەپێکراوی وڵاتانە رادەستی ئەمریکا کرایەوە. ئەمڕۆ سێشەممە 25-6-2024، لە لاپەڕەی تایبەتی ماڵپەڕی ویکی لیکس بڵاوکرایەوە، جولیان ئاسانج لە دوای پێنج ساڵ دەستبەسەربوون لە زیندانێکی لەندەن ئازادکرا. هەرچەندە باس لە ئازادکردنی دەکرێت، بەڵام ئاسانج رادەستی حکومەتی ئەمریکا کراوەتەوە و بڕیارە لە دورگەی ماریانای باکوور لە زەریای ئارام دادگایی بکرێت. گەوایە ئاسانج رۆژی چوارشەممە دادگایی دەکرێت و پێشبینی دەکرێت دادگە ئەمریکییەکەش 5 ساڵ زیندانیکردن بەسەر ئاسانجدا بسەپێنێت. بڕیارە دوای زیندانیکردنەکەی ئیدی بە تەواوی ئازادبکرێت و بگەڕێتەوە ئوسترالیا کە خۆی هاووڵاتی ئەوێیە. ئەوە 14 ساڵە کەیسەکەی ئاسانج بە جیهان ئاشنایە کە زانیاریی نهێنی کە لای زۆرێک وەک هەڕەشە بۆ سەر ئاسایشی نیشتمانی ئەمریکا لێکدەدرێتەوە بڵاوکردووەتەوە. جولیان ئاسانج تەمەنی 52 ساڵە و یەکێکە لە داواکراوانی حکومەتی ئەمریکا. لە ساڵی 2010دا هەزاران بەڵگەنامەی نهێنیی ئەمریکای پەیوەست بە ناوەندە سەربازی و دیپلۆماسییەکانەوە بڵاوکردەوە.

هەوراز حوسێن هاوڵاتی، سلێمانی ئەمڕۆ کاتژمێر هەشتی ئێوارە بە کاتی هەولێر پەخشی کەناڵی زووم دەستپێدەکات. بەڕێوبەری تۆڕە میدیاییەکە بە هاوڵاتی گوت، ئەوان کەناڵێکی بێلایەن نین و لایەنگری خەڵکن. رۆژی سێشەممە 25-6-2024، تۆڕی میدیای زووم دەست بە پەخشی تەلەفزیۆنی دەکات و بارەگای سەرەکیی تۆڕەکە لە گەڕەکی کەڕادەی بەغدا دەبێت. هەروەها لە هەولێر و سلێمانیش نوسینگە و ستۆدیۆیان دەبێت. هێمن مەحمود، بەڕێوبەریی گشتی تۆڕی میدیای زووم بە هاوڵاتی گوت، زووم کەناڵێکی ئاسمانیی هەواڵی دەبێت، بەڵام جگە لەوەش، لایەنەکانی کلتوور، ئابووری، وەرزش و تەندروستی بەشێک لە بەرنامە و کارەکانی کەناڵەکە پێکدەهێنن. بە گوێرەی بەڕێوبەری گشتیی زووم، رۆژانە پەخشی راستەوخۆی کەناڵە ئاسمانییەکە لە 8:00ی بەیانییەوە دەستپێدەکات و تاوەکو 12:00ی شەو بەردەوام دەبێت. لە شەویشەوە تاوەکو بەیانی بەرنامەکانیان دووبارە دەکرێتەوە، واتە 16 کاتژمێر پەخشی راستەوخۆیان هەیە و 8 کاتژمێریش پەخشی ئاسایی دەکەن. هاوڵاتی لەبارەی پۆرتاڵی تۆڕی زوومەوە پرسیاری لە هێمن مەحمود، کرد. پێی راگەیاندین، ماڵپەڕی زووم بە هەردوو زمانی ئینگلیزی و کوردی بەردەست دەبێت بۆ خوێنەران و لە ماوەیەکی نزیکدا بەشی عەرەبیش دەکەنەوە. لەبارەی تۆڕی پەیامنێرانی زوومەوە هێمن مەحمود، گوتی، "ئێمە پەیامنێرمان لە سلێمانی، هەولێر، کەرکوک، دهۆک، هەڵەبجە، گەرمیان و راپەڕین هەیە". لەبارەی بەشەکانی دیکەی کوردستانەوە گوتی، لە رۆژئاوای کوردستان لە هەریەک لە شارەکانی قامیشلۆ و کۆبانی پەیامنێریان هەیە. هەر لەبارەی تۆڕی پەیامنێرانی تەلەفزیۆنی زوومەوە هێمن مەحمود، گوتی، لە پلانیاندایە لە رۆژهەڵاتی کوردستان، باکووری کوردستان، ئێران و تورکیاش پەیامنێر دابنێن. هەروەها باسی لەوەکرد، لە ئەمریکا و ئەوروپا و ژمارەیەک شوێنی دیکەی جیهانیش لە داهاتوودا پەیامنێر دادەنێن و کاریان لەسەری کردووە. ئەو بەڕێوبەرەی زووم بە هاوڵاتی گوت، ئەوان لەلایەن کەرتی تایبەتەوە هاریکاریی داراییان دەکرێت و یەکێک لەو کۆمپانیا سەرەکیانەش کە هاریکاریانە کۆمپانیای مەعادل زەهەبییە. هاوڵاتی لەبارەی لایەنگیری کەناڵەکەوە بۆ پارتە کوردستانییەکان پرسیاری لە هێمن مەحمود، کرد و لە وەڵامدا گوتی، ئەوان سەر بە هیچ پارتێکی سیاسی دیاریکراو نین. زیاتر روونیکردەوە و گوتی، "ئەگەر هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان بەڕێوەبچێت، ئەوان ئامادەن رێکلام بۆ هەر بەربژێرێکی پەرلەمان و لیستێک بکەن کە خواستی رێکلامکردنی لە زووم هەبێت". لەبارەی بڵاوکراوەی کەناڵەکەوە لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان، بەڕێوبەری گشتیی زووم گوتی، لە تەواوی تۆڕە کۆمەڵایەتییە باوەکانی هەرێمی کوردستان لاپەڕەی تایبەتییان دەبێت و پێشتریش هەر هەیانبووە.

هەوراز حوسێن هاوڵاتی، سلێمانی لە هێرشێکی سوپای ئیسرائیلدا بۆ سەر کەمپی شەتی لە رۆژئاوای غەززە، 15 فەڵەستینی کوژران و لە نێویاندا خوشکێکی ئیسماعیل هەنیە، سەرۆکی بزوتنەوەی حەماس و 9 ئەندامی دیکەی خێزانەکەی هەبوون. بەرەبەیانی رۆژی سێشەممە 25-6-2024، ئیسرائیل بۆردومانی کەمپی شەتیی لە رۆژئاوای غەززە کرد و 15 هاووڵاتی فەڵەستینی کوژران. میدیای ئیسرائیل بڵاویکردووەتەوە، لە نێو ئەوانەدا کە کوژراون خوشکێکی ئیسماعیل هەنیە و 9 ئەندامی دیکەی خێزانەکەی کوژراون. لە دوای پەلاماری حەماسەوە بۆ سەر ئیسرائیل و دەستپێکی جەنگی نێوان ئیسرائیل و حەماس تاوەکو ئێستا 38 هەزار و 179 فەڵەستینی کوژراون.

هەوراز حوسێن هاوڵاتی، سلێمانی گۆڤاری زە ناشناڵ بڵاویکردووەتەوە، بارەگای سەرەکیی بزوتنەوەی حەماس لە دۆحەی پایتەختی قەتەرەوە دەگوازرێتەوە بۆ بەغدا. ئەوەش بە هۆکاری ئەو گوشارە زۆرەی واشنتن و دۆحە دەیخەنە سەر بزوتنەوەکە بۆ دانوستان. گۆڤارەکە ئاماژەی بەوەشکردووە، حکومەتی عێراق مانگی رابردوو داواکارییەکەی حەماسی قبوڵکردووە. دوای ئەوەی حەماس دەچێتە بەخدا، حکومەت ناچاردەبێت چەکداران و سەرکردەکانی حەماس بپارێزێت. زە ناشناڵ دەڵێت، ئەندام پەرلەمانێکی عێراق کە نزیکە لە هێزێکی میلیشیای سەر بە ئێرانەوە گوتوویەتی، ئیسماعیل هەنییە و محەممەد شیاع سوودانی بە تەلەفۆن ئەم بابەتەیان گفتووگۆکردووە و لەسەری رێککەوتوون. هەروەها ئیسماعیل هەنییە و نوێنەرانی بزوتنەوەکە لە عێراق و ئێرانیش گفتووگۆیان لەو بارەیەوە کردووە. بە گوێرەی ئەو ئەندام پەرلەمانەی زە ناشناڵ قسەی لەگەڵکردووە، لایەنەکانی دیکەی عێراق وەک کورد و سوننەکان ناڕازین لە گواستنەوەی حەماس بۆ عێراق، ئەوەش لەبەر مەترسی دروستکردنی جیاوازی زیاتر لەگەڵ ئەمریکا. لەم مانگەدا حەماس بە سەرۆکایەتی محەمەد حافی نوسینگەی خۆی لە بەخدا کردەوە و بڕیارە ناوەندی میدیاییش بکاتەوە. گواستنەوەی حەماس بۆ عێراق دوای ئەوە دێت، ئەمریکا و قەتەر گوشاری گەورەیان کردووەتە سەر بزوتنەوەکە بۆ ئاگربەست، حەماسیش تاوەکو ئێستا پێشنیازەکانی ئاگربەستی رەتکردووەتەوە یان بە مەرجەکانی رازی نەبووە، بەتایبەت ئاگربەستەکەی کۆتایی مانگی ئاداری جۆ بایدن، سەرۆکی ئەمریکا. ئەگەر حەماس بچێتە عێراق ئەگەری هەیە گفتووگۆی ئاگربەست سەختتر بێت، ئەوەش لەبەرئەوەی دەسەڵاتی بەرپرسانی دۆحە لەسەر بزوتنەوەکە کەمدەبێتەوە.

هاوڵاتی بەرپرسی پێشووی ژووری بازرگانی ئێران رایگەیاند، لە ماوەی ساڵانی 2011 بۆ 2023 و لە ماوەی 12 ساڵدا، بەهۆی گەمارۆ ئابوورییەکانەوە یەک تریلیۆن و 200 ملیار دۆلار زیان بە ئابووری ئێران گەیشتووە. رۆژی دووشەممە 24ی حوزەیرانی 2024، حسێن سەلاح وەرزی، بەرپرسی پێشووی ژووری بازرگانی ئێران لە بابەتێکدا کە لە رۆژنامەی شەرق بڵاوکراوەتەوە نووسیویەتی، "گەمارۆکان زیانی گەورەی بە ئابووری ئێران گەیاندووەو زۆر هەلی ئابووری بە هۆی گەمارۆکانەوە لەدەستچوون". ئەم وتانەی بەرپرسی پێشووی ژووری بازرگانی ئێران لە کاتێکدایە کە چوار رۆژی ماوە بۆ هەڵبژاردنەکانی سەرۆک کۆماری و بە ئەگەری زۆر ئەگەر یەکێک لە پاڵێوراوەکانی سەر بە کۆنسێرڤاتەکان براوەبن، گەمارۆ ئابوورییەکان لە سەر ئێران تووندتر دەبێتەوە. لە شەش پاڵێوراوی سەرۆک کۆماری تەنها مەسعود پزیشکیان لەلایەن باڵی رێفۆرمخوازەوە پشتیوانی دەکرێت، بەڵام پزیشکیانیش رایگەیاندووە، "جێبەجێکاری سیاسەتە گشتییەکانی دەسەڵات دەبێت کە لە لایەن عەلی خامنەیی، رێبەری باڵای کۆماری ئیسلامییەوە دیاری دەکرێت". بەرپرسی پێشووی ژووری بازرگانی رایگەیاند، "بەراورد ئەکرێت، داهاتی لەدەستچووی هەر هاوڵاتییەکی رۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران بە هۆی گەمارۆ ئابوورییەکانەوە لە ماوەی ئەو 12 ساڵەدا، نزیک 14 هەزار دۆلار بێت. بە مانایەکیتر بەپێی ئەم بەراوردکارییە، لە ماوەی ئەم 12 ساڵەدا، هەر تاکێکی ئێرانی هەزار و 202 دۆلاری بە هۆی گەمارۆ ئابوورییەکانەوە لەدەستداوە". سەلاح وەرزی وتی، "ئەوەی کە بەرهەمهێنانی ئێران بەهۆی گەمارۆکانەوە بە ناچار کەمبووەتەوە، زیانی گەورەی بە پیشەسازی نەوتی ئێران و ئابووری ئێران گەیاندووە". بەهۆی سیاسەتەکانی ئێرانەوە لە چەند ساڵی رابردووداو بەتایبەت سووربووی لەسەر پیتاندنی یۆرانیۆم، لە لایەن ئەمریکا و وڵاتانی رۆژئاواییەوە گەمارۆی ئابووری خراوەتە سەر ئێران و زیانی گەورەی بە ئابووری ئێران گەیاندووەو بەهای تمەن رۆژ لە دوای رۆژ روو لە دابەزینە.