لە شاری عەفرینی ڕۆژئاوای کوردستان تورکیا سێ هاوڵاتی ڕفاند

هاوڵاتی وەزارەتی دەرەوەی عێراق لەسەر بۆردومانەكەی دوێنێی سنوری زاخۆ، بانگهێشتی باڵیۆزی توركیای لە بەغدا كردو یاداشتێكی ناڕەزایەتی توند دەدات و داوایان كرد توركیا سەرجەم هێزەكانی لەنێو خاكی عێراق بكشێنێتەوە. ئەمڕۆ پێنجشەممە 21ی تەموزی 2022، وەزارەتەكە، لە راگەیەندراوێكدا ئاشكرایكرد، لەسەر بۆردومانەكەی دوێنێی یەكێك لە هاوینەهەوارە گەشتیارییەكانی زاخۆ، باڵیۆزی توركیا لە بەغدا بانگهێشتكراوە بۆ وەزارەتەكەیان و یاداشتێكی ناڕەزایەتی توندی دراوەتێ و تێیدا ئیدانەی ئەو تاوانەی هێزەكانی توركیا كراوە كە لوتكەی دەستدرێژییە بەردەوامەكانی توركیایە بۆ سەر سەروەری عێراق و خاكەكەی و ناكرێت بێدەنگی لێبكرێت. هەروەها راگەیەندراوەكەی وەزارەتی دەرەوەی عێراق دوپاتیكردۆتەوە كە بەغدا هەموو مافێكی خۆی بۆ گرتنەبەری رێكارەكان بەكاردەهێنێت بۆ پاراستنی سەروەری وڵات و سەلامەتی هاوڵاتیانی لەو دەستدرێژییانە"عێراق داوای كردوە سەرجەم هێزەكانی توركیا لەنێو خاكی عێراق بكشێنرێنەوەو كێشەكانی لەناوخۆی وڵاتەكەی چارەسەر بكات بەدور لە سنورەكانی عێراق و ئازار گەیاندن بە گەلی عێراق". هاوكات لە راگەیەندراوەكەدا هاتوە، داوا لە توركیا كراوە بەشێوەیەكی رەسمی داوای لێبوردن بكات سەبارەت بە تاوانەكەی دوێنێ و قەرەبوی خانەوادەی شەهیدەكان و بریندارانی هێرشەكەش بكاتەوە.

هاوڵاتی فەرماندەی گشتی هێزە چەكدارەكانی عێراق فەرماندە و سەركردە ئەمنیەكانی راسپارد، خۆیان ئامادە بكەن بۆ بەرگریكردن لە خاكی عێراق لەكاتی ئەنجامدانی هەر هێرشێك و ئەكێك كەپێیان دەسپێردرێت. مستەفا كازمی سەرۆكی حكومەتی عێراق و فەرماندەی گشتی هێزە چەكدارەكان، سەرپەرشتی كۆبونەوەیەكی فەرماندە ئەمنیەكان و كادرە پێشكەوتوەكانی وەزارەتی بەرگری كرد و ستایشی سوپای عێراقی كرد، كە لە پێناو نیشتماندا قوربانیان داوە و رایگەیاند:"حكومەت لە سەرەتای پێكهێنانییەوە، كاریكردوە بۆ پشتیوانیكردن لە سوپای عێراق و بنیاتنانی دامەزراوەی سەربازی، ئەوەی زیاتریش سوپا شایستە دەكات كە ئەركەكانی خۆی لە پاراستنی سنورەكانی عێراق و ژیانی هاوڵاتیان جێبەجێبكات". هەروەها راشیگەیاند:"ئێمە یەكگرتوین و بڕیارە بەرگری لە وڵاتەكەمان بكەین، ئەركی سوپا ئەوەیە كە رێگر بێت لە هەر هەوڵێك بۆ سازشكردن لەسەر یەكپارچەیی خاكی عێراق". فەرماندەی گشتی هێزە چەكدارەكان سەركردە ئەمنییەكانی ئاڕاستە كرد كە لەم قۆناغەدا سەرنج بخەنە سەر هەوڵی هەواڵگری و بەرزكردنەوەی ئاستی مەشق و راهێنانەكان و ئاگاداری و گرنگیدان، "بۆئەوەی یەكەكانی هێزە چەكدارەكان بتوانن ئۆپەراسیۆنی پێشوەختە ئەنجامبدەن بەمەبەستی شكستپێهێنانی جموجۆڵی تیرۆرستان و بەرپەرچدانەوەی هەر هێرشێك كە بكرێتە سەر سەر خاكی عێراق بۆ پاراستنی گیان و ماڵی هاوڵاتیانمان".  

هاوڵاتی سەرۆكایەتی پەرلەمانى عێراق رۆژى شەممەى داهاتوى دیاریکرد بۆ ئەنجامدانى دانیشتنی نائاسایی تایبەت بە تاوتوێکردنى بۆردومانەکەى تورکیا لەزاخۆ. بەپێی کارنامەى دانیشتنەكە كە لەلایەن فەرمانگەی راگەیاندنی پەرلەمانەوە بڵاوكراوەتەوە، رۆژی شەممە 23/7/2022 دانیشتنی پەرلەمانی عێراق بۆ تاوتوێكردنی دەستدرێژییەكانی توركیا بۆ سەر خاكی عێراق بەڕێوەدەچێت.  كۆبونەوەكە بە ئامادەبونى وەزیرانى بەرگرى و دەرەوە و سەرۆک ئەرکانى سوپای عێراق بەڕێوەدەچێت.

هاوڵاتی مستەفا كازمی سەرۆكی حكومەتی عێراق و وەزیری بەرگری لە فرۆكەخانەی بەغدا پێشوازیان لە تەرمی ئەو نۆ قوربانییە كرد كە بەهۆی تۆپبارانی توركیاوە لە سنوری زاخۆ گیانیان لەدەستدا. تەرمی ئەو نۆهاوڵاتییە بە ڕەچەڵك عەرەبەی كە لە هێرشە خوێناوییەكەی دوێنێی دەوڵەتی توركیادا گیانیان لەدەستدا گەیشتنە فڕۆكەخانەی بەغدا و لە مەراسیمێكدا لەلایەن بەرپرسانی باڵای حكومەتی عێراقەوە پێشوازییان لێكرا. لە فڕۆكەخانەی بەغدا، مستەفا كازمی، سەرۆك وەزیرانی عێراق و جومعە عیناد، وەزیری بەرگری عێراق و بەشێك لە بەرپرسانی حكومی و كەسوكاری قوربانییەكان پێشوازی لە تەرمی قوربانییانی هێرشە خوێناوییەكەی سوپای توركیا كرد. ئەو نۆ هاوڵاتییەی لە هێرشە خوێناوییەكەی دوێیی توركیادا لە سنوری زاخۆ گیانیان لەدەستدا، حەوتیان خەڵكی پارێزگای بەغدان و دوانیشیان خەڵكی پارێزگای كەربەلان. دوێنێ چوارشەممە سوپای توركیا تۆپبارانی گوندی پەرەخی لە سنووری زاخۆ كرد و بەهۆیەوە نۆ گەشتیار گیانیان لەدەستدا و 23ی دیكەش بریندار بوون، كە سەرجەمیان لە نەتەوەی عەرەب بوون و خەڵكی ناوەڕاست و خوارووی عێراقن.

هاوڵاتی لە كاردانەوەی بۆردومانەكەی سوپای توركدا لە زاخۆ، ژووری بازرگانی دیالە بڕیارێكی بەپەلەی سەبارەت بە مامەڵەكردن لەگەڵ توركیا دەكرد و سەرجەم جوڵە بازرگانییەكانی لەگەڵیدا راگرت. موسا تەمیمی، ئەندامی ژووری بازرگانی دیالە بە سایتی مەعلومەی ڕایگەیاند:" ژووری بازرگانی دیالە بڕیارێكی بۆ هەموو بازرگانانی دەركردووە، بۆ ئەوەی كاڵای توركی هاوردەكردە نەكەن بە هەموو جۆرەكانییەوە، ئەمە جگە لەوەی داوا لە كۆمپانیا گەشتیارییەكان دەكات كە گەشت بۆ ئەنقەرە و شارەكانی توركیا ڕابگرن". هەروەها تەمیمی راشیگەیاند:" نیشتمان لە بەرژەوەندی بەنرخترە و بایكۆتكردنی كاڵاكانی توركیا زیانی قورسی لێ دەكەوێتەوە بۆ توركیا، كە ئەمەش وەڵامدانەوەی ئەو كۆمەڵكوژییانەیە توركیا لە هەرێمی كوردستانی عێراق ئەنجامیان دەدات و نوێترینیان هێرشەكەی دوێنێیە، كە نۆ هاوڵاتی گیانیان لەدەستداوە".  

هاوڵاتی سكرتێری گشتیی كۆمكاری عەرەبی ئیدانەی بۆردومانی سوپای توركیا لە زاخۆ دەكات و پشگیریی عێراق دەكات لە ڕەتكردنەوە و ئیدانەكردنی دەستدرێژییەكانی ئەنقەرە. ئەمڕۆ پێنجشەممە 21ی تەموزی 2022، جەمال ڕەشید، وتەبێژی فەرمیی ئەحمەد ئەبو غەیس، سكرتێری گشتیی كۆمكاری عەرەبیی لە بەیاننامەیەكدا ڕایگەیاند:" ئێمە بەهەموو شێوەیەك دەستدرێژیی توركیا بۆ سەر سەروەریی عێراق ڕەتدەكەینەوە، كە  پێشێێلكارییەكی ڕوونە بۆ سەر یاسای نێودەوڵەتیی بنەماكانی دراوسێیەتیی باش". هەروەها راشیگەیاند:" كۆمكاریی عەرەبیی پشگیریی عێراق دەكات لە ڕەتكردنەوە و ئیدانەكردنی دەستدرێژییەكانی توركیا". هاوكات داوا لە توركیا دەكات دووبارە پەیوەندییەكانی ڕێكبخاتەوە لەگەڵ عێراق لەسەر بنەمای دراوسێیەتیی باش بپارێزێت.  

هاوڵاتی كۆماری میسر ئیدانەی بۆردومانەكەی توركیای لەزاخۆ كردو پاڵپشتی تەواوەتی وڵاتەكەیان بۆ سەروەریی خاكی عێراق دەردەبڕن. ئەمڕۆ پێنجشەممە 21ی تەموزی 2022، وەزارەتی دەرەوەی میسر لە ڕاگەیەندراوێكدا ئاشكرایكرد، ئیدانەی هێرشەكەی رۆژی چوارشەممەی توركیا لە خاكی عێراق دەكەن. هەروەها وەزارەتی دەرەوەی میسر پاڵپشتی تەواوەتی سەروەریی خاكی عێراق و ڕێككارەكانی حكومەتی عێراق بۆ پاراستنی ئاسایش و سەقامگیرییەكەی دەكات. هاوكات داوایكردووە ڕێز لە یاسا نێودەوڵەتییەكان بگیرێت و خەڵكی مەدەنی نەكرێنە ئامانجی بۆردومانەكان. دوێنێ چوارشەممە 20ی تەموزی 2022، بەهۆی بۆردومانی سوپای توركیا لەگوندی پەرخەی سەر بە ئیداەرەی سەربەخۆی زاخۆ، نۆ گەشتیاری عەرەب بوونە قوربانی و 26 كەسی دیكە برینداربوون.  

هاوڵاتی توركیا لەئەمڕۆ پێنجشەممەوە بۆ كاتێكی نادیار سەرجەم بنكەكانی ڤیزای لەسەرتاسەری عێراق داخست.

هاوڵاتی 99 ئەندامی پەرلەمانی عێراق لە یاداشتێكدا داوا لە سەرۆكایەتی پەرلەمان دەكەن لەبارەی بۆردومانەكەی سوپای توركیا لە زاخۆ  كازمی و وەزیری بەرگری بانگێشت بكرێن. هادی سەلامی، پەرلەمانتاری سەربەخۆ لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق لیستێک لەناوى پەرلەمانتارانى بڵاوکردەوە، کە واژۆى 99 پەرلەمانتارى لەسەرە و تێیدا داوایان لە محەمەد حەلبووسى، سەرۆکی پەرلەمانی عێراق کردووە، دانیشتنێکى پەرلەمان لەبارەى کۆمەڵکوژییەکەی دوێنێى دەوڵەتى داگیرکەرى تورک لە زاخۆ ئەنجام بدات. ئەو پەرلەمانتارانە دەڵێن: داوا دەکەین لە کۆبونەوەکەى پەرلەمانی عێراقدا مستەفا کازمى سەرۆکی حکومەتى عێراق و فەرماندەی هێزە چەکدارەکان و وەزیری بەرگریی بەشداربن. جێگەى ئاماژەیە، دوێنێ دەوڵەتى تورکيا تۆپبارانى گوندى پەرەخى لە سنوورى زاخۆ کرد و بەهۆیەوە نۆ گەشتیار گیانیان لەدەستدا و 26ی دیکەش بریندار بوون، کە سەرجەمیان لە نەتەوەی عەرەب بوون و خەڵکی ناوەڕاست و خوارووی عێراقن.  ناوى پەرلەمانتارانەش بەمشێوەیەیە:- هادی سەلامی محەممەد شياع سودانی ئيڤان فایەق جەبرۆ عەدنان جابری سۆران عومەر سەعيد باسم خەشان عەلی عەبدولستار مەشكور كازم فەياز             مەديحە موسوی نيسان زائر كاروان عەلی ياروەيس حەيدەر سەلامی دورەيد جەميل بەيدء خضر سەلمان ئەسوان كلدانی فارووق حەنا عەتۆ ئيمان عەبدولڕەزاق محەممەد  مستەفا خەليل كەرعاوی هەرێم کەمال ئاغا سۆزان مەنسور کەریم کەریم شکوور کوردە عومەر سەباح حەبيب  غەريب ئەحمەد عەلی شداد فارس نەرمين مەعرووف غەفوور سروه عەبدولواحید رونزی زياد سيدۆ بەدريە حوسێن عەزيز موەفەق حوسێن قادر ئەمير كامیل مەعموری رێبوار ئەوڕەحمان وەستا ساڵح مستەفا سەنەد موحسین عەلی ئەكبەر عەتوان عەتوانی ئەحمەد جبووری موسەننا ئەمين سوهيلە سوڵتانی ڤيان عەبدولعزيز دارا سێكانيانی ياسين عامری عەلی موسەوی سەردی نايف محياوی باسم نغيمش غرێباوی جەمال كۆچەر غەريب ئەحمەد مستەفا حەيدر موتێری حوسێن سەعبری ياسر حوسێنی نیداء كرێتی حوسێن حەبيب محەممەد حەسەن رازی زەهرە بجاری خەليل غازی دۆسكی كاڤين سەعيد محەممەد ئەڤين سەليم نووری زۆزان عەلی ساڵح عومەر ساڵح عومەر سەگڤان يوسف بەشار سندی دیلان غەفوور ساڵح فیراس مەسلماوی ڤيان دەخيل سەعيد مونا محەممەد خەڵەف بوشرا قەيسی شێروان دووبەردانی نەهلە ئەفەندی ئومێد محەممەد ئەحمەد توعمە لهێبی خالید سەليم رێكانی ياسر هاشم حوسێنی محەممەد جاسم محەممەد عەلی خەفاجی زوهێر شەهيد عەبدوڵڵا حەسوون فەتلاوی مونتەها عەبدولوهاب فازڵ مەنال موسوی نفوز حوسێن موسەوی زياء هندی ئەحمەد جەواد مازی سائیب خەڵەف حجامی فاتن قەرەغولی ئەحمەد جەواد مازی كیفاح سودانی فاتیمە عيساوی ئەحمەد شەرمانی كامیل عەنيد موحسین شەعۆ هودا سامر نوور نافیع جلێحاوی عەلا روكابی فەلاح هیلالی حوسێن يەساری ئیبتیسام هیلالی شێخ سائیر جبووری محەممەد زيانی حوسێن نیعمه بەتات شوان محەممەد رۆستەم موەفەق شەهاب پاشا چرۆ حەمەشەريف عەبدوڵڵا ماجد شنگالی حەيدەر تاریق شەمخی

هاوڵاتی ژمارەیەك لەهاوڵاتیان لە بەغدای پایتەختی عێراق نزیك باڵوێزخانەی توركیا لەناوچەی وەزیرییە كۆبونەتەوەو دروشمی توند دژی ئەنقەرە دەڵێنەوە.  خۆپێشاندان دژی تۆپبارانەكەی سنووری زاخۆ دەستیپێكردووەو كە بەهۆیەوە نۆ كەس كوژران و زیاتر لە 20 كەسی دیكەش بریندار بوون.  خۆپێشاندەران داوای دەركردنی باڵیۆزی توركیا لە بەغدا دەكەن، خۆپیشاندەرێك بە پێگەی بەغداد الیوم راگەیاندووە كە بەردەوام دەبن تا دەركردنی باڵوێزی توركیا لەبەغدا جێبەجێ دەكرێت. بەشێكی دیكە لە میدیاكانی عێراق ئەوەیان ئاشكرا كردووە كە دوانیوەرۆی ئەمڕۆ تا شەو خۆپیشاندانی فراوان دژی سوپای توركیاو بوونی باڵوێزی توركیا لە بەغداد ئەنجام دەدرێت و لە تۆرەكانی كۆمەڵایەتی فەیسبوك هاشتاگ بڵاوكراوەتەوە بۆ دەركردنی توركیا لە عێراقدا.

هاوڵاتی دادگای دەستوریی توركیا بڕیارێكی گرنگی دەركردو هەموو ئەو تۆمەتانەی ئاراستەی سەڵاحەدین دەمیرتاش كرابوون ڕەتكردەوە و ئەوە دووپاتكراوەتەوە كە" دەسەڵاتی دادوەریی توركیا پێشێلی مافەكانی سەڵاحەدین دەمیرتاشی كردووە لەسەر بنەمای نایاسایی". ئەمڕۆ پێنجشەممە 21ی تەموزی 2022ن دادگای دەستوریی توركیا دانی بەوەدانا، "دەسەڵاتی دادوەریی توركیا پێشێلی مافەكانی سەڵاحەدین دەمیرتاش هاوسەرۆكی پێشوتری پارتی دیموكراتی گەلانی كردووەو لەسەر بنەمای نایاسایی تۆمەتی پشتیوانییكردنی تیرۆریان خستۆتە پاڵ، جگە لەوەی دادگا بڕیاری قەرەبووكردنەوەشی بۆ دەمیرتاش دەركردووە". دادگای دەستوریی توركیا لەبڕیارەكەیدا ئەوەی دووپاتكردووەتەوە كە بەرزكردنەوەی سكاڵا دژ بەسەڵاحەدین دەمیرتاش بەتۆمەتی بەشدارییكردن لەچالاكییەكی ساڵی 2011 كە بەشێك لەبەشداربووان دروشمیان بۆ پشتیوانییكردنی پارتی كرێكارانی كوردستان (پەكەكە) وتۆتەوە، پێشێلكردنی مافەكانی ناوبراوە. " دەركەوتووە كە دەمیرتاش لەڕێكخەرانی چالاكییەكە نەبووە، هەروەك بەشداریكردنیشی بەتەنها مانای ئەوەنییە كە ناوبراو بەشدارە لەجوڵەی ئەوكەسانەی چالاكیی نایاساییان ڕێكخستووە"، دادگای دەستوری توركیا وا دەڵێن. لەبەشێكی تری بڕیارەكەی دادگای دەستووریی توركیادا هاتووە، "بەرزكردنەوەی ئاڵای ڕێكخراوە تیرۆریستییەكان‌و دروشمەكانی پشتیوانیكردنیان لەلایەن بەشێك لەبەشداربووان لەكاتی بەشداریكردنی دەمیرتاش، پاساو نییە بۆئەوەی بڕیاری دواخستنی یەكلاییكردنەوەی داواكەی بدرێت‌و ماوەی سێ ساڵ لەژێر چاودێرییدا بهێڵرێتەوە". جگەلەوەی دادگا بڕیاریداوە دەبێت هاوسەرۆكی پێشووی هەدەپە بەبڕی 13 هەزارو 500 لیرە قەرەبوو بكرێتەوە. سەڵاحەدین دەمیرتاش لەنۆڤەمبەری لەساڵی 2016وە بەتۆمەتی پشتیوانیكردنی پەكەكە لەزیندانی ئەدرنەدایەو سەرەڕای ئەوەی دادگای مافی مرۆڤی ئەوروپا بێتاوانی ناوبراوی سەلماندووە، بەڵام دەسەڵاتدارانی توركیا ئامادەنین ئازادی بكەن.

هاوڵاتی مستەفا كازمی سەرۆكی حكومەتی عێراق بڕیاریدا 21ی تەممووزی 2022 ماتەمینیی گشتی بێت لە عێراق بۆ ئەو نۆ كەسەی كە لە تۆپبارانەكەی سوپای توركیا لە سنووری ئیدارەی سەربەخۆی زاخۆ گیانیان لەدەستداوە.  ئەمیندارێتیی گشتیی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق لە راگەیێندراوێكدا ئەوەی خستۆتەروو كە مستەفا كازمی، سەرۆكی حكومەتی عێراق فەرمانی داوە بەوەی رۆژی پێنجشەممە 21ی تەممووزی 2022 ماتەمینیی گشتیی رابگەیێندرێت لە سەرانسەری عێراق بۆ كوژراوانی بۆردوومانەكەی سنووری زاخۆ. 20ی تەممووزی 2022 بەهۆی تۆپبارانی سوپاكەی ئەردۆغانەوە لە ناوچەیەكی گەشتیاریی گوندی پەرەخی سنووری زاخۆ نۆ كەس گیانیان لەدەستدا و 26 كەسی دیكەش بریندار بوون.  هاوكات وەزارەتی دەرەوەی عێراق دۆسیەی پرسە بۆ كوژراوانی تۆپبارانەكەی سنووری زاخۆ دەكاتەوە لە باڵەخانەی ئەو وەزارەتە لە بەغدای پایتەختی عێراق و سەرجەم نێردە دیپلۆماسییەكانی لە دەرەوەی وڵات. دوێنێ چوارشەممە 20ی تەموز، مستەفا كازمی بەسەرۆكایەتی فوئاد حوسێن وەزیری دەرەوەی عێراق لیژنەیەكی بۆ بەدواداچون و لێكۆڵینەوە رەوانەی گوندی پەرخی سنوری ئیدارەی زاخۆ كردو تێیدا وەزیری دەرەوەی عێراق بە میدیاكانی راگەیاند كە تۆپبارانەكە لەلایەن سوپاى توركیاوە بووە. هەروەها راشیگەیاند:" سەرجەم رێكارە دیپلۆماسییەكان دەگرینەبەر بۆ وەستاندنی ئەو ئۆپەراسیۆنانە لەنێو خاكی عێراق".

هاوڵاتی فوئاد حوسێن، وەزیری دەرەوەی عێراق رایگەیاند:"دەركەوت توركیا شەڕەكەی لەگەڵ پەكەكە نیە". وەزیری دەرەوەی عێراق دوای ئەوەی دەوڵەتی تورك حاشای لەوە كرد كۆمەڵكوژیەكەی ئەمڕۆی زاخۆی ئەنجام دابێت ڕایگەیاند، دوای لێكۆڵینەوە گەیشتینە ئەو ئەنجامەی بۆردومانەكە لەلایەن سوپای توركیاوە كراوە. فوئاد حسێن وەزیری دەرەوەی عێراق لە زاخۆ رایگەیاند:" ئێمە شارەزا و بەرپرسی سەربازیمان لەگەڵدایە دوای لێكۆڵینەوە گەیشتینە ئەو ئەنجامەی بۆردومانەكە لەلایەن سوپای توركیاوە ئەنجامدراوە". ئەو لێدوانەی وەزیری دەرەوەی عێراق دوای ئەوەهات كە وەزارەتی دەرەوەی توركیا ڕایگەیاند ئەوان كۆمەڵكوژیەكەیان ئەنجام نەداوە و پەنجەی تۆمەتیان ئاراستەی پارتی كرێكارانی كوردستان(پەكەكە) كرد. فواد حسین كە لەسەر پشكی پارتی دیموكراتی كوردستان وەزیری دەرەوەی عیراقە وتیشی:" پرۆسەی سەربازی توركیا لەناو خاكی عێراق قبوڵناكرێت. دەركەوت توركیا شەڕەكەی لەگەڵ پەكەكە نیە، توركیا دەیان گوندی كوردستانی عێراقیان داگیركردووە، لە جیاتی شەڕی پەكەكە پەلاماری گوندەكان دەدەن و خەڵكی سڤیل دەكوژن". هاوكات، داوای كرد دەوڵەتی توركیا داوای لێبوردن بكات، ئەم هێرشانە رابگرێت، ئاشكراشی كرد لە ئەنجومەنی ئاساییشی نێودەوڵەتی سكاڵا تۆماردەكەن لەسەر حكومەتی توركیا.  

هاوڵاتی وەزارەتی دەرەوەی توركیا لەبارەی هێرشەكەی سنوری زاخۆوە پەنجەی تۆمەت بۆ "پە.كە.كە" رادەكێشێت دەشڵێت، داوا لە بەرپرسانی عێراق دەكەن لەژێر كاریگەری "پە.كە.كە" لێدوان نەدەن. وەزارەتی دەرەوەی توركیا، لە راگەیەندراوێكدا لەبارەی هێرشەكەی سنوری زاخۆ ئاماژەی بەوەداوە كە وڵاتەكەی "دژی هەر هێرش و كردەوەیەكە كە خەڵكی سڤیل دەكاتە ئامانج" و هێمای بۆ ئەوەش كردوە كە لە ئۆپەراسیۆنەكانیدا دژی پەكەكە، "زۆر بە هەستیارییەوە ئۆپەراسیۆنەكان ئەنجام دەدات بۆ ئەوەی خەڵكی سڤیل، ژێرخانی سڤیل، پێگەی مێژویی و كولتووری، سروشت پارێزراوبن." ئەوەش لەكاتێكدایە لە هێرشەكانی ئەو وڵاتەدا لە باشوری كوردستان چەندین جار هاوڵاتی مەدەنی بونەتە قوربانی. لەبەشێكی دیكەی راگەیەندراوەكەیدا، وەزارەتی دەرەوەی توركیا، پەنجەی تۆمەتی بۆ پەكەكە راكێشاوە لەبارەی ئەنجامدانی هێرشەكەو وتوشیەتی"توركیا ئامادەیە هەمو هەنگاوێك لە هەر خاڵێك بنێت تاراستییەكان ئاشكرا دەكرێن." ئەوەش رووندەكاتەوە كە داوا لە بەرپرسانی عێراق دەكەن لەژێر كاریگەریی پەكەكە لێدوان نەدەن.  

هاوڵاتی ئەنجومەنی وەزاری بۆ ئاسایشی نیشتمانی عێراق ژمارەیەك بڕیاری لەبارەی بۆردومانەكەی توركیا دەركرد و بڕیاریدا، باڵیۆزی عێراق لە ئەنقەرە بكشێنێتەوە. بەپێی راگەیەندراوێكی نوسینگەی راگەیاندنی سەرۆك وەزیران، ئەمشەو مستەفا كازمی فەرماندەی گشتی هێزە چەكدارەكان و سەرۆك وەزیران سەرپەرشتی، كۆبونەوەیەكی بەپەلەی ئەنجومەنی وەزاری بۆ ئاسایشی نیشتمانیی كرد، لە سەرەتای كۆبونەوەكەدا، ئەنجومەنەكە بە توندترین زاراوە سەركۆنەی ئەو هێرشە دڕندانەیەی توركیای كرد كە لە هاوینەهەواری گەشتیاری لە پارێزگای دەهۆك هاوڵاتیانی بێتاوانی كردە ئامانج، ژمارەیەك شەهید و برینداری لێكەوتەوە.  دەقی بڕیارەكانی ئاسایشی نیشتمانی عێراق: یەكەم: ئەنجومەنی ئاسایشی، وەزارەتی دەرەوەی ئاڕاستەی كرد كە دۆسیەی یەكپارچەی هێرشە دوبارەبوەكانی توركیا بۆ سەر سەروەری عێراق و ئاسایشی عێراقییەكان ئامادە بكات، هەروەها سكاڵایەكی بەپەلە لەو بارەیەوە پێشكەشی ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەكگرتوەكان  بكات. دوەم: ئاڕاستەكردنی وەزارەتی دەرەوە بۆ بانگهێشتكردنی باڵیۆزی توركیا لە عێراق و ئاگاداركردنەوەی لە سزاكەیان. سێیەم: هێنانی بەرپرسی كاروباری عێراق لە ئەنقەرە بۆ مەبەستی ڕاوێژكاری، ڕاگرتنی ڕێكارەكانی ناردنی باڵیۆزی نوێ بۆ توركیا. چوارەم: ئاڕاستەكردنی فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنە هاوبەشەكان بۆ پێشكەشكردنی راپۆرتێك لەسەر دۆخی سنوری عێراق و توركیا، هەروەها بۆ گرتنەبەری هەمو هەنگاوێكی پێویست بۆ بەرگریكردن لە خۆ. پێنجەم: بەدواداچون بۆ قوربانیانی هێرشەكە و كەسوكاری شەهیدان، و قەرەبوكردنەوەیان. شەشەم: هەماهەنگی لەگەڵ حكومەتی هەرێمی كوردستان سەبارەت بە گرتنەبەری رێوشوێنی چارەنوسساز بۆ رێگریكردن لە پێشێلكاری. حەوتەم: داواكردن لە توركیا داوای لێبوردنێكی فەرمی پێشكەش بكات و هێزە سەربازییەكانی لە سەرجەم خاكەكانی عێراق بكشێنێتەوە. هەشتەم: ئەنجومەنی ئاسایش رەتكردنەوەی خۆی دوپاتكردەوە بۆئەوەی خاكی عێراق ببێتە گۆڕەپانی هێرشكردنە سەر هەر وڵاتێك و یەكلاكردنەوەی حسابەكان، هەروەها رەتكردنەوەی توندی خۆی لە بونی هەر رێكخراوێكی تیرۆریستی یان گروپێكی چەكدار لەسەر زەویەكانی دوپاتكردەوە.