.jpeg)
هاوڵاتى هاوپه‌یمانى نه‌سر که حه‌یده‌ر عه‌بادى سه‌رۆکایه‌تى ده‌کات ده‌ستپێشخه‌ریه‌کى ئاراسته‌ى لایه‌نه سیاسییه‌کان کرد بۆ یه‌کخستنى بۆچونه‌کانیان و راشیگه‌یاند:"هه‌ر کرده‌وه‌یه‌ک له ده‌ره‌وه‌ى چوارچێوه‌ى ده‌وڵه‌ت و دامه‌زراوه‌کان بکرێت جێگه‌ى قبوڵکردن نییه". ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه 25ى ئازارى 2021، هاوپه‌یمانى نه‌سر له به‌یاننامه‌یه‌کدا رایگه‌یاند:" به‌رهه‌ڵستى و ناڕازیبون له ئه‌داى کارکردنى حکومه‌ت و ته‌نانه‌ت گۆڕینى حکومه‌تیش له سیستمێکى دیموکراسیدا ئاساییه، به‌ڵام له‌چوارچێوه‌ى ده‌ستور و یاساو دامه‌زراوه‌کان و به‌رژه‌وه‌ندى گشتیدا". هه‌روه‌ها راشیده‌گه‌یه‌نن:"هه‌ر کرده‌وه‌یه‌ک له ده‌ره‌وه‌ى چوارچێوه‌ى ده‌وڵه‌ت و دامه‌زراوه‌کان بکرێت جێگه‌ى قبوڵکردن نییه و ده‌بێته هۆى زیاتر دابه‌شبون و نه‌مانى شکۆى وڵات و زیان به به‌رژه‌وه‌ندیه‌کانى هاوڵاتیان ده‌گه‌یه‌نێت". هاوکات داوا ده‌که‌ن که ده‌ستپێشخه‌رییه‌کى نیشتمانیى جددى بێته‌ئاراوه و ڕێککه‌وتنێکى سیاسى بۆ یه‌کخستنه‌وه‌ى بۆچون و ناکۆکیه‌کان و دۆزینه‌وه‌ى چاره‌سه‌ر بۆ قه‌یرانه گه‌وره‌کانى ده‌وڵه‌ت بکرێت ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه له به‌غداى پایته‌خت، گروپێکى چه‌کدارى له‌ژێر ناوى "ربع الله" نمایشێکى چه‌کداریان ئه‌نجامدا و هه‌ڕه‌شه‌ى بنبڕکردنى سیخوڕه‌کانى ئه‌مریکا و سعودیه‌یان کرد و راشیانگه‌یاند:"ئه‌گه‌ر پشکى هه‌رێمى کوردستان له‌پرۆژه‌یاساى بودجه تێپه‌ڕێندرێت، "هه‌ردو گوێى مسته‌فا کازمى سه‌رۆک وه‌زیرانى عێراق ده‌بڕن". ئه‌و گروپه چه‌کداریه داواشیکرد، هێزه بیانییه‌کان له عێراق بکشێنه‌وه و ئاگربه‌ستى عێراقیش له‌گه‌ڵ ئه‌مه‌ریکا هه‌ڵبوه‌شێندرێته‌وه و نرخى 100 دۆلارى ئه‌مریکیش به‌رامبه‌ر بکرێت به 120 هه‌زار دینار.
هاوڵاتى ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆغان، بۆ جارى حه‌وته‌مین به سه‌رۆکى پارته‌که‌ى به‌بێ هیچ رکابه‌رێک هه‌ڵبژێردرایه‌وه، به‌ڵام به‌شێک له‌سه‌رکرده دیاره‌کانى ناو حزبه‌که‌ى جیابونه‌ته‌وه‌و پارتى سیاسى نوێیان دروست کردووه. ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه 24ى ئازارى 2021، پارتى دادوگه‌شه‌پێدان(ئاکپارتى) حه‌وته‌مین کۆنگره‌ى خۆى ئه‌نجامداو تیایدا به کۆى ده‌نگى ئه‌ندامانى کۆنگره‌که به ئه‌ردۆغان سه‌رۆکى ئاکپارتى هه‌ڵبژێردرایه‌وه، به‌وه‌ش حه‌وت خوله سه‌رۆکایه‌تى ده‌کات. ئاکپارتى ساڵى 2001 له‌گه‌ڵ ژماره‌یه‌ک له هاوڕێیه‌کانى پارتى دادو گه‌شه‌پێدانیان دامه‌زراندو له‌یه‌که‌م خولدا و به‌شێوه‌یه‌کى ته‌وافوقى ئه‌ردۆغان کرا به‌سه‌رۆکى پارته‌که، له‌و کاته‌شه ئه‌ردۆغان ده‌ستى به‌سه‌ر کورسى سه‌رۆکایه‌تى ئاکپارتیدا گرتووه و به‌و هۆیه‌وه به‌شێک له‌وانه‌ى له‌گه‌ڵیدا بوون جیابونه‌ته‌وه له‌وانه(عه‌بدوڵا گویل) و بوڵند ئه‌جه‌وید. هه‌روه‌ها ئه‌حمه‌د داود ئۆغلۆو عه‌لى باباجان له گرنگترین ئه‌و که‌سایه‌تیانه بوون که له‌گه‌ڵ ئه‌ردۆغان ئاکپارتیان دامه‌زراند، به‌ڵام له‌ساڵى رابردوودا دوو حزبى سیاسى نوێیان دامه‌زراند.
هاوڵاتى گیرخواردنى که‌شتییه بازرگانیه‌که‌ى نۆکه‌ندى سوێس و ڕێگه‌گرتنى سه‌دان که‌شتى بازرگانى دیکه، نرخى نه‌وتى له بازاڕه‌کانى جیهاندا به ڕێژه‌ى له‌سه‌دا سێ به‌رزکردووه‌ته‌وه. به‌هۆى گرتنى نۆکه‌ندى سوێسه‌وه له‌لایه‌ن که‌شتییه‌کى گه‌وره‌ى بازرگانییه‌وه که درێژییه‌که‌ى 400 مه‌تر ده‌بێت، نرخى نه‌وتى برێنت به ڕێژه‌ى له‌سه‌دا 19.3% به‌رزبوویه‌وه و گه‌یشته 62 دۆلارو 73 سه‌نت، پاش ئه‌وه‌ى ڕۆژى دواتر نرخه‌که‌ى 60 دۆلارو 50 سه‌نت بووه. نۆکه‌ندى سوێس له وڵاتى میسر به شا ڕێگاى نه‌وت و بازرگانى جیهان داده‌نرێت، له دوینێ کاتژمێر هه‌شتى ئێواره‌وه داخراوه و سه‌دان که‌شتى مۆڵیان خواردووه، له کاتێکدا ساڵانه 19 هه‌زار که‌شتى گه‌وره‌ى بازرگانى پیایدا تێده‌په‌ڕن و ساڵانه ئه‌م ئاسته‌نگیانه دووباره ده‌بنه‌وه. که‌شتییه گیرخواردووه‌که‌ى نۆکه‌ندى سوێس 220 هه‌زار تۆنه، درێژیه‌که‌ى 400 مه‌تره و پانیه‌که‌ى 59 مه‌تره، سه‌دان کۆنتێنه‌ر له چینه‌وه بۆ ڕۆتردامى هۆڵه‌ندا هه‌ڵده‌گرێت و خاوه‌ندارێتیه‌که‌ى بۆ کۆمپانیاى ئێڤه‌رگرینى تایوانى ده‌گه‌ڕێته‌وه که له په‌نه‌ماوه به‌ڕێکه‌وتبوو. ده‌سه‌ڵاتدارانى نۆکه‌ندى سوێس هۆکارى گیرخواردنى که‌شتیه‌که‌یان بۆ خۆڵ بارینێکى زۆر و ڕه‌شه‌بایه‌کى به‌هێز گه‌ڕانده‌وه که ڕێڕه‌وى که‌شتیه‌که‌ى گۆڕیوه و که‌شتیه‌که‌ى سوڕاندووه، له کاتێکدا پانى نۆکه‌نده‌که له‌و شوێنه‌دا که‌متر له 150 مه‌تره. سه‌ره‌ڕاى هه‌وڵه‌کان بۆ ڕزگارکردنى که‌شتییه‌که‌و ڕاستکردنه‌وه‌ى ئاڕاسته‌که‌ی، به‌ڵام شاره‌زایانى دۆخه‌که پێیانوایه هه‌وڵه‌کان چه‌ند ڕۆژێکیان پێده‌چێت تا ده‌توانرێت که‌شتیه‌که ڕێک بکرێته‌وه، به‌ڵام بۆ هاتووچۆى که‌شتییه بچووکه‌کان، نۆکه‌نده‌که نه‌گیراوه و جووڵه‌ى ئاسایى خۆیان به‌رده‌وامه.
هاوڵاتى ده‌وڵه‌تى تورک سزاى به‌ندکردنى هه‌تاهه‌تایى به‌سه‌ر چیچه‌ک کۆبانێ، کچه شه‌ڕڤانى رۆژئاڤاى کوردستان سه‌پاند که دووساڵ له‌مه‌وبه‌رکه‌وته به‌بریندارى که‌وته ده‌ست میلیشیاکانى هاوپه‌یمانى تورکیا. رۆژى سێشه‌ممه 23ى ئادارى 2021، له دانیشتنى دادگا له‌باره‌ى که‌یسى (دۆزگین ته‌مۆ )ناسراو به چیچه‌ک کۆبانێ، له پێنجه‌مین دادگاى سزا قورسه‌کانى رووهاى باکوورى کوردستان به‌ڕێوه‌چوو. چیچه‌ک کۆبانێ که نزیکه‌ى دوو ساڵه له تورکیا به‌ند کراوه و له گرتووخانه‌ى داخراوى جۆرى Tى روها دایه، له رێگه‌ى سیسته‌مى ده‌نگ و ره‌نگ به‌شدارى دانیشتنه‌که‌ى دادگاى کردووه. چیچه‌ک کۆبانێ، له رۆژى 21ى تشرینى یه‌که‌مى 2019 له گوندى مشێرفه له عه‌ین عیسا له کاتى ئۆپه‌ڕاسیۆنى سوپاى تورکیا بۆ سه‌ر رۆژئاڤاى کوردستان به بریندارى که‌وتووه‌ته ده‌ستى میلیشیاکانى هاوپه‌یمانى تورکیا.
هاوڵاتى به‌پێى ئه‌و ئه‌نجامه نافه‌رمییانه‌ى که‌ناڵه‌کانى ئیسرائیل بڵاویانکردوه‌ته‌وه، له هه‌ڵبژاردنه‌کانى وڵاته‌که‌دا پارتى لیکود، که پارتى بینیامین نه‌تانیاهو، سه‌رۆک وه‌زیرانى ئێستاى وڵاته‌که‌یه له پێشه‌وه‌یه و تا ئێستا 32 کورسى له‌کۆى 120 کورسى په‌رله‌مانى به‌ده‌ستهێناوه. به‌پێى هه‌واڵى که‌ناڵه فه‌رمیه‌کانى ئیسرائیل، له هه‌ڵبژاردنه‌کانى ئه‌و وڵاته‌دا که دوێنێ به‌ڕێوه‌چو پارتى لیکود که پارته‌که‌ى بینیامین نه‌تانیاهو سه‌رۆک وه‌زیرانه له‌و هه‌ڵبژاردنه‌دا له پێشه‌وه‌ى هه‌موو پارته‌کانى ئیسرائیله و تا ئێستا 32 کورسى په‌رله‌مانى به‌ده‌ستهێناوه. راستڕه‌وه‌کانى ئیسرائیل پشتیوانى له پارتى لیکود ده‌که‌ن، به‌وه‌ش ژماره‌ى کورسییه‌کانى لایه‌نگرانى نه‌تانیاهو ده‌کاته 53 کورسى، بۆ پێکهێنانى حکومه‌ت، نه‌تانیاهو پێویستى به به‌ده‌ستهێنانى 61 کورسى په‌رله‌مانییه. له‌کۆى 120 کورسى په‌رله‌مانى ئیسرائیل، نه‌تانیاهو پێویستى به به‌ده‌ستهێنانى 61 کورسى په‌رله‌مانییه، تا بتوانێت حکومه‌تى هاوپه‌یمانى پێکبهێنێت، بۆ به‌ده‌ستهێنانى ئه‌و ژماره‌یه له کورسى په‌رله‌مانی، پێویسته پارته راستڕه‌وه‌کان پشتیوانى بکات. بڕیاریشه کۆمسیۆنى باڵاى هه‌ڵبژاردنه‌کانى ئیسرائیل، سبه‌ینێ ئه‌نجامى فه‌رمى هه‌ڵبژاردنه‌کان رابگه‌یه‌نێت. دوێنێ سێشه‌ممه به به‌شدارى زیاتر له شه‌ش ملیۆن که‌س هه‌ڵبژاردنه‌کانى په‌رله‌مانى ئیسرائیل ده‌ستیپێکرد و له‌م هه‌ڵبژاردنه‌دا 39 لیست کێبڕکێ ده‌که‌ن بۆ بردنه‌وه‌ى زۆرترین کورسى په‌رله‌مانی.
هاوڵاتى وه‌زاره‌تى ده‌روه‌ى ئه‌مه‌ریکا بڵاویکرده‌وه، رزگارکردنى خاکى عێراق و سوریا له داعش وه‌رچه‌رخانێکى گرنگ بوو له شه‌ڕى روبه‌روبونه‌وه‌ى ئه‌و رێکخراوه‌دا که هێزه‌کانى سوریاى دیموکرات و هێزه‌کانى پێشمه‌رگه و سوپاى عێراق رۆڵى به‌رچاویان تێیدا هه‌بووه. ئه‌مرۆ سێشه‌ممه 23ى ئازارى 2021، وه‌زاره‌تى ده‌ره‌وه‌ى ئه‌مریکا له به‌یاننامه‌یه‌کیدا له دووه‌مین ساڵیادى تێکشکاندنى داعش له عێراق و سوریا رایگه‌یاند:"رزگارکردنى خاکى عێراق و سوریا له رێکخراوى چه‌کدارى داعش وه‌رچه‌رخانێکى گرنگ بو له شه‌ڕى روبه‌روبونه‌وه‌ى ئه‌و رێکخراوه ، هاوپه‌یمانى نێوده‌وڵه‌تیش سوره له‌سه‌ر خاپور کردنى پێگه‌کانیان له عێراق و سوریا و هه‌وڵه‌کانى بۆ له‌ناوبردنى به‌رده‌وامه". هه‌روه‌ها ئاماژه به‌وه‌شکراوه که ئه‌مریکا به توندى پابه‌نده به هاوپه‌یمانى نێوده‌وڵه‌تى وهه‌وڵى شکستى هه‌میشه‌یى داعش ده‌دات. هاوکات، ستایشى هێزه‌کانى سوریاى دیموکرات(هه‌سه‌ده) و پێشمه‌رگه ده‌کات و تێیدا هاتووه: " واشنتن ستایشى ئازایه‌تى و قوربانیدانى هێزه ئه‌منییه‌کانى عێراق و هێزه‌کانى سوریاى دیموکرات و هێزه‌کانى پێشمه‌رگه‌دا ده‌کات".
هاوڵاتى هێزه‌کانى سووریاى دیموکرات(هه‌سه‌ده)، به فه‌رمانده‌یى جه‌نه‌ڕاڵ مه‌زڵوم کۆبانێ دوو ساڵ له‌مه‌وبه‌ر کۆتایان به‌ده‌سه‌ڵاتى داعش هێنا له خاکى سوریادا و به‌و بۆنه‌یه‌وه نمایشێکى سه‌ربازى گه‌وره‌یان ئه‌نجامدا. دوو ساڵ له‌مه‌وبه‌ر و له رۆژێکى وه‌ک ئه‌مڕۆدا هه‌سه‌ده، کۆنترۆڵکردنى شارۆچکه‌ى باغۆزى راگه‌یاند و کۆتایى به ده‌سه‌ڵاتى ئه‌و ده‌وڵه‌ته هێنا، که داعش له سه‌ر خاکى سووریا و عێراق درووستیکردبوو. رۆژى23ى ئازارى 2019، دواى چه‌ندین رۆژ له گه‌مارۆدانی، چه‌کدارانى داعش له شارۆچکه‌ى باغۆز خۆیان راده‌ستى هه‌سه‌ده کرد و ده‌یان هه‌زار چه‌کدار و که‌سوکارى چه‌کداره‌کان گواسترانه‌وه بۆ که‌مپى هۆل. له نزیک کێڵگه‌ى نه‌وتى ئه‌لعومه‌رى نه‌وتى له بیابانى دێرزوور، هه‌سه‌ده ئه‌مڕۆ به ئاماده‌بوونى نوێنه‌رانى وڵاتانى هاوپه‌یمانى نێوده‌وڵه‌تى دژى داعش، نمایشێکى سه‌ربازى رێکخست. له به‌یاننامه‌یه‌کدا، هه‌سه‌ده رایگه‌یاند:"کۆتایهێنان به ده‌سه‌ڵاتى داعش به‌سه‌ر دوا پێگه‌ى جوگرافیدا له خاکى سووریا به ماناى کۆتایهاتنى یه‌کجاره‌کى داعش نایه‌ت و هێشتا ئه‌و رێکخراوه مه‌ترسییه".
هاوڵاتى وه‌زاره‌تى دارایى و ئابوورى حکومه‌تى عیراق له‌باره‌ى دابه‌شکردنى مووچه‌ى مانگى ئازارى ئه‌مساڵ ئاماده‌یى خۆیى راگه‌یاند. ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه 23ى ئازارى 2021، وه‌زاره‌تى دارایى و ئابوورى حکومه‌تى عێراق له ڕاگه‌یه‌ندراوێکدا بڵاویکرده‌وه، رێنمایى دراوه‌ته فه‌رمانگه‌ى ژمێریارى ده‌ستبکات به دابه‌شکردنى مووچه‌ى فه‌رمانبه‌ران بۆ مانگى ئازارى ئه‌مساڵ. له ڕاگه‌یه‌ندراوه‌که‌دا دارایى عێراق باسى له‌وه‌شکردووه، ته‌واوى که‌رته‌کانى دابه‌شکردنى مووچه‌ى سه‌ربه وه‌زاره‌ت ئاگادارکراونه‌ته‌وه سه‌ردانى وه‌زاره‌ته‌که بکه‌ن، به‌مه‌به‌ستى ده‌ستپێکردنى ڕێوشوێنه‌کانى دابه‌شکردنى مووچه‌ى مووچه‌خۆران. بڕیاره حکومه‌تى هه‌رێم موچه‌ى مانگانه‌ى موچه‌خۆران له 25 هه‌موو مانگێک ده‌ستپێبکات، یه‌که‌م وه‌زاره‌تیش ته‌ندروستى ده‌بێت.
هاوڵاتى شانه‌ى راگه‌یاندنى ئه‌منى عێراق ئاشکراى ده‌کات خۆکوژێک ویستویه‌تى له‌رێگه‌ى ماتۆرسکیله‌که‌یه‌وه ته‌قینه‌وه‌یه‌ک له‌به‌رده‌م دوکانێکى "مه‌ى فرۆشى" بته‌قێنێته‌وه، به‌ڵام پێش ئه‌وه به‌خۆیدا ته‌قیوه‌ته‌وه. که‌مێک له‌مه‌وبه‌ر شانه‌ى ڕاگه‌یاندنى ئه‌منى عێراق به‌یاننامه‌یه‌کى سه‌باره‌ت به ته‌قینه‌وه‌ى ماتۆڕسکیلێک له ناوچه‌ى ئه‌لمه‌شته‌ل له ڕۆژهه‌ڵاتى به‌غدا بڵاوکرده‌وه و ئاماژه به‌وه کراوه که" بۆمبێک له نێو ماتۆڕسکیلێکدا له‌سه‌ر ڕێگاى قه‌نات به‌ره‌و ناوچه‌ى به‌غداى نوێ له ڕۆژهه‌ڵاتى شاره‌که ته‌قیوه‌ته‌وه‌و له ئه‌نجامدا ماتۆڕسواره‌که کوژراوه". هه‌روه‌ها "ماتۆڕسواره‌که ویستوویه‌تى ته‌قینه‌وه‌که له‌به‌رده‌م دوکانێکى مه‌ى خواردنه‌وه‌وه بنێته‌وه که بریتى بووه له دوو نارنجۆک، به‌ڵام به‌خۆیدا ته‌قیوه‌ته‌وه و ده‌ستبه‌جێ کوشتوویه‌تى و سێ هاوڵاتى دیکه‌شى بریندارکردووه". ڕۆژى 21ى کانوونى دووه‌مى ئه‌مساڵ به‌هه‌مانشێوه له گۆڕه‌پانى ته‌یه‌ران له ناوه‌ڕاستى به‌غدا دوو خۆکوژ به پشتوێنى بۆمبڕێژکراوه‌وه له بازاڕێکى میللیدا خۆیان ته‌قانده‌وه و له ئه‌نجامدا 32 که‌س کوژران و 110ى دیکه‌ش برینداربوون.
هاوڵاتى ئه‌نجومه‌نى کۆمسیۆنى باڵاى هه‌ڵبژاردنه‌کانى عێراق راگه‌یه‌نراوێکیان بڵاوکرده‌وه و تیایدا هاتووه ده‌نگدانى ده‌ره‌وه‌ى وڵات ئه‌نجام نادرێت. ئه‌نجومه‌نى کۆمیسیاران ئه‌وه‌شیان خستۆته‌روو که له‌دواى چه‌ندین کۆبونه‌وه ده‌رباره‌ى ئه‌نجامدانى هه‌ڵبژاردنى په‌رله‌مانى عێراق بۆ عێراقییه‌کانى ده‌ره‌وه‌ى وڵات و گفتوگۆى پێویستى له‌گه‌ڵ لایه‌نه په‌یوه‌ندیداره‌کان له‌باره‌وه کرا. هه‌روه‌ها ئه‌وه‌یان روونکردووه‌ته‌وه که به‌پێى یاساى هه‌ڵبژاردنى په‌رله‌مانى عێراق ژماره (٩)ى ساڵى ٢٠٢٠ که بڕگه‌یه‌کى تایبه‌ته به ده‌نگدانى عێراقیه‌کانه له‌ده‌ره‌وه‌ى وڵات "گرفتى دارایى و ته‌کنیکى و یاسایى له‌به‌رده‌م ته‌واوکردنى تۆمارى ده‌نگده‌ران دروست ده‌بێت".
هاوڵاتى هێزه‌کانى سوریاى دیموکرات (هه‌سه‌ده) ڕایده‌گه‌یه‌نێت له ماوه‌ى سێ ڕۆژدا له عه‌ین عیسا، 37 چه‌کدارى ئیسلامى هاوپه‌یمانى ده‌وڵه‌تى تورک کوژراون و 18 دیکه‌شیان بریندارن. ئه‌مڕۆ یه‌کشه‌ممه 22ى ئازارى 2021، ناوه‌ندى ڕاگه‌یاندن و په‌یوه‌ندییه‌کانى (هه‌سه‌ده)، له به‌یاننامه‌یه‌کدا، ئامارى سێ ڕۆژى شه‌ڕى له عین عیسا بڵاوکرده‌وه‌و به‌پێى ئاماره‌که له ماوه‌ى شه‌ڕى ڕۆژه‌کانى 19، 20 و 21ى ئازار له عه‌ین عیسا، 37 چه‌کدار کوژراون، 18 دیکه‌ش بریندار بوون. هه‌روه‌ها هێزه‌کانى سوریاى دیموکرات ئه‌وه‌شیان خستۆته‌روو که چه‌ندین که‌لوپه‌ل و چه‌کى میلیشیاکانیان تێکشکاندووه و ده‌ستیشیان به‌سه‌ر چه‌ند پارچه چه‌کێکیشدا گرتووه. هاوکات ئاماژه‌یان به قوربانیانى مه‌ده‌نى کردووه که منداڵێک شه‌هید بوه و پێنج هاوڵاتیش بریندار بوون. هه‌سه‌ده باسى زیانه گیانییه‌کانى شه‌رڤانانى کردووه که" چوار شه‌ڕڤانمان شه‌هید بوون و سێ شه‌ڕڤانیش بریندار بوون".
هاوڵاتى برایه‌کى عه‌بدوڵا ئۆجالان ڕێبه‌رى پارتى کرێکارانى کوردستان(په‌که‌که) ئاماژه به‌وه ده‌دات که نزیکه‌ى ساڵێکه ئاگادارى دۆخى ئۆجه‌لان نیه و ده‌شڵێت:" له دواى ڕووداوى ئاگرکه‌وتنه‌وه‌که‌ى دوورگه‌ى ئیمراڵى چاوم به ڕێبه‌ر ئاپۆ نه‌که‌وتووه". محه‌مه‌د ئۆجالان، براى عه‌بدوڵا ئۆجه‌لان ڕێبه‌رى پارتى کرێکارانى کوردستان(په‌که‌که) به ئاژانسى میزۆپۆتامیا ڕایگه‌یاندووه:" نزیکه‌ى ساڵێک ده‌بێت، هیچ زانیارییه‌کیان له‌باره‌ى ڕێبه‌ر ئاپۆوه پێ نه‌گه‌یشتوه و نیگه‌رانیشن به بڵاوکردنه‌وه‌ى ئه‌و ده‌نگۆیانه". محه‌مه‌د ئۆجالان، راشیگه‌یاندووه “له سێى ئازارى ٢٠٢٠ ه‌وه و له دواى ڕووداوى ئاگرکه‌وتنه‌وه‌که‌ى دوورگه‌ى ئیمراڵى چاوى به ڕێبه‌ر ئاپۆ که‌وتوه، هیچ زانیارییه‌کیان له‌باره‌ى ڕێبه‌ر ئاپۆوه، پێ نه‌گه‌یشتوه و جه‌ختیشى کردوه‌ته‌وه که ئه‌وه به‌رپرسیارێتیى ده‌وڵه‌ته و پێویسته له وه‌ها دۆخێکدا ئاگادارمان بکات". براکه‌ى ئۆجه‌لان ئه‌وه‌شى روونکردووه‌ته‌وه که "ده‌سه‌ڵاتداران هیچ زانیارییه‌کیان ناده‌نێ له‌باره‌ى ڕێبه‌ر ئۆجالانه‌وه و که له ڕێى پارێزه‌رکانیشه‌وه داواى دیدار و زانیارى ده‌که‌ین، هیچ وه‌ڵامێکیان نه‌داوینه‌ته‌وه". ئه‌مڕۆ و نووسینگه‌ى یاسایى پارێزه‌رانى سه‌ده، له‌سه‌ر ئه‌و ده‌نگۆیانه‌ى له شه‌وى ڕابردوه‌وه له‌سه‌ر دۆخى ته‌ندروسیتى عه‌بدوڵا ئۆجالان ڕێبه‌رى گه‌لى کورد بڵاوکرانه‌وه، ڕاگه‌یه‌نراوێکیان بڵاوکرده‌وه و داواکاریى دیدارى به‌په‌له‌یان پێشکه‌شى داواکارى گشتیى بورسا کرد.
هاوڵاتى فه‌رمانده‌ى گشتى هێزه‌کانى سوریاى دیموکرات(هه‌سه‌ده) پێشوازى له بڕیاره‌که‌ى په‌رله‌مانى ئه‌وروپا ده‌کات که ده‌وڵه‌تى تورکیاى به داگیرکه‌رى ناوچه کوردییه‌کان ناوبردووه و داواى کردووه له باکوورى سوریا بکشێته‌وه. شه‌وى ڕابردوو مه‌زڵوم عه‌بدى فه‌رمانده‌ى گشتى هێزه‌کانى سوریاى دیموکرات (هه‌سه‌ده) له‌سه‌ر بڕیاره‌که‌ى په‌رله‌مانى ئه‌وروپا بۆ ده‌رکردنى سوپاى تورکیا له سوریا تویتێکى بڵاوکرده‌وه. مه‌زڵوم عه‌بدى نووسیویه‌تی: "ئێمه پێشوازى له بڕیارى په‌رله‌مانى یه‌کێتى ئه‌وروپا ده‌که‌ین که داواى کشانه‌وه‌ى هێزه نایاساییه‌کانى ده‌وڵه‌تى داگیرکه‌رى تورک له باکوورى سوریا ده‌کات، ئه‌مه نیگه‌رانیه‌کانى په‌رله‌مانى یه‌کێتى ئه‌وروپا نیشانده‌دات له به‌رامبه‌ر هه‌وڵه پاکتاوکارییه نه‌ژادییه‌کان له‌لایه‌ن ده‌وڵه‌تى تورکه‌وه دژى کورد له سوریا". په‌رله‌مانى ئه‌وروپا ڕایگه‌یاندبوو تورکیا له ساڵى 2016ه‌وه ناوچه‌کانى باکوور و ڕۆژهه‌ڵاتى سوریا به تایبه‌ت ناوچه کوردستانییه‌کانى داگیرکردووه و یاسا نێوده‌وڵه‌تییه‌کانى پێشل کردووه. هه‌روه‌ها داواشى له ده‌وڵه‌تى تورکیا کردووه که له‌و ناوچانه‌ى که له سوریا داگیرى کردووه بکشێته‌وه، چونکه کرده‌وه‌کانى ده‌وڵه‌تى تورک له‌م ناوچانه پاکتاوى ئه‌تنیکییه.
هاوڵاتى وته‌بێژى حوسیه‌کانى یه‌مه‌ن رایگه‌یاند:"ده‌ستپێشخه‌ریه‌که‌ى ئه‌مریکا بۆ راگه‌یاندنى ئاگربه‌ست ره‌تده‌که‌ینه‌وه و به پیلانگێڕى دژى یه‌مه‌ن و بردنى بۆ قۆناغێکى مه‌ترسیدارى داده‌نێن". که‌ناڵى "ئه‌لمه‌سیره"ى سه‌ر به حوسییه‌کان بڵاویکرده‌وه، محه‌مه‌د عه‌بدولسه‌لام، وته‌بێژى حوسییه‌کان رایگه‌یاند:"ده‌ستپێشخه‌ریه‌که‌ى ئه‌مریکا بۆ ئاگربه‌ست که پێشکه‌شکراوه شتێکى نوێى تیادا نیه و ئێمه ره‌تیده‌که‌ینه‌وه و به پیلانگێڕى بۆ بردنى وڵات بۆ قۆناغێکى مه‌ترسیدارى ده‌زانین". هه‌روه‌ها ئاماژه‌ى به‌وه‌شکرد، ئه‌و ده‌ستپێشخه‌ریه‌ى ئه‌مریکا گوزارشت له سیاسیه‌تى سعودیه و نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان ده‌کات و له به‌رژه‌وه‌ندى وڵاتانى که‌نداوه‌و ره‌تیده‌که‌نه‌وه. هاوکات ئه‌وه‌شى دووپاتکردووه‌ته‌وه که ده‌بوایه ئه‌مریکا سه‌ره‌تا هه‌نگاوى هه‌ڵگرتنى گه‌مارۆکانى بنایه "ئێمه‌یش به خۆشحاڵییه‌وه پێشوازیمان له‌وه ده‌کرد". محه‌مه‌د عه‌بدولسه‌لام ئه‌وه‌شى خسته‌ڕو، دیاریکردنى خاڵه‌کانى هاتوچۆ له فڕۆکه‌خانه‌ى سه‌نعا، مۆڵه‌ت وه‌رگرتن له رێگاى هاوپه‌یمانى عه‌ره‌بى و نه‌دانى پاسپۆرت له‌لایه‌ن سه‌نعاوه له پێشمه‌رجه‌کانى پلانه‌که‌ى ئه‌مریکادان. پێشتر وه‌زاره‌تى ده‌ره‌وه‌ى ئه‌مریکا بڵاویکردبوه‌وه، پێویسته ئاگربه‌ست به زوترین کات له یه‌مه‌ن رابگه‌یه‌نرێت و هێرشه ئاسمانییه‌کانى حوسیه‌کان بۆ سه‌ر دامه‌زراوه‌کانى سعودیه بوه‌ستێنرێت.
هاوڵاتى میدیا عێراقیه‌کان نووسراوێکى فه‌رمى عه‌لى سیستانى مه‌رجه‌عى باڵاى شیعه‌کانیان به‌زمانى فارسى بڵاوکردووه‌ته‌وه که ئاڕاسته‌ى سه‌رۆکى شاره‌وانى زابلى ئێران کراوه و تێدا سیستانى داواى گۆڕینى ناوى شه‌قامێک ده‌کات که به ناوى ئه‌وه‌وه نراوه ئه‌وه‌ش وه‌ک دوورکه‌وتنه‌وه‌ى له تاران وه‌سف ده‌کرێت. نووسراوه‌که به هه‌ماهه‌نگى نوسینگه‌ى سیستانى له شارى قوم ئاڕاسته‌ى سه‌رۆکى شاره‌وانى زابل کراوه و تێیدا هاتووه:"ئایه‌توڵا سیستانى قبوڵ ناکات هیچ شه‌قام و باڵه‌خانه‌یه‌ک به‌ناوى ئه‌وه‌وه بکرێت و داواى گۆڕینى ناوى شه‌قامه‌که ده‌کات". شارى زابل ده‌که‌وێنه پارێزگاى سیستان و به‌لوچستان و ده‌ریاى هاموون، دانیشتووانه‌که‌ى زیاتر له 128 هه‌زار که‌س ده‌بن، که زۆربه‌ى فارسن و که‌مێکیشیان به‌لوچ و په‌شتۆن، هاوکات، ئایینى زۆربه‌یان شیعه مه‌زهه‌بى ئایینى ئیسلامه.
